Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

TIMSS

Websites NL en Internationaal.

TIMSS staat voor Trends in International Mathematics and Science Study en meet wereldwijd de ontwikkelingen in kennis en vaardigheden in de exacte vakken en in attituden van leerlingen die vier of acht jaar formeel onderwijs hebben genoten. Inmiddels is er ook sprake van eTIMSS. De ‘e’ van eTIMSS verwijst naar de digitale afname van de toets.

TIMSS heeft een cyclus van vier jaar. De eerste dataverzameling was in 1995. TIMSS wordt uitgevoerd onder het auspiciën van de International Association for the Evaluation of Educational Achievement (IEA). De internationale coördinatie van het project ligt bij het TIMSS & PIRLS International Study Center van Boston College.

In Nederland wordt TIMSS sinds 1995 uitgevoerd door de Universiteit Twente. Nederland heeft tot nu toe aan alle zeven TIMSS-rondes meegedaan, maar vanaf TIMSS-2007 alleen met leerlingen in grade 4 (groep 6 van het basisonderwijs).

Trend in scores over de afgelopen jaren.

Voorbeelden van rekenopgaven (2016 en 2019)

Alle voorbeelden onder TIMSS Copyright.

Basis 2016 Drieduizend drieëntwintig kun je schrijven als: 323, 3023, 30023, 300023 (multiple choice)
Basis 2019
Midden 2016 Om 3:00 uur vormen de wijzers van een klok een rechte hoek.

Op welke andere tijd vormen de wijzers ook een rechte hoek? 3:15, 3:45, 9:00 en 9:45 (multiple choice)

Hoog 2016 Teken in deze cirkel een driehoek waarvan alle zijden even lang zijn

Geavanceerd 2016 Sophie heeft twaalf stukjes ijzerdraad, 40 ronde kralen en 48 platte kralen.

Ze gebruikt 1 stukje ijzerdraad, 10 ronde kralen en 8 platte kralen om 1 armband te maken.

Als Sophie alle armbanden hetzelfde maakt, hoeveel armbanden kan ze dan maken?

40, 12, 5, 4 (multiple choice)

Geavanceerd 2019

Voorbeelden van rekenopgaven 2019

Alle voorbeelden onder TIMSS Copyright.

Basis
Midden
Midden
Hoog
Hoog
Geavanceerd

Geavanceerd
In het voorjaar van 2019 hebben 3355 Nederlandse leerlingen in groep 6 van het basisonderwijs afkomstig van 112 scholen meegedaan aan eTIMSS-2019. In Nederland hebben groep 6 leerlingen de TIMSS-toets van 2019 op een tablet gemaakt. De leerlingen zijn getoetst in rekenen-wiskunde en natuuronderwijs (biologie, natuur- en scheikunde en fysische aardrijkskunde).

De uitvoering van TIMSS-2019 in Nederland verschilt op twee gebieden van haar voorgangers. In ongeveer de helft van de landen, waaronder Nederland, is de TIMSS-toets in 2019 voor de eerste keer digitaal afgenomen. Tot en met TIMSS-2015 kregen de leerlingen de toets op papier. Daarnaast is in Nederland nauw samengewerkt met het reguliere peilingsonderzoek voor rekenen-wiskunde (Peil.Rekenen-Wiskunde) dat onder verantwoordelijkheid van de Inspectie van het Onderwijs in groep 8 van het basisonderwijs is uitgevoerd. De uitvoering van TIMSS-2019 in Nederland en Peil.Rekenen-Wiskunde is gesubsidieerd door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO), onderdeel van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Natuuronderwijs

(overgenomen uit het nieuws van utwente van 8-12-2020)

De instructietijd die in groep 6 aan natuuronderwijs wordt besteed, is niet alleen veel minder dan de instructietijd voor rekenen, maar is ook veel lager dan in de andere TIMSS-landen. In internationaal perspectief wordt er in Nederland in groep 6 bovendien weinig aan natuurkundige proefjes gedaan. Op veel scholen is er dan ook behoefte aan practicamaterialen. Veel schoolleiders zouden graag een leerkracht met een specialisatie in natuuronderwijs op hun school willen zien.

Prestatieverschillen

(overgenomen uit het nieuws van utwente van 8-12-2020)

In groep 6 presteren jongens beter in rekenen dan meisjes. In de afgelopen 24 jaar is het verschil tussen jongens en meisjes in rekenprestaties nauwelijks veranderd. Jongens zijn aanmerkelijk zelfverzekerder en hebben iets meer plezier in rekenen dan meisjes. Er zijn echter geen sekseverschillen in prestaties, zelfvertrouwen of plezier in natuuronderwijs. Leerlingen die thuis een andere taal spreken presteren aanmerkelijk minder goed op de TIMSS-toets dan leerlingen die thuis voornamelijk Nederlands spreken. Dit geldt voor beide vakken. De thuistaal doet er echter niet toe voor het zelfvertrouwen en plezier in de exacte vakken.

Verwijzingen

  • Meelissen, M., Hamhuis, E. and Weijn, L. (2020). Leerlingprestaties in de exacte vakken in groep 6 van het basisonderwijs. Resultaten TIMSS-2019 (PDF). Enschede: Universiteit Twente.
  • Meelissen, M. and Punter, A. (2016). Twintig jaar TIMSS. Ontwikkelingen in leerlingprestaties in de exacte vakken in het basisonderwijs 1995-2015 (PDF). Enschede: Universiteit Twente.
  • Meelissen, M., Drent.M., Punter, A. (2013). Nederland in TIMSS-2011 (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Rekenen-wiskunde op niveau (Vol. 31, pp. 31-38). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht.
  • Meelissen, M. and Drent, M. (2009). TIMMS 2007 Nederland – trends in rekenprestaties groep 6 basisonderwijs – (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 27 – Leren van evalueren – de lerende in beeld bij reken-wiskundeonderwijs – (Vol. 27, pp. 51-54). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht.

ELWIeR en Ecent als één STEM