Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Als je iets bij wiskunde benoemt, dan ook bij natuurwetenschappen, en v.v.

Een korte overdenking bij de lopende vakvernieuwingen van wiskunde en natuurwetenschappen.

In de vakvernieuwingscommissies ‘natuurwetenschappelijke vakken’ en ‘wiskunde en rekenen’ worden stappen richting nieuwe examenprogramma’s gezet.

  • Hoeveel vakvaardigheid heb je nodig (en wat is dat precies)?
  • Wordt er voldoende over het muurtje gekeken (science, wiskunde)?

Uit de werkopdracht SLO (2021):

  • “de concept-examenprogramma’s bieden de basis voor een samenhangend curriculum” -> in deze discussie dus even aandacht voor wiskunde + natuurwetenschappen
  • “Daarbij is aandacht voor de eerder gestarte uitwerkingen voor wiskunde in het vmbo” (die zijn er dus al)
  • “Wanneer inhouden in meerdere vakken voorkomen, wordt gezorgd voor een consistente uitwerking van de eindtermen, inclusief een consistente formulering.” -> Gebeurt dit ook echt?

Dilemma bij curriculum-ontwerp: Voorkomen (in ieder geval tegengas bieden) dat er een te rigide vertaalslag ontstaat bij docenten/methode-schrijvers

Voorbeeld uit wiskunde vmbo:

Denk- en werkwijzen
• wiskundig probleemoplossen
• wiskundig modelleren
• representeren en vaktaal
• gereedschap gebruiken
• wiskundig redeneren
• abstraheren
Kennisdomeinen
• Verhoudingen en procenten
• Grootheden en eenheden
• Twee- en driedimensionale ruimte
• Verbanden, verschijningsvormen en vergelijkingen
• Kwantitatieve informatie en kansen

Je zou er een matrix van kunnen maken (denk- en werkwijzen t.o.v. kennisdomeinen) maar hoe vertaalt een matrix zich richting een eindterm. Het is bij vmbo-wiskunde ook niet helemaal gelukt.

We zien eenzelfde discussie bij natuurwetenschappen en bij wiskunde h/v (meerdere invalshoeken ten opzichte van elkaar verhouden). Neem nu natuurwetenschappen:

  1. Aard van natuurwetenschappen en technologie, waarin o.a. interdisciplinariteit, creativiteit, voorlopigheid, generaliseerbaarheid en subjectiviteit een rol spelen
  2. Concepten, die bij nlt in de voorstellen geen grote rol spelen
  3. Denkwijzen, zoals schaal, structuren, systemen, behoud, kringlopen, oorzaak-gevolg, patronen
  4. Vakvaardigheden, met bekende vaardigheden als onderzoeken, meetplannen maken en uitvoeren, ontwerpen, digitale vaardigheden, conclusies
  5. Vraagstukken, gebaseerd op de voor bètavakken relevante SDG’s ( 10 van de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties)
  6. Zelfontwikkeling, persoonlijk (o.a. LOB en zelfregulatie) en sociaal (ondernemen en samenwerken)

Vanuit deze overdenking geven we graag de vakvernieuwingscommissies mee:

  • Zoek het in de juiste werkwoorden in de eindtermen! Daar kun je nog enigszins mee sturen in welke houding/denkactiviteit/actie je de leerling wilt zien.
  • Er is nog zoveel te leren van wat er in andere landen gebeurt. Laten we elkaar bronnen aanreiken, en durven te discussieren ‘over de muurtjes heen’ (van vakdisciplines, van landen).

ELWIeR en Ecent als één STEM