Een Erasmus+ project (penvoerder Technische Universität Dortmund)

• Engels: Language for Mathematics Learning in Vocational Contexts (LaMaVoC)
• Nederlands: Aandacht voor de taalrijke reken/wiskunde-aspecten van beroepstaken en burgerschapstaken van het vmbo/mbo
• Duits: Berufsfeldorientierter sprachlicher und mathematischer Kompetenzerwerb in berufsvorbereitenden Klassen
• Looptijd: 1-9-2017 tot 1-9-2020
• Europese website: lamavoc.nrw.de

Doel

Het centrale doel van het project is het ontwikkelen van leer- en onderwijsconcepten voor het reken/wiskunde-onderwijs (vmbo 3/4 en mbo) in de commerciële-, technische- en landbouwsector, die ondersteuning bieden bij het verwerven van taal- en reken-wiskundige vaardigheden. Een en ander is primair gericht op vmbo-bb/kb en mbo-niveau 2/3.
We willen leerconcepten ontwikkelen met een heldere vakdidactische aanpak rondom drie geselecteerde reken-wiskundige onderwerpen. Daartoe worden bestaande concepten voor vakgericht en taalgericht onderwijs uit Duitsland, Nederland en Zweden met elkaar verbonden en aangepast aan het respectievelijke beroep/ de beroepsopleiding en de specifieke doelgroep van kansarme jongeren.
De te ontwikkelen (nascholings)modules worden gebruikt in nascholing om reken-wiskundedocenten in vmbo/mbo te professionaliseren wat betreft werk-gerelateerde reken-wiskundelessen, waarbij taal een belangrijke rol speelt. De modules bevatten concreet lesmateriaal met achterliggende (vak)didactische aanwijzingen, aangevuld met powerpoints en video. Op de lange termijn moeten de resultaten systematisch worden geïntegreerd in de professionaliseringssystemen van de partnerregio’s en -landen (doel op systeemniveau).

Probleemstelling

Het aanbieden van passende opleidingen en het leveren van geschoolde werknemers ie één van de hoofdtaken van het beroepsonderwijs. Veel studenten hebben moeite met rekenen/wiskunde, niet alleen in Zweden, Nederland en Duitsland. Het betreft vooral diegenen met een onderwijsachterstand of een migrantenachtergrond. Omdat taalvaardigheid nauw samenhangt met de prestaties voor rekenen/wiskunde, moet in de (aan het beroep gerelateerde) reken/wiskundelessen ook aandacht besteed worden aan taal, maar tot nu toe ontbreken praktische lesmaterialen, lesconcepten en -modules.
Bovendien zijn goede taal- en reken/wiskunde-vaardigheden niet alleen belangrijk voor het persoonlijke beroepsperspectief, maar maken ze ook sociale participatie en sociale integratie mogelijk en dragen ze zo bij aan een grotere onderwijskans.

Verwacht wordt dat studenten baat zullen hebben bij de Lamavoc aanpak w.b. hun reken-wiskundige vaardigheden en latere professionele vaardigheden. De docenten die deelnemen aan het project worden systematisch geprofessionaliseerd en kunnen in principe doorgroeien als ‘nascholer’ binnen hun eigen organisaties. Scholen of schoolbesturen zullen de LaMaVoc-onderwijsleerarrangementen integreren in bestaande onderwijsvormen. De stakeholders zullen de projectresultaten in een netwerk verspreiden. Daarmee beïnvloeden ze de praktijk van het onderwijs.

[/collapsible] De belangrijkste doelgroep van dit project, dat door de EU wordt ondersteund in het kader van Erasmus+, zijn jongeren – onder meer van laag-opgeleide ouders en immigrantenjongeren- die moeilijkheden ondervinden bij de overgang van algemeen onderwijs naar beroepsonderwijs, omdat ze vaak niet over voldoende taal- en reken/wiskunde-vaardigheden beschikken. In Duitsland slagen deze jongeren er meestal niet in om direct na de school voor algemeen onderwijs over te schakelen naar een beroepsopleiding. Ze volgen daarom vaak voorbereidende programma’s, maar uit onderzoek blijkt dat dit nog onvoldoende werkt. Beroepsopleidingen en bedrijven (met name in Duitsland) klagen in toenemende mate dat vanwege een gebrek aan taal- en reken/wiskunde vaardigheden het niet mogelijk is om alle aangeboden bedrijfs-opleidingsmogelijkheden te vullen met geschikte kandidaten. In Nederland stromen jongeren uit deze doelgroep wel in in het mbo, maar vaak op de lagere niveaus. Dit hangt soms ook samen met onvoldoende taal- en reken/wiskunde-vaardigheden.

Een tweede belangrijke doelgroep zijn de docenten die rekenen en wiskunde geven. Systematische nascholing is nodig om taal te integreren in het (aan het beroep gerelateerde) reken/wiskunde-onderwijs en daarbij moet ook worden geïnvesteerd in ‘interne nascholers’ per school (of groep scholen).

Verder willen we de schoolbesturen (van ROC’s en AOC’s) betrekken bij deze ontwikkelingen, waardoor het initiëren en uitvoeren van taalgericht reken/-wiskundeonderwijs en het integreren daarvan in bestaande (beroeps)opleidingsprogramma’s ondersteund wordt.

Partners in Duitsland:

• Bezirksregierung Arnsberg (project aanvrager en coördinator)
• Industrie- und Handelskammer zu Dortmund, Dortmund
• Technische Universität Dortmund

Geassocieerde partners:

• Handwerkskammer Dortmund
• Deutscher Gewerksschaftsbund ,district NRW
• Deutsches Zentrum Lehrerbildung Mathematik (DZLM)
• Ministerium für Schule und Weiterbildung NRW
• Qualitäts- und Unterstützungsagentur-Landesinstitut für Schule, Soest
• Zentren für schulpraktische Lehrerausbildung, Dortmund und Hagen
• Eduard-Spranger-Berufskolleg, Hamm
• Emschertal Berufskolleg, Herne
• Mulvany-Berufskolleg, Herne

Partners in Nederland:

• Universiteit Utrecht, Freudenthal Instituut
• KBA Nijmegen (particulier onderzoeksinstituut voor beroepsonderwijs en arbeidsmarkt)
• ROC Nijmegen (School voor beroepsonderwijs)
• Nordwin College, Leeuwarden (School voor beroepsonderwijs)
• Stichting Wellant, Houten (School voor beroepsonderwijs)

Geassocieerde partners:

• CINOP (Onderzoeksinstituut voor beroepsonderwijs en -opleiding)
• MBO-raad (nationaal netwerk van Nederlandse beroepsopleiding)

Partners in Zweden:

• Universiteit Stockholm

Geassocieerde partners:

• Frederika Bremer Gymnasiet Hanninge
• Sst. Eriks Gymnasiet Stockholm
• Sägbäcksgymnasiet Huddinge

Aims of the project:

• On the classroom level, the project aims at developing a teaching approach and respective teaching units for workplace-related and language-integrated mathematics learning on the mathematical topics fields of percentages, proportional reasoning and functional relationships for vocational classes in the technical and agricultural sector.
• On the professional development level, the classroom materials will be integrated into PD pro-grams and PD units in order to professionalize mathematics teachers for workplace-related, language-integrated mathematics classrooms. The PD units comprise materials for classrooms, a teacher manual with didactical and pedagogical hints, material for PD activities and selected video clips.
• On the system level, these programs and units will be integrated in existing PD structures of the regions, states and European countries.

Target groups for the use and dissemination:

• Young people who are taught on the basis of the newly developed materials for workplace-related and language-integrated mathematics classrooms
• Teachers of mathematics in vocational education who are professionalized in workplace-related and language-integrated mathematics classrooms and become facilitators for PDs themselves
• Vocational schools who engaged in these developments and carry it also to other subjects
• Local authorities and stakeholders in the regions of Dortmund, Utrecht and Stockholm, in the countries and in whole Europe (by the European STEM PD Center Network) for long-term implementation and transfer to other educational systems in Europe

Applied Methodologies: The Intellectual Outputs on the classroom level and the professional development level are achieved by the methodology of Design Research. This methodology combines the iterative development of teaching-learning-arrangements (for students or for teachers) with the study of their functioning in design experiments which allows insights informing the re-design. The work on the system level applies the methodology of transdisciplinary networking.

The short description of the long-term expectations and positive effects of the project:
From the group of students who participate in the project, we expect the positive results in their qualifications of the mathematics area and later on at their occupational future work. The group of the teachers who also participate in the project will be professionalized in workplace-related and language-integrated mathematics and they will be multiplikators/facilitator.
The school management will be initiating and implimenting the conception of the language learning at the teaching subject (working-placed related) mathematic. Furthermore, the concept will be transferred to the other teaching subjects. The Stakeholders will be promoting all goals of the project. They will have the influence on the foregoing practical education.

Cursus Taal in Rekenen – op drie locaties – voorjaar 2019

In feite moeten leerlingen in het mbo en vmbo in allerlei situatie hun rekenvaardigheden toepassen, in praktijkvakken en avo-vakken, voor beroep en burgerschap. Daarbij is het van belang dat ze een relatie kunnen leggen tussen de context waarin gerekend wordt, de taal die daarbij gebruikt wordt en de specifieke rekenvaardigheid die gevraagd wordt.

Er wordt in deze cursus praktisch gewerkt aan docentvaardigheden, onder leiding van de betrokken docenten die participeren in Lamavoc en ondersteund door ervaren trainers van de Universiteit Utrecht. Tussen de twee bijeenkomsten proberen de cursisten in hun eigen klassen uit wat in de de cursus aan bod komt.

Nordwin	ROC Nijmegen	Wellant
voorjaar 2019	8 mei en 5 juni	11 en 27 juni
	Lees meer

lamavoc.nrw.de (Europese website)

Lesmateriaal – andere bronnen w.b. grafieken/tabellen

• Swan, M., Pitts, J., & Fraser, R. (1985). The language of functions and graphs. An examination module for secondary schools. Manchester: Shell Centre for Mathematical Education.
• Kijken naar grafieken (CBS, 2014)
• 1994: mathematics teacher: zoek de juiste grafiek bij een omschrijving. (engels)
• Mystery Graph: maak van diverse locaties een grafiek gedurende 24 uur (engels)

Literatuur algemeen

• Smit, J. (2013). Scaffolding language in multilingual mathematics classrooms (PDF), Faculty of Sciences, Freudenthal Institute (pp. 252 pp). Utrecht: Utrecht University.
• Smit, J., Bakker, A., Van Eerde, D. and Kuijpers, M. (2016). Using genre pedagogy to promote student proficiency in the language required for interpreting line graphs (PDF) Mathematics Education Research Journal, 28, 457-478. 10.1007/s13394-016-0174-2
• Van Dijk, G. (2018). Het opleiden van taalbewuste docenten natuurkunde, scheikunde en techniek: een ontwerpgericht onderzoek (PDF), Freudenthal Institute for Science and Mathematics Education, Faculty of Science (pp. 416). Utrecht: Utrecht University.
• Wijers, M. and Jonker, V. (2019). The language of graphs and tables. Language-oriented mathematics teaching in professionally oriented contexts. In K. Maass (Ed.), Educating the Educators (third international conference). Freiburg, Germany: ICSE.
• Rekenbewust vakonderwijs (project)
• Wisbaak (lesmateriaal)