Resultaten Pisa 2022

| VO |

Op 5 december 2023 kwamen de resultaten beschikbaar van Pisa 2022 Rapport Resultaten PISA-2022 in vogelvlucht Een internationaal vergelijkend onderzoek onder 15-jarigen (OECD’Program for International Student Assessment)

Algemeen

Voor zowel Wiskunde als Natuurwetenschappen is er een dalende trend. Op basis van de PISA-data kan onvoldoende worden vastgesteld of en in hoeverre de pandemie en de daarbij behorende scholensluitingen de dalingen in de prestaties in PISA-2022 hebben veroorzaakt. Zie ook de ‘samenvatting’ op pisa-nederland.nl.

En als we dan ook naar ‘Taal’ kijken: De forse achteruitgang in de NL-resultaten op het gebied van leesvaardigheid is zorgelijk, omdat je mag verwachten dat dit in relatie staat tot de vaardigheden bij wiskunde en science: als de taalvaardigheid terugloopt heeft dat negatieve consequenties voor het leren van wiskunde, natuurwetenschappen en andere schoolvakken. Een opmerking hierbij kan zijn: ophouden met klagen dat wiskunde en natuurwetenschappen te talig zijn geworden! (onzin, en het lost het algemene vaardigheids-probleem niet op).

Wiskunde

De wiskundeprestaties zijn sinds 2006 nog niet eerder zo sterk gedaald. Meisjes zijn sterker achteruitgegaan dan jongens en scoren nu voor het eerst sinds 2012 weer lager dan jongens. Omdat de scores van de EU14-landen ook daalden, scoren Nederlandse leerlingen nog steeds hoger dan hun leeftijdsgenoten in deze landen.

Gemiddelde toetsscores wiskunde PISA-2003 t/m PISA-2022 (Nederland, OESO, EU14)

Specifiek bij wiskunde:

• Je zou kunnen zeggen het valt wel mee; passend bij bijv. België, VK en Denemarken; significant beter dan Duitsland, Frankrijk, Finland, Zweden en Noorwegen.
• Het interpreteren van de oorzaken van de scores is niet eenvoudig: Worden we minder goed in ‘redeneren’? Nederlandse leerlingen zijn goed in het wiskundige domein ‘Toepassen’ maar minder goed in ‘Redeneren’.
• In de recente concept-kerndoelen rekenen en wiskunde (november 2023) is veel aandacht voor redeneren, verwijzend naar het PISA 2022 Math Framework. Het zou interessant zijn enkele PISA-2022 opgaven te analyseren vanuit de optiek in hoeverre die aansluiten op ons huidige onderwijs, zowel in havo/vwo als vmbo.
• Meer meisjes dan jongens hebben angst voor wiskunde. Jongens zien wiskunde vaker als één van hun favoriete vakken.

Natuurwetenschappen

Gemiddelde toetsscores natuurwetenschapen PISA-2003 t/m PISA-2022 (Nederland, OESO, EU14)

Specifiek bij science:

• Jammer van de teruggang, maar nog niet significant afwijkend van landen als België, Frankrijk, Denemarken, Zweden en Duisland.
• De hogere score van de VS en VK is interessant omdat vernieuwing van het science onderwijs in die landen veel aandacht heeft gehad. Kunnen wij van leren.
• Vergelijken met voorgaande jaren heeft zijn beperkingen omdat maar weinig vragen gesteld zijn.
• Interessant (en ook wat ‘zorgwekkend’) zal Pisa 2025 worden. Als je kijkt naar het PISA 2025 Science Framework zie je behoorlijke verschuivingen in focus, verschuivingen waar het huidige Nederlandse onderwijs nog niet op is ingesteld. Dat belooft niet veel goeds voor de resultaten die we in december 2026 te zien krijgen

Verwijzingen

• Meelissen, M., Maassen, N., Gubbels, J., van Langen, A., Valk, J., Dood, C., Derks, I., In ’t Zandt, M. and Wolbers, M. (2023). Resultaten PISA-2022 in vogelvlucht (PDF). Enschede: University of Twente.
• Pisa vergelijkend onderzoek (op elwier/ecent)
• (2023). Pisa 2025 Science Framework (draft) (PDF). Paris: OESO
• (2023). PISA 2022 Released Main Survey New Mathematics Items (PDF). Paris: OECD
• (2023). PISA 2022 Assessment and Analytical Framework (PDF). Paris: OECD