Rekenen(-wiskunde) in groep 7 en 8 (po) en klas 1 en 2 (vo)

Rekenen in groep 7 en 8 (po) en klas 1 en 2 (vo) Dossier onderwijskennis Bron: onderwijskennis.nl/themas/rekenen-wiskunde-van-10-14-jaar

Dit dossier werd anno 2023 samengesteld door Vincent Jonker en Monica Wijers

Verwijzingen

• (1992). Achtergronden van het nieuwe leerplan. Wiskunde 12-16: band 1 (PDF). Utrecht, Enschede: Freudenthal instituut, Stichting leerplanontwikkeling (SLO).
• (1992). Achtergronden van het nieuwe leerplan. Wiskunde 12-16: band 2 (PDF). Utrecht, Enschede: Freudenthal Instituut, Stichting leerplanontwikkeling (SLO).
• (2007). PPON Meten. Hoe gaan leerlingen medio groep 8 om met meetopgaven? (PDF) Volgens Bartjens, 26(3), 24-26. .
• (2016). Karakteristieken en kerndoelen. Onderbouw voortgezet onderwijs (PDF). Enschede: SLO.
• (2022). Taal en rekenen in het vizier (PDF). Den Haag: Onderwijsraad.
• Anderson, A., Anderson, J. and Shapiro, J. (2005). Supporting multiple literacies: Parents’ and children’s mathematical talk within storybook reading (PDF) Mathematics Education Research Journal, 16(3), 5-26. .
• Ballering, F. and Krabbendam, H. (2009). Rekenen in het grensgebied po-vo (op school en in de lerarenopleiding) (PDF). In R. Keijzer and V. Jonker (Eds.), Over de muurtjes heen kijken. Verslag twee jaar ELWIeR. Utrecht: Expertisecentrum Lerarenopleiding Wiskunde en Rekenen (Freudenthal instituut).
• Berben, H. (Ed.). (2020). Rekeneisen voor het middelbaar beroepsonderwijs (PDF). Den Haag: OCW.
• Bocconi, S., Chioccariello, A., Kampylis, P., Dagienė, V., Wastiau, P., Engelhardt, K., Earp, J., Horvath, M., Jasutė, E., Malagoli, C., Masiulionytė-Dagienė, V. and Stupurienė, G. (2022). Reviewing computational thinking in compulsory education. State of play and practices from computing education (PDF): European Union.
• Bokhove, J. and Moor, E. W. A. d. (1994). Bakens voor een leerlijn procenten (PDF) Nieuwe Wiskrant. Tijdschrift voor Nederlands Wiskundeonderwijs, 13(3), 18-24. .
• Boswinkel, N., Buijs, K., Noteboom, A. and Van Os, S. (2012). Passende Perspectieven – rekenen. Wegwijzer (PDF). Enschede: SLO.
• Bruin-Muurling, G. (2010). The development of proficiency in the fraction domain; affordances and constraints in the curriculum (PDF). Eindhoven: Technische Universiteit Eindhoven.
• Bruin-Muurling, G., van Eerde, D., Van Galen, F., Gravemeijer, K. and Van Stiphout, I. (Eds.). (2018). Statistiekonderwijs voor Morgen (PDF). Utrecht: Wiskunde voor Morgen.
• Buijs, K. (2000). Hoofdrekenen anno 2000 (PDF) Panama-Post. Tijdschrift voor nascholing en onderzoek van het reken-wiskundeonderwijs, 18(3), 28-36. .
• Buijs, K. and Van der Zwaart, P. (2006). Aandachtsgebieden voor een doorgaande lijn rekenen-wiskunde van po naar vmbo (PDF). Enschede: SLO.
• Burns, M. K., Codding, R. S., Boice, C. H. and Lukito, G. (2010). Meta-analysis of acquisition and fluency math interventions with instructional and frustration level skills: Evidence for a skill-by-treatment interaction (PDF) School Psychology Review, 39(1), 69–83. doi:10.1080/02796015.2010.12087791 .
• Den Houting, M. (2007). Waar cijfers weer getallen zijn… (PDF) Euclides, 82(6), 300-302. .
• Depaepe, F., Verschaffel, L. and Kelchtermans, G. (2013). Pedagogical content knowledge: A systematic review of the way in which the concept has pervaded mathematics educational research Teaching and Teacher Education, 34, 12-25. doi:10.1016/j.tate.2013.03.001 .
• Dolk, M. and Uittenbogaard, W. (Eds.). (1993). Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming (PDF). (Vol. 11). Utrecht: Panama, HMN/Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht.
• Doorman, M. (2011). Een leuke les: kwartetten met tabellen en grafieken (PDF) Nieuwe Wiskrant. Tijdschrift voor Nederlands Wiskundeonderwijs, 31(1), 25-32. .
• Drijvers, P., Doorman, M., Boon, P., Reed, H. and Gravemeijer, K. (2010). The teacher and the tool: Instrumental orchestrations in the technology-rich mathematics classroom Educational Studies in Mathematics, 75(2), 213–234. doi:10.1007/s10649-010-9254-5 .
• Droogers, M. J. S. and Drijvers, P. H. M. (2017). Enhancing statistical literacy, 860–867. .
• Duijzer, C. (2020). Moving towards understanding: Reasoning about graphs in primary mathematics education (PDF). Utrecht: Utrecht University.
• Elia, I. and Van den Heuvel-Panhuizen, M. (2018). Geometry learning in the early years: Developing understanding of shapes and space with a focus on visualization (PDF), 73-95. .
• Fan, H., Xu, J., Cai, Z., He, J. and Fan, X. (2017). Homework and students’ achievement in math and science: A 30-year meta-analysis, 1986-2015 Educational Research Review, 20, 35–54. doi:10.1016/j.edurev.2016.11.003 .
• Gravemeijer, K. (2000). Meten als basis voor het rekenen met de lege getallenlijn (PDF) Tijdschrift voor nascholing en onderzoek van het reken-wiskundeonderwijs, 18(3), 37-46. .
• Gravemeijer, K., Figueiredo, N., Feijs, E., Van Galen, F., Keijzer, R. and Munk, F. (2007). Meten en meetkunde in de bovenbouw. Tussendoelen Annex Leerlijnen. Bovenbouw basisschool. (PDF). Groningen: Wolters-Noordhoff.
• Gravemeijer, K. P. E. and Bakker, A. (2002). Leren redeneren over statistische verdelingen; een ontwikkelingsonderzoek (PDF) Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen, 19(1&2), 21-42. .
• Guérin, L., Klaver, L., Walma van der Molen, J. and Sins, P. (2021). Onderzoeksrapport Samen werken aan Bèta Burgerschap (PDF) (pp. 60). Deventer: TechYourFuture.
• Halberda, J., Mazzocco, M. M. M. and Feigenson, L. (2008). Individual differences in non-verbal number acuity correlate with maths achievement (PDF) Nature, 455(7213), 665–668. .
• Hickendorff, M. (2021). The Demands of Simple and Complex Arithmetic Word Problems on Language and Cognitive Resources Frontiers in Psychology, 12, 4494. doi:10.3389/FPSYG.2021.727761/BIBTEX .
• Hoogland, K., Pepin, B., de Koning, J., Bakker, A. and Gravemeijer, K. (2018). Word problems versus image-rich problems: an analysis of effects of task characteristics on students’ performance on contextual mathematics problems Research in Mathematics Education, 20(1), 37-52. doi:10.1080/14794802.2017.1413414 .
• Hotze, A. and Keijzer, R. (2018). Kan dit altijd zo? Computational thinking in elke rekenwiskundeles (PDF) Volgens Bartjens, 37(4), 28-31. .
• Hurley, M. M. (2010). Reviewing integrated science and mathematics: The search for evidence and definitions from new perspectives (PDF) School Science and Mathematics, 101(May), 259–268. doi:10.1111/j.1949-8594.2001.tb18028.x .
• Jacobse, A. E. and Harskamp, E. (2011). A Meta-Analysis of the Effects of Instructional Interventions on Students’ Mathematics Achievement (PDF). The Hague/Groningen: NWO/PROO/GION.
• Jansen, J., Van der Schoot, F. and Hemker, B. (2005). Balans [32] van het reken-wiskundeonderwijs aan het einde van de basisschool 4. Uitkomsten van de vierde peiling in 2004. Periodieke Peiling van het Onderwijsniveau (PDF) (Vol. 32). Arnhem: Cito Instituut voor toetsontwikkeling.
• Jeuring, J., Corbalan, G., Van Es, N. and Van Montfort, J. (2016). Leren programmeren in het PO, een literatuurreview (PDF) (pp. 20). Utrecht: Universiteit Utrecht / Kennisnet.
• Jonker, V. and Wijers, M. (2011). Rekenen in het vmbo. De aanpak van College Vos (PDF) Nieuwe Wiskrant. Tijdschrift voor Nederlands Wiskundeonderwijs, 31(1), 29-32. .
• Judd, N. and Klingberg, T. (2021). Training spatial cognition enhances mathematical learning in a randomized study of 17,000 children Nature Human Behaviour, 5(11), 1548–1554. doi:10.1038/s41562-021-01118-4 .
• Kallia, M., Van Borkulo, S. P., Drijvers, P., Barendsen, E. and Tolboom, J. (2021). Characterising Computational Thinking in Mathematics Education: A literature informed Delphi study (PDF) Research in Mathematics Education. .
• Keijzer, R. (2023). Rekenen-wiskunde en kansengelijkheid JSW, 2023(6), 20-23. .
• Keijzer, R., Brouwer, W. and Van den Bergh, J. W. M. (2018). Begripsproblemen bij kubisch vergroten (PDF) Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek, 38(1), 41-47. .
• Keijzer, R., Figueiredo, N., Van Galen, F., Gravemeijer, K. and Van Herpen, E. (2005). Breuken, procenten, kommagetallen en verhoudingen. Groningen: Noordhoff.
• Kirschner, P. A. (2002). Cognitive load theory: implications of cognitive load theory on the design of learning Learning and Instruction, 12(1), 1-10. .
• Klaver, L. T., Sins, P. H. M., Walma van der Molen, J. H. and Guérin, L. J. F. (2022). Strengthening Science Education Through Attention to Student Resources: A Conceptualization of Socioscientific Capital (PDF) Journal of Research in Science Teaching. doi:10.1002/tea.21827 .
• Kraemer, J.-M. (2011). Oplossingsmethoden voor aftrekken tot 100 (pp. 359). Eindhoven: Technical University.
• Leavy, A. M. and Hourigan, M. (2016). Using lesson study to support knowledge development in initial teacher education: Insights from early number classrooms Teaching and Teacher Education, 57, 161-175. doi:10.1016/j.tate.2016.04.002 .
• Menne, J. (2017). Productief oefenen (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Rekenen-wiskunde in de 21e eeuw. Ideeën en achtergronden voor primair onderwijs (pp. 91-100). Utrecht / Enschede: Panama: Universiteit Utrecht / NVORWO / SLO.
• Moss, J., Hawes, Z., Naqvi, S. and Caswell, B. (2015). Adapting Japanese Lesson Study to enhance the teaching and learning of geometry and spatial reasoning in early years classrooms: a case study ZDM Mathematics Education. doi:10.1007/s11858-015-0679-2 .
• Oonk, W. and Keijzer, R. (2010). De kennisbasis voor procenten (Kanaal 125) (PDF) Reken-wiskundeonderwijs: onderzoek, ontwikkeling, praktijk, 29(1), 45-49. .
• Otten, M. (2022). Het bevorderen van algebraïsch redeneren in het reken-wiskundeonderwijs op de basisschool (PDF) Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 41(3), 40-48. .
• Prinsen, L. and Notten, C. (2011). Speels en onderzoekend leren: Torenstad. Een meetkundige activiteit in groep 5/6 (PDF) Volgens Bartjens, 30(3), 12-13. .
• Rittle-Johnson, B., Loehr, A. M. and Durkin, K. (2017). Promoting self-explanation to improve mathematics learning: A meta-analysis and instructional design principles ZDM Mathematics Education, 49(4), 599–611. doi:10.1007/s11858-017-0834-z .
• Schoenfeld, A. H. (1992). Learning to think mathematically: problem solving, metacognition, and sense making mathematics (PDF). In D. A. Grouws (Ed.), Handbook of Research on Mathematics Teaching (pp. 334-370). New York: MacMillan.
• Siegler, R. S., Thompson, C. A. and Schneider, M. (2011). An integrated theory of whole number and fractions development. Cognitive Psychology, 62(4), 273–296. doi:10.1016/j.cogpsych.2011.03.001 .
• Siersma, D. (2013). Denken en doen, wiskunde op havo en vwo per 2015. Eindrapport van de vernieuwingscommissie wiskunde cTWO (PDF). Utrecht: Freudenthal instituut.
• Smit, J., Bakker, A., Van Eerde, D. and Kuijpers, M. (2016). Using genre pedagogy to promote student proficiency in the language required for interpreting line graphs (PDF) Mathematics Education Research Journal, 28, 457-478. doi:10.1007/s13394-016-0174-2 .
• Stockard, J., Wood, T. W. and Khoury, C. R. (2018). The effectiveness of direct instruction curricula: A meta-analysis of a half century of research (PDF) Review of Educational Research, 88(4), 479–507. .
• Treffers, A. (2019). Directe instructie en probleemoplossen op basis van een cognitieve onderwijstheorie (PDF) Volgens Bartjens, 38(5), 41-48. .
• Van den Heuvel-Panhuizen, M. and Buijs, K. (Eds.). (2004). Young children learn measurement and geometry. Utrecht: Freudenthal instituut.
• Van den Heuvel-Panhuizen, M., Kolovou, A. and Robitzsch, A. (2013). Primary school students’ strategies in early algebra problem solving supported by an online game (PDF) Educational Studies in Mathematics, 84(3), 281-307. doi:10.1007/s10649-013-9483-5 .
• Van Dijke-Droogers, M., Drijvers, P. and Bakker, A. (2021). Statistical modeling processes through the lens of instrumental genesis (PDF) Educational Studies in Mathematics. doi:10.1007/s10649-020-10023-y .
• Van Galen, F., Gravemeijer, K., Van Mulken, F. and Quant, E. (2012). Kinderen onderzoeken ‘snelheid’ (PDF). Eindhoven: KWTZ, ESoE.
• Van Streun, A. (2008). Over de drempels met rekenen. Consolideren, onderhouden, gebruiken en verdiepen. Onderdeel van de eindrapportage van de Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen. (PDF) (pp. 75). Enschede: SLO.
• Verschaffel, L., Greer, B. and De Corte, E. (2002). Everyday knowledge and mathematical modeling of school word problems (PDF). In K. Gravemeijer, R. Lehrer, B. Van Oers and L. Verschaffel (Eds.), Symbolizing, Modeling and Tool Use in Mathematics Education (pp. 257-277): Springer.
• Verschaffel, L., Schukajlow, S., Star, J. and Van Dooren, W. (2022). Word problems in mathematics education: a survey ZDM – Mathematics Education, 52(1), 1–16. doi:10.1007/s11858-020-01130-4 .
• Wijers, M. (2008). Verhoudingen: doorlopende leerlijn?! (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde (pp. 145-154). Utrecht: Panama/FIsme.
• Wijers, M. and Jonker, V. (2017). Authentic contexts in mathematics textbooks in secondary pre-vocational education (VMBO) (PDF). In B. Grevholm (Ed.), Mathematics textbooks, their content, use and influences. Research in Nordic and Baltic countries (pp. 245-268). Oslo: Cappelen Damm Akademisk.
• Wijers, M., Keijzer, R. and Jonker, V. (2023). Mathematics Education and the socio scientific issue ‘Reducing Waste’ In L. M. Doorman (Ed.), Educating the Educators IV. Leiden.