Basisonderwijs
Panama Conferentiebundel 8 (1990)
Panama Cursusboek 8 – 1990 Thema: Rekenen en zorgverbreding Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkruijsse, I. (1990). Rekenen en zorgverbreding (PDF). In M. Dolk and E. Feijs (Eds.), Panama Cursusboek 8 rekenen en zorgverbreding (pp. 90-98). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Panama Conferentiebundel 7 (1989)
Panama Cursusboek 7 – 1989 Thema: Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Brandt, F. (1989). Rekenvaardigheid Pabo-docenten (PDF). In Panama Cursusboek 7 Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau … (pp. 69-79). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Broekman, H. (1989). De zakrekenmachine in de…
Panama Conferentiebundel 6 (1988)
Panama Cursusboek 6 – 1988 Thema: Eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool Eindredactie: Ed de Moor en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blakenburg, K. (1988). Zo reken ik ook! (PDF). In Panama Cursusboek 6 eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool (pp. 88-90). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Bokhove, J. (1988)….
Panama Conferentiebundel 5 (1987)
Panama Cursusboek 5 – 1987 Thema: Innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1987). Periodieke peiling van het rekenen (PDF) Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs, 5, 79-82. . De Moor, E. (1987). Hoofdrekenen helpt (PDF). In Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs (pp. 55-59). Utrecht: SOL…
Panama Conferentiebundel 4 (1986)
Panama Cursusboek 4 – 1986 Thema: Nascholing een nood-zaak Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1986). Eindtoetsen (PDF). In E. Feijs and E. d. Moor (Eds.), Panama Cursusboek 4 nascholing een nood-zaak (pp. 123-127). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Buys, K. (1986). Differentiatie met een…
Panama Conferentiebundel 3 (1985)
Panama Cursusboek 3 – 1985 Thema: Reken/wiskundeonderwijs anno 1984 Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Corte, E. and Verschaffel, L. (1985). Werken met eenvoudige rekenvraagstukjes in de eerste klas (PDF). In Panama Cursusboek 3 reken/wiskundeonderwijs anno 1984 (pp. 34-41). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, C….
International Centre for STEM Education (ICSE)
Dit centrum voor de (didactiek in de) bètavakken is gehuisvest in Freiburg (Duitsland) en is in feite een netwerk van Europese partners. De centrale doelstelling is het bijeenbrengen van onderzoekers en beleidsmakers op het gebied van van de bètavakken (po, vo, mbo). Concreet wordt samengewerkt door middel van: project-aanvragen nieuwsbrief conferenties (o.a. Educating the Educators)…
Panama Conferentiebundel 2 (1984)
Panama Cursusboek 2 Thema: Methoden en reken / wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Moor, E. (1984). Meetkunde in B.O.-methoden (PDF). In Panama Cursusboek 2 methoden reken/wiskundeonderwijs (Vol. 2, pp. 73-77). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Doesburg, K. (1984). Modelgebruik in rekenmethoden* (PDF). In Panama Cursusboek 2…
Panama Conferentie
Conferentie voor pabo-docenten, adviseurs, onderzoekers en andere geïnteresseerden in het reken-wiskunde onderwijs van het primair onderwijs, georganiseerd door Panama. Website Panama Conferentie Jaargangen 43 2025 Thema onbekend 42 2024 Denken aan rekenen… 41 2023 Rekenen-wiskunde in verbinding 40 2022 40 x Panama: verleden, heden en toekomst 39 2021 Rekenen-wiskunde 3D 38 2020 Rekenen-wiskunde van ……
Panama Conferentiebundel 1 (1983)
Conferentiebundel bij de Panama Conferentie van 1983 Panama Conferentiebundel 1 De Moor, E. (Ed.). (1983). Reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4-8 jaar) (Vol. 1). Utrecht: Freudenthal Instituut. Borghouts-van Erp, J. (1983). Spelen rond het evenwicht: een alternatieve basis voor het aanvankelijk rekenen (PDF). In Panama Cursusboek 1 reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4 – 8…
Internationale PATT-conferentie
Op 23-26 augustus 2016 werd door de HU en de TU-Delft de 32ste internationale PATT- conferentie over techniekonderwijs georganiseerd. Het thema van de conferentie was technology education for 21st century skills. Gerald van Dijk (HU), Arien Bekker (oud-collega HU) en Marc de Vies (TU-Delft) namen de organisatie voor hun rekening. Onderdeel van de conferentie vormde een…
Ontwerpend leren: het effect van itereren
Ingenieurs verbeteren hun ontwerp door te itereren: teruggaan naar eerdere ontwerpstappen en opnieuw uitvoeren ervan. Dit is een belangrijk element in ontwerpprocessen. Spontaan speelgedrag van kinderen wijst erop dat itereren een natuurlijke manier van leren is. Daarom heeft Annemarie Looijenga (leerkracht en onderzoeker aan de TU Delft) onderzocht wat er gebeurt als leerlingen drie keer…
Wetenschap en technologie als grondhouding en vakoverstijgende benadering
In Nederland wordt 4% van de schooltijd op de basisschool aan W&T besteed, terwijl dit in de OESO-landen gemiddeld 10% is. In 40% van de OESO-landen maken alle kinderen wel eens de onderzoekend/ontwerpend leren cyclus mee, terwijl dit in Nederland slechts 5% is. Ook zegt 13% van de Nederlandse leraren nooit een proefje te doen…
Een model om het aanleren van concepten in contextrijke projecten op de basisschool te versterken
Onderzoekend en ontwerpend leren (OOL) wordt in het Pabo-curriculum steeds belangrijker, mede door de invoering van het SLO kader Wetenschap & technologie in het basis- en speciaal onderwijs. Bij OOL gaan leerlingen vanuit hun eigen leefomgeving – vanuit problemen die zij zelf ervaren – op zoek naar antwoorden en oplossingen. Eén van de doelen van…
Nationale Rekencoördinator Dag
De Nationale Rekencoördinator Dag is een dag voor rekencoördinatoren en leerkrachten, waar het rekenonderwijs van de basisschool centraal staat. Laatste editie: vrijdag 24 maart 2023 De conferentie is vooral bedoeld voor ‘horizontale professionalisering’ (leerkrachten leren van elkaar), daarnaast worden experts (onderzoekers, adviseurs, uitgevers, etc.) uitgenodigd een steentje bij te dragen. De NRCD wordt georganiseerd door…
Grote Rekendag 28 maart 2018
Aankondiging van de Grote Rekendag in 2018
Nationale Rekencoördinator Dag 9 maart 2018
Af en toe is het goed dat de kerndoelen basisonderwijs tegen het licht gehouden worden. Momenteel wordt er gewerkt aan nieuwe ‘bouwstenen’ voor: Nederlands, rekenen en wiskunde, Engels, burgerschap, digitale geletterdheid en vakoverstijgende vaardigheden. Deze bouwstenen moeten in het voorjaar van 2018 klaar zijn en dan moet er uitgetest worden. Dit thema staat centraal op de komende nrcd.
Terugblik op de paboconferentie 2015 ‘Wetenschap & Technologie bij de zaakvakken’
Op donderdag 16 april 2015 organiseerden het Pabonetwerk Natuur, Milieu & Techniek en de pabonetwerken van KNAG en VGN in samenwerking met de Stuurgroep W&T van LOBO de jaarlijkse paboconferentie. Dit jaar was de titel van de conferentie ‘Wetenschap & technologie bij de zaakvakken’. In dit artikel volgt een korte terugblik op deze conferentie. De conferentie was…
Ruimtevaart in de klas: een bron voor lesinspiratie
Ruimtevaart en sterrenkunde zijn fascinerende onderwerpen die veel leerlingen boeien en bezighouden. Tevens zijn veel onderwerpen uit het W&T-curriculum hieraan te koppelen. Dat maakt ruimtevaart geschikt als context voor aansprekende lessen. Ruimtevaartindeklas.nl biedt een schat aan inspirerende en uitdagende lessen voor de hele basisschool en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. De lessen zijn vrij beschikbaar en vrijwel allemaal…
Effectieve multimedia voor natuurwetenschappelijk onderwijs
Wat zijn kenmerken van effectieve multimediatoepassingen voor natuurwetenschappelijk onderwijs? Dat heeft Derek Muller onderzocht in zijn promotieonderzoek. Hieruit blijkt dat effectieve multimediatoepassingen expliciet misconcepten behandelen. Traditionele lecture-style presentaties waarin dit ontbreekt zijn ineffectief en zelfs schadelijk gebleken voor de opbouw van juiste kennis. Fast and frugal heuristics (vuistregels) Effectieve multimediatoepassingen behandelen expliciet alternatieve denkbeelden (misconcepten) In onderstaande video zet Muller…
Competenties voor onderwijzen volgens onderzoekend leren
Welke competenties hebben leerkrachten nodig om wetenschap en techniek op een onderzoekende wijze te geven? Deze vraag stond centraal in het promotieonderzoek van Ester Alake-Tuenter. Alake ontwikkelde daartoe een competentielijst, en onderzocht bij eerstejaars Pabo-studenten hun competenties op het gebied van vakinhoudelijke kennis, PCK en attitude. De studenten blijken te weinig vakinhoudelijke kennis te hebben, maar zij hebben wel vertrouwen…
Winterschool 2016: Wetenschap de klas in! Professionaliseringsdag voor leraren en pabo-studenten
Wil je kennis en ervaring opdoen op het gebied van Wetenschap en Technologie en onderzoekend leren? Kom dan op woensdag 27 januari 2016 naar de Winterschool van het Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit (WKRU). De Winterschool is een professionaliseringsdag op het gebied van Wetenschap en Technologie en onderzoekend leren voor leraren uit het basisonderwijs, pabodocenten en –studenten….
De geschiedenis van wetenschappelijke geletterdheid in het onderwijs
Al sinds de introductie van de term ‘wetenschappelijke geletterdheid’ in de jaren ‘50, is er onduidelijkheid en onenigheid over de betekenis ervan. Dit artikel geeft achtergrondinformatie over wetenschappelijke geletterdheid, aan de hand van verschillende definities/invullingen die er in de 20e eeuw aan gegeven zijn, en de betekenis hiervan voor het onderwijs. De inhoud van dit artikel…
Tipping Point Ahead: over kantelpunten in het klimaat
Tipping Point Ahead is een interactief project voor middelbare scholieren, op initiatief van het Netherlands Earth System Science Centre (NESSC). Onderzoekers binnen NESSC willen klimaatverandering beter begrijpen en betrouwbare voorspellingen doen over het klimaat van de toekomst. Maar hoe pak je dat onderzoek aan?
Vacature docent rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs
Stenden hogeschool is binnen de School of Education, bachelor opleiding Leraar Basisonderwijs voor in eerste instantie de locatie Groningen, op zoek naar enthousiaste kandidaten voor de functie van: Lecturer Rekenen – Wiskunde (0.8 fte) Inhoud van de functie De lecturer Rekenen- Wiskunde heeft een brede interesse in zowel de didactiek als de inhoud van het…
Lost in Choices? Conferentie Gender & STEM in het hoger onderwijs
Hoe is het met de kansen en ambities van vrouwelijke studenten in Nederland in het STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) domein? Hoewel nog met mondjesmaat, neemt het aantal vrouwelijke studenten dat aan een STEM opleiding begint toe. Toch lijken deze vrouwen in praktijk vaak niet zeker van hun keuze. De kans dat we hen bij…
Opbrengsten van de ECENT/ELWIeR conferentie 2016: Bèta in samenhang in 2032
Woensdag 18 mei 2016 bezochten bijna 150 deelnemers de eerste gezamenlijke conferentie voor lerarenopleiders van ECENT en ELWIeR. De openingslezing van Marc de Vries (TU Delft) over de overlap tussen de verschillende componenten van STEM gaf een prachtige introductie voor de eerste werkgroepronde. In deze ronde is extra aandacht besteed aan de samenhang tussen de verschillende disciplines; uniek voor…
Periodieke peilingen van het onderwijs
Onlangs kwam het rapport ‘Peil.Natuur en Techniek 2015-2016’ uit bij de onderwijsinspectie. Het blijft nog een beetje zoeken hoe ‘we’ (pabo’s, scholen) natuur & techniek echt een goede plek kunnen geven, waarin onderzoekend en ontwerpend leren effectief vormgegeven kunnen worden. Er moet vooral op pabo’s nog verder geïnvesteerd worden in dit gebied, onder andere in samenhang met andere vakken.
Workshop Vedotech conferentie 2011 ‘Techniekonderwijs en Diversiteit’
Powerpoint en filmpje bij de presentatie van Gerald van Dijk op 11 november 2011. Download: Powerpoint presentatie
Reken-Huis
| PO | reken-huis.nl Oorspronkelijk opgezet door Frans Moerlands
Een artikel schrijven voor ELWIeR / Ecent
De artikelen op deze website zijn primair gericht op lerarenopleiders in de STEM-hoek (rekenen-wiskunde, science, techniek). De redactie vindt het leuk als docenten (experts, onderzoekers) zelf het initiatief kunnen nemen een artikel te schrijven. In dit artikel enkele aanwijzingen
Netwerken Wetenschap & technologie primair onderwijs
In Nederland zijn acht regionale netwerken w&t actief in het primair onderwijs. Zij richten zich op het activeren en stimuleren van alle basisscholen om w&t onderwijs aan te bieden. Het regionale netwerk heeft een loketfunctie en kan scholen helpen bij de vraagformulering en invulling van w&t onderwijs. Het regionale karakter van de netwerken is essentieel. Elke regio heeft zijn eigen dynamiek en eigen behoeftes en elk netwerk ontwikkelt zijn eigen, regio specifieke stimuleringsprogramma. Hiermee helpen de regionale netwerken basisscholen om w&t in hun onderwijsprogramma op te nemen op de manier die past bij de school.
Lectoraten didactiek rekenen/wiskunde en natuurwetenschappen
Welke lectoraten op het gebied van de bètadidactiek zijn er? Waar houden zij zich mee bezig? Een overzicht
Opbrengsten van de ECENT conferentie 2015: De leerling als ontwerper
Op 20 mei 2015 vond de jaarlijkse ECENT conferentie plaats. Dit jaar was het thema ‘De leerling als ontwerper’. Hieronder vindt u verslagen van de openingslezing en werkgroepen. Tevens zijn de bijbehorende presentaties, een film van de openingslezing en foto’s van de dag te vinden.
In de NVOX is een artikel gepubliceerd over de ECENT conferentie 2015: “De leerling als ontwerper”.
ECENT/ELWIeR conferentie 19 mei 2017: Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding
Op vrijdag 19 mei 2017 wordt de ECENT/ELWIeR conferentie gehouden. Het thema van dit jaar is: Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding. De conferentie start met een openingslezing over De Leidse Tyrannosaurus Rex door Yuri Matteman, hoofd afdeling educatie van Naturalis. Dit wordt direct vervolgd in een ontwerp-sessie rondom deze zelfde Trix. In…
Internationale projecten STEM
Leren en professionaliseren is verder kijken. Op deze pagina vindt u een overzicht van internationale websites die voor lerarenopleiders en leraren in natuur(wetenschap) en techniek interessant kunnen zijn.
Mascil: Onderzoekend leren in beroepscontexten
Leerlingen krijgen op school weinig te zien van het beroepenveld waar de kennis en vaardigheden die ze op school leren van pas komen. Ook gebruiken docenten weinig activerende werkvormen in hun lessen, terwijl uit onderzoeken blijkt dat die aanpak de motivatie voor het leren en de interesse in de bètavakken kan verhogen. Binnen het Europese project Mascil wordt geprobeerd aan beide tekorten wat te doen.
Kennisgebieden als focus van begeleiding bij onderzoekend leren
Bij het onderzoekend leren stellen leerlingen zelf een onderzoeksvraag op en beantwoorden deze via een eigen onderzoek. Leerkrachten in het primair onderwijs vinden het soms lastig om deze open wijze van leren te begeleiden en kunnen daarbij ondersteuning gebruiken. Het onderzoek van Martina van Uum speelt hier op in. Ze ontwikkelde een pedagogisch-didactisch raamwerk waarmee leerkrachten hun leerlingen kunnen begeleiden tijdens de verschillende fasen van onderzoekend leren, zoals het opzetten en uitvoeren van onderzoek, het concluderen en het presenteren van de uitkomsten. Het raamwerk maakt onderscheid tussen vier kennisgebieden: conceptuele, procedurele en sociale kennis en kennis van wetenschap. Door aandacht te besteden aan deze kennisgebieden kunnen leerkrachten het leerproces van hun leerlingen ondersteunen
Wetenschappelijke geletterdheid ontwikkelen: de Socratische discussie
Verslag van de werkgroep “Reflecting on Thinking” tijdens een eendaagse ASE Londen Conferentie. Hoe kun je leerlingen uitnodigen tot wetenschappelijk denken en wetenschappelijk taalgebruik? Een werkvorm hiervoor is de ‘Socratische discussie’. Hierbij krijgen groepjes leerlingen een rol toegewezen in een wetenschappelijk discussie. Deze werkvorm combineert bestaande didactische modellen tot een effectieve strategie om wetenschappelijke thema’s met een ethisch conflict te bespreken en doorgronden. Dit webartikel bevat achtergrondinformatie, lesideeën en lesmateriaal behorende bij de werkvorm ‘Socratische discussie’.
ATMI
Attitudes Toward Mathematics Inventory The Attitudes Toward Mathematics Inventory (ATMI) is a 40 question, 4-factor survey designed to measure high school and college students’ attitudes toward mathematics. Unlike other math assessments, the ATMI was designed to be brief while also capturing multiple factors that contribute to one’s attitude about math.
Landelijk Overleg Lerarenopleidingen BasisOnderwijs (LOBO)
| PO | Landelijk Overleg Lerarenopleidingen BasisOnderwijs (LOBO) https://www.paboweb.nl/themas/32
Terugblik Nationale Rekencoördinator Dag 2017
Op 10 maart 2017 kwamen ongeveer 170 rekencoördinatoren bij elkaar in Utrecht voor de NRCD, die jaarlijks wordt georganiseerd door o.a. de Universiteit Utrecht (de afdeling Onderwijsadvies en Training is penvoerder). Het programma was als volgt opgebouwd: openingslezing door Marc van Zanten (SLO/UU) over: Gecijferdheid voor de 21ste eeuw; een ronde werkgroepen ‘voor en door…
15e Grote Rekendag
De Grote Rekendag begon ooit als een project van het Freudenthal Instituut, maar is vanaf 2014 een gezamenlijk project van de FSW en uitgeverij Malmberg in Den Bosch. De Grote Rekendag richt zich op de basisschool en beoogt te laten zien dat leerlingen ook in het reken-wiskundeonderwijs op onderzoek kunnen gaan. Daarnaast is een doel…
Update: Dieren en dierproeven in het onderwijs
Jan van der Valk werkt als 3V senior consultant bij het 3V-Centrum Utrecht Life Sciences van de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht. Hij is opgeleid als medisch-bioloog, gepromoveerd als neurofysioloog, en werkt sinds 1988 voor de Alternatieven voor dierproeven. Eerst als onderzoeker, later als consultant via het toenmalige NCA. Onderwijs is één van zijn aandachtsgebieden waarbij hij zich richt op zowel alternatieven in het onderwijs, als het onderwijs geven over alternatieven voor dierproeven. Hij is docent in de cursus Proefdierkunde en de post-graduate master-opleiding Animal Welfare, en geeft geregeld gastcolleges over de 3V-alternatieven voor dierproeven.
Congres ‘Leren met virtual reality’
Wat zou je met virtual reality in je onderwijs kunnen doen? Op woensdag 7 juni is er bij Virtual Reality Center ENVERSED in Eindhoven een congres over dit onderwerp. Op dit congres kun je onder andere VR op allerlei manieren ervaren en maak je kennis met concrete VR-onderwijstoepassingen. Lees meer op: http://www.lerenmetvr.nl/
Begrippenkaart laten maken door leerlingen
In een begrippenkaart of ‘concept map’ laten leerlingen zien hoe zij de relatie zien tussen begrippen, voorwerpen en verschijnselen. Voor docenten is het een manier om te kijken of nieuw geïntroduceerde begrippen goed worden begrepen. En, zo niet, waar voor leerlingen lastige zaken of misconcepties zitten
Begrippenkaarten – concept maps
In een begrippenkaart of ‘concept map’ laten leerlingen zien hoe zij de relatie zien tussen begrippen, voorwerpen en verschijnselen. Begrippenkaarten zijn zowel geschikt voor leerlingen in het basisonderwijs als in het voortgezet en hoger onderwijs. Dit artikel is een uitgebreide samenvatting van ‘Concept mapping’ van Gunstone & White (1992). Het geeft instructies voor het voorbereiden en geven van lessen met begrippenkaarten, en gaat in op verschillende toepassingen van begrippenkaarten.
Natk4all: universitaire cursussen voor natuurkunde eerstegraders
In het artikel Vakinhoud natuurkunde eerstegraders op één lijn bij Technische Universiteiten berichtten wij in 2013 over het gelijktrekken van de opleidingen tot eerstegraads natuurkundedocent. Inmiddels is dit project, genaamd Natk4all, gestart met ondersteuning van het ministerie van OCW. Bij Natk4all worden elf cursussen ontwikkeld, van quantummechanica tot grondslagen van de natuurkunde, die vanaf september 2015 van start gaan. Doel is meer natuurkundedocenten opleiden. Tegelijkertijd bieden de cursussen een buitenkans voor al werkende docenten om zich vakinhoudelijk te verdiepen. Ook docenten die al lesgeven, maar hun bevoegdheid nog moeten halen, kunnen zich opgeven.
Constructivisme
Constructivisme is een theorie over leren. Constructivisten zien leren als actieve constructie van kennis gebaseerd op wat de leerling al weet. Leerlingen interpreteren nieuwe informatie in het licht van hun eigen structuur van voorkennis. Geschiedenis De constructivische visie op leren is gericht op de kwalitatieve veranderingen die bij leerlingen plaatsvinden. Onderwijzen is op te vatten…
Video’s leraar24 kwijt? Even vragen…
| PO | VO | MBO | Zoals jullie weten is de website Leraar24 (met veel video’s) in 2017 omgezet naar een nieuwe omgeving (een moderner jasje). Bij die omzetting heeft met er voor gekozen een deel van de video’s niet meer te hergebruiken, dus deze zijn niet meer te vinden. Mocht het nu zo zijn dat jij in jouw onderwijs…
Zomerstudiemiddag ELWIeR 2017 ‘rekenen in vo en mbo’ -> 23 juni
Op deze studiemiddag stonden de aanpakken centraal van pabo’s en tweedegraads-lerarenopleidingen wiskunde op het gebied van rekenen in vo en mbo. Zij lieten elkaar zien hoe men bezig is met minoren, programma-onderdelen en kleinere vakken/modules op het gebieden van rekenen vo/mbo, waarvan kopieën/afgeleiden ook in de nascholing een rol spelen.
Het aanbod (en de vraag) lijkt te groeien, terwijl er natuurlijk ook onzekerheid is over de status van het rekenen in vo/mbo (gezien de status van de rekentoets in het vo en het examen rekenen in het mbo).
Twee nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek
Bij het maartnummer van het tijdschrift Volgens Bartjens, zijn als gebruikelijk ook weer twee artikelen gepubliceerd in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. De artikelen uit Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoekkunnen kosteloos worden gedownload. Uittenbogaard, W. (2017). Een beknopte geschiedenis van Panama, de NVORWO en de pabo. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 36(4), 41-49…
Resonansgroep actualisering post-hbo-opleiding rekencoördinator
Een groep lerarenopleiders rekenen-wiskunde van vier verschillende pabo’s is op dit moment druk doende de post-hbo-opleiding rekencoördinator te herzien. Opleiders die de opleiding aanbieden en graag kennismaken met het vernieuwde materiaal en de ideeën daarachter, worden uitgenodigd voor de bijeenkomst van de resonansgroep. Deze bijeenkomst vindt plaats op: dinsdag 13 juni 2017 10-12 uur Hogeschool…
Lesson Study conferentie: 9 mei 2017
Tijdens deze conferentie op dinsdag 9 mei in Utrecht krijgt u een compleet beeld van actuele ontwikkelingen, effecten van Lesson Study in de Nederlandse onderwijspraktijk en mogelijkheden voor toepassing in uw eigen onderwijs. De conferentie is bedoeld voor deelnemers met èn zonder ervaring met Lesson Study. U vindt hier meer informatie over de conferentie.
15e Grote Rekendag
Op woensdag 22 maart vindt de 15e Grote Rekendag plaats. Grijp deze kans aan om op een van de ruim 1200 deelnemende scholen te kijken hoe leuk reken-wiskundeonderwijs kan zijn. Kijk hier voor een klein voorproefje.
NVORWO jaarvergadering en studiedag – 7 april 2017
Op 7 april vindt, na de jaarvergadering, een studiedag van de NVORWO plaats met interessante workshops en lezingen. De titel van de studiedag luidt: ‘Rekenen-wiskunde, een vakgebied in beweging’. Het thema van de workshops en lezingen is: hoe maak je het rekenonderwijs interessanter, vernieuwender en inhoudsvoller, terwijl datzelfde onderwijs ook gewoon doorgaat? De studiedag is…
Intercultureel leren bij rekenen/wiskunde en science -> vragenlijst voor lerarenopleiders
IncluSMe is een recent gestart Europees project waaraan lerarenopleidingen uit 11 landen deelnemen. De afkorting staat voor: Intercultural learning in mathematics and science initial teacher education. Eén van de uitgangspunten van dit project is de noodzaak om interculturele aspecten op te nemen in de curricula en lesmaterialen van de lerarenopleidingen en op die manier wiskunde…
24th International ALM Conference
ALM 24 will be held in Rotterdam, The Netherlands, from July 2nd to July 5th, 2017. The focus of this three day conference will be on several international themes in mathematics and numeracy education for (young) adults. Themes The overall theme of ALM 24 is: All hands-on Math. Conference themes are: All Hands-on Math: Examples…
Wie wil Meetkunst nascholing verzorgen?
Vanaf 2015 werkt het Meetkunst project aan de integratie van kunsteducatie, meetkunde en creativiteit in het basisonderwijs. In dit project is nascholing ontwikkeld, dat onder andere gebruikt wordt om data te verzamelen voor het Meetkunst onderzoek. We zijn op zoek naar opleiders beeldende vorming en rekenen-wiskunde, beide werkzaam aan dezelfde hogeschool, die als koppel deze nascholing…
Reacties gevraagd: herijking kennisbasis rekenen-wiskunde pabo
In december 2016 is in het kader van de herijking van de kennisbasis rekenen-wiskunde naar alle directies van pabo’s een vragenlijst gestuurd, bedoeld voor de vakgroepen rekenen-wiskunde. Het verzoek was toen om de vragenlijst uiterlijk 20 januari ingevuld te retourneren. Op dit moment is nog lang niet van elke hogeschool een reactie ontvangen. Mogelijk is…
Nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek
Twee nieuwe artikelen van de digitale verdiepende bijlage bij het tijdschrift Volgens Bartjens, Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek zijn kosteloos te downloaden. Het gaat om: Scheltens, F. & Béguin, A. (2017). Meer dan goed / fout – Diagnostisch toetsen van aftrekken in groep 5. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 36(3), 41-49. Bunck, M.-J.,…
Rekenspellenwedstrijd 2017
Voor de derde keer organiseren NVORWO, SLO en Klasse TV de wedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’. Van de winnaar wordt het spel, als het geschikt is, misschien wel door een spellenuitgever gemaakt en verkocht in de (web)winkel. Het zal jouw spel maar zijn! Dit jaar nodigen we ook leraren uit om mee te doen. We…
Wiskunde voor Morgen – in 2024
| PO | VO | In 2015 heeft een groep van betrokkenen bij het reken-wiskunde-onderwijs in Nederland zich georganiseerd in een ‘collectief’ onder de naam ‘Wiskunde voor Morgen’, met als doel om samen na te denken over Reken- en wiskundeonderwijs voor de 21e eeuw, met eventuele producten als gevolg. Rekenenwiskunde21.nl Bijeenkomsten 11 januari 2024 14:30 – 17:00, Domstad, Utrecht…
Panama 35 jaar
In Veldhoven kwamen op 19 en 20 januari ongeveer 200 lerarenopleiders, adviseurs, leerkrachten en andere geïnteresseerden bij elkaar voor de jaarlijkse conferentie, dit jaar met als thema ‘Goed en fout in het reken-wiskundeonderwijs’. Ter gelegenheid van dit jubileum is een bundel gepubliceerd: Rekenen-wiskunde in de 21e eeuw – Ideeën en achtergronden voor primair onderwijs ….
Wetenschap en Technologie (pabo)
Een dossier over de positie van wetenschap en technologie in het pabo-curriculum
Weg van het cijferen
Weg van het cijferen. Rekenmethodes vanaf 1800 tot heden. Treffers, A. (2015). Utrecht: Universiteit Utrecht. De titel ‘Weg van cijferen’ kan als ‘gek op’ en als ‘met minder nadruk op’ worden verstaan. Achter deze tweedeling steekt het algemene onderscheid tussen werktuigelijk versus inzichtelijk rekenen, internationaal aangeduid als de procedurele en de conceptuele richtingen in het…
Rekenen is leuker als je denkt
Kool, M., & De Moor, E. (2009). Rekenen is leuker dan/als je denkt. Bert Bakker. Hoe werkt de staartdeling? Hoe deel je door een breuk? Wat leren de kinderen eigenlijk in de rekenles? Wordt er wel genoeg geoefend op school? Waarom moeten we nog leren rekenen nu iedereen een rekenmachine heeft? De vijftig columns in…
Alledaags rekenen
De Moor, E., & Kool, M. (2016). Alledaags rekenen. Prometheus. Nummerplaten, bankbiljetten, gokautomaten, de kalender, je streefgewicht… het leven lijkt soms wel één grote rekensom. In elke supermarkt, stationshal, huiskamer en kroeg wemelt het van de getallen. Om daar grip op te krijgen kan een rekenmachine soms helpen, maar daarvoor moet je nog steeds wel…
Vakcollega’s rekenen-wiskunde gezocht
In het kader van de afronding van mijn studie Onderwijswetenschappen aan de Open Universiteit doe ik casestudy onderzoek naar de uitwerking van de Kennisbasis rekenen-wiskunde. Hiervoor onderzoek ik van verschillende derdejaars pabostudenten de reken-wiskunde instructie die zij in de praktijk van het basisonderwijs verzorgen. Het onderzoek betreft de observatie van drie instructies per student en…
ECENT/ELWIeR conferentie 19 mei 2017: ‘Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding’
Op vrijdag 19 mei 2017 organiseren ECENT en ELWIeR samen de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. Het thema van de conferentie dit jaar is “Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding”. Kiezen voor samenhang is niet hetzelfde als kiezen tegen vakdisciplines. De conferentie start met een openingslezing en een ontwerp-sessie rondom de Leidse Tyrannosaurus…
Winterschool 2017 – Breng onderzoekend leren de klas in!
Kom je ook op woensdag 25 januari 2017 naar de Winterschool? De Winterschool is een leuke en leerzame professionaliseringsdag op het gebied van Wetenschap & Technologie en onderzoekend leren. Dus ben je leraar uit het basisonderwijs, pabo-docent of pabo-student? Schrijf je dan in! Ook docenten uit de onderbouw van het VO zijn welkom om inspiratie…
Onderzoekend en ontwerpend leren: 7 stappen
Bij onderzoekend leren onderzoeken kinderen organismen, objecten en verschijnselen in hun omgeving onder begeleiding van hun leraar (m/v). Bij ontwerpend leren ontwerpen leerlingen een product. In allerlei praktijksituaties is gebleken dat de beide benaderingen elkaar goed aanvullen, en ook dat kinderen er op hun eigen niveau mee aan de slag kunnen.
Het onderzoekend en ontwerpend leren verloopt via een model met zeven stappen.
Alert 279 – Onderzoek naar leerkrachtinschattingen: groep 6 leerkrachten gezocht
Om het leerproces van leerlingen optimaal te kunnen stimuleren moeten leerkrachten goed in kunnen schatten waar een leerling staat. Om leerkrachten hierbij te kunnen ondersteunen doet de Universiteit Utrecht onderzoek naar de manier waarop leerkrachten deze inschattingen maken op het gebied van rekenen. We zijn hiervoor opzoek naar groep 6 leerkrachten die met hun klas…
Kennisbasis rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs
| PO | Kennisbasis voor de pabo op het gebied van rekenen-wiskunde. Inmiddels wordt gewerkt aan Herijking versie 2024. Versie 2018 (2018). Kennisbases en profilering (PDF). Utrecht: 10 voor de leraar. J. Gardebroek-van der Linde, H. Van Doornik-Beemer, R. Keijzer and J. Van Bruggen. (2018). De kennisbasis rekenen-wiskunde en de kwaliteit van reken-wiskunde-instructie op de basisschool (PDF)…
Alert 275 – Meetkunst onderzoek: basisscholen gezocht
In het kader van het door NRO gefinancierd onderzoeksproject: Meetkunde uit de kunst in de klas worden basisscholen gezocht om (gratis) te participeren in 2017. Het gaat dan om een onderzoek naar het effect van een lessenserie waarin meetkunde, creativiteit en beeldende kunst geïntegreerd/afgestemd zijn. Er wordt gekeken naar het effect van een training voor…
Alert 274 – Derde pilotjaar voor GroteWetenschapsDag (po)
Op woensdag 28 september gingen basisscholen in heel Nederland een ochtend lang aan de slag met wetenschap. Deze Grote Wetenschapsdag is een initiatief van de Universiteit Utrecht en is bedoeld om basisscholen te helpen bij het ontwikkelen van onderzoekend leren. Het thema van de Grote Wetenschapsdag was dit jaar Thuis op de Wereld. Sociologische invalshoek…
Alert 272 – Nationale Rekencoördinator Dag 10 maart 2017: Wiskundige geletterdheid
Beste pabo-docenten rekenen-wiskunde, Via jullie kanalen kunnen jullie wellicht dit bericht verspreiden: Nationale Rekencoördinator Dag, 10 maart 2017, 10:00 – 16:30 uur Utrecht, Hogeschool Domstad Doelgroep: rekencoördinatoren (po) Prijs: € 95,- Thema: Wiskundige geletterdheid. Hoe makkelijk kan het zijn? We discussiëren in Nederland in het kader van Onderwijs2032 over een ‘eigentijds’ curriculum, zodat jonge mensen…
Alert 271 – Symposium ‘Op weg naar de onderzoekende pabo’, 15-2 a.s.
Voor wie: pabo-docenten en andere geϊnteresseerden Dit is een uitnodiging voor een symposium ‘op weg naar de onderzoekende pabo’, 15-2-2017, 09:30-12:30 uur, cursus- en vergadercentrum Domstad, Utrecht. Aan het basisonderwijs worden nieuwe eisen gesteld: het moet meer vakoverstijgend en interdisciplinair. Ook wetenschap & technologie moet in 2020 structureel in het onderwijs zijn opgenomen. Tijdens het…
Kennisbasis rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs
Algemeen Van Zanten, M., Barth, F., Faarts, J., Van Gool, A. and Keijzer, R. (2009). Kennisbasis rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs (PDF). Den Haag / Utrecht: HBO raad / ELWIeR/Panama. Geschreven in 2008-2009 Vastgesteld in 2010 door de HBO raad
Alert 270 – Nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek
Deze maand verschenen twee nieuwe artikelen in het online tijdschrift Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Ale, P. & Van Schaik, M. (2016). Kwalitatief rekenen oefenen op de pabo. Fase, A. & Keijzer, R. (2016). Leerlijnen in theorie en praktijk. De artikelen zijn kosteloos te downloaden.
Alert 267 – Landelijke werkconferentie Platform Taalgericht Vakonderwijs ‘Werken aan vaktaal’
Op 30 november 2016 organiseert het Platform Taalgericht Vakonderwijs een Landelijke werkconferentie voor vak- én taaldocenten, taalcoördinatoren, lerarenopleiders, begeleiders en nascholers in po, vo en mbo. Het thema is Werken aan Vaktaal. Welke kennis over taal is nodig in contextrijke lessen waarin vakdoelen voorop staan, veel interactie plaatsvindt en leerlingen taalsteun wordt geboden? En hoe kan deze…
Alert 266 – Vacature nieuwe normeringspanelleden
Vacature nieuwe normeringspanelleden LKT Nederlandse taal en rekenen-wiskunde Beste Pabo-collega’s, Zoals jullie weten vindt er telkens na het maken van de landelijke kennisbasistoets (LKT) door derde jaars Pabo-studenten een normering plaats van de gemaakte toets om de cesuur te bepalen. Genoemde normering vindt overdag plaats bij 10voordeleraar te Den Haag door minimaal 4 collega’s uit…
Alert 265 – Goed en fout in het reken-wiskundeonderwijs
Op 19 en 20 januari 2017 vindt de 35e Panama-conferentie plaats in Veldhoven. Leraren en andere professionals rekenen-wiskunde ontmoeten hier elkaar om ervaringen te delen en van gedachten te wisselen. De Panama-conferentie is dé gelegenheid om op de hoogte blijven van actuele ontwikkelingen in het reken-wiskundeonderwijs. De uitwisseling tussen verschillende beroepsgroepen stimuleert niveauverhoging en versterkt…
Alert 264 – Opvattingen over rekenen-wiskunde
Oproep aan iedereen die beroepsmatig werkt aan rekenen-wiskunde in het basisonderwijs Welk beeld heeft u van rekenen-wiskunde? Wat vindt u belangrijk aan het vak en wat wilt u zeker overbrengen in uw werk met rekenen-wiskunde? Wij zijn benieuwd welke beelden en opvattingen er in Nederland leven over rekenen-wiskunde en het leren van rekenen-wiskunde. Daarom hebben…
ECENT/ELWIeR conferentie op vrijdag 19 mei 2017
Save the date: vrijdag 19 mei 2017 Tijd: 10.00 – 17.00 uur Locatie: Hogeschool Domstad, Utrecht Op vrijdag 19 mei 2017 organiseren ECENT en ELWIeR samen de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. De perfecte gelegenheid om in contact te komen met collega’s en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen binnen het werkveld. Reserveer alvast…
Symposium Kiezen voor Technologie, 2-11-2016
In oktober 2014 trapte Staatssecretaris Sander Dekker het actieplan Kiezen voor Technologie af. Nu twee jaar later organiseert het Platform Beta Techniek op 2-11-2016 (Amersfoort) een symposium om samen stil te staan bij wat er allemaal is bereikt in deze korte tijd. Besturen, scholen en leerkrachten (primair onderwijs) zijn met veel energie aan de slag…
Save the date: 15-2: Op weg naar de onderzoekende pabo
Deze landelijke dag wordt gehouden op 15 februari 2017, in de ochtend, Utrecht Domstad, specifiek voor pabo-docenten (n&t, r&w, andere vakken). De pabo komt in een stroomversnelling. Aan het basisonderwijs worden nieuwe eisen gesteld: het moet meer vakoverstijgend en interdisciplinair. Ook wetenschap & technologie moet in 2020 structureel in het onderwijs zijn opgenomen. Heel ‘paboland’…
Post HBO opleiding rekencoördinator
Gecertificeerde (post-hbo) opleiding rekencoördinator voor het primair onderwijs Doelstelling: de deelnemer kan na het volgen van de opleiding een wezenlijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de kwaliteit van het onderwijs in rekenen en wiskunde. De post-hbo-opleiding kan door iedere pabo aangeboden worden. De opleiding staat onder auspicien van het Landelijk Platform Nascholing Primair Onderwijs…
LPNPO en de post-hbo opleiding coördinator rekenen
Landelijk Platform Nascholing Primair Onderwijs LPNPO Kennisnetwerk van 20 samenwerkende nascholingsinstellingen verbonden aan hogescholen Zie ook Post HBO opleiding rekencoördinator. Kerntaken Dit platform staat voor: Kennisdeling, professionalisering en het aanbieden van kwalitatief hoogwaardige voortgezette professionalisering voor leraren. Zo worden er onder andere gezamenlijk Post Hbo-opleidingen ontwikkeld en aangeboden. Het LPNPO volgt de landelijke ontwikkelingen vanuit…
SSIBL (Socio-Scientific Inquiry Based Learning)
Bij onderzoekend leren denkt u misschien als eerst aan onderzoek doen door leerlingen zelf. Maar hebt u er wel eens aan gedacht dat u de didactiek van onderzoekend leren ook kunt inzetten bij het werken aan burgerschapsvorming? Dit artikel beschrijft het PARRISE-project, waarin onderzoekend leren wordt ingezet bij maatschappelijke vraagstukken.
Alert 218 – Panama conferentie 2016 kijkt naar 2032
Op de afgelopen Panama Conferentie (21 en 22 jan. j.l.) kwamen 250 pabo-opleiders, adviseurs, onderzoekers, e.a. bij elkaar, met een programma waarin o.a. aandacht voor Wiskunde voor Morgen (een discussie over de koers van het reken-wiskunde onderwijs voor de komende jaren).Zie ook de website van de Panama Conferentie (met o.a. het programma).
Meetkunst
In het NRO project ‘Meetkunst’ hebben leerkrachten, onderzoekers, pabo-docenten en educatief medewerkers van het Boijmans museum samengewerkt aan een lessenserie en nascholing op het gebied van meetkunde en beeldende kunst. De inhoud van de lessenserie en nascholing bouwt voort op ervaringen die zijn opgedaan tijdens het Boijmans Taal- en rekenprogramma. De nascholing en lessen van…
Alert 203 – Taal in de reken-wiskundeles
Op 1 oktober is het TRaP-project afgerond. In dit project zochten onderzoekers en leraren van de iPabo, Saxion, UU, Sarkon en OPOD naar optimale vormgeving professionalisering van leraren binnen leergemeenschappen gericht op talige ondersteuning in interactieve reken-wiskundelessen. Bij dit project is inmiddels een kennisdossier verschenen op Leraar24 . Dit dossier bevat praktische aanwijzingen voor leraren…
Diverse publicaties van Fred Goffree
Fred Goffree, free lance didactician on mathematics education Publicaties op het gebied van reken-wiskunde onderwijs Goffree, F., Hiddink, A. A. and Dijkshoorn, J. M. (1968). Rekenen en didactiek (2e druk ed.). Groningen: Wolters-Noordhoff. Goffree, F. (1979). Leren onderwijzen met Wiskobas. Onderwijsontwikkelingsonderzoek Wiskunde & Didactiek op de Pedagogische Academie. Utrecht: IOWO. Goffree, F. (1982). Probleemgestuurd onderwijs…
Algebra Project
| PO | VO | MBO | Algebra Project algebra.org van de website (2024) The Algebra Project is a non-profit (USA) organization working with teachers, schools, and communities to ensure students who have not previously had access to a college preparatory sequence can make the conceptual shift from arithmetic to algebraic thinking. Our primary focus is on building collaborations with middle…
Proefschrift Kolkman – Make it count
Meijke Kolkman, dissertatie 2013 Universiteit Utrecht Kolkman, M. (2013). Make it count! Numerical development and the role of working memory, Faculty Social Sciences (pp. 149). Utrecht: Utrecht University. Abstract The aim of this dissertation was to unravel the processes that contribute to the development of number-to-quantity mapping skills. According to a widely shared view, mapping…
TRaP – Taal en Rekenen als Professie
TRaP-project (Taal en Rekenen als Professie) Professionalisering binnen leergemeenschappen om talige ondersteuning in interactieve reken-wiskundelessen te realiseren In dit project (2013-2015, NRO) gingen onderzoekers en leraren na hoe zij de aandacht voor de taal in de reken-wiskundeles gezamenlijk kunnen verbeteren. In het project is gewerkt met netwerken van leraren. Dit lijkt een professionaliseringsaanpak die op…
10 voor de leraar
10voordeleraar richt zich op landelijke initiatieven om de kwaliteit van de lerarenopleidingen te borgen en zo zorg te dragen voor blijvend goed opgeleide leraren. Lerarenopleiders vormen de spil van het programma en voeren de gezamenlijke regie binnen verschillende landelijke netwerken. Het werkveld, de wetenschap en andere deskundigen zijn aangesloten voor legitimering en validering. De lerarenopleidingen…
Alert 160 – Meetkundeselfie
De 13de Grote Rekendag vindt plaats op woensdag 25 maart 2015. In de aanloop naar deze dag vragen we leerlingen zgn. meetkundeselfies te maken en die op Twitter te zetten #GroteRekendag. Een meetkundeselfie is een selfie waarbij iets aan de hand is met de meetkunde en in het Engels wordt aangeduid als ‘forced perspective‘. De…
Alert 159 – Meer informatie over oefensite kennisbasis
Tijdens de ELWIeR-conferentie op 21 november jl. is de oefensite voor de landelijke kennisbasistoets rekenen-wiskunde gepresenteerd, die eerder onder leiding van twee docenten van resp. de HU en de iPabo werd gemaakt door enkele excellente pabostudenten van de HU. Deze oefensite, voor en door studenten, is kosteloos te gebruiken en bevat: – 140 opgaven op…