Ruimte-experts leggen link tussen curriculum en beroepspraktijk
Expert, wetenschappers, onderzoekers en technici uit de praktijk kunnen een inspirerende rol spelen binnen het beta- en techniekonderwijs. Helaas is het niet altijd mogelijk om ze in de klas uit te nodigen. In de videoserie ”De ruimte-experts” gaat klokhuispresentator Maurice Lede daarom op bezoek bij professionals uit de wereld van de ruimtevaart en sterrenkunde. Met behulp van experimenten geven zij uitleg over eigenschappen van licht en laten ze zien hoe die eigenschappen, bijvoorbeeld golflengte, verstrooiing of absorptie, gebruikt worden bij hun dagelijks werk of onderzoek. Zo wordt een link gelegd tussen de verplichte lesstof op school en het werken in een bèta-beroep.
De video’s zijn geschikt voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs en zijn goed te koppelen aan lessen op de ESERO-website ruimtevaartindeklas.nl of uit de methodes. Extra informatie wordt gegeven in de korte en luchtige animaties die bij een aantal video’s zijn gemaakt: de zogenaamde clipphangers.
De video’s en animaties zijn tot stand gekomen door een samenwerking tussen NTR Schooltv en ESERO NL, een project van de European Space Agency (ESA), de Netherlands Space Office (NSO) en het NEMO Science Museum. ESERO NL bied ondersteuning aan docenten van het primair en voortgezet onderwijs op het gebied van ruimtevaart en sterrenkunde.
Er zijn de komende jaren steeds meer mensen met bèta en/of technische achtergrond nodig en het is daarom belangrijk dat er meer studenten voor een bètastudie kiezen. Beeldvorming bij leerlingen over beroepen in die richting speelt daarbij een belangrijke rol. De ruimte-expertvideo’s dragen bij aan die beeldvorming doordat professionals gepassioneerd over hun werk vertellen. De link met de studiestof op school is daarbij heel duidelijk aanwezig.
Zowel de video’s met ruimte-experts als de bijbehorende clipphangers (korte animaties) kunnen ingezet worden als aanvulling op of vervanging van de eigen uitleg van de docent. Leerlingen kunnen ze ook goed zelfstandig bekijken, als huiswerk voorafgaand aan een les, of als herhaling van de stof.
Doordat de experts over hun eigen werk vertellen, wordt een duidelijke context geboden aan de behandelde stof. Dit maakt de video’s ook geschikt om in te zetten in beroeps- en studiekeuzetrajecten.
Op www.ruimtevaartindeklas.nl zijn verder lessen te vinden die goed aansluiten bij de behandelde thema’s in de video’s.
De ruimte-experts
Experts geven uitleg over een basisprincipe uit de wetenschap of techniek en laten zien welke rol dat in hun werk speelt. Hun passie wordt daarbij zichtbaar. De video’s hebben een tweeledige functie: uitleg en motivatie.
Zo doet sterrenkundige Samayra Straal onderzoek naar pulsars met behulp van onzichtbaar licht. Ze legt uit dat licht uit verschillende golflengtes bestaat en laat vervolgens zien dat de radiotelescoop waarmee ze werkt zo ontworpen golflengtes in het zichtbare licht worden doorgelaten, maar langere golflengtes worden opgevangen. Wetenschapper Ruud Hoogeveen maakt gebruik van hetzelfde principe, maar dan om satellietinstrumenten te ontwerpen die onderzoek doen naar methaan in de atmosfeer. Professor Pieternel Levelt tenslotte doet onderzoek naar luchtvervuiling. Daarbij kijkt ze naar verstrooiing en absorptie van licht.
Samara Straal en Maurice Lede bij de ASTRON radiotelescoop in Dwingeloo
Animaties
De animaties (of clipphangers) geven een antwoord op een concrete vraag, bijvoorbeeld “wat is licht” of “wat is lucht”. Onderwerpen die in de video’s aan de orde komen, krijgen een uitleg in een andere context. Daardoor zijn ze goed los te bekijken. De animaties zijn luchtig van aard: de informatie klopt, de uitleg is helder. Beeld- en tekstgrapjes helpen de leerling om de informatie te onthouden.
Still uit de clipphanger “Wat is licht”
Lessen
Ruimte-expert video’s en animaties zijn goed te combineren met verschillende methodes, maar ook op www.ruimtevaartindeklas.nl zijn bijpassende lessen te vinden. Deze zijn gratis te downloaden en gaan vrijwel allemaal uit van de didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren. Meer over deze lessen is te vinden in het artikel Ruimtevaart in de klas: een bron voor lesinspiratie.
Verwijzingen
- Website: videoserie “De ruimte-experts”
- Website: www.ruimtevaartindeklas.nl
- Website: NTR SchoolTv
- Website: Clipphangers
