STEM advies zomer 2025 in drie speerpunten

Zomer 2025 willen we vanuit het voormalige Sprong-STEM project en op basis van ons Sprong STEM Manifest 2024 graag enkele wetenschappelijke bureaus van politieke partijen aanschrijven om zaak te maken van een betere/slimme verbinding tussen STE en M.

Toelichting bij dit STEMadvies

Hieronder vatten we in drie kernpunten samen wat we graag terug zouden zien in de verkiezingsprogramma’s van alle politieke partijen in Nederland (met het oog op de verkiezingen in oktober 2025):

Speerpunt 1 – Betekenisvolle samenhang in het curriculum

De huidige discussie over basisvaardigheden heeft, naast enkele positieve impulsen voor het Nederlandse onderwijs, ook wat ‘vervelende’ bijwerkingen, nl. dat in het kader van goed afgestemd STEM-onderwijs er eerder een verwijdering tussen STE enerzijds en M (rekenen/wiskunde) anderzijds heeft plaatsgevonden, iets waar we juist in het Sprong-STEM project en vanuit andere projecten aanwijzingen voor vonden dat er meer toenadering nodig is.

Door te veel de nadruk te leggen op het aanbrengen van sterk geïsoleerde (basis)vaardigheden, en daar geen betekenisvolle verbindingen in aan te leggen in het bèta-gebied, zal de leeropbrengst richting kritisch (bèta)burgerschap teruglopen en niet verrijkt worden. Daarom formuleren wij graag het volgende speerpunt:

Breng in het professionaliserings- en opleidingwerk rondom de nieuwe kerndoelen en examenprogramma’s (zowel po, als vo/mbo) samenhang aan in het volledige gebied van:

• S(science) -> natuurkunde scheikunde, biologie
• T(echnology) -> techniek, technologie, digitale geletterdheid
• E(ngineering) -> maak-onderwijs
• M(athematics) -> rekenen-wiskunde

De toenadering tussen STE en M wordt o.a. sterk bevorderd door de kerndoelen-aandacht ‘wiskunde en de wereld’.

Speerpunt 2 – Update referentiekader rekenen

De noodzakelijke toenadering (STE + M) wordt in feite ook bevestigd door vernieuwingen die momenteel voorgesteld, uitgeprobeerd en vastgesteld worden voor de kerndoelen-gebieden van met name rekenen-wiskunde en mens-en-natuur, maar zeker ook relatie tot bijv. digitale geletterdheid.

Wat eventueel complicerend kan werken dat o.a. de diverse kaders voor onderwijskwaliteit (inspectie; leermiddelen; toetsing, e.d.) te zeer ingericht worden op de (verouderde) inhouden van het referentiekader rekenen. Daarom formuleren wij graag het volgende speerpunt:

Verzorg een ruime update van het referentiekader rekenen, waardoor het gedachtegoed en gebruiksmogelijkheden van dat kader beter aansluiten bij de nieuwe kerndoelen van het bèta onderwijs.

Speerpunt 3 – Bèta-attitude

Het verdient aanbeveling te onderzoeken hoe ideeën over het aanbrengen van een wetenschappelijke houding (scientific literacy) zich verhouden tot het aanbrengen van een wiskundige attitude (mathematical literacy).

Vanuit dit initiatief van o.a. Sprong-STEM, STEM22 e.a. willen we richting wetenschappelijke bureaus van politieke partijen onze inzichten tonen, met de hoop dat men in de verkiezingsprogramma’s daar verstandige dingen over zegt.

Verwijzingen

• Jonker, V., Hotze, A., Embrechts, A., Keijzer, R., Van der Zee, S. and Bakker, M. (2024). Hoe het landelijke netwerk SPRONG-STEM, verschillende regionale aanpakken afstemt en versterkt (PDF), Velon/Velov congres. Utrecht.
• Keijzer, R., Embrechts, A., Hotze, A., Jonker, V., Bakker, M., Boels, L. and Van der Zee, S. (2024). Manifest Sprong STEM (PDF). Utrecht: Sprong-STEM.
• Keijzer, R., Embrechts, A., Hotze, A., Jonker, V., Bakker, M., Boels, L. and Van der Zee, S. (2025). Primary STEM education in the Netherlands. In S. Earle (Ed.), Primary Science Learning for Children, Teachers and Communities. Stories of Practice and Possibility for Science Educators: Springer.
• Van der Zee, S., Bredeweg, B., Embrechts, A., Hotze, A., Jonker, V., Keijzer, R., Kruiskamp, M., Nieveen, N., Müller, A., Pennink, D., Pijls, M. and Poortman, C. (2023). STEM-netwerk: Leren van een lerend netwerk (PDF) Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 44(2), 21-36.