Voorbereiden op begripsproblemen in de les
Er is veel bekend over begripsproblemen die leerlingen in het voortgezet onderwijs hebben met begrippen uit de natuurwetenschappen, zoals kracht, energie, molecuul, gen, …. Toch valt het niet mee als docent begripsproblemen in de klas te herkennen. Dat vereist dat de docent nauwkeurig luistert naar leerlingen en even zijn eigen redenering aan de kant zet. Hoe kun je leraren-in-opleiding zo ver brengen?
Wat heeft een lerarenopleider hieraan?
Vakdidactische lerarenopleiders moeten leraren-in-opleiding gevoelig maken voor begripsproblemen die zij in de klas kunnen ontmoeten en hen handvaten geven om die te gebruiken om de begripsontwikkeling van leerlingen te bevorderen. Hiervoor worden in bijgevoegde artikelen suggesties gegeven aan de hand van ervaringen uit de praktijk van een vakdidactisch opleider natuurkunde.
Wat heeft een lerarenopleider hieraan?
Docenten kunnen in bijgevoegde artikelen lezen hoe ze begripsproblemen in de klas kunnen herkennen en ook wat consequenties kunnen zijn als zij een begripsprobleem van een leerling missen of anders interpreteren dan de leerling die bedoelt. De voorbeelden hebben betrekking op lessen natuurkunde, scheikunde en wiskunde.
Onderstaand artikel geeft vier mogelijke manier waarop een leraar(-in-opleiding) een uitleg kan bedenken. Bovendien geeft het drie manieren waarop leraren(-in-opleiding) gestimuleerd kunnen worden in een les leerlingdenkbeelden te herkennen. Je vindt voorbeelden van begripsproblemen uit de klas, onder andere rond verwarmen en koken, heeft lucht gewicht of niet, het ‘stroomverbruik’ van een lampje en het begrip oppervlakte.
- Download: Valk, T. van der, & H. Broekman (2002). Gevoelig worden voor redeneringen van leerlingen én studenten. Velon Tijdschrift voor Lerarenopleiders 23 (2), 53 – 60.
Het volgende artikel is een zelfreflectie van een vakdidacticus natuurkunde op de stagebegeleiding van een leraar-in-opleiding die als wens heeft zijn aanpak in de klas ‘meer leerlinggericht te maken’. Dat zorgt ervoor dat het omgaan met denkbeelden in de klas een onderwerp van gesprek gaat vormen tussen lio en vakdidacticus.
- Download: Valk, T van der, (2006). Lesbezoek en de ontwikkeling van een docent-in-opleiding. Zelfstudie naar opleiden tot leerlinggericht lesgeven. VELON Tijdschrift voor lerarenopleiders 27 (1) p. 30 – 38.
