Dit onderzoek beoogt mbo-docenten extra repertoire in handen te geven om het niveau van studenten in te schatten en op eenvoudige wijze ondersteuning op maat te bieden. Het doel is zo de basisvaardigheden taal en rekenen te verbeteren. Centrale vraag luidt: In hoeverre kan het gebruik van formatieve toetstechnieken door taal- en rekendocenten in mbo bijdragen aan het inlopen van taal- en rekenachterstanden?
Veel mbo-entree en niveau 2 studenten hebben een leerachterstand bij taal en rekenen, die zij in relatief korte tijd moeten inlopen om de startkwalificatie te behalen. Docenten vinden het moeilijk om aan de hand van bestaande toetsen een gedifferentieerd onderwijsaanbod in de klas te bepalen.

Het huidige onderzoek bestaat uit drie fasen. Allereerst de ontwikkelfase waarin formatieve toetstechnieken en didactische vervolginterventies voor taal en rekenen worden ontwikkeld en beproefd. Op basis van ervaringen van docenten en studenten wordt deze werkwijze uitgewerkt en er wordt een nascholingsprogramma samengesteld. In de uitvoerfase wordt de werkwijze zowel kwalitatief als kwantitatief in een onderwijsexperiment op effectiviteit onderzocht gedurende een schooljaar. Gegevens op docentniveau worden voor, tijdens en na de interventie verzameld.
Effectiviteit op studentniveau wordt met een voor- en nameting op motivatie en taal- en rekenvaardigheid getoetst. In de afrondingsfase wordt de werkwijze in een werkgroep van consortiumleden aangescherpt op basis van praktijkervaringen en resultaten. Studenten worden hierbij ook betrokken. Docenten (ook docenten die niet deelnamen) worden bevraagd in focusgroepen om de werkwijze met handreikingen mbo-breed inzetbaar te maken.

• Hoofdvraag: In hoeverre kan het gebruik van formatieve toetstechnieken door de docenten rekenen en taal in het mbo bijdragen aan het inlopen van de leerachterstanden van de studenten op deze gebieden?
• Deelvragen Docenten
  • Hoe veranderen de toetspraktijk en de houding ten opzichte van toetsen van mbo-docenten na het volgen van een training over het gebruik van formatieve toetstechnieken bij taal en rekenen?
  • Hoe verandert het didactisch handelen van de docenten na het volgen van de training over het gebruik van formatieve toetstechnieken bij taal en rekenen?
• Deelvragen Studenten
  • Heeft deze aanpak een effect op de motivatie van de studenten?
  • Heeft deze aanpak een effect op de leerresultaten van de studenten?

Driejarig traject, globaal 3 fases

Fase 1: Ontwikkelfase

• Wat? Docenten en studenten worden bevraagd aan de hand van vragenlijsten. Op basis van de eerste bevindingen wordt de werkwijze in een werkgroep met docenten ontwikkeld en besproken. Deze docenten voeren kleinschalig proeftrials met het materiaal uit in hun reguliere lessen. De werkgroep komt +/- 4 keer bij elkaar.
• Wie? Tenminste 1 docent Nederlands en 1 docent Rekenen per mbo-instelling
• Wanneer? Juni 2017-juni 2018

Fase 2: Uitvoerfase

• Wat? In een schooljaar passen docenten met studenten de werkwijze toe in de lessen Nederlands en rekenen. Docenten volgen een scholing en worden tijdens het schooljaar ondersteund door onderwijsadviseurs en onderzoekers. Studenten worden getoetst in een voor- en nameting.
• Wie? 2 tot 4 docenten Nederlands en Rekenen van de opleidingen entree en/of niveau 2.
• Wanneer? September 2018-juni 2019

Fase 3: Afrondingsfase

• Wat? De resultaten worden in werkgroepen besproken op basis waarvan de werkwijze definitief wordt vastgesteld. In focusgroepen met studenten en docenten worden ervaringen en suggesties verzameld. De werkwijze komt beschikbaar en de resultaten worden in een brochure beschreven.
• Wie? Docenten Nederlands en Rekenen en studenten
• Wanneer? September 2019-mei 2020

• ITTA (penvoerder)
• ECBO
• Universiteit Utrecht
• ROC’s: Nova College Haarlem, MBO Utrecht, ROC MN Utrecht, Deltion College Zwolle, Rijn IJssel College, Albeda College Rotterdam