Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Demonstratieproeven bij stoffen en materialen

In de bachelor-lerarenopleiding scheikunde van instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht zijn er twaalf vakcursussen. Iedere vakcursus heeft een beroepsgerichte opdracht, waarin studenten bij het vakdomein van de cursus een leermiddel maken dat gebruikt kan worden in de schoolpraktijk. Dit artikel betreft de vakcursus Stoffen en Materialen. De beroepsgerichte opdracht bestaat uit het uitvoeren van een demonstratieproef over het verwijderen van vlekken.

Demonstreren van proeven

Een demonstratieproef kun je goed benutten om leerlingen kennis te laten maken met een nieuw verschijnsel. De docent richt de aandacht van de leerlingen op het waar te nemen verschijnsel en gebruikt dit voor nadere begripsvorming. Een demonstratieproef is ook heel geschikt om vaardigheden te introduceren. Na een oriëntatie op kenmerken van de vaardigheid, doet de docent de vaardigheid voor, leerlingen doen de vaardigheid na en kunnen deze later zelf toepassen.

Oriëntatieopdrachten voor de student

Met de onderstaande opdrachten kunnen uw studenten zich verdiepen in het demonstreren van proeven.

Een demonstratieproef kan verschillende functies vervullen in de leerstofopbouw zoals exploreren of illustreren. Bij het voorbereiden en uitvoeren van de demonstratieproef wordt gebruik gemaakt van de vijf V’s bij een demonstratieproef
(informatie 1)

In het gesprek dat met leerlingen gevoerd wordt over de waargenomen verschijnselen, moet goed gelet worden op het communicatieniveau waarop het gesprek gevoerd wordt: het niveau van de alledaagse werkelijkheid, het laboratoriumniveau of het niveau van de theorie. (informatie 2)

Eindopdrachten voor studenten

Na de oriëntatie gaat de student werken aan de eindopdracht. Dit houdt in dat de student een demonstratie voorbereidt en uitvoert waarin leerlingen kunnen leren dat een vlek van hetzelfde vuil op verschillende manieren verwijderd moet worden, als de vlek op twee verschillende ondergronden zit. Na deze opdracht kan de student een demonstratieproef voorbereiden en uitvoeren waarbij gelet wordt op de vijf V’s en de drie communicatieniveau’s.

Een goed beeld van de opdracht krijgt u door een voorbeeld van studentenwerk te bekijken. Het gaat hier om het verwijderen van kauwgom.

Aan de eindopdracht zitten zeer verschillende aspecten. Om studenten van te voren duidelijkheid te geven over de beoordelingscriteria, kan gebruik gemaakt worden van een beoordelingstabel.

ELWIeR en Ecent als één STEM