publicatie op 10 december 2024

Drie kennissessies op 10 dec. :

1. Vaardigheden op de werkvloer, hoe blijven we up to date?

Nederland is een diensten- en kenniseconomie in een snel veranderende wereld. Mensen moeten voor hun werk steeds nieuwe kennis en vaardigheden verwerven. Daarvoor zijn kernvaardigheden zoals taal- en rekenvaardigheden en probleemoplossend vermogen onmisbaar. Dat is goed voor de individuele positie op de arbeidsmarkt, maar ook voor Nederland als geheel: ze dragen bij aan economische groei. Het PIAAC onderzoek geeft ons een unieke inkijk. Welke verschillen zien we in vergelijking met het PIAAC onderzoek uit 2012, en hoe staan we er in Nederland nu voor? Zijn we klaar voor een leven waarin werken, leren en het ontwikkelen van vaardigheden hand in hand gaan en vanzelfsprekend zijn voor iedereen?

2. Lage basisvaardigheden

We gebruiken onze taal- en rekenvaardigheden meestal zonder erbij na te denken: als we online aankopen doen, een routeplanner gebruiken of op zoek zijn naar vacatures. Maar volwassenen met lage basisvaardigheden staan vaak 1-0 achter als het om dit soort essentiële alledaagse taken gaat. In deze kennissessie staan daarom de PIAAC-resultaten van volwassenen met lage basisvaardigheden centraal. Welke kenmerken zijn onderscheidend voor deze groep en tegen welke drempels lopen ze aan? Welke verschillen zien we in vergelijking met het onderzoek uit 2012? Vervolgens reflecteren we met stakeholders die actief werken aan het verbeteren van basisvaardigheden bij volwassenen op de uitkomsten. Wat kunnen we leren uit het onderzoek en wat betekent dit voor de inzet van beleid?

3. Kansengelijkheid

Voor kansengelijkheid zijn kernvaardigheden (lees- reken- en probleemoplossende vaardigheden) cruciaal. We gebruiken deze vaardigheden namelijk dagelijks, en het beheersen van kernvaardigheden is onder meer ook bepalend voor onze kansen en positie op de arbeidsmarkt. Daarom gaan we in deze kennissessie in op het effect van kernvaardigheden op kansengelijkheid. Hoe worden verschillen in kernvaardigheden veroorzaakt? Het PIAAC-onderzoek brengt deze kernvaardigheden specifiek in kaart, inclusief de verschillen op basis van bijvoorbeeld opleidingsniveau, migratieachtergrond, sociale herkomst, geslacht en leeftijd. Daarnaast geeft het PIAAC-onderzoek ons een belangrijke inkijk in relevante kenmerken die van belang zijn voor kansengelijkheid, zoals welbevinden en ervaren gezondheid. We bespreken met experts hoe we beleid kunnen inzetten om de kansengelijkheid te bevorderen en welke risico’s er zijn als dit beleid zijn vruchten niet afwerpt.

Het internationale onderzoek PIAAC dat in 2011-2018 is uitgevoerd.

Het onderzoek naar vaardigheden voor volwassenen was (in 2004) ontworpen om meer inzicht te bieden in de beschikbaarheid van enkele van deze belangrijke vaardigheden in de maatschappij en hoe ze zowel thuis als op het werk worden gebruikt. Het onderzoek richt zich op leesvaardigheid, rekenvaardigheid en het oplossen van problemen in high‑tech omgevingen.

Samengevat

• Opleiding: Als je hoger opgeleid bent scoor je hoger op de PIAAC-items. Er bestaat een duidelijke relatie tussen goede lees‑ en rekenvaardigheid en bekwaamheid in het oplossen van problemen in high‑tech omgevingen en de kans op deelname aan de arbeidsmarkt en een baan met een hoger salaris
• Leeftijd: Terwijl oudere volwassenen over het algemeen minder bekwaam zijn dan hun jongere tegenhangers, kan dit verschil tussen de generaties in de onderzochte landen enorm variëren.
• Gender: Mannen scoren beter voor rekenvaardigheid en het oplossen van problemen in high‑tech omgevingen dan vrouwen, maar het verschil is niet groot en wordt nog kleiner als andere factoren in overweging worden genomen. Bij jongere volwassenen is het bekwaamheidsverschil tussen mannen en vrouwen verwaarloosbaar.

• (2009). PIAAC Numeracy: a conceptual framework (PDF), OECD Education Working Papers (pp. 65). Paris: OECD.
• Buisman, M., Allen, J., Fouarge, D., Houtkoop, W. and Van der Velden, R. (2013). PIAAC: Kernvaardigheden voor werk en leven. Resultaten van de Nederlandse survey 2012 (PDF). ’s-Hertogenbosch: Expertisecentrum Beroepsonderwijs.
• Buisman, M. and Houtkoop, W. (2014). Laaggeletterdheid in kaart (PDF). Den Bosch: ECBO.
• Choi, S. J., Jeong, J. C. and Kim, S. N. (2019). Impact of vocational education and training on adult skills and employment: An applied multilevel analysis (PDF) International Journal of Educational Development, 66, 129-138 doi:10.1016/j.ijedudev.2018.09.007.
• Christoffels, I. and Steehouder, P. (2015). Digitaal problemen oplossen in de 21ste eeuw. Hoe goed zijn mbo’ers toegerust? Den Bosch: ECBO.
• De Greef, M., Segers, M., Jan, N. and Fond Lam, J. (2014). Impactonderzoek taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid. Deel A (PDF) (pp. 41). Maastricht: Maastricht University.
• Evans, J., Wedege, T. and Yasukawa, K. (2013). Critical perspectives on adults’ mathematics education (PDF). In Third International Handbook of Mathematics Education (pp. 203-242): Springer New York.
• Gal, I. and Tout, D. (2014). Comparison of PIAAC and PISA frameworks for numeracy and mathematical literacy.
• Javrh, P., Mozina, E. and Volcjak, D. (2018). Report on Life Skills Approach in Europe (PDF) (pp. 111). Brussels: European Association for the Education of Adults – EAEA.
• Kirsch, I. and Lennon, M. L. (2017). PIAAC: a new design for a new era Large-Scale Assessments in Education, 5(1) doi:10.1186/s40536-017-0046-6.
• Liu, H. (2018). Education Systems, Education Reforms, and Adult Skills in the Survey of Adult Skills (PIAAC). OECD Education Working Papers, No. 182 (PDF) OECD Publishing.
• OECD. (2013). OECD Skills Outlook 2013: First Results from the Survey of Adult Skills (PDF) (pp. 466). Paris: OECD Publishing.
• OECD. (2021). The Assessment Frameworks for Cycle 2 of the Programme for the International Assessment of Adult Competencies. Paris.
• OECD. (2021). Continuing Education and Training in Germany. Getting Skills Right (PDF) OECD Publishing.
• Pérez Rodríguez, S., van der Velden, R., Huijts, T. and Jacobs, B. (2023). Identifying literacy and numeracy skill mismatch in OECD countries using the job analysis method (PDF) Oxford Economic Papers, 76(3), 859-876 doi:10.1093/oep/gpad045.
• Rasmusson, M., Albæk, K., Lind, P. and Myrberg, M. (2019). Cognitive Foundation Skills Following Vocational Versus General Upper-Secondary Education: A Long-Term Perspective Scandinavian Journal of Educational Research, 63(7), 985-1006 doi:10.1080/00313831.2018.1466361.
• Redmer, A. and Dannath, J. (2020). Changes in employment since the 1990s: numeracy practices at work in IALS and PIAAC (PDF) Zdm-Mathematics Education, 52(3), 447-459 doi:10.1007/s11858-019-01112-1.
• Tout, D. (2020). Evolution of adult numeracy from quantitative literacy to numeracy: Lessons learned from international assessments (PDF) International Review of Education doi:10.1007/s11159-020-09831-4.
• Tout, D., Coben, D., Geiger, V., Ginsburg, L., Hoogland, K., Maguire, T., Thomson, S. and Turner, R. (2017). Review of the PIAAC Numeracy Assessment Framework.
• Wang, Q., Mousavi, A., Lu, C. and Gao, Y. Z. (2023). Examining adults’ behavioral patterns in a sequence of problem solving tasks in technology-rich environments (PDF) Computers in Human Behavior, 147 doi:ARTN 107852 10.1016/j.chb.2023.107852.