Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Beroepsgericht techniekonderwijs: voorbeelden, didactische modellen en opdrachten voor studenten

De onderstaande opdrachten voor studenten horen bij het artikel Bedrijvig Techniekonderwijs.

Het vmbo is volop in beweging. Voor veel scholen geldt dat het onderwijs in de beroepsgerichte vakken realistischer wordt. De AVO vakken krijgen een dienende functie binnen competentiegericht leren. Het werk van techniekdocenten en naskdocenten wijzigt daardoor ingrijpend. De onderstaande videos met bijbehorende opdrachten zijn bedoeld om je kennis te laten maken met deze veranderingen en de gevolgen voor jouw vak globaal in beeld te brengen.

Videofragmenten

Een aantal van de onderstaande video’s is gemaakt naar aanleiding van de instalaward 2008. Dat is een prijs voor scholen die zich onderscheiden met eigentijds techniekonderwijs. Je kunt de video’s downloaden (rechtermuisknop: opslaan als).

Achtergrond

Voor leerlingen, maar ook voor techniekdocenten, is het niet altijd gemakkelijk om te pendelen tussen de school en de technische bedrijven. Het zijn verschillende werelden, ieder met zijn eigen mogelijkheden en beperkingen om techniek te leren. Het kan lastig zijn om die werelden ten behoeve van het leren bij elkaar te brengen. Maar het overschrijden van grenzen tussen school en bedrijf geeft ook allerlei unieke mogelijkheden om te leren. In het onderstaande artikel wordt het leerpotentieel van deze ‘grensoverschrijding’ besproken.

Een groep scholen die probeert om voor techniek de wereld van de school en het technisch bedrijfsleven dichter bij elkaar te brengen, heeft zich verenigd onder de vlag van de ‘vakcolleges’. Een oriëntatie op dit schooltype vind je hieronder.

Een onderzoek dat zich richt op de vormgeving en effecten van de vakcolleges vind je hier:

Opdrachten voor studenten

Het artikel over het ‘leerpotentieel van het overschrijden van organisatorische grenzen’ is waarschijnlijk herkenbaar als je nadenkt over de moeite die het kost om leerlingen in een stage te laten leren. Het artikel onderscheidt 4 manieren waarop deze grensoverschrijding juist kan helpen om het leren te stimuleren. Vertaal ieder van die 4 manieren in een aanbeveling voor de stages, die vanuit jouw school of opleiding worden georganiseerd.

Bestudeer de informatie over de vakcolleges. Wat is volgens jou de kracht van de vakcolleges?
Het onderwijs heeft niet alleen de taak om leerlingen voor te bereiden op een beroep, maar ook om leerlingen de kans te geven om zich in brede zin te ontplooien. Daarnaast heeft het onderwijs een maatschappelijke doelstelling die verder strekt dan het opleiden van beroepsbeoefenaren. De samenleving mag van het onderwijs bijvoorbeeld ook verwachten dat het de leerlingen voorbereid op burgerschap. Denk je dat de vakcolleges er in slagen om ook deze doelstellingen te behalen (individuele ontplooiing en voorbereiden op deelname aan een democratische samenleving)?

Het leerplankader vmbo TI 2008 schetst de ontwikkelingen voor installatie- en elektrotechniek (instalektro).

  1. Welke kenmerken van realistisch leren zoals geschetst in hoofdstuk 3 van het leerplankader zie je terug in de video die je hebt bekeken? Welke kenmerken zie je niet goed terug.
  2. Bestudeer de competenties op bladzijde 11 van het leerplankader. Welke van deze competenties kunnen volgens jou goed worden aangeleerd met behulp van de didactiek die je op de video ziet? Voor welke competenties is dat moeilijker?
  3. Noem een sterk punt van de begeleiding van de docenten en een verbeterpunt. (Deze vraag is vooral goed te beantwoorden bij de video Bedrijfssimulaties)
  4. Welke onderwerpen uit natuur- en scheikunde kunnen goed worden gekoppeld aan de opdrachten die je de leerlingen hebt zien uitvoeren?
  5. Hoe zou je die natuur- en scheikundeonderwerpen kunnen aanbieden, zodanig dat de leerlingen jouw les echt nodig hebben voor de grote klus waarmee ze bezig zijn? Je hoeft hier natuurlijk geen volledige lesvoorbereiding te geven. Een korte schets van de gehanteerde didactiek met een paar voorbeelden van opdrachten volstaat.
  6. Een directeur van een Utrechtse vmbo ziet niets in bedrijfssimulaties. Hij vindt het niet motiverend voor leerlingen om ’toneelstukjes te spelen’. Wat vind jij van dat argument?
  7. De leerlingen die je aan werk ziet op de video, zitten in de bovenbouw van het vmbo. Geef een korte schets van een realistische techniekopdracht voor de onderbouw van vmbo of HAVO-VWO. Suggestie: Bedenk een realistische ontwerpopdracht waarbij het onderstaande bedrijfsproces door leerlingen uit de onderbouw wordt toegepast.

Opdracht voor op de stageschool

Op je stageschool worden vast en zeker vergelijkbare projecten uitgevoerd zoals je die hebt gezien op de video’s, althans als je stageschool een vmbo-afdeling heeft. Kies een project op je school uit en beantwoord voor dat project de vragen 1 t/m 5 die bij de video’s werden gesteld.

Voorbeelden uit andere vakken en schooltypen

Op leraar24.nl vind je voorbeelden van ondernemerschap in andere schoolvakken en schooltypen:

Leerlingen leren ondernemen

School als lerende onderneming

Gerelateerde video’s

Op leraar24.nl staan ook enkele filmpjes over competentiegericht techniekonderwijs:

Het Metalen Scharnierpunt

Het Metalen Scharnierpunt in praktijk

Beroepstaakgestuurd leren (BGL) – Manier van werken

BGL – Samenwerken met het bedrijfsleven

 

ELWIeR en Ecent als één STEM