| PO | VO | MBO | Conferentie 11-4-2025 duurzaamheidsdidactiek.nl De Conferentie voor Duurzaamheidsdidactiek wordt georganiseerd door de Hogeschool Utrecht, Universiteit Utrecht, Hogeschool van Amsterdam & Aeres, met steun van Onderwijscoöperatie Leren Voor Morgen. Ons team bestaat uit lerarenopleiders, didactici en ontwikkelaars van educatief materiaal die een passie delen voor duurzaamheidsdidactiek en zich inzetten om een generatie op te leiden die…

A meeting of the International Centre for STEM Education (ICSE) Participerende landen bij deze sessie Vanuit Duitsland, Griekenland, Kroatië, Litouwen, Nederland, Noorwegen, Oostenrijk, Spanje, Turkije en Zweden komen onderzoekers en lerarenopleiders uit het gebied van STEM-education (wiskunde, natuurkunde, biologie, scheikunde, NLT) bij elkaar om nieuwe projectideeën te delen. In Nederland zijn er sterke verbindingen tussen…

| PO | VO | MBO | Eindproduct uit het project Sprong-STEM Dit Sprong STEM manifest 2024 bevat drie aanbevelingen. Deze aanbevelingen zijn tot stand gekomen in de periode 2020-2024, op basis van het werk in de verschillende professionele leergemeenschappen. Aanbevelingen: Leg een goede vakinhoudelijke en vakdidactische basis voor alle betrokken docenten Betrek meerdere instellingen bij PLG’s Maak in kerndoelen, opleiding…

Een oude zorg: er is een kloof tussen het onderwijs in de wiskunde en in de natuurwetenschappen. Harrie Eijkelhof (UU) en Peter Kop (UL) zijn in de problematiek van het gebruik van formules gedoken. Zij laten aan de hand van internationale literatuur zien dat die kloof niet een typisch Nederlands probleem is. In combinatie met…

| VO | Project Hopeful And Resilience Perspective HARP is a collaborative endeavour involving Masaryk University, Utrecht University, and the University of Vienna, that targets the gaps and inconsistencies in Climate Change Education across Europe. Vacature 2024 – post-doc vacature Abstract The primary objective of HARP is to enhance the capacity of the coordinator, as well as…

| PO | VO | MBO | Drie hoogleraren in STEM-onderwijs (Science, Technology, Engineering, Mathematics) hielden op 7 maart 2024 samen hun oratie aan de TU Eindhoven: Nienke Nieveen, Jan van der Veen en Esther Ventura-Medina. De titel luidde Pathways to innovative STEM education;  de oratie is ook in het Nederlands verschenen: Paden naar innovatief bèta-onderwijs. Voorafgaand aan de oratie organiseerden…

| VO | Een STEM education Summerschool ICSE Academy, voor 50 deelnemers. Van 28 juni tot 5 juli 2024, Praag, Charles University Download Flyer Vanuit het project ICSE Academy wordt dit initiatief genomen, speciaal richting docenten en docenten-in-opleiding (wis, na, sk, bio, inf.) Organisatie: Martin Bilek (hoogleraar chemie-didactiek, martin.bilek [at] pedf.cuni.cz), Karlova University, Faculty of Education The…

De examenprogramma’s van biologie, nask 1 en nask 2 worden op dit moment geactualiseerd, de eerste grote upgrade sinds meer dan 20 jaar. Voor deze actualisatie heeft de vakvernieuwingscommissie natuurwetenschappelijke vakken hard input nodig. Zij wil graag weten wat volgens leraren in het vmbo in deze examenprogramma’s moet komen te staan, en wat er juist…

| VO | Sustainability education for Environmental Citizenship (Hoe geef je les over duurzaamheid? voertaal Engels) 28 maart 2024, 16:00-17:00, Een online 1h4Teachers ontmoeting Deze keer verzorgd door de Universiteit Utrecht Engelse pagina en inschrijven Abstract During this 1h4Teachers in STEM webinar, Michiel van Harskamp (Utrecht University) will discuss his experiences with implementing sustainability issues in science…

| VO | Lessen voor een Hoopvolle Toekomst | Conferentie over Duurzaamheidsdidactiek u-talent.nl/docenten/conferentie/ 12 april 2024, Utrecht. De jaarlijkse U-Talent conferentie voor docenten, toa’s en schoolleiders is een dag met verschillende workshops, lezingen en activiteiten die mogelijkheid bieden om je verder te professionaliseren in het onderwijs, en in jouw vak van expertise. De Conferentie is voor docenten…

| VO | Beta-partners en U-Talent organiseren samen twee bijeenkomsten (16-1 en 4-4), 16:00-20:00 Meer info en inschrijven Docentenactiviteit biologie Utrecht en Amsterdam Hoe breng je als docent de grote variatie aan rollen van organismen onder de aandacht bij de leerlingen? Hoe maak je iets dat zo klein en voor sommigen weerzinwekkend is, interessanter, inzichtelijk en zichtbaar?…

| PO | Het EASE-project: Education assembly for a sustainable Europe In gesprek over duurzaamheid in de klas! project voor de bovenbouw basisonderwijs Geef je les in de bovenbouw van het basisonderwijs en ben je geïnteresseerd? We gaan graag in gesprek over de mogelijkheden. Je kunt contact opnemen met Peter Bom voor meer informatie. E-mail: p.l.bom [at]…

| PO | VO | MBO | in samenwerking met elwier/ecent en vo-ho-netwerken Gratis Modules ICSE Academy voor de lerarenopleiding en nascholing (wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie, informatica). Vier modules Onderzoekend leren – Learning by inquiry; Socio-scientific issues and Interdisciplinarity Diversiteit en inclusie – Diversity and Inclusion Technologie – STEM in a digital era Europese dimensie – STEM in Europe Pilots In…

| VO | IMP>ACT : Impact assessment for action competence Project – 01.01.2024 to 31.12.2027 impactforaction.eu IMP>ACT aims to better understand and provide recommendations on how to measure what learners actually learn in sustainability and climate change education (SCCE). Central to achieving this goal is the development and validation of the IMP>ACT assessment framework for users in…

Lesmateriaal ontwikkeld in het kader van het project Duurzaamheidsvraagstukken in het bètaonderwijs. Zie ook het proefschrift (2023: Michiel van Michiel van Harskamp: Ask, find out and act). De zes lesmodules zijn ontwikkeld tijdens de Lesson Study cycli van Burgerschapsvorming rond duurzaamheidsvraagstukken in het bètaonderwijs. De modules zijn bruikbaar in de onderbouw van het VO. Mogelijk…

Michiel van Harskamp Utrecht: Utrecht University Ask, find out, and act. Fostering environmental citizenship through science education Publication Number FI Scientific Library 118 Download Verwijzingen Ariza, M. R., Christodoulou, A., Van Harskamp, M., Knippels, M. C. P. J., Kyza, E. A., Levinson, R. and Agesilaou, A. (2021). Socio‐scientific inquiry‐based learning as a means toward environmental…

insciencefestival.nl De negende editie van InScience, International Science Film Festival Nijmegen, vindt plaats in het voorjaar van 2024. InScience is een van de grootste Europese festivals voor de wetenschapsfilm. Vier dagen lang worden de meest prikkelende wetenschapsfilms vertoond van de afgelopen tijd. Tijdens het festival ontmoeten internationale topwetenschappers, filmmakers en publiek elkaar om de nieuwste…

Interview Emma Versteegh Datum 11-7-2023 Bron Universiteit Utrecht, Freudenthal Instituut In het kader van het project Teach4Life is een verzameling video’s gemaakt waarin bèta-docenten iets vertellen over hun carrière: keuzes en uitdagingen. Vier interviewvragen (3 minuten) Hoe kwam je tot de beslissing het onderwijs in te gaan? Zijn er meer leraren in je familie? En…

Interview Jan Jaap Wietsma Datum 3-7-2023 Bron Universiteit Utrecht, Freudenthal Instituut In het kader van het project Teach4Life is een verzameling video’s gemaakt waarin bèta-docenten iets vertellen over hun carrière: keuzes en uitdagingen. Jan Jaap Wietsma is anno 2023 voorzitter van de NVON. Drie interviewvragen (3 minuten) Waar komt jouw voorliefde voor onderwijs en het…

Research Center for Curriculum Studies (samenwerking UvA/SLO) RCCS Uit de Startnotitie van het RCCS: “De UvA en SLO starten samen het RCCS in 2023. UvA en SLO beschikken ieder over een eigen expertise en focus. De intentie is om te komen tot een gemeenschappelijke onderzoeksagenda voor het RCCS, die meerwaarde biedt ten opzichte van ieders…

Arthur Bakker is benoemd tot hoogleraar op de leerstoel Didactiek en Curriculum in het Bètadomein aan de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. In het kader van deze leerstoel wordt ook het Research Center for Curriculum Studies (RCCS) gelanceerd waar Bakker als kersverse hoogleraar leiding aan gaat geven. In dit nieuwe…

SLO zoekt leraren en vakexperts die mee werken aan de actualisatie van de kerndoelen van verschillende leergebieden. Wat moeten leerlingen in het primair onderwijs, de onderbouw van het voortgezet onderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs kennen, kunnen en ervaren? Voor het kerndoelenteam Mens & Natuur wordt gezocht naar: 2 docenten havo/vwo natuur-/scheikunde/techniek 3 vakexperts hbo/wo…

Een korte overdenking bij de lopende vakvernieuwingen van wiskunde en natuurwetenschappen. In de vakvernieuwingscommissies ‘natuurwetenschappelijke vakken’ en ‘wiskunde en rekenen’ worden stappen richting nieuwe examenprogramma’s gezet. Hoeveel vakvaardigheid heb je nodig (en wat is dat precies)? Wordt er voldoende over het muurtje gekeken (science, wiskunde)? Uit de werkopdracht SLO (2021): “de concept-examenprogramma’s bieden de basis…

GREENTEENS: het begrijpen en stimuleren van milieuvriendelijk gedrag van adolescenten Greenteens project GREENTEENS is een transnationaal, longitudinaal-experimenteel onderzoeksproject dat inzicht wil krijgen in wat milieuvriendelijk gedrag in de adolescentie belemmert en faciliteert. Het project ging van start in september 2020 en loopt door tot augustus 2025.

Naturalis Museum, Leiden, 11 en 12 mei 2023 icse.eu/educating-the-educators International Conference on approaches to scaling-up professional development in mathematics and science education Theme: ‘STEM & Open Schooling for Sustainability Education’ Zie ook het verslag op ICSE website. enkele foto’s Verslag Op 11 en 12 mei 2023 kwamen ongeveer 200 mensen bij elkaar in Leiden: docenten,…

actualisatiekerndoelen.nl/mensnatuur/team Actualisatie kerndoelen Product Conceptkerndoelen mens en natuur (nov. 2024) Download rapport november 2024 (SLO). Uit de karakteristiek: “Het leergebied mens en natuur gaat over natuurwetenschappen en technologie, hun aard en de interacties tussen de mens en de natuur. De natuur betreft het levende, waaronder de mens, en het niet-levende, op alle schalen, van het…

Hoe kunnen docenten en hun leerlingen aan de slag met duurzaamheidsprojecten gekoppeld aan echte vragen uit de omgeving van de school? Ben jij gemotiveerd om als promovendus uit te zoeken hoe dat kan? Lees meer

Wientjes, H. and Veenhoven, J. (2022). Eureka! Didactiek voor het leren onderzoeken in vwo én havo. Utrecht: Onderwijsadvies & Training, Faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit Utrecht. uu.nl/eureka Dit boek geeft docenten handvatten om binnen het eigen vak leerlingen de beginselen van ‘onderzoek doen’ bij te brengen. Versie 2022 In 2023 verscheen een compleet herziene editie van…

Curriculumontwikkelaar mens & natuur (biologie en/of natuurkunde) vo (24-32 uur)   Ben jij een vakexpert mens & natuur met zicht op het vmbo-curriculum die met een team van experts een bijdrage wil leveren aan het actualiseren van de kerndoelen en examenprogramma’s voor alle leerlingen? Beweeg je soepel van inhoud naar uitvoering en verlies je de…

betachallenge.nl Bij Bèta Challenge gaan leerlingen via levensechte opdrachten gerelateerd aan technologie aan de slag met oriëntatie op opleidingen en beroepen en de ontwikkeling van hun arbeidsmarktidentiteit. Het Bèta Challenge programma richt zich op de praktisch ingestelde leerling in het huidige mavo (GL/TL) en havo-segment. Van de website: “OCW heeft het Bèta Challenge programma als…

Project in het kader van impuls open leermiddelen (groeifonds-subsidie) 2023-2024, met ambitie voor vervolg. In dit project wil de NVON in samenwerking met de NVvW, docenten, scholen, lerarenopleidingen en onderzoekers werken aan twee onderdelen: een kennisbank met veelvoorkomende misvattingen en een set van goede diagnostische vragen die per schoolvak en per onderwerp binnen het schoolvak…

Hebben jouw leerlingen behoefte aan inzicht in en overzicht van het vak biologie? Dat ontdekken zij met de vakinzichtkaart. Hiermee krijgen leerlingen inzicht in de bij biologie horende vragen, concepten en systemen. De kaart bestaat uit vier draaiende schijven. Met de binnenste drie ringen maak je vragen: Wat is … Wat is er nodig voor…

De actualisatie van de kerndoelen en examenprogramma’s (2022 e.v.) zijn van invloed op de herijking van de kennisbases. Om in de pas te blijven lopen met de actualisatie is de nu beoogde implementatiedatum van de herijkte kennisbases voorzien in het studiejaar 2025-2026. Bericht 10 voor de leraar De Stuurgroep Lerarenopleidingen (Vereniging Hogescholen) heeft in haar…

www.j-stem.net/ Journal of Research in STEM Education (J-STEM) is een multidisciplinair tijdschrift dat zich richt op het verbeteren van de kwaliteit van onderwijs en leren op het gebied van wetenschap, technologie, techniek en wiskunde (STEM) door de resultaten van onderzoek beschikbaar te stellen aan onderzoekers, praktijkmensen en beleidsmakers. Het tijdschrift dient als platform voor de…

Netwerk van bèta-didactiek organisaties stem22.nl Zie ook Groeifonds-initiatieven en bèta-didactiek STEM22 is een open netwerk. Hieronder de huidige deelnemers Lerarenverenigingen I&I, informatica en digitale geletterdheid NVON, natuurwetenschappen NVORWO, rekenen-wiskunde NVvW, wiskunde en rekenen Scholenorganisaties Stichting Technasium (Onderzoeken en Ontwerpen) Vereniging NLT (Natuur, Leven en Technologie) Instituten voor onderzoek en lerarenopleiding Eindhoven School of Education (TUe)…

UU Summerschool Mathematics and Science Education 2023 19 tot 23 augustus 2024, Utrecht Deze wordt mede georganiseerd in het kader van de ICSE Academy (Europese samenwerking).

Het Beta-Tournament is er primair op gericht om leerlingen vmbo een onvergetelijke ervaring te laten beleven met een vakoverstijgende praktische opdracht. beta-tournament.nl/ Het Beta-Tournament is er primair op gericht om leerlingen een onvergetelijke ervaring te laten beleven met een vakoverstijgende praktische opdracht. Echter vinden wij het als organisatie ook belangrijk dat er veel docenten aanwezig…

RAFT – Resource Area for Teaching raft.net Gratis hulpmiddelen omvatten ideeënbladen voor de klas, tips voor leerkrachten en leeractiviteiten voor thuis. In de winkel o.a. verkrijgbaar: STEAM-projectkits. Verwijzingen Free activity sheets for STEaM raft.net

Bij MultiSTEM verschijnen met enige regelmaat Blogs. Nieuw verschenen is een blog over hoe meertalige kinderen meedoen in het wetenschapsmuseum. In de blog vertelt onderzoeker Lucía Chisari over haar eerste onderzoek. Een van de conclusies uit dit eerste onderzoek is dat taal een grote rol speelt als kinderen en hun ouders zich echt in de…

European Science Education Research Association Esera.org Conferentie 2025, Copenhagen, Denmark Save the date: August 25th to 29th Under the theme Transitions in Science Education: Sustainability and Digital Advances, we wish to stimulate fruitful conversations and big ideas within and beyond our community. esera.org/conference-2025 Conferentie 2023, Turkije 28 augustus 2023 tot en met 1 september 2023…

Plan Bèta (2022) biedt praktische handvatten aan bètadocenten en schoolleiders om focus en tempo aan te brengen in de ontwikkeling naar duurzame bètavakken binnen een duurzame school. Info (en bestellen) bij NVON Abstract Klimaatverandering, verdwijnen van biodiversiteit, toenemende vervuiling, uitputting van natuurlijke bronnen….de mondiale samenleving worstelt met een veelvoud aan crisissen, die elkaar ook nog…

De call voor PostDoc-VO staat online: Lees verder (en aanmeldformulier) Call 2023 – v informatiebijeenkomst 23 september 2023 Ben je docent in een bètavak, gepromoveerd, en wil je verder onderzoek doen naar vakdidactiek? Misschien is een PostDoc-VO beurs dan iets voor jou! Binnen het programma PostDoc-VO kunnen gepromoveerde bèta- en techniekdocenten in het vo en…

Zie ook Big ideas, een vergelijkbaar begrip bij wiskunde. In Nederland wordt onderwijs in de bètavakken veelal vakspecifiek aangeboden. Dat heeft voordelen, maar een nadeel is dat leerlingen weinig zicht krijgen op de samenhang tussen de bètadisciplines. Eén van de mogelijkheden om leerlingen meer zicht te geven op samenhang tussen bètavakken, is om aandacht te…

Bericht september 2022 Zie verder pagina Vakvernieuwing en actualisatie kerndoelen Bericht SLO 30-9-2022 Voor de zomervakantie stelden we de vakvernieuwingscommissie van natuurwetenschappelijke vakken (natuurkunde, scheikunde, biologie, O&O en LNT) al aan je voor. Deze commissie gaat de examenprogramma’s van de natuurwetenschappelijke vakken actualiseren. De commissie heeft op 28 en 29 september de eerste tweedaagse ontwikkelsessie…

Sustainable Development Goals Duurzaamheidseducatie Verwijzingen Duurzame ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals). Inner development goals Duurzaamheidseducatie Beweegredeneren: een werkvorm bij dilemma’s in de klas Projecten NWO project Duurzaamheidsvraagstukken in het bètaonderwijs (onderbouw vo, 2020-2023) Europees project MOST (met focus op energie- en afval-vraagstukken) en hoe onderwijs samenwerkt met ‘de omgeving’. Impact – project onderwijs over duurzaamheid en…

Wanda Sass Prepared to Act for a Sustainable Future? Proefschrift over Duurzaamheidseducatie, Universiteit van Antwerpen, 2022 De vijf studies in deze dissertatie willen bijdragen aan het voortschrijdende inzicht in wat actiecompetentie nu precies is en of een bepaalde onderwijsaanpak beloftevol kan zijn om jong adolescenten te ondersteunen in hun ontwikkeling tot actiecompetente burgers. Samenvatting De…

Het project ‘Valies’ uit Vlaanderen, België, gaat over ‘Educatie voor Duurzame Ontwikkeling’, kortweg EDO. Informatie over Valies Het gaat bij de Sustainable Development Goals (United Nations) om de grote maatschappelijke uitdagingen (zoals armoedebestrijding, gendergelijkheid of klimaatverandering). Hoe kunnen leerlingen en leraren hierin en hieraan een bijdrage leveren. De partners zijn de Universiteit Antwerpen, Katholieke Universiteit…

Landelijke conferentie VO-HO netwerken Datum: 3 november 2022 Tijd: van 12:30 uur tot 17:30 uur Plaats: Radboud Universiteit, Nijmegen Op donderdag 3 november 2022 organiseren de regionale VO-HO netwerken een landelijke conferentie VO-HO netwerken, met het thema ‘Professie & Loopbaan’. De vaksteunpunten vormen de basis van de regionale VO-HO netwerken. Zowel in de regionale als…

Project Kennisbanken Revival van de kennisbanken Biologie Natuurkunde Scheikunde Zie ook Project diagnostische vragen. Aanleiding Er is veel kennis over hoe je bèta-concepten goed aanleert en waar het mis kan gaan. Deze kennis komt vanuit wetenschappelijk onderzoek en vanuit ervaringen in de klas. Bij de voorbereiding van een les heeft een docent echter beperkt toegang…

Interview Thomas Wind Datum 17-8-2022 Bron Universiteit Utrecht, Freudenthal Instituut Drie interview-vragen (4 minuten) Waarom ben je biologiedocent geworden? Hoe ziet je werk er uit bij de Universiteit Utrecht? Welk advies zou je willen geven aan toekomstige docenten? In het kader van het project Teach4Life is een verzameling video’s gemaakt waarin bèta-docenten iets vertellen over…

Binnen het project Teach4Life (2022-2024) wordt o.a. een inventarisatie uitgevoerd van interessante carrière-perspectieven voor bèta-docenten. Een samenwerking tussen vo-ho-netwerken en elwier. Werkgroep Teach4Life 23-11-2023 Geleerde lessen omzetten naar effectief beleid- een belangrijke rol voor de VO HO netwerken. De VO HO netwerken willen een stevige gesprekspartner voor OCW en raden zijn. Om die reden participeren…

Zomer 2022 Activiteiten in schoolboeken leveren meestal precies de informatie die nodig is om een antwoord te vinden. Leerlingen krijgen daarmee weinig gelegenheid om te leren zelf informatie te zoeken en met onzekerheid te redeneren. Sinds 2019 publiceert het International Centre for STEM Education (ICSE) ieder kwartaal drie problemen die zich lenen voor onderzoekend leren….

actualisatienwv.nl “Wat moeten leerlingen kennen en kunnen na het doorlopen van het curriculum natuurwetenschappelijke vakken in het voortgezet onderwijs?” De vakvernieuwingscommissie natuurwetenschappelijke vakken gaat met die vraag aan de slag voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs om zo de examenprogramma’s natuurwetenschappelijke vakken in vmbo, havo en vwo te actualiseren. Uit het bericht van de…

Ondersteunen (‘scaffolding’), module over SSI en milieu-vraagstukken. Bron In deze Ensite module worden toekomstige leraren in de initiële lerarenopleiding geïntroduceerd om hun studenten te ondersteunen bij het omgaan met complexe maatschappelijk-wetenschappelijke milieuvraagstukken (environmental SSI) door een ondersteunings (scaffolding)kader te bieden. Geschreven voor de lerarenopleiding. Verwijzingen Bron Ensite, projectbeschrijving Scaffolding (op elwier/ecent)

Woon je in de omgeving in Leiden? Dan is dit bericht voor jou. Nestkastjes maken, bodemdiertjes onderzoeken, het park opruimen, nadenken over hoe je bijen kunt helpen, een bioloog ontmoeten. Bij Natuur om de hoek kunnen kinderen ‘op natuur zitten.’ Samen met enthousiaste kenners ontdekken ze de natuur in de buurt. Er leeft en beweegt…

Lesmateriaal biologie Materiaal uit de online repository van het Freudenthal Instituut

GreenComp (2022) The European sustainability competence framework more info download rapport: EN en NL Abstract De ontwikkeling van een Europees competentiekader voor duurzaamheid is een van de beleidsacties in de Europese Green Deal als katalysator om het leren over milieuduurzaamheid in de Europese Unie te bevorderen. GreenComp identificeert een set duurzaamheidscompetenties voor onderwijsprogramma’s om leerlingen…

Open Schooling: Betrek meer mensen bij het onderwijs (ouders, werkgevers, ondernemers, e.d.) Samenvatting “Open schooling” is where schools, in cooperation with other stakeholders, become an agent of community well-being; families are encouraged to become real partners in school life and activities; professionals from enterprise, civil and wider society are actively involved in bringing real-life projects…

Europees project – 2021 – 2024 Participatie onderzoek – 1 sep 2022 tot 1 jun 2023 Internationale webpagina bij ICSE Het Platform teach4life.eu Verwijzingen Collaborative Online Intercultural Learning Carriere- en beroeps-perspectief stem-docenten    

betadecanen.nl -> lerarenkamer Samenvatting Het tekort aan leraren in het voortgezet onderwijs is hardnekkig in een aantal vakken, waaronder de bètavakken wiskunde, scheikunde, natuurkunde en informatica. De meest recente modellen laten in 2031 voor deze vakken tekorten zien tussen 193 en 473 fte en relatieve tekorten tussen 8,9% en 63,8%. Omdat er relatief gezien zeer…

Kennisbank biologie. In 52 hoofdstukken een eenvoudig overzicht, met verwijzing naar Campbell (waar ze ook vandaan kwamen). Onderdeel van project Kennisbanken. Zoektermen: leerdenkbeelden, misconcepten, preconcepten, leerlingdenkbeelden. Update 2024-2026 – project in het kader van de Impuls Open Leermiddelen Centrale doelstelling: Het ontwikkelen van open leermateriaalgericht op het herkennen en wegwerken van misvattingen in de biologie….

Natuur, Wetenschap en Techniek-conferentie Landelijke Natuur, Wetenschap en Techniek-conferentie voor iedereen in het basisonderwijs, georganiseerd door het NIBI.

13 mei 2022 in samenwerking met alle betrokken instellingen bèta-didactiek Op vrijdag 13 mei 2022 kwamen ongeveer 30 opleiders bij elkaar bij de conferentie met als thema ‘Bèta-burgerschap: Een opdracht voor de STEM-lerarenopleidingen?’. Impressie De conferentie startte met een interessante bijdrage van Anika Embrechts, Saxion, met een reflectie op het thema “Thema – Bèta-burgerschap: Een…

Bij alle leerlingen (zowel havo/vwo als vmbo) is het opboksen tegen alleen maar instrumenteel begrijpen en procedurele vaardigheden. Niet voor niks zijn we al tijden aan het zoeken naar het ‘echte denken’ bij wiskunde (en rekenen), met begrippen als ‘wiskundige denkactiviteit’ en ‘gecijferd zijn’. Soms lijkt het alsof die zaken bij het vmbo nog meer…

VO-HO netwerken De missie van de Regionale VO-HO netwerken is om de aansluiting tussen het voortgezet onderwijs en hoger onderwijs te verbeteren, professionalisering van onderwijsprofessionals te stimuleren en ontwikkelingen op het gebied van vakinhoud- en curriculum te agenderen. Door deze samenwerking op regionaal niveau goed te organiseren en landelijk met elkaar te versterken maken we…

Susanne Jansen Proefschrift Fostering students’ meta-modelling knowledge regarding biological concept-process models Bevordering van de ‘meta-modellering’-kennis van leerlingen inzake biologische concept-procesmodellen Promotor is Wouter van Joolingen en co-promotor Marie-Christine Knippels. Verdediging: 16 mei om 10.15 Abstract Wetenschappelijke informatie in de vorm van modellen duikt steeds vaker op in de media. Het is daarom voor alle mensen…

Gezien de gewenste diversiteit in de vakvernieuwingscommissie natuurwetenschappelijke vakken is nog ruimte voor vier vakexperts: één vakexpert O&O of NLT, één vakexpert natuurkunde met vmbo-expertise, één vakexpert biologie met vmbo-expertise en één vakexpert scheikunde met vmbo-expertise. Ben je of ken je een kandidaat? Solliciteren kan nog t/m 6 mei via: SLO zoekt Leraren Vakvernieuwingen bovenbouw

  A project by the ICSE consortium ICSE Academy – Europees Erasmus+ project – Europese samenwerking en mobiliteit wat betreft nascholing en opleiding van bèta-docenten1 juni 2022 tot 1 juni 2025 Internationale website Kern van het project Het bèta/STEM onderwijs (wiskunde, scheikunde, biologie, natuurkunde, informatica, NLT) in Europa heeft behoefte aan bekwame leraren. De lerarenopleidingen…

Alice Veldkamp, UU Proefschrift No Escape! The rise of escape rooms in secondary science education Gepromoveerd op 6 april 2022 Abstract Over de hele wereld en in alle sectoren van onderwijs verschenen spontaan escaperooms in de klas. Docenten experimenteerden met het aanpassen van het escaperoom concept naar de klasomgeving, zonder dat ze daarbij door schoolbesturen…

Wat zijn de uitdagingen voor de actualisatie van de examenprogramma’s in de Natuurwetenschappelijke vakken? Deze webinar gaat over de aanstaande actualisatie: de vakken staan aan de vooravond van een actualisatie van de examenprogramma’s voor vmbo, havo en vwo. Naast de verschillende maatschappelijke uitdagingen voor dit traject, biedt actualisatie mooie kansen voor meer samenhang, doorlopende leerlijnen,…

Vernieuwingen in po, vo en mbo. Wat moeten leerlingen kennen en kunnen op de respectievelijke plekken in primair en voortgezet onderwijs? We kijken mee met Ecent- en ELWIeR-ogen. elwier/ecent -> kerndoelen slo -> sectoren -> po -> kerndoelen slo -> actualisatie 2024-2025 Verwijzingen slo-vakvernieuwingscommissies.nl slo-actualisatiekerndoelen.nl geactualiseerde conceptexamenprogramma’s elwier.nl/basisvaardigheden

Europees Horizon2020 project Creating organisational structures for meaningful science education through Open Schooling for all cosmosproject.eu Slotconferentie 22 November 2024, De Vereeniging in Utrecht Gratis deelname (er wordt wel een factuur gestuurd als je inschrijft en niet komt). Voorinschrijving: wie het eerst komt… Programma The results of the three-year collaboration in the COSMOS project will…

ESERA 2022 Summer school, Utrecht esera.org The ESERA Summer School 2022 will be held in The Netherlands, organised by the Freudenthal Institute at Utrecht University from Monday, August 29 till Saturday, September 3. We expect this summer school to be a live, in-person event, with some virtual elements. If you have any questions, please send…

Programma voor gepromoveerde bèta- en/of techniekdocenten postdoc-vo.nl Informatie-bijeenkomsten 2022 Bent u gepromoveerd en werkzaam als bèta- en/of techniekdocent op een MBO- of VO-school? En wilt u bijdragen aan de schoolontwikkeling door het uitvoeren van een toegepast, vakdidactisch wetenschappelijk onderzoek? Dan is tijdelijke aanstelling als postdoconderzoeker op uw school wellicht een optie. PostDoc-VO PostDoc-VO maakt het…

Spring School 2022, 7-11 maart 2022 Intensive program for higher education learners and for teaching staff Constantine the Philosopher University, Slovakia, region Nitra Spring School 2022 Online lectures and workshops, Moodle course digital support Target groups: Science and maths students in initial teachers’ education PhD students in mathematics and science education Young researchers and scientists…

Dirk Jan Boerwinkel. Ras in de klas. Achtergronden en aanwijzingen voor een les in een gevoelig onderwerp. Waarom dit onderwerp? De consensus onder biologen en antropologen is dat ras bij mensen geen biologisch concept is, maar een sociaal construct. Maar zo kan je je er in de biologieles niet van afmaken als er vragen rijzen…

Van Graft en Kemmers (2007). Bij onderzoekend leren onderzoeken leerlingen objecten en verschijnselen in hun omgeving onder begeleiding van hun docent. Bij ontwerpend leren ontwerpen leerlingen een product. In allerlei praktijksituaties is gebleken dat de beide benaderingen elkaar goed aanvullen, en ook dat leerlingen er op hun eigen niveau mee aan de slag kunnen. Inquiry-based…

EU network of national STEM platforms stemcoalition.eu/ The EU STEM Coalition is an EU-wide network that works to build better STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) education in Europe. The goal is to shape STEM education policies and practices that foster economic growth, opportunity and well-being for all. Together with policy makers, education providers and industry…

Utrecht/Copenhagen collaboration Colloquium ‘STEMCOVID educational lessons learned’ 10 september, 13:00-15:00 Link Microsoft Teams Program 13.00 Toine Pieters Welcome and introduction 13.05 Short film on Pedagogical Care 13.10 Ralph Meulenbroeks, Academic discourse on education during the early part of the pandemic 13.25 Maria Hvid Stenalt, referent including Danish perspectives on the COVID education experiences 13.40 Arthur…

Fostering students’ systems thinking in secondary biology education Bevordering van systeemdenken bij leerlingen in het voortgezet biologieonderwijs Promotie 15 september 2021, 10:15 uur. Gilissen, M. G. R. (2021). Fostering students’ systems thinking in secondary biology education, Faculty of Science, Freudenthal Institute (pp. 320). Utrecht: Utrecht University. Zie ook het bijbehorende lesmateriaal. infographic systeemdenken (Melde Gilissen,…

Duurzaamheid is het zorgen voor evenwicht tussen mens, milieu en economie om de aarde niet uit te putten. Hoe ga je daar echter mee om in het onderwijs (po en vo/mbo)? Wat is duurzaamheidseducatie? Duurzaamheid is een complex onderwerp, waardoor een duidelijke definitie van duurzaamheidseducatie (SE) ontbreekt. Zowel duurzaamheid als SE hebben verschillende, en zelfs…

SLO zoekt een curriculumontwikkelaar biologie vo. In deze functie heb je een inhoudelijke en coördinerende rol bij de ontwikkeling van doelen, kaders en instrumenten voor het vakgebied biologie. Je verbindt op effectieve wijze SLO aan andere organisaties en experts. Je draagt hiermee bij aan de strategische doelen en positionering van SLO. Wat ga je doen?…

Landelijke kickoff Sprong-STEM op 24 juni Aanmelden Programma Onlangs is het landelijke SPRONG Educatief STEM consortium opgericht. Met dit nieuwe STEM netwerk willen we collega’s uit verschillende regio’s (Twente, Noord-Holland en Utrecht) duurzaam met elkaar verbinden en stimuleren en faciliteren we kennisdeling op het gebied van wetenschap en technologie, en STEM onderwijs. 15:10-15:55 “De onderzoekende…

De afdeling Pedagogiek van Diverse Samenlevingen van de faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit Utrecht, zoekt drie promovendi. De beoogde startdatum is 1 september 2021. De promovendi werken in het project ‘Multilingual voices in STEM education’ (Multi-STEM), dat tot doel heeft de participatie van meertalige kinderen te bevorderen bij het leren van rekenen en wetenschap & techniek….

Online college van prof.dr.ir. Fred Janssen, hoogleraar didactiek bij de Universiteit Leiden, een van de auteurs van dit vakdidactisch drieluik. Centraal in dit college ‘Wat vind jij het belangrijkste om je leerlingen bij te brengen?’ ‘Waar besteed je het meeste aandacht aan in jouw lessen?’ Voor de meeste docenten twee vragen met uiteenlopende antwoorden. We…

Vakexpert bètavakken vmbo (24 – 40 uur) Wat ga je doen? Je krijgt de kans om als vakexpert samen met 136 vmboscholen, leraren, externe vmbo-experts en SLO-collega’s het praktijkgerichte programma voor vmbo-leerlingen met een gemengd of theoretisch profiel te ontwikkelen. Jullie proberen het programma uit in een praktijkpilot en stellen het bij. Lees over de…

Onderzoek (o.a. Kennisnet, 2018) laat zien dat gebruik van ict in het onderwijs blijft toenemen. Bij informatie- en communicatie-technologie (ICT) en onderwijs gaat het om vele zaken: Aandacht voor digitale geletterdheid (denk hier ook aan computational thinking) Leren gebruiken van digitale hulpmiddelen, zoals de computer, tablet en smartphone (incl. technologieën als VR, AR, AI, e.d.)…

En hoe kunnen we leraren ondersteunen bij het ontwikkelen van hun lespraktijk? Nienke Wieringa is in 2019 gepromoveerd op een onderzoek naar de rol van leraren in onderwijsvernieuwingen. De hoofdrolspelers in het onderzoek waren biologieleraren die chocola probeerden te maken van de concept-contextbenadering. Welke keuzes maken zij en waarom? In hoeverre verandert hun bestaande praktijk…

Over de opkomst en didactische mogelijkheden van Escape Rooms in het voortgezet onderwijs. Een eerdere versie van dit artikel (uit 2018) had de titel ‘je moet diep, diep nadenken’, n.a.v. een workshop bij het NIBI. Nieuw verschenen 2020 Veldkamp, A., Van de Grint, L., Knippels, M. C. P. J. and Van Joolingen, W. (2020). Escape…

Inspratieavond wetenschaporiëntatie Donderdag 29 oktober 2020, online Hoe breng je de wereld van wetenschappen in de klas? Vraag het een wetenschapsfilosoof! Hoe kan ik in mijn lessen het best ingaan op de aard van natuurwetenschappen en technische wetenschappen in vergelijking met andere wetenschappen? Wat is kenmerkend voor die wetenschappen? Hoe kan ik in mijn lessen…

Save the date!  Vrijdag 21 mei 2021 wordt de volgende ECENT-ELWIeR conferentie voor lerarenopleiders wiskunde/rekenen en natuurwetenschappen/techniek georganiseerd. Meer informatie! Lees meer

Hoe word je die inspirerende vakdidactisch begeleider, die een leraar in opleiding weet uit te dagen om zich vakdidactisch verder te ontwikkelen, zodat hij lessen geeft waar zowel de leerlingen als hijzelf met plezier op terugkijken? Lessen waarbij niet alleen de leerlingen worden uitgedaagd, maar waarbij ook de docent weer iets nieuws heeft geleerd over…

Erasmus+ KA2 project (strategic partnership)Teaching standard STEM topics with a key competence approach. september 2020 – september 2023 Bericht september 2021 Dit Erasmus+ project is in 2020 van start gegaan en focust op het creëren van een heldere verbinding van ‘sleutelcompetenties’ met onderliggende ‘basisvaardigheden’. Dit wordt gedaan voor enkele belangrijke centrale begrippen/concepten uit de bèta-vakken,…

  Vervolgstap 2020-2023 van curriculum.nu Toevoeging voorjaar 2021: Een en ander is vertraagd door corona, demissionair kabinet, e.d. Verwijzingen Eerdere stappen (< 2020) beschreven in het ELWIeR/Ecent dossier Curriculum.nu Website wetenschappelijke curriculumcommissie

Hoe stimuleer je leraren (in opleiding) weloverwogen keuzes in hun curriculum te maken? SLO en de Ontwikkelgroep Mens en Natuur van Curriculum.nu hebben een kaartspel ontwikkeld dat daar heel behulpzaam bij is. We schetsen in dit artikel drie verschillende werkvormen om dat te doen. Het kaartspel is weliswaar gemaakt met het oog op het toekomstig…

Voorjaar 2020 Activiteiten in schoolboeken leveren meestal precies de informatie die nodig is om een antwoord te vinden. Leerlingen krijgen daarmee weinig gelegenheid om te leren zelf informatie te zoeken en met onzekerheid te redeneren. Sinds 2019 publiceert het International Centre for STEM Education (ICSE) ieder kwartaal drie problemen die zich lenen voor onderzoekend leren….

Leraren in opleiding moeten hun visie op het onderwijs in hun vak vormen en kunnen verwoorden. SLO heeft een werkvorm ontwikkeld die daarbij kan helpen. In NVOX is al eerder een begeleidend artikel verschenen (Woldhuis & Pieters, 2020). De werkvorm is geschreven voor vaksecties, maar kan – met mogelijke uitzondering van stap 5 – prima…

Doel van dit project: het digitaal ondersteunen van (examen)leerlingen bij het inhalen van achterstanden het begeleiden bij profielwerkstukken ondersteuning bieden voor docenten bij schoolprojecten Website SOS is een project waarbij studenten van de Universiteit Utrecht tijdens hun studie met leerlingen en leraren uit het VO in contact komen. Ze verlichten de werkdruk van docenten met…

<img src="https://ddn-rite.eu/about/ Erasmus+ project Research in Teacher Education ddn-rite.eu Aim Promote and facilitate (student) teachers to create an evidence- informed teaching practice in science, technology, engineering and mathematics (STEM) education. In this RiTE project, (student) teachers are stimulated to use evidence from educational and scientific research to experiment and innovate their teaching and learning processes.

  Project H2020 – 2020-2023 In MOST onderzoeken we hoe scholen en hun directe omgeving (gezin/familie, omwonenden, bedrijven, e.d.) kunnen samenwerken aan duurzaamheid. MOST richt zich daarbij op de maatschappelijke vraagstukken afval en energie. Binnen die twee thema’s worden voor de ‘community’ relevante vragen of problemen geformuleerd en daar wordt vervolgens aan gewerkt in zogenaamde…