Model-based reasoning
In onderwijs en in het ontwerpen van didactische strategieën dat gericht is op zorgvuldigheid in begripsontwikkeling is een oriëntatie op mogelijke redeneerwijzen van leerlingen van belang.
Onderzoekers zoals Rosalind Driver onderscheiden drie soorten redeneren bij leerlingen.
- phenomenon-based reasoning, redeneren gebaseerd op de verschijnselen, herken je aan het gebruiken van een beschrijving van een verschijnsel alsof het er een verklaring voor is. (“Een boot zinkt niet omdat het een boot is.”)
- relation-based reasoning, redeneren op basis van relaties, houdt in dat de leerlingen zich voor een verklaring van een verschijnsel beroepen op wetmatigheden in dat verschijnsel (“Een boot zinkt niet omdat boten zo gemaakt zijn dat ze niet zinken.”)
- model-based reasoning, redeneren op basis van een model, waarbij verklaringen meer zijn dan alleen maar wat ze uit de gegevens kunnen afleiden, maar verklaringen afleiden uit een model van de oorzaken van verschijnselen (“Een boot zinkt niet omdat het water dat hij wegduwt terugduwt met een kracht die even groot is als het gewicht van de boot.”)
De eerste twee soorten redeneren hebben bij leerlingen op school de overhand.
De indeling is uitvoeriger beschreven in Stephens, Sally-Anne; McRobbie, Campbell J.; Lucas, Keith B. (1999): Model-Based Reasoning in a Year 10 Classroom. Research in Science Education, 29, 2. 189-208.
p.s.
En net als je denkt dat je het begrepen hebt…