Hoe leer je leerlingen onderzoeken? Eureka!
|
Wientjes, H. and Veenhoven, J. (2022). Eureka! Didactiek voor het leren onderzoeken in vwo én havo.
Utrecht: Onderwijsadvies & Training, Faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit Utrecht. |
Dit boek geeft docenten handvatten om binnen het eigen vak leerlingen de beginselen van ‘onderzoek doen’ bij te brengen.
Versie 2022
In 2023 verscheen een compleet herziene editie van Eureka! met 25% nieuwe inhoud. Het boek is bijgesteld op basis van ervaringen van vo-docenten die de afgelopen 6 jaar met het boek werkten. Zo is er meer aandacht voor ontwerpgericht onderzoek, en meer uitgewerkte voorbeelden van onderzoekstaken, onderzoeksvragen, werkplannen en beoordelingscriteria. Ook is de leesbaarheid en de vormgeving verbeterd, en is op veler verzoek een index toegevoegd om het navigeren makkelijker te maken.
Versie 2016
|
Wientjes, H., & Veenhoven, J. (2016). Eureka! Didactiek voor het leren onderzoeken in het vwo. Utrecht: Universiteit Utrecht. |
Leerlingonderzoek, iedere docent komt ermee in aanraking. Wat moeten leerlingen kennen en kunnen om zelfstandig te leren onderzoeken? Hoe geef je dit vorm in je lessen? Hoe begeleid je leerlingen? En hoe stem je het ‘leren onderzoeken’ af met je collega’s binnen en buiten je vak en in de onder- en bovenbouw? In zes prettig geschreven hoofdstukken bespreken Heleen Wientjes en Joris Veenhoven allerlei aspecten van onderzoek en leren onderzoeken in het vwo.
Het boek begint met de vraag wat onderzoek is. Vervolgens wordt aandacht besteed aan de onderzoeksmatige bagage die leerlingen vanuit het basisonderwijs meenemen naar het vwo. Dit wordt onder andere geïllustreerd met een aantal voorbeelden rondom ‘opzoeken’ (basisonderwijs) en ‘uitzoeken’ (middelbaar onderwijs). In het derde hoofdstuk wordt besproken wat er in de huidige examenprogramma’s aan ‘onderzoekskunde’ aanwezig is. De auteurs concluderen onder andere dat de onderzoekskunde als zodanig er bekaaid vanaf komt in, met uitzondering van de exacte vakken. Hoofdstukken vier, vijf en zes vormen de kern van het boek. Hier komen respectievelijk het onderzoekswerkproces, de rol van de docent en het beoordelen van onderzoek aanbod. Het onderzoekswerkproces is opgedeeld in vier fasen, het onderzoeksplan ontwikkelen, onderzoeksgegevens verzamelen, onderzoeksgegevens analyseren, en de verslaglegging….
