Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Ontwerpen van een lessenserie volgens Kolb

In de bachelor-opleiding van de lerarenopleiding natuurkunde, scheikunde en techniek van het instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht is in het tweede jaar het didactiekproject actief leren geplaatst. In dit project wordt door de studenten een activerende lessenserie gemaakt bij een hoofdstuk uit een veelgebruikt schoolboek voor vmbo-t. Eén van de criteria waar deze lessenserie aan moet voldoen, is variatie. Hierdoor komen de diverse leerstijlen beter tot hun recht. Als model is gekozen voor de leerstijlen volgens Kolb. Om zich deze theorie eigen te maken, voeren de studenten een reeks opdrachten uit. Deze opdrachten vindt u in onderstaand materiaal.

Een uitgewerkt voorbeeld

In het boek “Natuur- en Scheikunde in de Basisvorming, een praktische uitwerking in lesvoorbeelden” ( isbn 90 03 65 56 818) wordt een lessenserie ‘Geluid Horen en Maken’ uitgewerkt, waarbij in iedere les één van de leerstijlen van Kolb speciaal wordt aangesproken. Het betreffende hoofdstuk en verwerkingsopdrachten voor studenten zijn hier onder downloadbaar.

Je eigen leerstijl en doceerstijl

Vaak hebben docenten de neiging om les te geven op een manier (doceerstijl) die past bij hun eigen leerstijl. Dat leidt ertoe dat leerlingen met diezelfde leerstijl niet worden uitgedaagd en dat leerlingen met andere leerstijlen worden gedemotiveerd omdat ze zich niet herkennen in de lesopbouw. Nu duidelijk geworden is waarom leerstijlen van belang zijn voor het opzetten van een lessenserie, is het dus van belang dat studenten hun eigen leerstijl verkennen. Daarmee kunnen ze de bovengenoemde valkuil vermijden. Voor het bepalen van de eigen leerstijl kunnen ze kiezen uit de twee onderstaande opties.

Zelf een lessenserie ontwerpen met Kolb

Studenten maken nu een globale opzet voor een lessenserie van 4 lessen. Ze verantwoorden hoe ze de theorie van Kolb hebben benut bij het ontwerpen van de lessenserie.

Verdieping

Indien studenten meer willen weten van de achtergrond van de leercyclus van Kolb, kunnen ze het onderstaande artikel bestuderen.

De leerstijlen van Kolb worden in allerlei contexten genoemd. Ook allerlei persoonskenmerken worden wel eens verbonden met de diverse leerstijlen. Om een indruk te krijgen, kunnen studenten het overzicht persoonkenmerken en de leerstijlen van Kolb bekijken.

Uitgewerkt voorbeeld 1-jarige lerenopleiding Centrum voor Onderwijs en Leren Utrecht

Praktijkvoorbeelden

Practicum voor denker en doener
In onderstaande voorbeelden zijn twee practica gepresenteerd, waarbij leerlingen dezelfde kennis opdoen, en zelf de stappen zetten, maar in de verschillende volgorde. Op deze manier doet hetzelfde practicum recht aan ‘denkers’ en ‘doeners’.

De practica zijn gegeven in lessen biologie voor 4 havo.

Leren met je zintuigen
Er zijn verschillende theorieën over leerstijlen. Dit resulteert in verschillende naast elkaar bestaande aanpakken, waarvan ‘Kolb’ er een is. In het eerste tekstbestand op deze webpage wordt melding gemaakt van een aanpak die indeelt naar voorkeur voor de verschillende manier zintuigelijke manieren van informatie opnemen, nml een visuele, auditieve en haptische (handelende) leerstijl.

Deze aanpak is zeer geschikt om in de onderbouw leerlingen bewust te maken van de verschillende manieren waarop ze informatie opnemen. In de onderstaande link wordt een aanpak gepresenteerd voor een onderbouw lessenserie: Stevigheid en Beweging.

Literatuurlijst

  • Natuur- en Scheikunde in de Basisvorming, een praktische uitwerking in lesvoorbeelden ( isbn 90 03 65 56 818)
  • Abbey, D.S., Hunt, D.E. Weiser, J.C. (1985) Variations on a theme: a new perspective for understanding counselling and supervision, The Counselling Psychologist, 13, pp. 477–501.
  • Kruzich, J.M., Friesen, B.J. van Soest, D. (1986) Assessment of student and faculty learning styles: research and application, Journal of Social Work and Education, 3, pp. 22–30.
  • Nulty, D.D. & Barrett, M.A. (1996) Transitions in students’ learning styles, Studies in Higher Education, 21, Part 3, pp. 333–345.
  • Raschick, M., Maypole, D.E. Day, P.A. (1998) Improving education through Kolb’s learning theory, Journal of Social Work Education, 34, pp. 31–42.
  • F. Coffield, D. Moseley, E. Hall, K. Ecclestone (2004). Learning styles and pedagogy in post-16 learning. A systematic and critical review. London: Learning and Skills Research Centre.
  • 6 Garner I. (2000). Problems and Inconsistencies with Kolb’s Learning Styles Educational Psychology, Vol. 20, No. 3, 2000
  • Kolb DA (1984). Experiential learning: experience as the source of learning and development. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice Hall
  • Geerlings, Titus en Van der Veen, Tjipke, Legeven en zelfstandig leren, 2001
  • Leercyclus van Kolb, J. Kant, C. Sprenger, 2001

Gerelateerde artikelen

ELWIeR en Ecent als één STEM