Ondersteuning voor anderstaligen, hoe creëer je gelijke kansen?
|
Een artikel, geschreven naar aanleiding van de corona-crisis 2020
Met speciale aandacht voor de situatie in de stad Utrecht. En aandacht voor de professionalisering van de betrokkenen (vrijwilligers, begeleiders van vrijwilligers). |
Aanleiding
Om kansarme kinderen een goede start te kunnen laten maken in het basisonderwijs wordt er veel geïnvesteerd in voorschoolse educatie. Er zijn echter twijfels of dit voldoende resultaat oplevert om achterstanden weg te werken. En ook al zou de voorschoolse educatie genoeg aan de ontwikkeling van de Nederlandse taal bijdragen, dan nog gaat deze winst verloren op de basisschool door de problemen die daar spelen – zeker in de grote steden – door het gebrek aan extra begeleiding. Er staat grote druk op het onderwijssysteem door het leerkrachttekort, en ook is er tekort aan gespecialiseerd personeel (remedial teacher, intern begeleider). Verder is er ook een hiaat in de (vak)didactische kennis bij de gemiddelde leerkracht als het gaat om meertaligheid.
Zolang er niet wordt ingegrepen, blijven leerlingen de dupe van deze situatie. Dit veroorzaakt frustratie bij kinderen (en hun ouders) die hun talenten niet ten volle kunnen ontplooien.
De coronacrisis (2020) heeft dit bestaande vraagstuk van kansongelijkheid onder een vergrootglas gelegd. Verschillende initiatieven werden in deze periode genomen, bijvoorbeeld ‘Stadsnetwerk gelijke kansen’ in Utrecht, waar de Universiteit Utrecht ondersteuning aan verleende. Daarbij spelen vragen als: op welke plek je moet investeren en ondersteunen; wie moet er bij betrokken zijn; hoe creëer je efficiënte onderlinge uitwisseling en afstemming; hoe professionaliseer je; hoe onderzoek je dit; e.d.
Het kind en de ouder hebben daarbij te maken met de binnen- en buitenschoolse situatie.
| betrokken professionals | ||
| Binnenschools | Hier is vaak al een hecht netwerk van ondersteunende maatregelen voor het kansarme kind (en soms ook steun voor de ouders). | leerkracht, remedial teacher, intern begeleider. |
| Buitenschools | Dit is een divers aanbod van organisaties | medewerkers van vrijwilligersorganisaties, vrijwilligers. |
Vooral taal, maar ook andere vaardigheden, zoals rekenen
Het zal duidelijk zijn dat vrijwel alle aandacht gaat naar de achterstand in taalvaardigheden, omdat dit ook het aanleren van andere vaardigheden in de weg staat. Toch is het goed te constateren dat ook de ondersteuning van andere vaardigheden (zoals rekenen) effect kunnen hebben. Het vraagt echter extra inspanning (kennis, vaardigheid) van alle betrokkenen om hierin een rol te kunnen spelen.
- Erasmus+ project (2018) Volunteers in Migrant Education: Een model voor NT2, met bijbehorende producten
- ITTA (UvA, 2018): NT1 model vrijwilligers , en bijbehorende producten
- Madern, T., Jungmann, N. and Van Geuns, R. (2016). Over de relatie tussen lees- en rekenvaardigheden en financiële problemen.
