Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Archief

06 februari 2024
Scheikunde // Voortgezet onderwijs // Kort

Chemie aktueel en Actuele chemie

| VO | Een terugblik op 30 jaar Chemie Aktueel (1989-2019) en de periode Actuele chemie (2019-2023). Een schat aan artikelen en materialen Archivering in 2024 Via Ecent wordt in 2024 gewerkt aan het online zetten van de archieven van zowel Chemie Aktueel (1989-2019) als Actuele chemie (2019-2023). Klik hier voor de tussenstand. Informatie: Lesley de Putter…

02 februari 2023
Rekenen/Wiskunde (po) // Wiskunde // Kort

Wiskobas

Project voor curriculuminnovatie w.b. rekenen-wiskunde basisonderwijs in NL, in de periode 1971 tot 1977. bulletins e.d. Wiskobas en de beoogde curriculuminnovatie p. 9, Leerplan deel 1 – De kiekkas van Wiskobas (1975): Het onderwijsveld werd gevraagd om het rekenonderwijs niet ingrijpend te veranderen, maar te verlevendigen met nieuwe activiteiten, de beslissing over de aanschaf van…

22 augustus 2022
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Voortgezet onderwijs // Kort

Kennisbanken

Project Kennisbanken Revival van de kennisbanken Biologie Natuurkunde Scheikunde Zie ook Project diagnostische vragen. Aanleiding Er is veel kennis over hoe je bèta-concepten goed aanleert en waar het mis kan gaan. Deze kennis komt vanuit wetenschappelijk onderzoek en vanuit ervaringen in de klas. Bij de voorbereiding van een les heeft een docent echter beperkt toegang…

13 augustus 2022
Natuurkunde // Voortgezet onderwijs // Kort

Digitale didactische kennisbank natuurkunde weer online

Kennisbank natuurkunde Natuurkunde, didactiek, leerlingdenkbeelden en contexten. Onderdeel van het project kennisbanken. Toelichting op het materiaal (2011) Deze kennisbank (uit 2011) ondersteunt stagiaires, zij-instromers en andere beginnende docenten natuurkunde binnen de sectoren VO en MBO. Ondersteuning is er vooral op het gebied van vakdidactiek. Algemene didactische theorieën zijn gebruikt op plekken waar deze vakdidactische toepassingen…

24 juli 2022
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Kort

Blauwe reeks – publicaties reken-wiskunde-didactiek 1982-2012

Dit is een publicatie-reeks van het toenmalige ‘OW&OC’ (onderzoek wiskundeonderwijs en onderwijs computercentrum) van de Universiteit Utrecht. De publicaties zijn gericht op wiskunde-didactiek van po en vo. Verwijzingen Bergervoet, P., Goddijn, A., Hoeckx, E., Querelle, N., Schoemaker, G., Simons, M., Streefland, L. and te Woerd, E. (1986). De baas over de computer. Verslag van een…

24 mei 2022
Biologie // Voortgezet onderwijs // Kort

Kennisbank biologie -> Update 2024-2026: uitwerking ‘leerlingdenkbeelden’

Kennisbank biologie. In 52 hoofdstukken een eenvoudig overzicht, met verwijzing naar Campbell (waar ze ook vandaan kwamen). Onderdeel van project Kennisbanken. Zoektermen: leerdenkbeelden, misconcepten, preconcepten, leerlingdenkbeelden. Update 2024-2026 – project in het kader van de Impuls Open Leermiddelen Centrale doelstelling: Het ontwikkelen van open leermateriaalgericht op het herkennen en wegwerken van misvattingen in de biologie….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Panama Cursusboek 21 (2003)

Panama Cursusboek 21 – 2010 Thema: Een wereld van verschillen – differentiatie in het reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer, Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Gravemeijer, K. and Van Eerde, D. (2004). Verschil maken. In R. Keijzer and W. Uittenbogaard (Eds.), Een wereld van verschillen. Differentiatie in het reken-wiskundeonderwijs. Utrecht: Panama/Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Panama Cursusboek 31 (2013)

Panama Cursusboek 31 – 2013 Thema: Rekenen-wiskunde op niveau Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Jansen, B. (2013). Emotionele beleving van rekenen – het Groot Nationaal Onderzoek van Rekenen (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Rekenen-wiskunde op niveau Panama Cursusboek – Verslag van de 31e Panama-conferentie gehouden op 31januari & 1…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Panama Cursusboek 30 (2012)

Panama Cursusboek 30 – 2012 Thema: Opbrengstgericht onderwijs – rekenen! – wiskunde? Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Fagginger Auer, M. F. and Scheltens, F. (2012). Oplossingsstrategieën voor deel- en vermenigvuldigopgaven in groep 8 (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek – Opbrengstgericht onderwijs – rekenen! – wiskunde? – (Vol….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Panama Conferentiebundel 29 (2011)

Panama Cursusboek 29 – 2011 Thema: Reken-wiskundeonderwijs: aanpassen, inpassen, toepassen Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Boersma, G. and Keijzer, R. (2011). Opbrengstgericht werken voor rekenen-wiskunde op de pabo (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek – Reken-wiskundeonderwijs: aanpassen, inpassen, toepassen – (Vol. 29, pp. 125-137). Utrecht: Panama Freudenthal instituut,…

31 oktober 2019
Biologie // Informatica // Natuurkunde // Scheikunde // Kort

Ecent Archief

Ecent streeft na relevante (historische) bronnen op het gebied van science-onderwijs digitaal beschikbaar te stellen. Overzicht huidige bronnen PLON (1980-1986) Project Leerpakket Ontwikkeling Natuurkunde MENT (1982-1991) Meisjes, natuurkunde en techniek DBKna (1975-1996) Differentiatie Binnen Klassenverband (natuurkunde) Kennisbank biologie (2010) vakdidactiek: Leerlingdenkbeelden Kennisbank natuurkunde (2010) vakdidactiek: Leerlingdenkbeelden Kennisbank scheikunde (2010) vakdidactiek: Leerlingdenkbeelden Chemie-artikelen (1989-2023) Chemie aktueel…

30 oktober 2019
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Basisonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort

ELWIeR Archief

ELWIeR streeft na relevante (historische) bronnen op het gebied van reken/wiskunde onderwijs digitaal beschikbaar te stellen. Overzicht huidige bronnen Nieuwe Wiskrant 1981-2013 Tijdschriften overzichtspagina tijdschriften STEM Panama Post 1983-2013 Panama Cursusboek proceedings conferenties 1983-2010 FI Scientific Library 1990-heden Zie verder ook freudenthal.nl (klik op subsets) voor bijv. de volledige collecties van w1216, hawex, hewet, e.d….

05 september 2018
Natuurkunde // Voortgezet onderwijs // Lang

Meisjes, Natuurkunde en Techniek: MENT

Het kan heel informatief en vernieuwend zijn om ‘oude’ materialen te bestuderen… Begin jaren tachtig (twintigste eeuw) wordt vanuit de overweging dat meer vrouwen in het beroepsproces gaan meedraaien en daarmee dat er meer mogelijke richtingen aangegeven moeten worden, aandacht besteed aan het beter in beeld brengen van de “niet-traditioneel vrouwelijke sectoren en opleidingen” als…

12 juli 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 13 (1995)

Panama Cursusboek 13 – 1995 Thema: Rekenen in de bovenbouw van de basisschool Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Barth, F., Oonk, W. and Schinkel, C. (1995). Paradigma´s van het basisonderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 13 rekenen in de bovenbouw van de basisschool (pp. 81-90). Utrecht: SOL…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 28 (2010)

Panama Cursusboek 28 – 2010 Thema: Waardevol reken-wiskundeonderwijs – kenmerken van kwaliteit Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Boswinkel, N. (2010). Het rekenen de baas (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 28 Waardevol reken-wiskundeonderwijs – Kenmerken van kwaliteit – (Vol. 28, pp. 101-113). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 22 (2004)

Panama Cursusboek 22 – 2004 Thema: Rekenen-wiskunde als rijke bron Eindredactie: Ronald Keijzer en Erica de Goeij Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Clijsen, A. and Toes, E. (2004). Een rijke rekenomgeving in het speciaal (basis)onderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 22 Rekenen-wiskunde als rijke bron (pp. 103-115). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 20 (2002)

Panama Cursusboek 20 – 2002 Thema: Interactie in het reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Damhuis, R. and Litjens, P. (2002). Taal leren door interactie; geldt dat ook voor rekentaal? (PDF) Panama Cursusboek 20 Interactie in het reken-wiskundeonderwijs, 20, 89-121. . Gravemeijer, K. P. E. (2002). Context van…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 18 (2000)

Panama Cursusboek 18 – 2000 Thema: Tien jaar PPON. Lessen voor de toekomst Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blom, N. and Smits, M. C. (2000). Woordenschat onderwijs, een gezamenlijke verantwoordelijkheid (PDF). In Panama Cursusboek 18 Tien jaar PPON – lessen voor de toekomst – (pp. 113-1120). Utrecht: SOL…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 17 (1999)

Panama Cursusboek 17 – 1999 Thema: Overzicht en samenhang. Leerlijnen in/en een uitdagende praktijk. Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. and Eigenhuis, N. (1999). Kenmerken van ‘Rekenrijk’ (PDF). In Panama Cursusboek 17 Overzicht en samenhang – leerlijnen in/en een uitdagende praktijk – (pp. 79-88). Utrecht: SOL coproduktie…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 15 (1997)

Panama Cursusboek 15 – 1997 Thema: Naar een balans in de reken-wiskundeles. Interactie, oefenen, uitleggen en zelfstandig werken Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkrijsse, I. (1997). Naar een balans in de reken-wiskundeles (PDF). In Panama Cursusboek 15 naar een balans in de…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 14 (1996)

Panama Cursusboek 14 – 1996 Thema: Modellen, meten en meetkunde Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Klein, A. S., Bergmans, C., Leliveld, K. and Hoogenberg, E. (1996). Hoe leerlingen zich ontwikkelen op de lege getallenlijn: twee portretten (PDF). In Panama Cursusboek 14 modellen, meten en…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 12 (1994)

Panama Cursusboek 12 – 1994 Thema: Speciaal rekenen Eindredactie: Maarten Dolk, Hans van Luit en Elise te Woerd Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Tom, M. and Klein, A. S. (1994). Zwakke rekenaars en de lege getallenlijn (PDF). In Panama Cursusboek 12 speciaal rekenen (pp. 101-111). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC,…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 11 (1993)

Panama Cursusboek 11 – 1993 Thema: Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming Eindredactie: Maarten Dolk en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Abels, M. and Wijers, M. (1993). Procenten in de basisvorming (PDF). In Panama Cursusboek 11 Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming – (pp. 49-61). Utrecht:…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 10 (1992)

Panama Cursusboek 10 – 1992 Thema: Rekenen onder de tien Eindredactie: Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Buys, K. (1992). Het wiskundeonderwijs nogmaals bezien¹ (PDF). In Panama Cursusboek 10 rekenen onder en boven de tien (pp. 9-19). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, R. A. and Verkruijsse, I….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 9 (1991)

Panama Cursusboek 9 – 1991 Thema: Deskundigheid Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bauersfeld, H. (1991). What works? (PDF). In Panama Cursusboek 9 deskundigheid (pp. 9-15). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Beishuizen, M. and Mulken, F. v. (1991). Onderzoekgegevens over oplossingsmanieren bij het rekenen tot…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 8 (1990)

Panama Cursusboek 8 – 1990 Thema: Rekenen en zorgverbreding Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkruijsse, I. (1990). Rekenen en zorgverbreding (PDF). In M. Dolk and E. Feijs (Eds.), Panama Cursusboek 8 rekenen en zorgverbreding (pp. 90-98). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 7 (1989)

Panama Cursusboek 7 – 1989 Thema: Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Brandt, F. (1989). Rekenvaardigheid Pabo-docenten (PDF). In Panama Cursusboek 7 Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau … (pp. 69-79). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Broekman, H. (1989). De zakrekenmachine in de…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 6 (1988)

Panama Cursusboek 6 – 1988 Thema: Eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool Eindredactie: Ed de Moor en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blakenburg, K. (1988). Zo reken ik ook! (PDF). In Panama Cursusboek 6 eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool (pp. 88-90). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Bokhove, J. (1988)….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 5 (1987)

Panama Cursusboek 5 – 1987 Thema: Innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1987). Periodieke peiling van het rekenen (PDF) Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs, 5, 79-82. . De Moor, E. (1987). Hoofdrekenen helpt (PDF). In Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs (pp. 55-59). Utrecht: SOL…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 4 (1986)

Panama Cursusboek 4 – 1986 Thema: Nascholing een nood-zaak Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1986). Eindtoetsen (PDF). In E. Feijs and E. d. Moor (Eds.), Panama Cursusboek 4 nascholing een nood-zaak (pp. 123-127). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Buys, K. (1986). Differentiatie met een…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 3 (1985)

Panama Cursusboek 3 – 1985 Thema: Reken/wiskundeonderwijs anno 1984 Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Corte, E. and Verschaffel, L. (1985). Werken met eenvoudige rekenvraagstukjes in de eerste klas (PDF). In Panama Cursusboek 3 reken/wiskundeonderwijs anno 1984 (pp. 34-41). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, C….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 2 (1984)

Panama Cursusboek 2 Thema: Methoden en reken / wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Moor, E. (1984). Meetkunde in B.O.-methoden (PDF). In Panama Cursusboek 2 methoden reken/wiskundeonderwijs (Vol. 2, pp. 73-77). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Doesburg, K. (1984). Modelgebruik in rekenmethoden* (PDF). In Panama Cursusboek 2…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 1 (1983)

Conferentiebundel bij de Panama Conferentie van 1983 Panama Conferentiebundel 1 De Moor, E. (Ed.). (1983). Reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4-8 jaar) (Vol. 1). Utrecht: Freudenthal Instituut. Borghouts-van Erp, J. (1983). Spelen rond het evenwicht: een alternatieve basis voor het aanvankelijk rekenen (PDF). In Panama Cursusboek 1 reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4 – 8…

01 december 2016
Natuur // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

SONaTe-project

Het project Samenhangend Onderwijs in Natuur en Techniek werd in de jaren 2000-2003 gefinancierd door de Stichting Axis (een voorloper van het Platform BètaTechniek) om binnen- en buitenlandse ervaringen met samenhangend onderwijs in kaart te brengen en daar lering uit te trekken. Het project heeft vijf publicaties opgeleverd: Geraedts, C.L., Boersma, K.T., Huijs. H.A.M. &…

14 november 2002
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

SAmenhangend Leren Voortgezet Onderwijs

Het SaLVO-project streefde de volgende doelen na: * Ontwikkelen van voorbeeldlesmateriaal rondom een doorlopende leerlijn voor ‘verbanden tussen grootheden’ * Verzorgen van nascholing rondom het aanbrengen van samenhang tussen vakken in het algemeen en ‘verbanden tussen grootheden’ in het bijzonder. De website is opgeheven: http://www.fisme.science.uu.nl/nl/salvo Het lesmateriaal is nog wel beschikbaar: https://www.fi.uu.nl/publicaties/subsets/salvo/

Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Bèta Profielen in het Studiehuis

De volledige naam van het project is het Project Bèta-Profielen in het Studiehuis, afgekort: het BPS-project. Dit was een gezamenlijk project van de vakgroepen natuurkunde-, scheikunde- en biologiedidactiek, het Freudenthal Instituut voor wiskundeonderwijs en het IVLOS, die samenwerken in het Freudenthal instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen (FIsme) van de Universiteit Utrecht. Het Centrum…

31 december 2000
Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Kort

Wiskivon

Wiskivon (= wiskunde in het vo) was een project van het IOWO, de voorloper van het Freudenthal Instituut. Lesmateriaal (1979). Greep op kans (PDF). Utrecht: Freudenthal instituut (IOWO). Goddijn, A. (1980). Schaduw en diepte (PDF). Utrecht: Universiteit Utrecht, Freudenthal Instituut (IOWO/Wiskivon). Goddijn, A. (1980). Klein en groot (PDF). In (pp. 44). Utrecht: Freudenthal Instituut. Kindt,…

03 mei 1995
Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Kort

Hawex

Havo Wiskunde Experimenten Project Curriculumvernieuwing voor wiskunde havo Uitgevoerd in 1990-1993 Lesmateriaal Lesmateriaal in online repository FI Collectie Hawex via UBU Verwijzingen Hewet

03 mei 1990
Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Kort

Hewet

Herverkaveling eindexamenprogramma’s wiskunde I en II vwo Project 1981-1985 Uitlijning van Wiskunde A (en B). Lesmateriaal Lesmateriaal in online repository FI Collectie Hewet via UBU Proefschrift Jan de Lange Engelstalige abstract The Mathematics A curriculum was developed between 1981 and 1985 as the main result of the Hewet project. The first chapter describes the events…

ELWIeR en Ecent als één STEM