Wetenschap en Technologie (primair onderwijs)
Vanaf 2019 worden de innovaties w.b. Wetenschap en Technologie in het primair onderwijs ondersteund door PTVT (platform talent voor technologie). |
Wetenschap en Technologie (primair onderwijs) is een curriculum-innovatie (vanaf ongeveer 2005) om meer ‘onderzoekend leren en ontwerpend leren’ (o&o-leren) toe te voegen aan Natuur en Techniek (N&T), maar ook voor aardrijkskunde, geschiedenis, en meer algemeen voor het kerndoel-gebied ‘oriëntatie op jezelf en de wereld’ (OJW). Vanaf ongeveer 2014 is onder deze noemer ook op de pabo’s (met geld van OCW) gewerkt aan een vernieuwing in het gebied van OJW (maar ook andere vakken) en aan vaardigheden op het gebied van onderzoekend leren. De publicatie van het Techniekpact 2020 (in 2013, zie verwijzingen) is daarbij een extra stimulans.
Uit het rapport ‘Wetenschap en Technologie op de pabo’ (Van Casteren, 2014, een onderzoek gehouden in 2013 onder alle pabo’s) enkele conclusies:
- Hoe is W&T in het curriculum opgenomen? -> Op verschillende manieren
- Richt W&T zich op o&o-leren? -> didactiek van o&o-leren is sterk gestoeld op de didactiek voor N&T
- Wordt W&T aangeboden als apart vak/minor? -> Ja, maar er is weinig belangstelling
- Hoeveel uur W&T? -> In het derde en vierde jaar speelt het amper een rol (totale omvang verschilt nogal).
p. 64. (van casteren, 2014). “Een van de hoofdlijnen in dit onderzoek is dat er in de beroepspraktijk nog weinig aandacht is voor wetenschap en technologie, waardoor veel jonge leerkrachten zich al snel schikken in een methodeafhankelijke manier van lesgeven die op veel basisscholen gewoon is. Ook los daarvan rapporteren experts dat leerkrachten zich vaker minder zeker voelen bij open leerprocessen en die aanpak dan ook snel kunnen verlaten.”
- Regio Groningen, Friesland en Drenthe: Bètapunt Noord
- Regio Overijssel: Kenniscentrum wetenschap en techniek oost (KWTO)
- Regio Gelderland: Kenniscentrum wetenschap en techniek Gelderland (KWTG)
- Regio Utrecht: KWTM
- Regio Noord-Holland en Flevoland: Expertisecentrum wetenschap en technologie (EWT)
- Regio Zeeland: Talent in zicht
- Regio Noord-Brabant en Limburg: Kenniscentrum wetenschap en techniek zuid (KWTZ)
- Regio Zuid-Holland: Netwerk van schoolbesturen in Zuid-Holland
- Lesgeven in w&t
- Professionaliseren en w&t
- Verankeren van w&t
- Samenwerken met bedrijven
WenTindeklas.nl bevat publicaties, instrumenten, praktijkvoorbeelden en praktisch lesmateriaal die leraren, directeuren en bestuurders uit het primair onderwijs kunnen gebruiken om w&t een vaste plek in de klas én het schoolcurriculum te geven. Al het materiaal in de kennisbank is met zorg en op basis van veel praktijkervaring geselecteerd door de acht regionale w&t-netwerken, TechniekTalent.nu en Jet-Net & TechNet.
- Lectoraat Didactiek van de Bètavakken (Bert Bredeweg)
- Lectoraat Didactiek van het Bèta- en Technologieonderwijs (Elwin Savelsbergh)
- Lectoraat Wetenschap & Technologie in het basisonderwijs (Anna Hotze)
- Lectoraat Wetenschap & Technologie in het basisonderwijs (Symen van der Zee)
Vragen die aan bod komen:
- Waarom is het belangrijk dat (alle) kinderen met wetenschap en techniek in aanraking komen?
- Welke invulling moeten wetenschap en techniek krijgen willen we kinderen effectief ‘oriënteren op de wereld’, het centrale kerndoel in dit domein?
- Kunnen we leerkrachten hiertoe in staat stellen?
Versterking van de positie van wetenschap en techniek in het basisonderwijs stuit op problemen en paradoxen. Hoofdpunten uit de oratie “Drijven en zinken. Wetenschap en techniek in het primair onderwijs”:
- Het basisonderwijs is niet gediend met de associatie van wetenschap en techniek met ‘moeilijk, vies, gevaarlijk’. Daarom wordt vaak benadrukt dat wetenschap en techniek ‘leuk’ is.
- Maar: dit kan leiden tot een verwaarlozing van het leren. We willen leraren die een onderzoekende houding bij leerlingen kunnen stimuleren en ontwikkelen.
- Maar: op school domineren instruerende didactiek en kant en klare werkbladen. We willen leraren die niet terugschrikken voor een domein van enorme omvang en die zich willen blijven verdiepen.
- Maar: de pabo trekt overwegend studenten met talenten die niet op het cognitieve vlak liggen. We willen dat scholen meer tijd besteden aan wetenschap en techniek.
- Maar: de politiek fixeert zich eenzijdig op rekenen en taal, en er zijn geen standaarden voor wetenschap en techniek.
- In de oratie worden oplossingsrichtingen verkend, evenals de mogelijkheden de praktijk te veranderen. Daarbij gaat het om het versterken van kennisbasis en zelfvertrouwen van leraren en pabostudenten, uitwerking van de didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren, curriculumontwikkeling voor de pabo en versterking van de samenwerking met scholen, ook via het concept ‘opleiden in de school’. Integratie speelt een sleutelrol. Kunnen we wetenschap en techniek niet beter als opwaartse kracht voor al het onderwijs van de basisschool positioneren in plaats van als zoveelste los vakje?
- wetenschapentechnologie.slo.nl
- Wetenschap en Technologie (pabo).
- www.paboweb.nl/themas/11
- Kemmers, P., Klein Tank, M. and Van Graft, M. (2007). Onderzoekend en ontwerpend leren bij natuur en techniek. Evalueren van brede ontwikkeling van leerlingen in open onderwijsvormen (PDF). Den Haag: Verbreding Techniek Basisonderwijs
- Hotze, A. (2022). Wetenschap en technologie in de klas. Handvatten voor een praktische uitvoering. Pica. Zie ook Wetenschap en Technologie in de klas – handvatten
- Van der Zee, S. (2017). Op weg naar realisatie van effectief en duurzaam wetenschap&technologie onderwijs voor toekomstige leraren. Whitepaper. (PDF). Deventer: TechYourFuture.
- Kernadvies Verkenningscommissie wetenschap en technologie primair onderwijs. (2013). (PDF). Den Haag: Platform Bèta-Techniek en PO-raad.
- Ottevanger, W., Oorschot, F., Spek, W., Boerwinkel, D. J., Eijkelhof, H., De Vries, M., Van der Hoeven, M. and Kuiper, W. (2014). Kennisbasis science onderbouw (PDF). Enschede: SLO/UU.
- Van Casteren, W., Van den Broek, A., Hölsgens, R. and Warps, J. (2014). Wetenschap en Technologie op de pabo (PDF). Nijmegen: ResearchNed.
- Van Graft, M., Klein Tank, M. and Beker, T. (2016). Wetenschap en technologie in het basis- en speciaal onderwijs. Richtinggevend leerplankader bij het leergebied Oriëntatie op jezelf en de wereld (PDF). Enschede: SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling.
- Van Keulen, H. (2009). Drijven en zinken. Wetenschap en techniek in het primair onderwijs (PDF): Fontys hogescholen.
Gerelateerde artikelen
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.