Succes! Rekenen – reken-wiskunde materialen voor de doelgroep laaggecijferden

In opdracht van de stichting Lezen en Schrijven (L&S) is gedurende 2016-2019 een mooie verzameling themaboekjes en rekenkaarten ontwikkeld, geschikt voor een brede doelgroep. Te denken valt aan MBO, praktijkonderwijs, zwakke rekenaars in PO en VO, en natuurlijk de volwasseneducatie (VE). Overzicht van de ontwikkelde materialen, vrij te gebruiken binnen ve, mbo, e.a.

Abstract

23-9-2019

In het kader van de aanpak laaggeletterdheid is er behoefte aan concreet materiaal. Dit was de reden voor Stichting Lezen en Schrijven om een reeks van 21 boekjes te laten ontwikkelen, specifiek gericht op laaggecijferdheid.

Elk boekje is opgezet vanuit een thema. Dat betekent dat er meerdere rekenonderwerpen in elk boekje aan bod zullen komen. Thema’s met titels als ‘Klussen in huis’, ‘Gezond leven’, ‘Wat kost het?’, ‘Wat trek je aan?’, ‘Sport en bewegen’, ‘Koken en bakken’, en ‘Slim met je geld’ laten zien dat de onderwerpen praktisch en herkenbaar zijn voor een brede doelgroep. Als voorbeeld wordt er in het boekje ‘Koken en Bakken’ geoefend met het lezen van recepten, omrekenen en afmeten van hoeveelheden, berekenen van kosten, plannen in de tijd, verdelen van een taart, boodschappen doen en online boodschappen bestellen. Verschillende rekenvaardigheden, komen aan bod zoals: omrekenen van hoeveelheden, rekenen met geld, wegen en meten en schatten en rekenen met tijd.

Rekenen is in deze boekjes bedoeld als het leren omgaan met getallen, maten en diagrammen in het dagelijks leven. Bij ‘rekenen’ denken mensen vaak allen aan het vak rekenen op de basisschool. Het tempo waarin het rekenen daar geleerd moest worden, de eisen die daarbij gesteld werden, en de abstractie van sommige onderwerpen, hebben bij veel schoolverlaters en deelnemers aan rekencursussen geleid tot een zekere blokkade bij het zien van rekenopdrachten. Ze hadden moeite met rekenen op school, vinden rekenen moeilijk en zijn bang dat ze het niet kunnen. Rekenangst komt vaak voor.

In deze rekenboekjes worden rekenbegrippen opnieuw geïntroduceerd vanuit betekenisvolle contexten en probleemsituaties. De gebruikers van de boekjes worden in eerste instantie aangesproken op de kennis die zij al hebben.

Het werken in deze boekjes vraagt begeleiding. Een begeleiding waarin het gesprek belangrijk is en waarin van de begeleider wordt gevraagd om zo dicht mogelijk bij de eigen aanpak van de deelnemer aan te sluiten. Het praten over deze aanpak en het reflecteren op andere aanpakken kan de gebruiker helpen om een volgende stap te zetten. Het kan dat de gebruiker het onderwerp daarna efficiënter aanpakt. Een belangrijk doel van deze boekjes is dat de gebruiker met meer zelfvertrouwen rekensituaties aan kan pakken.

Achterin elk boekje staan suggesties voor de begeleider waarbij de nadruk ligt op praktisch handelen (bijv. iets opmeten, of met geld betalen), aansluiten bij door de gebruiker zelf meegebrachte spullen en stimuleren van het oefenen in het dagelijks leven. Ook staan achterin per opdracht nog suggesties voor passende oefeningen, en mogelijke antwoorden bij opdrachten.

Regelmatig zijn in de boekjes opdrachten te vinden met de titel: ‘Zo doen zij het’. In zo’n opdracht worden verschillende manieren om het rekenprobleem (uit een vorige opdracht) op te lossen beschreven. Hierbij wordt vaak gebruik gemaakt van ondersteunende visuele rekenmodellen. In deze opdrachten gaat het er niet om dat elke gebruiker verschillende aanpakken leert, maar dat ze zien dat er ‘meerdere wegen naar Rome leiden’ en dat ieder (en dus ook zij) zijn eigen aanpak mag hebben. Het zien van oplossingen van anderen kan ook helpen om te reflecteren op de eigen aanpak.

Succes! Rekenen maakt deel uit van de methode Succes!. Naast de rekenmaterialen zijn er ook materialen gemaakt voor lezen en schrijven en digitale vaardigheden.