Als je iets bij wiskunde benoemt, dan ook bij natuurwetenschappen, en v.v.
Een korte overdenking bij de lopende vakvernieuwingen van wiskunde en natuurwetenschappen. |
In de vakvernieuwingscommissies ‘natuurwetenschappelijke vakken’ en ‘wiskunde en rekenen’ worden stappen richting nieuwe examenprogramma’s gezet.
- Hoeveel vakvaardigheid heb je nodig (en wat is dat precies)?
- Wordt er voldoende over het muurtje gekeken (science, wiskunde)?
Uit de werkopdracht SLO (2021):
- “de concept-examenprogramma’s bieden de basis voor een samenhangend curriculum” -> in deze discussie dus even aandacht voor wiskunde + natuurwetenschappen
- “Daarbij is aandacht voor de eerder gestarte uitwerkingen voor wiskunde in het vmbo” (die zijn er dus al)
- “Wanneer inhouden in meerdere vakken voorkomen, wordt gezorgd voor een consistente uitwerking van de eindtermen, inclusief een consistente formulering.” -> Gebeurt dit ook echt?
Dilemma bij curriculum-ontwerp: Voorkomen (in ieder geval tegengas bieden) dat er een te rigide vertaalslag ontstaat bij docenten/methode-schrijvers
Voorbeeld uit wiskunde vmbo:
Denk- en werkwijzen • wiskundig probleemoplossen • wiskundig modelleren • representeren en vaktaal • gereedschap gebruiken • wiskundig redeneren • abstraheren |
Kennisdomeinen • Verhoudingen en procenten • Grootheden en eenheden • Twee- en driedimensionale ruimte • Verbanden, verschijningsvormen en vergelijkingen • Kwantitatieve informatie en kansen |
Je zou er een matrix van kunnen maken (denk- en werkwijzen t.o.v. kennisdomeinen) maar hoe vertaalt een matrix zich richting een eindterm. Het is bij vmbo-wiskunde ook niet helemaal gelukt.
We zien eenzelfde discussie bij natuurwetenschappen en bij wiskunde h/v (meerdere invalshoeken ten opzichte van elkaar verhouden). Neem nu natuurwetenschappen:
- Aard van natuurwetenschappen en technologie, waarin o.a. interdisciplinariteit, creativiteit, voorlopigheid, generaliseerbaarheid en subjectiviteit een rol spelen
- Concepten, die bij nlt in de voorstellen geen grote rol spelen
- Denkwijzen, zoals schaal, structuren, systemen, behoud, kringlopen, oorzaak-gevolg, patronen
- Vakvaardigheden, met bekende vaardigheden als onderzoeken, meetplannen maken en uitvoeren, ontwerpen, digitale vaardigheden, conclusies
- Vraagstukken, gebaseerd op de voor bètavakken relevante SDG’s ( 10 van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties)
- Zelfontwikkeling, persoonlijk (o.a. LOB en zelfregulatie) en sociaal (ondernemen en samenwerken)
Vanuit deze overdenking geven we graag de vakvernieuwingscommissies mee:
- Zoek het in de juiste werkwoorden in de eindtermen! Daar kun je nog enigszins mee sturen in welke houding/denkactiviteit/actie je de leerling wilt zien.
- Er is nog zoveel te leren van wat er in andere landen gebeurt. Laten we elkaar bronnen aanreiken, en durven te discussieren ‘over de muurtjes heen’ (van vakdisciplines, van landen).