HORIZON-CL2-2026-01-TRANSFO-04

Verwacht resultaat: Projecten moeten bijdragen aan alle volgende verwachte resultaten:
– Beleidsmakers een goed inzicht verschaffen in de structurele oorzaken van de daling van de vaardigheidsniveaus van jongeren in wiskunde, lezen en natuurwetenschappen, met inbegrip van lage en hoogste prestatieniveaus, die de afgelopen 15 jaar in de EU zijn waargenomen.
– Nauwkeurig, beleidsrelevant bewijsmateriaal genereren over welke onderwijspraktijken, programma’s en beleidsacties doeltreffend kunnen zijn om die daling om te buigen, met inbegrip van de rol van leerplannen, structurele aspecten van onderwijs- en opleidingsstelsels, fysieke en digitale leeromgevingen en innovatieve onderwijs- en leermethoden.
– Het ontwikkelen van bruikbaar advies voor beleidsmaatregelen, programma’s, toekomstige evaluaties en acties voor onderwijs- en opleidingsstelsels op het gebied van basisvaardigheden.

De vaardigheden van jongeren op het gebied van wiskunde, lezen en wetenschappen, zoals gemeten door grootschalige internationale beoordelingen zoals het Programme for International Student Assessment (PISA) van de OESO, zijn de afgelopen 15 jaar aanzienlijk afgenomen in Europa. Dit geldt zowel voor de laagste als de hoogste prestatieniveaus. Het omkeren van deze trend is een van de fundamentele doelstellingen van de Unie van vaardigheden (Union of Skills). Hoewel de onderzoeksliteratuur de kortetermijngevolgen van de COVID-19-crisis goed heeft geanalyseerd, is er nog steeds weinig inzicht in de structurele oorzaken van de waargenomen daling. Er is diepgaander onderzoek nodig, waarbij gebruik wordt gemaakt van verschillende gegevensbronnen op nationaal en internationaal niveau. Verschillende onderling gerelateerde onderzoeksvragen moeten nog worden beantwoord, zoals:

– Hoe hebben veranderingen in onderwijsmethoden, curriculumontwerp en beoordelingspraktijken de afname van wiskunde-, lees- en wetenschappelijke vaardigheden in de loop der tijd beïnvloed?
– Welke rol spelen digitale afleiding en verschuivingen in leesgewoonten van papieren naar digitale apparaten?
– Hebben verschillende niveaus van ouderbetrokkenheid invloed op de onderwijsprestaties?
– In hoeverre zijn de lerarentekorten en de werkomstandigheden van invloed op de onderwijsprestaties van kinderen?

Voorstellen moeten ook rekening houden met het perspectief van jongeren en andere relevante belanghebbenden als onderdeel van de gegevensverzameling. Nauwe samenwerking met autoriteiten en/of andere instellingen die de gegevens bezitten is essentieel en moet worden gewaarborgd. Inzicht in de oorzaken van deze achteruitgang is een eerste vereiste voor het analyseren van het causale effect van verschillende corrigerende maatregelen en voor het vaststellen van effectief beleid en effectieve programma’s om de vaardigheden van jongeren op het gebied van wiskunde, lezen en natuurwetenschappen te verbeteren. De voorstellen moeten experimentele en/of quasi-experimentele methoden toepassen voor hun analyse en kunnen deze aanvullen met kwalitatieve onderzoeksmethoden. De voorstellen moeten ook de kosten evalueren die verbonden zijn aan de geanalyseerde beleidsmaatregelen of programma’s. Interdisciplinaire benaderingen, waarbij inzichten uit de economie, sociologie, psychologie en neurowetenschappen worden gecombineerd, worden aangemoedigd. Clustering en samenwerking met andere geselecteerde projecten in het kader van deze oproep en andere relevante projecten worden sterk aangemoedigd.

HORIZON-CL2-2026-01-TRANSFO-05

De projecten moeten bijdragen aan alle volgende verwachte resultaten:

– Beleidsmakers een goed inzicht verschaffen in het langetermijneffect van basisvaardigheden op de economie, met de nadruk op groei, bijdrage aan innovatie en productiviteit om het concurrentievermogen van de EU in stand te houden.
– Het ontwikkelen van bruikbaar advies over hoe onderwijs- en opleidingsstelsels de productiviteit een leven lang kunnen helpen bevorderen door genderkloven en sociaaleconomische verschillen in basisvaardigheden te verkleinen.
– Actiegericht advies ontwikkelen over de manier waarop de onderwijs- en opleidingsstelsels in de EU de verbanden tussen basisvaardigheden en andere vaardigheden kunnen bevorderen om de productiviteit, de innovatie, het concurrentievermogen en de groei te stimuleren.

Toepassingsgebied: In het kader van de Unie van vaardigheden (Union of Skills) worden in het actieplan van de Europese Commissie voor basisvaardigheden voor 2025 vijf basisvaardigheden genoemd: lezen en schrijven, wiskunde (waaronder ook financiële geletterdheid), natuurwetenschappen, digitale vaardigheden en burgerschap. Een sterk niveau van basisvaardigheden onder jongeren en volwassenen is essentieel voor het behoud van de productiviteit, innovatie, concurrentiekracht en groei in de EU, zoals ook wordt uitgelegd in het Draghi-rapport 2024.

Causaal bewijs over de economische impact van basisvaardigheden is nog steeds onvoldoende, zowel op micro-economisch als op macro-economisch niveau, meestal door het beperkte gebruik van longitudinale gegevens.

Er is ook behoefte aan beter bewijsmateriaal over welk onderwijs- en opleidingsbeleid en welke opleidingspraktijken op alle niveaus (schoolonderwijs, beroepsonderwijs en -opleiding, hoger onderwijs, volwassenenonderwijs) doeltreffend kunnen zijn voor het verminderen van gender- en sociaaleconomische ongelijkheden bij het verwerven van basisvaardigheden en de daaropvolgende arbeidsmarktresultaten. De voorstellen moeten deze onderzoekshiaten opvullen door voor hun analyse rigoureuze kwantitatieve methoden met een longitudinaal perspectief toe te passen en zouden deze kunnen aanvullen met kwalitatieve onderzoeksmethoden. De voorstellen moeten ook de kosten evalueren die aan het geanalyseerde beleid of de geanalyseerde praktijken verbonden zijn. Samenwerking met belanghebbenden op het gebied van onderwijs en opleiding wordt aangemoedigd. Clustering en samenwerking met andere geselecteerde projecten in het kader van de oproep HORIZON-CL2-2024TRANSFORMATIONS-01-10 – Effective education and labour market transitions of young people en andere relevante projecten, evenals het partnerschap voor sociale transformaties en veerkracht worden sterk aangemoedigd.

Dit geldt ook voor de verbanden tussen basisvaardigheden en andere vaardigheden en disciplines (zoals sociaal-emotionele vaardigheden en sociale en menswetenschappen) om productiviteit, innovatie, concurrentievermogen en groei te bevorderen.