Arjen Wals Wageningen University, The Netherlands

Onze planeet verkeert in een crisis. Met elkaar samenhangende mondiale problemen zoals een op hol geslagen klimaatverandering, massale uitsterving, extreme welvaartsongelijkheid en wereldwijde pandemieën treffen miljarden mensen over de hele wereld en andere soorten. Veel mensen, vooral jongeren, maken zich zorgen over de toekomst die voor hen ligt. Deze existentiële dreiging roept vragen op over de rol van het onderwijs. Kunnen we onze weg uit deze crisis leren?
Innovatie en onderwijs gaan hand in hand. Maar wat als innovatie een moreel kompas mist en ongewild niet-duurzaamheid versnelt door sociale fundamenten te beschadigen en planetaire grenzen te negeren? Ontwikkelen onze scholen de kwaliteiten en competenties die de mensheid nodig heeft om lichter, rechtvaardiger en gezonder op de planeet te kunnen leven of zijn ze een verlengstuk geworden van de globaliserende economie en de wereld van het ongebreidelde consumentisme? Wat zijn die kwaliteiten en competenties? Hoe kunnen scholen die ontwikkelen? Wat is de rol van STEM en Open Schooling? In deze keynote hoop ik enkele antwoorden te geven vanuit het perspectief van een schoolbrede aanpak om kwaliteitsonderwijs te realiseren dat relevant, verantwoordelijk, vernieuwend en hoopgevend is in het licht van urgente mondiale uitdagingen.

Presentatie (pdf)

Marta Romero Ariza Most Project & University of Jaén, Spain

Wat als STEM en duurzaamheidsonderwijs ver verwijderd zijn van het gevoel van eigenaarschap en empowerment dat mensen nodig hebben om zich volledig in te zetten voor een betere wereld? Wat als we belangrijke stemmen niet horen? Wat als we geen ruimte geven aan gedeelde inspiratie en creativiteit? Wat als we er niet in slagen mensen (van de jongste tot de oudste) echt te betrekken en capaciteit en talent in onze samenlevingen verliezen? Zijn onze scholen daadwerkelijk bezig fundamentele waarden, kennis, capaciteiten en inzet te stimuleren om de huidige milieu- en maatschappelijke problemen het hoofd te bieden?

Het MOST-project is een door H2020 gefinancierd Europees project waarbij 23 instellingen uit 10 verschillende landen betrokken zijn. Het bouwt netwerken van open scholen die motivaties delen en beste praktijken en strategieën uitwisselen om de voorgaande vragen aan te pakken en tegelijkertijd zinvoller en transformatief STEM- en duurzaamheidsonderwijs te bevorderen. Een belangrijk element van de MOST-aanpak is de ontwikkeling van schoolgemeenschapsprojecten (SCP). SCP komen voort uit de zorgen van leerlingen en de behoeften van gemeenschappen en betrekken actief verschillende belanghebbenden bij de oplossing van lokale problemen met wereldwijde gevolgen. Tijdens het proces krijgen de leerlingen de kans om wetenschap en wiskunde op zinvolle wijze toe te passen om samen duurzame oplossingen te creëren, waardoor het leven in hun scholen, gezinnen en gemeenschappen wordt verbeterd.
Na de presentatie van enkele inspirerende cases en illustratieve voorbeelden van SCP, ontwikkeld in verschillende contexten, binnen het MOST-project, zullen we de implicaties van deze aanpak voor onderwijs, onderzoek en beleid in bèta- en duurzaamheidsonderwijs en voor de samenleving als geheel analyseren.

Presentatie (pdf).

Vraag

Lastig om te combineren: ‘leren over het duurzaamheidsvraagstuk’ en ‘gestresst raken over wat er aan de hand is’.

Een mogelijke oplossing is: mensen/lerenden leren hoe zij zelf een bijdrage kunnen leveren (‘empowerment’).

Vraag

Actie: hoe intelligent kun je die ‘actie’ maken (in het onderwijs)?

Het zal een verandering betekenen in de ‘standaard-houding’ van de docent.
Soms is het goed (en veel scholen vo experimenteren hier al mee) om curriculum-ruimte te creëren (een roostervrije middag, e.d.)

Vraag

Gerelateerd aan de vorige vraag: moet onderwijs (onderwijs-systeem) neutraal zijn? (politiek neutraal)

Antwoord: het gaat dan om Neutraliteit vs Transparantie.

En misschien is het dan goed iets meer te kiezen voor Transparatie: Wees helder als docent waar je zelf staat.

Panel-leden

• Jesper Boesen Jönköping University, Sweden – moderator
• Rivka Meelis FridaysForFuture, Netherlands – student
• Natalia Serrano Chumilla Centro de Profesorado de Jaén, Spain – teacher
• Caroline Lewis-Jones Birralee International School, Norway – school leader
• José María Sanchís Conselleria d’Educacio de Valencia, Spain – policy maker
• Jiří Kulich Rýchory Centre of Environmental Education and Ethics, Czech Republic – NGO
• Harold Brockbernd Extinction Rebellion & Stedelijk Gymnasium Hilversum, Netherlands – teacher

The ETE IV will be combined with the MOST conference: professional development in mathematics and science education that brings together teacher educators, policy makers, teachers and various other stakeholders related to STEM education.

ETE IV will focus on implementing and scaling up innovative teaching approaches in STEM education and in particular on open schooling initiatives with respect to environmental issues (such as waste reduction, energy reduction/transition, increasing electricity needs for clouds and bitcoins, etc.). The aim is to discuss different approaches with a rich variety of participants on three dimensions:

• Personal dimension: Which roles, contents and activities have to be considered in the professional development courses for PD course leaders and facilitators in professional learning? In particular, what do need teacher educators to support teachers in running open schooling projects? What do teachers need for being involved in open schooling initiatives on environmental issues?
• Material dimension: Which role can materials play in professional development for mathematics and science teachers, such as classroom materials, materials for students and community members (such as brainstorming templates), face-to-face and online materials? In particular what materials do teachers need to run open schooling projects?
• Structural dimension: What structures are needed for implementing and sustaining open schooling initiatives, such as school-community projects, on environmental issues?