Bovenbouw h/v
ANW // Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Hoger Onderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Wiskundige formules in natuurwetenschappen en wiskunde
Een oude zorg: er is een kloof tussen het onderwijs in de wiskunde en in de natuurwetenschappen. Harrie Eijkelhof (UU) en Peter Kop (UL) zijn in de problematiek van het gebruik van formules gedoken. Zij laten aan de hand van internationale literatuur zien dat die kloof niet een typisch Nederlands probleem is. In combinatie met…
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Educational Designer van februari 2024 verschenen
Educational Designer is een blad van en voor ontwikkelaars van onderwijs in wiskunde en in sciencevakken, met veel aandacht voor didactisch onderzoek en implementatie-onderzoek rond onderwijsmateriaal in ontwikkeling. Issue 16 van Educational Designer (februari 2024) bevat de volgende artikelen. Numerical Methods – A Curriculum Mystery (Charles Lovitt) Multidimensional Science Assessment: Design Challenges and Technology Affordances…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Hoe leer je leerlingen onderzoeken? Eureka!
Wientjes, H. and Veenhoven, J. (2022). Eureka! Didactiek voor het leren onderzoeken in vwo én havo. Utrecht: Onderwijsadvies & Training, Faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit Utrecht. uu.nl/eureka Dit boek geeft docenten handvatten om binnen het eigen vak leerlingen de beginselen van ‘onderzoek doen’ bij te brengen. Versie 2022 In 2023 verscheen een compleet herziene editie van…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Met welke mindset werk jij in het onderwijs?
Een mindset zorgt er voor dat je een bepaalde manier van denken krijgt (en houdt). Daarin kunnen grote verschillen zitten, waardoor mensen zich anders gaan gedragen. Carol Dweck, een van de onderzoekers van het idee ‘mindset’ Het idee is dat een deel van de bevolking (impliciet) gelooft dat hun succes en talenten gebaseerd zijn op…
Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Webinar vakkenstructuur wiskunde havo/vwo
Heb je 8 december 2021 het webinar over de vakkenstructuur wiskunde havo/vwo gemist? Kijk het hier terug. In opdracht van het ministerie van OCW brengt een werkgroep begin 2022 advies uit over de vakkenstructuur wiskunde havo/vwo. Deze werkgroep organiseerde afgelopen week een webinar om haar conceptadviezen te bespreken. Meer informatie over de werkgroep.
Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Webinar vakkenstructuur wiskunde havo/vwo op 8 december
Ben je leraar wiskunde, schoolleider of decaan in het voortgezet onderwijs? Of werk je op een hbo of universiteit en wil je meer weten over de (ontwikkelingen in) de vakkenstructuur wiskunde op de havo en in het vwo? Meld je hier aan voor het webinar op 8 december, van 16.00-17.30. De NVvW en SLO hebben…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Wat zet studenten aan tot kritisch denken bij een practicum?
Om leerlingen een practicumopdracht goed te laten uitvoeren geven we leerlingen instructies. Tegelijkertijd willen we juist dat leerlingen tijdens practica kritisch denken en problemen zelf leren oplossen. Met een beurs van het postdoc VO-project onderzocht scheikundedocent en onderzoeker Marion van Brederode twee schooljaren in 6 VWO-groepen wat leerlingen aanzet tot kritisch denken tijdens een scheikundepracticum….
Biologie // Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Didactische mogelijkheden van escape rooms
Over de opkomst en didactische mogelijkheden van Escape Rooms in het voortgezet onderwijs. Een eerdere versie van dit artikel (uit 2018) had de titel ‘je moet diep, diep nadenken’, n.a.v. een workshop bij het NIBI. Nieuw verschenen 2020 Veldkamp, A., Van de Grint, L., Knippels, M. C. P. J. and Van Joolingen, W. (2020). Escape…
Wiskunde // Bovenbouw h/v // Hoger Onderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort Vakkenstructuur wiskunde
SLO, als nationaal expertisecentrum voor leerplanontwikkeling, en de Nederlandse Vereniging voor Wiskundeleraren zetten onder vervolgopleidingen in het hoger onderwijs een enquête uit over de vakkenstructuur van het vak wiskunde in de bovenbouw van havo/vwo. Werkt u mee aan deze enquête? In opdracht van het ministerie van OCW verkennen we of er varianten van de huidige…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Online Mathematics Education Seminar – Peter Kop
Title Teaching graphing formulas by hand to promote students’ symbol sense People Peter Kop, Universiteit Leiden Date 8-10-2020 Source Utrecht University, Freudenthal Institute seminar Many students in secondary school continue to have serious problems with algebra formulas which are very abstract for them (e.g. Kieran, 2006). Often these students lack symbol sense, that is, they…
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Praktijkboek natuurkundedidactiek – Natuurkundelessen ontwerpen
Website: https://natuurkundelessen-ontwerpen.nl/ Het boek is bedoeld voor gebruik bij het onderdeel vakdidactiek in de tweedegraads lerarenopleiding als kennisbasis voor (aanstaande) natuurkundeleraren in het vmbo (voor het vak NaSk 1) en de onderbouw havo en vwo. Het biedt daarnaast ondersteuning aan de leraar die daar actief aan de slag wil met het verder ontwikkelen van het…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Woudschoten Chemie Conferentie 2020
De Woudschoten Chemie Conferentie is de conferentie voor docenten in het scheikundeonderwijs voor havo- en vwo-leerlingen in Nederland. Elk jaar nemen ruim 350 scheikundedocenten uit heel het land deel aan de conferentie. Het toont aan dat deze conferentie inmiddels een onmisbare ontmoetingsplek is geworden voor de familie van chemiedocenten. Het scheikundeonderwijs is en blijft in…
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Symposium Leraar en curriculum: kip en ei
Op woensdag 28 oktober, 15-17 uur, organiseert SLO een digitaal symposium over dit onderzoek, tevens afscheid van Maarten Pieters i.v.m. zijn pensioen. Heb je interesse? Laat het weten aan Evelien Veltman en reserveer deze dag en tijd alvast in je agenda. Onderwerp: Hoe maken we de relatie tussen de praktijk van leraren en het formele…
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Vacature docent-ontwikkelaar natuurkunde bij U-Talent
Wij zijn op zoek naar een docent-ontwikkelaar natuurkunde voor 0,3 fte per 1 september 2020. In U-Talent werken de Universiteit Utrecht, de Hogeschool Utrecht en scholen uit de regio nauw samen aan kwalitatief goed bèta en techniekonderwijs voor havo en vwo. U-Talent is gericht op het verdiepen en verrijken van het bètaonderwijs, talentontwikkeling in de bètavakken en het vergroten…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Kort Onderhoud van syllabi van de natuurwetenschappelijke vakken havo en vwo
In 2020 zal er ‘groot’ onderhoud aan de syllabi voor biologie, natuurkunde en scheikunde plaatsvinden. Dat gebeurt aanleiding van adviezen die in 2019 opgesteld zijn op basis van commentaar van ervaren docenten. In 2019 hebben focusgroepen van ervaren docenten biologie, natuurkunde en scheikunde zich gebogen over de syllabi voor havo en vwo voor die vakken….
Biologie // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Zee Kust Klas – 34ste NIBI-conferentie
Kom vrijdag 17 en zaterdag 18 januari naar Egmond aan Zee en dompel je onder in een vloedgolf van praktische workshops en interessante zee-achtige lezingen waarmee je de mariene biologie laat leven voor leerlingen. Doe mee met de snijpracticumworkshop, verschillende uitbeeldpractica of ga struinen in duinen of jutten op het strand. Je kunt zelfs…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Kort Ontwikkeling van curriculum frameworks in het VK
In het Verenigd Koninkrijk zijn de drie bèta-vakverenigingen – de Royal Society of Biology (RSB), de Royal Society of Chemistry (RSC) en het Institute of Physics (IoP) – met een zeer interessant project bezig. In eerste instantie zelfstandig, maar ook steeds meer in overleg, zijn ze zogenaamde frameworks aan het ontwikkelen voor toekomstige curricula: adviezen…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Hoger Onderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Vakantiecursus Platform Wiskunde Nederland – 30 en 31 augustus 2019
Voor leraren in de exacte vakken aan havo, vwo, hbo leerlingen en andere belangstellenden organiseert het Platform Wiskunde Nederland (PWN) in 2019 een vakantiecursus met als thema: “Deep Learning: Van meetdata via datarepresentatie naar voorspellen”. Dit jaar betreft het een tweedaagse cursus, vrijdag 23 augustus en zaterdag 24 augustus op het Centrum voor Wiskunde &…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Evaluating the quality of inquiries: an approach for self-evaluation of accuracy, reliability and validity in school science inquiries by pre-university students
Van der Jagt, S. (2016). Evaluating the Quality of Inquiries. An approach for self-evaluation of accuracy, reliability and validity in school science inquiries by pre-university students. Vrije Universiteit, Amsterdam. Bespreking door Ed van den Berg Website met proefschrift en bronnen Interview met Saskia van der Jagt en leerlingen op Leraar 24 Elk leerling onderzoek…
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Begrijpen met modellen en simulaties: CRISPR/Cas
Het materiaal dat hier beschreven wordt is afkomstig van de workshop ‘CRISPR/Cas begrijpen met modellen en simulaties’ zoals die gegeven is op de NIBI-conferentie in januari 2019, en is bedoeld om kennis te maken met een aantal activerende werkvormen rondom CRISPR/Cas. CRISPR/Cas in schema Kenmerken didactisch model De werkvormen in deze workshop gingen niet alleen…
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Het realiseren van een CoCo-leeromgeving: Percepties van leerlingen en docenten
Tijdschrift voor Didactiek van de Beta-wetenschappen, uitgegeven door het Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht in de periode 1983-2014 Voorbraak, J. de Putter, L. Taconis, R. den Brok, P.Tijdschrift voor Didactiek van de Beta-wetenschappen 2011 – 28(2), 21-42,Download pdf The concept-in-context (CoCo) innovation tries to tackle problems concerning the low interest of students in science subjects. Guidelines…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Hoger Onderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Vakantiecursus Platform Wiskunde Nederland – 23 en 24 augustus 2019
Voor leraren in de exacte vakken aan havo, vwo, hbo leerlingen en andere belangstellenden organiseert het Platform Wiskunde Nederland (PWN) in 2019 een vakantiecursus met als thema: “Deep Learning: Van meetdata via datarepresentatie naar voorspellen”. Dit jaar betreft het een tweedaagse cursus, vrijdag 23 augustus en zaterdag 24 augustus op het Centrum voor Wiskunde &…
Biologie // Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Kort Overladenheid examenprogramma’s (h/v) natuurkunde/biologie
Voor de nieuwe examenprogramma’s havo en vwo voor de bètavakken die in 2013 zijn ingevoerd, heeft SLO in 2017 onderzocht in hoeverre de doelen van de vernieuwingscommissies uit de verf zijn gekomen. Opvallend punt is dat veel leraren de programma’s overladen vinden. Ook staat de tijd voor het schoolexamen vaak onder druk. Voor de vernieuwingscommissies…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Toolkit Formatief Evalueren
De opbrengsten van drie leernetwerken van SLO en VO-raad rond het thema ‘formatief evalueren’ zijn beschikbaar in een online toolkit. Daar zijn instrumenten en publicaties te vinden om in de klas, op school en in de lerarenopleiding mee aan de slag te gaan met formatief evalueren. SLO en de VO-raad hebben in 2017 leernetwerken van…
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Conferentie ‘Gamedidactiek: Hands on!’
Voor onderwijsprofessionals en trainers uit alle geledingen en onderwijsniveaus, organiseren Hogeschool Utrecht en Saganet op 23 januari 2019 de conferentie: ‘Gamedidactiek: Hands on!’ De bezoekers krijgen antwoord op vragen als: Wat voegt een spel toe aan jouw lessen? Hoe kun je spellen of games effectief inzetten in je les? En hoe kun jij mórgen met…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Monitoronderzoek invoering vernieuwde examenprogramma’s
In hoeverre wordt de beoogde bètavakvernieuwing – zoals ingevoerd met de nieuwe examenprogramma’s havo en vwo voor biologie, natuurkunde en scheikunde – geïmplementeerd en gerealiseerd in de onderwijspraktijk? Dat is de hoofdvraag van het onderzoek dat SLO heeft uitgevoerd conform het invoeringsplan (Michels,2010). Binnen deze onderzoeksvraag is een antwoord gezocht op vier deelvragen: Wat…
U-Talent
Over U-Talent U-Talent is een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Utrecht, de Hogeschool Utrecht en meer dan 40 partnerscholen uit de regio Utrecht. Het doel van U-Talent is om het regionale bètaonderwijs in het VO én in de bachelor van het HO te versterken en de aansluiting tussen VO en HO te verbeteren. Sinds schooljaar 2017/2018…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort W4Kangoeroe
Reken- en wiskundewedstrijd voor alle leerlingen vanaf groep 3 t/m vwo 6 (er zijn 5 verschillende versies). Bestaat uit 24 of 30 leuke, originele en creatieve vragen (van eenvoudige tot echte hersenkrakers) w4kangoeroe.nl Oproep 20 maart 2025 Beste docenten, De W4Kangoeroewedstrijd staat weer voor de deur en biedt uw leerlingen de unieke kans om rekenen/wiskunde…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Hoe ontwikkelen leerlingen in het vwo hun kennis over afgeleide functies?
| VO | Gerrit Roorda, Rijksuniversiteit Groningen Proefschrift, 2012 Ontwikkeling in verandering. Ontwikkeling van wiskundige bekwaamheid van leerlingen met betrekking tot het concept afgeleide Hoe ontwikkelen een leerlingen in het vwo hun kennis over afgeleide functies? Door dezelfde leerlingen in vwo 4, 5 en 6 hardopdenkend opdrachten te laten maken ontstond een inzicht in het proces van…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Handreikingen schoolexamen: handig naslagwerk
De handreikingen bij het schoolexamen van SLO bestaan sinds 2007 als papieren versies en pdf’s, maar sinds enkele jaren zijn ze interactief gemaakt en online te raadplegen. Ze zijn er voor alle vakken en alle schooltypen van het voortgezet onderwijs; de informatie hieronder heeft specifiek betrekking op de handreikingen voor de natuurwetenschappelijke vakken en wiskunde….
Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort De Wiskundeclub
Word jij uitgedaagd door intellectuele puzzels, ook al duurt het lang voordat alle stukjes op z’n plaats vallen? Dan is de Wiskundeclub iets voor jou! De schoonheid van wiskunde Vanaf september 2018 start het Korteweg-de Vries Instituut voor Wiskunde aan de Universiteit van Amsterdam een wiskundeclub voor leerlingen uit klas 4, 5 en 6 VWO….
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Nationale Natuurkunde Olympiade Junior
Nationale Natuurkunde Olympiade Junior noj.sites.uu.nl De Natuurkunde Olympiade Junior (NOJ) bestaat sinds 2014 en is bedoeld om leerlingen op jonge leeftijd te enthousiasmeren voor bèta-techniek en natuurkunde in het bijzonder. Daarbij biedt de NOJ een uitdaging voor leerlingen. Met de NOJ richten we ons (vooral) op leerlingen uit de 2e en 3e klas van het…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Woudschoten Chemie Conferentie – 2 en 3 november 2018
De Woudschoten Chemie Conferentie is de conferentie voor docenten in het scheikundeonderwijs voor havo- en vwo-leerlingen in Nederland. De conferentie wordt jaarlijks bezocht door ruim 300 scheikundedocenten uit heel het land. Het toont aan dat deze conferentie inmiddels een onmisbare ontmoetingsplek is geworden voor de familie van chemiedocenten. Het scheikundeonderwijs is en blijft in beweging,…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Internationale Wiskunde Olympiade -> 7-14 juli 2018
De International Mathematical Olympiad (IMO) is de meest prestigieuze wiskundewedstrijd voor scholieren en bestaat al sinds 1959. Aan dit jaarlijks terugkerende evenement nemen zo’n honderd landen deel, die allemaal vertegenwoordigd worden door de beste zes scholieren uit dat land. Elk jaar heeft een ander land ter wereld de eer om de IMO te organiseren. In…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Jaarvergadering en studiedag NVvW – 3 november 2018
Op zaterdag 3 november zal de jaarlijkste studiedag van de NVvW plaatsvinden. Zoals altijd in het Ichthus College te Veenendaal. Het thema van de studiedag is dit jaar Natuur(lijk(e)) wiskunde “Het boek van de natuur is geschreven in de taal van de wiskunde” . Aldus sprak Galilei. Zonnebloemen en konijnen worden door wiskundigen al snel…
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Lesmodule voor middelbare scholieren om VR-app te ontwikkelen
Mardie Vermunt, masterstudent Science Education and Communication bij het Freudenthal Instituut, heeft tijdens haar stage bij De Werkplaats in Bilthoven een lesmodule ontwikkeld waarin leerlingen een virtual reality (VR) app bouwen. Tijdens het ontwikkelproces gingen er al gelijk drie 4 havo/vwo biologie-leerlingen aan de slag met het maken van een educatieve VR-app over de cel…
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Lesson Study: van enthousiasme naar succesvolle praktijk
Lesson Study NL organiseert op 8 mei 2018 in Utrecht voor de derde keer de landelijke Lesson Study-conferentie voor onderwijsprofessionals, met als titel ‘Lesson Study: van enthousiasme naar succesvolle praktijk.’ Lesson Study krijgt in Nederland steeds meer voet aan de grond. Op veel verschillende scholen voor zowel po, vo, mbo als ho zijn inmiddels docenten…
Natuurkunde // NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort De eerste drie katernen NLT-didactiek online beschikbaar
NLT-didactiek is een nieuw deelgebied binnen de didactiek van natuurwetenschappen. Hoe ziet een didactiek voor multi- en interdisciplinair onderwijs er uit? Daar is nog niet zo veel over bekend. Voor drie onderwerpen is gedurende het afgelopen jaar een aanzet geschreven; de drie katernen staan nu online op de website van de Vereniging NLT: www.betavak-nlt.nl De…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Vacature expert rekenen-wiskunde voortgezet onderwijs (0,8 fte), SLO
Op korte termijn is SLO voor de sector voortgezet onderwijs op zoek naar een breed inzetbare expert rekenen-wiskunde (0,8 fte). Zij zoeken een collega die beschikt over: stevige expertise voor rekenen-wiskunde op academisch niveau kennis van en ruime ervaring met de onderwijspraktijk van het voortgezet onderwijs (vmbo en havo-vwo) in rekenen-wiskunde een uitgebreid en duurzaam netwerk, ten…
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Beroepsgericht techniekonderwijs: voorbeelden, didactische modellen en opdrachten voor studenten
De onderstaande opdrachten voor studenten horen bij het artikel Bedrijvig Techniekonderwijs. Het vmbo is volop in beweging. Voor veel scholen geldt dat het onderwijs in de beroepsgerichte vakken realistischer wordt. De AVO vakken krijgen een dienende functie binnen competentiegericht leren. Het werk van techniekdocenten en naskdocenten wijzigt daardoor ingrijpend. De onderstaande videos met bijbehorende opdrachten zijn…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Vakvernieuwingen: conferentie 5 juni 2009
ECENT organiseerde op 5 juni 2009 een werkconferentie voor lerarenopleiders biologie, natuurkunde, scheikunde en techniek in het eerste- en tweedegraadsgebied die betrokken zijn bij de ontwikkeling van NLT, vernieuwde biologie, natuurkunde en scheikunde. Bètavakvernieuwing en de lerarenopleidingen Aan de orde is o.a. gekomen: Actuele ontwikkelingen in de vernieuwingsprojecten, Leerlijnen en dwarsverbanden, Interpretaties van en ervaringen met context-conceptbenadering, Samenwerking…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Studiedag NVvW – 4 november 2017
Op zaterdag 4 november 2017 vindt de jaarvergadering/studiedag van de NVvW plaats in het Ichthus College, Vondellaan 4 in Veenendaal. Van 10.00 uur tot 11.00 uur vindt de jaarvergadering plaats, met de vaste onderdelen zoals de jaarrede van de voorzitter, notulen, jaarverslagen, jaarrekening en bestuursverkiezing. Van 11.00 uur tot 16.00 uur is er tijd voor de studiedag, met…
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Herfstfestival over inspirerend onderwijs
Ontwerp in 3D, maak je eigen kennisclip en bezoek het onderwijsontwerpcafé. Tijdens het Teaching & Learning Lab Herfstfestival op vrijdagmiddag 10 november in Utrecht kun je volop experimenteren met nieuwe onderwijsvormen. Er zijn 200 gratis tickets, meld je snel aan. Wil je daarnaast vier keer per jaar op de hoogte gebracht worden van inspirerend onderwijs?…
Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Taal // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Miniconferentie Redeneren en formuleren bij de vakken
Op 1 december 2017 van 13.00 – 16.00 uur organiseert SLO in het Cursus en vergadercentrum Domstad te Utrecht van 13.00 – 16.00 uur een miniconferentie over Redeneren en formuleren bij de vakken. De conferentie wordt georganiseerd in samenwerking met de Expertisecentra voor de lerarenopleidingen Ecent, Elwier, LEMM en Leoned, het Expertisecentrum Educatie van de HKU…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Misconcepten binnen de scheikunde; het identificeren en remediëren
Een belangrijke taak van een docent is de denkstappen van een leerling te doorgronden. Welke stappen maakt de leerling, waarom in die volgorde, welke aannames heeft de leerling gemaakt en van welke misconcepten is sprake. In de volgende artikelen wordt een docent (in opleiding) geholpen om zulke misconcepten te verhelpen, met behulp van een onderwijsleergesprek….
ANW // Biologie // NLT // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Jojo-en in Genetica
De jo-jo-onderwijsleerstrategie is een gevalideerde aanpak voor het leren en onderwijzen van genetica in het voortgezet onderwijs. In dit artikel vind je een samenvatting van het proefschrift dat hierover geschreven is. Ook wordt er een concreet voorbeeld gegeven van opdrachten en werkbladen gebruikt in de ontwikkelde lessenserie. Begripsproblemen bij (klassieke) genetica Ontwikkelingen op het gebied…
ANW // Biologie // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang In welke situatie demonstratie- of leerlingenpracticum gebruiken?
Eén van de pijlers waarop scheikunde berust is het practicum. Naast de waarnemingen, wat gebeurt er nu precies, is het belangrijk om deze waarnemingen te relateren aan concepten binnen de scheikunde. Het is de vraag of dit relateren voldoende gebeurt binnen een leerlingenpracticum en of bepaalde concepten onderbelicht dan wel helemaal niet belicht worden. Zou…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Een leerlijn voor het meten met de pc
Waarom kan de ene leerling in klas 4 wel goed omgaan met het doen van metingen via een computer, terwijl de andere nauwelijks weet heeft van de mogelijkheden? Het kunnen meten met de computer, althans notie hebben van wat daarvan de mogelijkheden en beperkingen zijn, hoort thuis in de lijst met vaardigheden die elke leerling…
ANW // Natuurkunde // NLT // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Probleemstellend onderwijs over radioactiviteit
Het is een algemeen geaccepteerd idee dat in onderwijs rekening gehouden moet worden met bestaande kennis en vaardigheden van leerlingen. De probleemstellende benadering verschilt van andere benaderingen in hoe dit idee verder uitgewerkt wordt. De probleemstellende benadering is gebaseerd op de volgende premissen: Er is niet zo heel veel mis met de bestaande kennis en…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Betekenisvol chemie onderwijs over waterkwaliteit
Heeft u ook problemen om uw onderwijs betekenisvol te maken? De concept-contextbenadering geeft u antwoorden op deze vraag. In dit artikel: • concept-contextbenadering lesmateriaal over het testen van waterkwaliteit • richtlijnen voor het ontwerpen van betekenisvol onderwijs De docent als ontwerper van betekenisvol onderwijs Docenten geven niet alleen les, zij ontwerpen ook een deel van hun…
// Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Bedrijvig techniekonderwijs
Techniekonderwijs op school streeft meerdere doelen na. Het richt zich bijvoorbeeld op technische kennis en vaardigheden voor in het dagelijks leven, maar het heeft ook een functie in de voorbereiding op het beroepleven. In dit artikel wordt de nadruk gelegd op dat laatste aspect. In de bijbehorende opdrachten voor studenten wordt de consequentie van het…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Leren onderzoeken: een leerlijn
Onderzoek doen is een veelomvattende competentie. Het vereist zowel vakkennis van het terrein van onderzoek, kennis van methoden, technieken en denkwijzen, vaardigheden om die te hanteren en een onderzoekende houding. Deze laatste wordt wel getypeerd met nieuwsgierig zijn, een kritische houding hebben en deel uitmaken van een onderzoeksgemeenschap (Van Aarsen en Van der Valk, 2008)….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Vakdidactiek via zelfontdekkend leren mbv het VESIt-model
Bij vakdidactiek scheikunde aan het IVLOS (UU) wordt geprobeerd om zo goed mogelijk aan te sluiten bij aandachtspunten van de DIO’s (docenten in opleiding). De DIO’s worden geholpen zich bewust te worden van de leervragen die ze hebben met behulp van het VESIt-model. Het proces van het oproepen van deze leervragen bij DIO’s vertoont duidelijke…
ANW // Biologie // NLT // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Systeemdenken in Biologie
Systeemdenken helpt leerlingen, biologische kennis te structureren en te integreren. In een later stadium kunnen zij systeemdenken gebruiken om problemen op te lossen. Systeemdenken verbindt verschillende niveaus van biologische organisatie. Die verbinding berust op de volgende kenmerken: natuurlijke eenheden, zoals het organisme, zijn complex en samengesteld; systemen bestaan uit meerdere onderdelen, in actieve relatie met…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Probleemstellende benadering
Probleemstellend onderwijs ordent de leerinhoud in problemen. Hierbij ligt de nadruk op het inhoudelijk motiveren van leerlingen via een samenhangend geheel van kernvragen en aansprekende probleemsituaties. De kern van probleemstellend onderwijs is dat leerlingen op inhoudelijke gronden de zin zien van wat ze aan het doen zijn. Als hieraan is voldaan, mag je verwachten dat…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpen van een lessenserie volgens Kolb
In de bachelor-opleiding van de lerarenopleiding natuurkunde, scheikunde en techniek van het instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht is in het tweede jaar het didactiekproject actief leren geplaatst. In dit project wordt door de studenten een activerende lessenserie gemaakt bij een hoofdstuk uit een veelgebruikt schoolboek voor vmbo-t. Eén van de criteria waar deze lessenserie…
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Lang Leerlingendenkbeelden over evolutie
Evolutie is met genetica het thema waarvan onderzoek laat zien dat leerlingen denkbeelden hanteren die niet in overeenstemming zijn met de wetenschap. Het lastige is dat de voorkennis niet altijd juist is en dat je je als leraar afvraagt wat je met die foute antwoorden moet doen. We illustreren eerst een aantal veel voorkomende foute…
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Anti-evolutionisme in de VS
Het anti-evolutionisme in de Verenigde Staten van Amerika wordt gekenmerkt door een zekere hardnekkigheid. De legalistische historie van het anti-evolutionisme laat zien dat alle gerechtelijke beslissingen ten spijt, tegenstanders van het onderwijs van de evolutietheorie blijven proberen de aandacht voor evolutie op openbare middelbare scholen in te perken. Hierbij is gedurende het verloop van de…
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Onderwijsbenaderingen voor evolutietheorie
Veel docenten ervaren het complexe en controversiële karakter van het onderwerp als lastig. Dit artikel geeft eerst een overzicht van de belangrijkste leerlingendenkbeelden over evolutie. Daarna drie verschillende onderwijsbenaderingen: de overdrachts-, de verhelderings- en de argumentatiebenadering.
ANW // Natuurkunde // NLT // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Practicum en kracht
Doel van dit onderzoek was, te bepalen welke rol practica kunnen spelen bij de ontwikkeling van het begrip kracht. Tevens wilden we nagaan of verschillende strategieën daarbij ook verschillen in effectiviteit (in de zin van leeropbrengst, uitvoerbaarheid voor de docent, waardering door docent en student). In de eerste onderzoeksronde werd de effectiviteit bepaald van drie…
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwikkeling van het begrip natuurlijke selectie
Hoe wordt bereikt dat leerlingen een adequaat begrip van de neodarwinistische evolutietheorie ontwikkelen? Vakdidactisch onderzoek laat zien dat het leren van natuurlijke selectie lang niet altijd succesvol verloopt. Er blijken voor leerlingen valkuilen te zijn. In dit webartikel worden deze beschreven. En wordt een bewezen effectieve leerstrategie voorgesteld. Hierbij onderzoeken leerlingen waarom een instructietheorie niet…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Symposium ‘Connecting the DOTs’ – 20 oktober 2017
Docent Ontwikkel Teams (DOTs) zijn een vorm van professionele leergemeenschappen waarbij teams van docenten (van dezelfde school of van verschillende scholen) samen vernieuwend onderwijs ontwikkelen. Hoewel DOTs veel kunnen opleveren voor docenten, gaat samenwerken en samen leren in een DOT niet vanzelf. Sommige docenten geven aan dat hun DOT-deelname weinig bruikbare materialen of professionele ontwikkeling…
ANW // Natuurkunde // NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Techniekonderwijs en duurzame ontwikkeling
In dit artikel geeft Jos Smits de lerarenopleider en de docent handvatten om het thema duurzame ontwikkeling in de opleiding of op school een plaats te geven. Wat je vindt in dit artikel Vrijwel dagelijks bereiken ons via de krant en actualiteitenprogramma’s verontrustende berichten over klimaatverandering, ontbossing, uitputting van grondstofvoorraden, uitsterven van dier- en plantensoorten,…
Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Lezing ECENT/Vedotech Marc de Vries 21 nov 2008
Tijdens de Vedotech conferentie 2008 heeft Marc de Vries een lezing gehouden voor een gehoor van 280 uiterst geboeide techniekdocenten. De lezing ging over de overeenkomsten en verschillen tussen het ontwerpproces zoals dat in technieklessen plaatsvindt en het ontwerpproces zoals dat in grote bedrijven wordt toegepast. Marc startte de lezing vanuit de stelling: “Het ontwerpproces…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Practicum: leren ze er wat?
Vergelijkend onderzoek van lesmethoden in het buitenland met en zonder practicum laat maar weinig verschillen zien tussen leerlingen die wel en leerlingen die geen practicum hebben gehad. De verschillen zitten voornamelijk in vaardigheid in het manipuleren van aparatuur, maar niet in kennis/begrip of onderzoeksvaardigheden. Deze uitspraak is niet gebaseerd op een enkel onderzoek, maar op…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang EXO in Actie: Beheersbaar maken van het profielwerkstuk
Nieuw in het natuurkunde examenprogramma vanaf 1991 (het ‘WEN’-programma) was de experimentele opdracht (EXO) van leerlingen. Hoewel verplicht, werd de EXO in 1994 op hooguit 20-30 procent van de scholen uitgevoerd. Lessen uit het verleden voor wie over het profielwerkstuk nadenkt. Het is begrijpelijk dat veel docenten opzien tegen de EXO. Begeleiding van zo’n opdracht…
ANW // Natuurkunde // NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Stoot, impuls en blaaspijpjes
Onlangs (1999) demonstreerde een Japanse vrijwilliger een uitert simpel proefje over stoot en impuls. Bij nader inzien kan het proefje ook gebruikt worden voor serieus kwantitatief practicum en voor onderzoek. Het practicum/onderzoek zou zelfs als huiswerk gegeven kunnen worden, want rietjes, meetlatten en wattenstaafjes zijn overal. Eerst beschrijven we de demonstratie, dan het practicum en…
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Evolutionair leren denken
Docenten die leerlingen evolutionair willen laten denken, kunnen hiervoor de manier adaptief denken gebruiken. Dit artikel legt uit wat adaptief denken is, en geeft handreikingen voor gebruik in de klas bij het onderwerp evolutie.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Workshop: Naar een leerlijn onderzoekende houding
Deze workshop tijdens de studieconferentie over vernieuwingen in het bèta-onderwijs stond stil bij de vorming van een ‘onderzoekende houding’ bij leerlingen, een onderwerp dat voor alle bètavakken van belang is. Wat is er aan de orde gekomen? Een leerlijn ‘onderzoekende houding’ is een alternatief voor de nadruk op onderzoeksvaardigheden, die soms al te makkelijk gelegd wordt. In…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Docentennetwerken als motor voor dynamische vakontwikkeling
Op verschillende plekken in het land ontstaan rondom universiteiten en hogescholen docentennetwerken waarin intensief wordt samengewerkt bij de ontwikkeling en uitvoering van nieuw bètaonderwijs. Cor de Beurs beschrijft waar zijn bijdrage op de conferentie vakvernieuwing op in is gegaan. Wat is er aan de orde gekomen? In de lezing van Cor de Beurs bij de studieconferentie over vernieuwingen in…
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang ‘Experiments for schools inspired by Darwin’
De Wellcome Trust heeft met enkele partners onderwijsmateriaal ontwikkeld over evolutie, gepresenteerd op de conferentie van de Association for Science Education (ASE) op 8 januari 2009. Hier vind de webpagina waar je het allemaal kan vinden en een samenvatting van wat je kan aantreffen.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Projecten met diepgang
Dit artikel is bedoeld voor leraren en lerarenopleiders die behoefte hebben aan een didactisch model om kennisverwerving en vaardigheidstraining docentgestuurd in projectwerk in te bouwen. Daarmee kunnen de motiverende aspecten van projectwerk behouden blijven, terwijl voor het leren van vaardigheden en begrippen toch wat instructie en oefening wordt ingebouwd.
Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Doorlopend Produceren
Dit artikel bevat een voorbeeld van opdrachten voor studenten aan de lerarenopleiding techniek over het onderwerp productie. Lerarenopleiders kunnen het artikel en de bijbehorende downloads aanpassen voor hun eigen opleiding en docenten techniek vinden hier een schat aan lesideeën en bronnen.
ANW // Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Soorten practica, fasering van de les en uitwerking in een leerlijn op de lerarenopleiding van de HU
Practicum vormt een vast onderdeel in de natuurwetenschappelijke vakken op de middelbare school. Het wordt op velerlei manieren aangeboden en kan een keur aan leerdoelen bedienen. In dit artikel wordt een aantal onderzoeken naar de effectiviteit van natuurkunde onderwijs en de rol van het practicum op een rijtje gezet. Daarna wordt de practicumleerlijn beschreven, zoals…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Teaching & Learning Lab
Het Teaching & Learning Lab (TLL) van de Universiteit Utrecht is een plek om te experimenteren met en onderzoek te doen naar nieuwe onderwijsvormen. Het TLL is een ruimte voor onderwijsinnovatie.
Natuur // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Techniek-Actief.nl
Sinds 2014 wordt belangeloos door een aantal mensen maandelijks een site bijgehouden; “Techniek-Actief.nl”. Zij willen docenten Techniek en Mens en Natuur voorzien van extra informatie en een stimulans zijn voor het geven van lessen in en omtrent onze technische wereld. Op de site er ook aandacht voor musea, practica en onderzoek en ontwerpen. Alhoewel deze…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten ECENT conferentie 2011: Hersenwerk in onderwijs
Op 12 mei 2011 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was de titel: Hersenwerk in onderwijs. Lees hieronder de verslagen van de deelnemers, van de openingslezing en de werkgroepen. En bekijk een videoverslag van de openingslezing en van de werkgroep Creatieve denktechnieken. Openingslezing: Hersenwerk in onderwijs Door: prof. Hilleke Hulshoff…
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Kanker als context
Bij het reizende DNA-lab ‘Lees de taal van de tumor’ is veel lesmateriaal ontwikkeld. In dit webartikel kunt u lesmateriaal downloaden dat ook als afzonderlijk lesmateriaal gebruikt kan worden: ‘Op zoek naar een gen in een databank’, ‘Van nature tot metro’, ‘Organisatieniveaus’ en ‘De tumor als evolutieproces’. Deze materialen sluiten aan bij de nieuwe examenprogramma’s…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Hoe bereiden we studenten voor op vernieuwing?
Hoe ziet bètavernieuwing eruit waaraan docenten in scholen zelf kunnen bijdragen? Hoe ziet bètavernieuwing eruit die in veel scholen uitvoerbaar is? Wat zijn voorwaarden voor een bètavernieuwing om beide varianten mogelijk te maken? En wat betekent dat voor scholen, lerarenopleiders en studenten in de lerarenopleiding en voor scholen waar leraren beginnen? Wat is er aan de orde gekomen?…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ervaringen van twee docenten met de vakvernieuwingen
Hoe kijkt een docent die de intenties van de CvBO en de Nieuwe Scheikunde kent aan tegen zijn eigen ontwikkelervaringen met een module over bijvoorbeeld verliefdheid en tegen zijn onderwijservaringen met het CVBO-programma en de nieuwe scheikunde als geheel? Wat is er aan de orde gekomen? Hoe verhouden die ervaringen zich tot die van veel bètadocenten uit allerlei vakken…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Lezing: Curriculumevaluatie bètavakvernieuwing Tweede Fase
De curriculumvernieuwingen die zijn ingezet voor het bètaonderwijs in de Tweede Fase richten zich op de aanpassing van de examenprogramma’s voor biologie, scheikunde, natuurkunde en een zevental wiskundevakken en op de ontwikkeling en invoering van het nieuwe vak ‘Natuur, leven en technologie’ (NLT). De vernieuwingen worden onderworpen aan een onafhankelijke, meerjarige curriculumevaluatie uitgevoerd door SLO….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang DUDOC – Docenten onderzoeken vernieuwingen bètavakken
2022 Zie Radboud website Zie ook UU website 2017 In het DUDOC-programma doen 19 docenten drie dagen per week promotieonderzoek naar verschillende aspecten van de vernieuwingen in de bètavakken. Zes thema’s Elk DUDOC-onderzoek past in een van de volgende thema’s. Leren van leerlingen Toetsen en bedoordelen van leerlingen Samenhang binnen vakken Samenhang tussen vakken Professionalisering…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Eigen divisie bèta-techniek onderwijsonderzoekers
Een groep bèta-techniek onderwijsonderzoekers heeft het initiatief genomen tot een eigen divisie binnen de Vereniging voor Onderwijsresearch VOR. De plannen Onderwijsonderzoek in de bèta- en technische vakken gelabelde ruimte bieden in het programma van de onderwijsresearchdagen (ORD) Samenwerking en wisselwerking tussen practici, beleidsmakers en onderzoekers tot stand brengen door divisiebijeenkomsten en themaconferenties De thema’s Leren…
ANW // Biologie // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Vakvernieuwingen bovenbouw
Er is van alles aan de hand op het gebied van de vernieuwingen in het bètaonderwijs. De betrokkenheid van hoger onderwijs en bedrijfsleven bij PO en VO neemt toe, de schoolvakken krijgen meer aandacht voor wat er speelt in moderne techniek en wetenschap, er zijn steeds rijkere mogelijkheden voor didactiek en “echtere” inhoud. En op…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Structuur en vreemde werelden
Op school aansluiten bij de leefwereld? Daar bewijs je leerlingen geen dienst meer mee. De Duitse socioloog Thomas Ziehe bestudeert al tientallen jaren de jeugdcultuur. Jongeren leven, anders dan hun ouders, in een ongestructureerde, informele wereld, is zijn stelling. Afstand daarvan nemen, structuur bieden, en leerlingen als een reisleider kennis laten maken met vreemde werelden,…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Literatuur over rubrics
Literatuurlijst behorend bij het ECENT artikel Het beoordelen van een ontwerp. Fox-Turnbull W. (2006) de invloeden van Teacher Kennis en Authentic Formatieve toetsing op Student Leren in Technology Education, International Journal of Technology and Design Education (2006) Klein P. et al (1998) Analytic vs Holistic Scoring of Science Prestatie Taken, Applied meting in het onderwijs (02/11)…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Begrippen in beeld
Iets nieuws uitproberen in je klas waarover je anderen enhousiast hebt horen doen en praten, kan soms best lastig zijn. Het heeft zoals veel dingen in het onderwijs een drempel die, eenmaal genomen, vaak ruimschoots de moeite van het passeren waard blijkt. In onderstaand atikel vindt u een aanpak en variaties, die zeer geschikt zijn…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Significante cijfers bij rekenen en meten
Bij natuurkunde en scheikunde wordt doorgaans in de vierde klassen van HAVO en VWO aandacht besteed aan het onderwerpen; significante cijfers. Significante cijfers worden vooral gebruikt bij de uitwerking van vraagstukken. Aan de invoering ervan zal de opkomst van de rekenmachine ongetwijfeld een belangrijke bijdrage hebben geleverd. Immers, door de rekenmachine werd het aantrekkelijker om…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Voorzichtig met elementen
Als scheikundedocent ervaar je dat veel leerlingen moeite hebben met het hanteren van het begrip element, zeker in combinatie met de begrippen mengsel en verbinding. In het onderstaande artikel uit 1981 geven we een manier van behandelen in de klas die de problemen voor de leerlingen zal doen verminderen en toch aansluit bij het bestaande…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Chemisch rekenen: kruis of mol?
“Die sommen zeggen mij niet zoveel en je raakt bovendien zo snel in de war met die rare mol!” Elk jaar opnieuw klagen leerlingen over moeilijkheden met chemisch rekenen, met name bij het oplossen van opgaven. In onderstaand artikel laat ik enkele markante moeilijkheden met mol de revue passeren. Met het oog op een verklaring…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Significante cijfers… hoe zit dat nou?
Uit examenbesprekingen in de NVON-kringen is gebleken, dat het werken met significante cijfers vaak verwarring geeft. Daarom hierbij wat informatie. Download: Morelis, H. (1990) Significante cijfers… hoe zit dat nou? NVON 15(10) 428-430
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang De wet van elementenbehoud, Faraday 50 jaar
De Wet voor Elementenbehoud is niet zo vanzelfsprekend als het wel lijkt. In onderstaand artikel een wetenschappelijk philosophische uiteenzetting hierover. Download: Hooykaas R. (1981) De wet van elementenbehoud, Faraday (50) 189, 189-195
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Het elementbegrip fenomenologisch
Umans maakt in zijn artikel duidelijk dat er verschil is tussen het begrip element en datgene, wat hij enkelvoudige stof wil noemen. Hondebrink maakt in zijn artikel duidelijk waar het verschil zit en ook waar in het beginonderwijs scheikunde de schien wringt; het chemisch elementbegrip is gedefinieerd vanuit de deeltjestheorie, terwijl enkelvoudigige stof een operationeel begrip is….
Wetenschap is saai en eenzaam
Hoe zien jouw leerlingen wetenschap en techniek? Uit onderzoek blijkt dat het beeld van wetenschap dat leerlingen meekrijgen, zelden in overeenstemming is met hoe wetenschap zich in werkelijkheid voltrekt. Hieronder vind je een inleiding in het onderzoek op het gebied van de Nature of Science(NoS), met een uitstap naar het beeld van technologie in het onderwijs….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Overzicht NVOX, NVON, Impuls en Faraday artikelen op ecent.nl
De onderstaande artikelen verwijzen naar ECENT pagina’s. Op de ECENT pagina wordt het artikel ingeleid of aangehaald. U vindt het artikel doorgaans onderaan de pagina, onder literatuur, aanverwante artikelen of het hele artikel. NVOX M.J. Goedhart en A.H. Verdonk (1989) Significante cijfers bij rekenen en meten. NVOX 14(9) 397-399 Berg, E. van den, et al. (1994). EXO in Aktie:…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Breatharians
Opdrachten bij het ECENT artikel Ombouwen van reguliere lessen tot context-concept lessen. Context: Er is een groep mensen de zgn. Breatharians, die geloven dat ze net als planten alleen van lucht, licht en water kunnen leven. Een paar weken geleden is een van hen in Australië een weddenschap aangegaan. Hij beweerde dat hij minimaal 6 weken…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Bubble Boy
Opdrachten bij het ECENT artikel Ombouwen van reguliere lessen tot context-concept lessen. Context: In Amerika leeft een jongen die bekend staat als de Bubble Boy. Deze jongen heeft door een genetische afwijking geen immuunsysteem. Daardoor moet hij leven in een soort tent (Bubble). Hij komt zo niet in contact met ziekteverwekkers als bacteriën en virussen. Artsen…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Nike Considered
Opdrachten bij het ECENT artikel Ombouwen van reguliere lessen tot context-concept lessen. Context: Leerlingen krijgen een plaatje voorgelegd met verschillende sportschoenen. Perspectief: Kiezen Vraag: Welke schoenen zou je kiezen en waarom? Activiteiten: Leerlingen mogen eerst zelf hun voorkeur aangeven, daarbij moeten ze noteren waarom ze voor de schoen hebben gekozen De docent inventariseert klassikaal keuzen en…
Serious Games in het onderwijs in natuurwetenschappen
Kinderen kunnen gemotiveerd en geconcentreerd bezig zijn met het zich eigen maken van zeer complexe vaardigheden die nodig zijn om een computerspel te spelen. Hoe kunnen we dit gebruiken voor het leren van natuurwetenschappen in de klas? Downloads Download: Achtergrondliteratuur. Een samenvatting van de literatuur met praktische instrumenten, zoals beoordelingsschema’s voor educatieve games Download: Opdracht. Bedoeld voor…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpend Leren
Wil jij ook jouw leerlingen zelfstandig kennis laten verwerven? Hiervoor heeft Fred Janssen Ontwerpend leren ontwikkeld. Deze benadering heeft hij in zijn proefschrift uitgewerkt en getest voor het onderwerp immunologie. Leerlingen hebben in 6 stappen het immuunsysteem opnieuw ontworpen. De conclusie van zijn onderzoek is dat ontwerpend leren de leerlingen meer inzicht verschaft, zelfstandig werken aanleert en…
