Lerarenopleidingen Science en Wiskunde/Rekenen

Basisonderwijs

24 november 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Begeleidersnetwerk rekenen-wiskunde primair onderwijs

Begeleidersnetwerk rekenen-wiskunde primair onderwijs Dit is een landelijk platform voor uitwisseling van expertise en ervaringen van adviseurs die werkzaam zijn in begeleidingsdiensten voor het primair onderwijs, op het gebied van de vakdidactiek rekenen/wiskunde. Dit gebeurt door landelijke ontmoetingen, webinars, workshops, e.d. Er is regelmatig afstemming tussen dit netwerk en Panama, NVORWO, e.d. Bijeenkomst 14 juni…

23 november 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Vacature opleidingsdocent rekenen-wiskunde (0,6 – 0,8 fte)

Op de Marnix Academie, lerarenopleiding basisonderwijs in Utrecht, is per 1 februari 2018 op zoeken we een bekwame, betrokken en bevlogen opleidingsdocent rekenen/wiskunde. Houd je van rekenen-wiskunde en ben je goed op de hoogte van de didactiek van rekenen-wiskunde in het basisonderwijs? Heb je plezier in het begeleiden van studenten? Ben je bereid te werken in de voltijd-…

22 november 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Kosteloos boek Grote Rekendag voor adviseurs en opleidingen

Onderwijsadviseurs en opleidingen ontvangen, onder de aangegeven voorwaarden, kosteloos het boek van de Grote Rekendag van 2018, namelijk: – de aanvrager doet via het hier gegeven formulier een aanvraag, – de aanvrager is verbonden aan schoolbegeleidingsdienst of hogeschool, – per schoolbegeleidingsdienst of hogeschool wordt maximaal een boek verstrekt, – de aanvrager gebruikt het boek in…

Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang

Digitale geletterdheid

Digitale geletterdheid is een ‘basisvaardigheid’ voor po, vo en mbo. Actueel (2024) Er zal een ‘beproeving’ worden uitgevoerd rondom de nieuwe ideeen (kerndoelen) w.b. digitale geletterdheid. Dit wordt in voorjaar 2024 voorbereid. 20240315 – Aanbieding uitkomsten peiling digitale geletterdheid (peildg.nl 20240306 – Aanbieding concept kerndoelen digitale geletterdheid Algemeen Digitale vaardigheden worden belangrijker door alle (snelle)…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek

De volgende artikelen van Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek 37(2) zijn verschenen: Popeijus, H.L., Geldens, J., & Lamers, P. (2017). Betekenisvol reken-wiskundeonderwijs op de lerarenopleiding. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 37(2), 41-50. Keijzer, R. (2017). Ontwikkeling studielast rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs 2009 – 2017. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 37(2), 51-60. Deze artikelen…

14 november 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Kangoeroe: Twee vrijwilligers gezocht

Twee vrijwilligers gezocht voor Kangoeroe De Stichting Kangoeroe zoekt twee vrijwilligers die twee keer per jaar een avond beschikbaar zijn om opgaven te beoordelen en die veel kennis hebben van groep 3-4 en/of groep 5-6 van de basisschool (en een paar uurtjes vooraf 24 of 30 opgaven willen doornemen). De opgaven die door de internationale…

09 november 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Kort

Winterschool 2018 – Breng onderzoekend leren de klas in!

Kom je ook op woensdag 31 januari 2018 naar de Winterschool? De Winterschool is een leuke en leerzame professionaliseringsdag op het gebied van wetenschap en onderzoekend leren. Tijdens de Winterschool kun je lezingen en workshops volgen ter inspiratie voor W&T-onderwijs. Dus ben je leraar uit het basisonderwijs, pabo-docent of pabo-student met veel, weinig of geen…

06 november 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Voortgang herschrijven kennisbasis rekenen-wiskunde pabo

Een schrijfgroep is op dit moment bezig met het herschrijven van de kennisbasis rekenen-wiskunde pabo. Zij verwerken de herijkingswensen die eerder zijn opgesteld na een landelijke consultatie onder alle pabodocenten. In dit proces nemen wij enkele besluiten die bepalend zijn voor hoe de kennisbasis er uit komt te zien. Deze besluiten leggen we hierbij voor. De…

// Basisonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort

Professionalisering bepalend voor onderwijskwaliteit

Goede scholing en begeleiding van beginnende én ervaren docenten is van belang om de onderwijskwaliteit op peil te houden. Daarnaast zorgt effectieve professionalisering ervoor dat docenten in het onderwijs blijven. Effectieve scholing moet wel aan een aantal kenmerken voldoen, blijkt uit een literatuurstudie door de Rijksuniversiteit Groningen…<< lees meer >>

11 oktober 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Herijking kennisbasis rekenen-wiskunde 2018

Versie kennisbasis rekenen-wiskunde 2018 (10 voor de leraar). https://www.fisme.science.uu.nl/publicaties/literatuur/2018_kennisbasis-pabo.pdf 20171011 De kennisbasis rekenen-wiskunde voor de lerarenopleiding basisonderwijs wordt herschreven aan de hand van onlangs geformuleerde herijkingswensen. Een schrijfgroep bestaande uit Anneke Wösten, Gerard Boersma en Ronald Keijzer verwerkt deze herijkingseisen tot een herschreven kennisbasis. Een concept van deze herschreven kennisbasis is medio november beschikbaar.

01 oktober 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Invaller rekenen-wiskunde-didactiek voor Pabo ITT

Pabo Instituut Theo Thijssen (ITT) van Hogeschool Utrecht, zoekt voor de tweede helft van het huidige studiejaar (per 1 februari 2018) een invaller voor 0,1-0,2 fte rekenen-wiskunde-didactiek. Ken je iemand, liefst met ervaring, die deze klus voor zijn rekening wil nemen, of wil je zelf komen invallen? Dan ben je van harte uitgenodigd om een…

29 september 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Kort

Kwaliteitskaarten School aan Zet

Het programma School aan Zet is per juli 2016 gestopt. Bijna 4.000 scholen van 700 besturen in het speciaal, primair en voortgezet onderwijs hebben aan het programma deelgenomen om zich te ontwikkelen tot lerende organisaties. Het doel was om scholen te leren zich te ontwikkelen naar professionele lerende organisaties: onderwijsorganisaties die zichzelf continu willen verbeteren…

28 september 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Kort

Onderzoeken in de rekenles

Publicatie Onderzoeken in de rekenles geschikt als lesmateriaal en opleidingsmateriaal, basisonderwijs. Leerlingen zijn van nature nieuwsgierig. Deze onderzoekende houding waarbij je de wereld steeds weer bekijkt als een onbekend iets waar je van kan leren, moeten we zoveel mogelijk vasthouden en stimuleren in de klas. Een rijke context speelt daarbij een cruciale rol. Met wetenschap…

25 september 2017
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Herfstfestival over inspirerend onderwijs

Ontwerp in 3D, maak je eigen kennisclip en bezoek het onderwijsontwerpcafé. Tijdens het Teaching & Learning Lab Herfstfestival op vrijdagmiddag 10 november in Utrecht kun je volop experimenteren met nieuwe onderwijsvormen. Er zijn 200 gratis tickets, meld je snel aan. Wil je daarnaast vier keer per jaar op de hoogte gebracht worden van inspirerend onderwijs?…

Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Taal // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort

Miniconferentie Redeneren en formuleren bij de vakken

Op 1 december 2017 van 13.00 – 16.00 uur organiseert SLO in het Cursus en vergadercentrum Domstad te Utrecht van 13.00 – 16.00 uur een miniconferentie over Redeneren en formuleren bij de vakken. De conferentie wordt georganiseerd in samenwerking met de Expertisecentra voor de lerarenopleidingen Ecent, Elwier, LEMM en Leoned, het Expertisecentrum Educatie van de HKU…

18 september 2017
// Basisonderwijs // Lang

Paul Janknegt: PABO studenten leren onderzoeken

Drs. P. Janknegt van de Universiteit Groningen gaf tijdens de landelijke natuur en techniek conferentie voor pabo docenten/ studenten en leerkrachten basisonderwijs op 2 april 2008 een lezing over het doen van onderzoek. Hij gaf daarbij een algemeen overzicht over wetenschap en onderzoek en spitste zich daarna toe op zijn eigen promotie onderzoek. Hier vindt…

15 september 2017
ANW // Biologie // NLT // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Systeemdenken in Biologie

Systeemdenken helpt leerlingen, biologische kennis te structureren en te integreren. In een later stadium kunnen zij systeemdenken gebruiken om problemen op te lossen. Systeemdenken verbindt verschillende niveaus van biologische organisatie. Die verbinding berust op de volgende kenmerken: natuurlijke eenheden, zoals het organisme, zijn complex en samengesteld; systemen bestaan uit meerdere onderdelen, in actieve relatie met…

Biologie // Basisonderwijs // Lang

Concepten van kinderen

Er bestaat veel onderzoek naar begripsontwikkeling bij kinderen over onderwerpen die bij natuuronderwijs aan de orde komen. Het gaat vaak om praktijkstudies naar onderwerpen waar de meeste kinderen niet direct een concrete relatie mee hebben, zoals verandering van stoffen, licht, elektriciteit en magnetisme. Maar ook onderwerpen die concreter lijken zijn onderzocht, zoals overerving van eigenschappen,…

Biologie // Basisonderwijs // Lang

Curricula voor natuuronderwijs

Hoe heeft de inhoud van Natuuronderwijs zich sinds de jaren tachtig in Nederland ontwikkeld? Hoe verhoudt zich het Nederlandse aanbod tot het buitenlandse aanbod? Wat kan dat voor de kerndoelen kunnen betekenen? Een studie naar Curricula voor natuuronderwijs gaat op deze vragen in.

09 september 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Basisonderwijs // Beroepsonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // volwasseneneducatie // Voortgezet onderwijs // Lang

Realistisch reken-wiskunde onderwijs

Binnen het vakgebied rekenen en wiskunde bestaat sinds 1990 de vernieuwing ‘realistisch rekenen’, waarbij de nadruk ligt op inzicht en niet op het inoefenen van rekenregels en rekenprocedures. Dit betekent dat er meer tijd wordt ingeruimd voor begripsvorming, zonder het inoefenen te veronachtzamen. Idealiter ontdekken de kinderen de rekenregels zelf, met begeleidende steun van de…

08 september 2017
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Teaching & Learning Lab

Het Teaching & Learning Lab (TLL) van de Universiteit Utrecht is een plek om te experimenteren met en onderzoek te doen naar nieuwe onderwijsvormen. Het TLL is een ruimte voor onderwijsinnovatie.

01 september 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Kort

Leerkrachten primair onderwijs gezocht. Een bericht van Curriculum.nu

Een bericht van Curriculum.nu. Ben je leraar of schoolleider en wil je meewerken aan de ontwikkeling van het curriculum? Curriculum.nu biedt je die mogelijkheid. Wat moeten leerlingen kennen en kunnen? Komend jaar beantwoorden meer dan 100 leraren en zo’n 20 schoolleiders die vraag voor het curriculum van alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs….

31 augustus 2017
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Eigen divisie bèta-techniek onderwijsonderzoekers

Een groep bèta-techniek onderwijsonderzoekers heeft het initiatief genomen tot een eigen divisie binnen de Vereniging voor Onderwijsresearch VOR. De plannen Onderwijsonderzoek in de bèta- en technische vakken gelabelde ruimte bieden in het programma van de onderwijsresearchdagen (ORD) Samenwerking en wisselwerking tussen practici, beleidsmakers en onderzoekers tot stand brengen door divisiebijeenkomsten en themaconferenties De thema’s Leren…

// Basisonderwijs // Lang

Training: Lessen over stuiteren

Het EWTNH geeft trainingen over W&T aan PABO-opleiders en leerkrachten. Hieronder de leerdoelen en enkele beschrijvingen die bij de training over vallen en stuiteren in groep 7-8 gebruikt worden. Leerdoelen voor leraren Leraren leren over: didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren operationaliseren van onderzoeksvragen, opzetten van experimenten, voorspellen van resultaten probleemoplossend denken eigen motieven, zelfbeeld,…

29 augustus 2017
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Literatuur over rubrics

Literatuurlijst behorend bij het ECENT artikel Het beoordelen van een ontwerp. Fox-Turnbull W. (2006) de invloeden van Teacher Kennis en Authentic Formatieve toetsing op Student Leren in Technology Education, International Journal of Technology and Design Education (2006) Klein P. et al (1998) Analytic vs Holistic Scoring of Science Prestatie Taken, Applied meting in het onderwijs (02/11)…

28 augustus 2017
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Overzicht NVOX, NVON, Impuls en Faraday artikelen op ecent.nl

De onderstaande artikelen verwijzen naar ECENT pagina’s. Op de ECENT pagina wordt het artikel ingeleid of aangehaald. U vindt het artikel doorgaans onderaan de pagina, onder literatuur, aanverwante artikelen of het hele artikel. NVOX M.J. Goedhart en A.H. Verdonk (1989) Significante cijfers bij rekenen en meten. NVOX 14(9) 397-399 Berg, E. van den, et al. (1994). EXO in Aktie:…

Biologie // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Adopteer een boom

Een praktische invulling van natuurzorg en natuurbeleving. In dit artikel beschrijft natuurpedagoog Kees Both hoe je op een praktische manier met kinderen aan de slag kunt met bomen in de eigen schoolomgeving. Het artikel Eenvoudige maar intensieve opdrachten leiden ertoe dat kinderen meer naar bomen kijken en gedurende een jaar min of meer ‘eigenaar’ worden…

25 augustus 2017
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang

Ontwerpend Leren

Wil jij ook jouw leerlingen zelfstandig kennis laten verwerven? Hiervoor heeft Fred Janssen Ontwerpend leren ontwikkeld. Deze benadering heeft hij in zijn proefschrift uitgewerkt en getest voor het onderwerp immunologie. Leerlingen hebben in 6 stappen het immuunsysteem opnieuw ontworpen. De conclusie van zijn onderzoek is dat ontwerpend leren de leerlingen meer inzicht verschaft, zelfstandig werken aanleert en…

Biologie // Basisonderwijs // Lang

Groene speelruimte bij school, een handreiking

Natuurpedagoog Kees Both beschrijft in deze korte handreiking hoe te komen tot het inrichten van een groene speelruimte bij school.   Een groene speelruimte is van groot belang bij de ontwikkeling van kinderen. Both geeft een aantal argumenten waarom, maar blijft daar niet bij. In een stappenplan wordt overzichtelijk gemaakt hoe men een groene speelruimte…

Biologie // Basisonderwijs // Lang

Een verzameling bronnen over Natuur en Milieu Educatie

Websites Wetenschappelijke publicaties op het gebied van NME Leerlijn klimaat en duurzame energie opgesteld door IVN, Veldwerk Nederland en SME Advies in 2007 Leerlijn water opgesteld door IVN, Veldwerk Nederland en SME Advies in 2006 Leerlijn Natuur, LNV 2005   ECENT artikelen Adopteer een boom: Een praktische invulling van natuurzorg en natuurbeleving. In dit artikel…

Natuurkunde // Basisonderwijs // Lang

Training: Lessen over spiegelen

Het EWTNH geeft trainingen over W&T aan PABO-opleiders en leerkrachten. Hieronder de leerdoelen en enkele beschrijvingen die bij de training over spiegelen gebruikt worden. Ook materiaal voor leerlingen en leerkrachten kan hier worden gedownload. Leerdoelen voor leraren Leraren leren over: Leraren leren enkele basisbegrippen over licht zoals rechtlijnige voortplanting, oneindige voortplanting (sterren), terugkaatsing van papier…

22 augustus 2017
// Basisonderwijs // Lang

Kennisbasis NWT voor de PABO

In afwachting van onze Kennisbasis voor Natuur-, Wetenschap- & Techniekonderwijs (NWT) voor de PABO’s is dit een voorbeeld uit Engeland. Ook daar hebben ze getracht een kennisbasis vorm te geven, in de vorm van 10 (basis)principes en 14 ‘big ideas’, om er voor te zorgen dat elke leerling uit het primair en secundair onderwijs in…

17 augustus 2017
Biologie // NLT // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Bionieuws

Bionieuws is hèt blad voor biologen. Op deze pagina vindt u de voor leraren en lerarenopleiders relevante publicaties in de categorie onderwijs van dit blad, vanaf jaargang in 2006 met verwijzingen naar ECENT artikelen en links naar de volledige artikelen. In de rechter kolom van het gelinkte ECENT artikel vindt u meer gerelateerde ECENT artikelen. 2011 Nieuw eindexamen…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Lang

Relationele en seksuele vorming van basisschoolleerlingen op de PABO’s

De laatste jaren is er in de politiek, de maatschappij en op basisscholen een toenemende belangstelling voor seksuele gezondheid. Basisscholen bereiden kinderen voor op het participeren in de samenleving en zijn verantwoordelijk voor het welbevinden van kinderen op het terrein van de ontwikkeling van de seksualiteit van kinderen. De vraag is wat Pabo’s, die leerkrachten…

10 augustus 2017
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang

FI Scientific Library

Dit is de publicatiereeks van het Freudenthal Instituut (en FI-groep), Universiteit Utrecht. Het betreft voornamelijk dissertaties. Vanaf 1990. Van der Linden, A. (2024). Chasing Newton – Designing and implementing an intrinsically integrated game on Newtonian mechanics (PDF). Utrecht University, Utrecht. (FI Scientific Library 121). Bespreking op ELWIeR/Ecent Hattinga van ’t Sant, E.A. (2023) De mythe…

09 augustus 2017
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

16 mei 2012 ECENT conferentie: Leergemeenschappen

Op 16 mei 2012 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was het thema Leergemeenschappen. Binnenkort verschijnt hier het verslag van de conferentie.

Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang

Kennisbasis Natuur en Techniek voor de Pabo

De Commissie Meijerink Kennisbasis Pabo heeft het rapport “Een goede basis” afgerond en op 20 februari 2012 aan de HBO-raad overhandigd. Hierin staan onder andere vakdidactische aanwijzingen. Het moet ervoor zorgen dat er op de Pabo een betere balans komt tussen brede vorming en diepgang. De kennisbases voor de verschillende vakken die met dit rapport…

Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang

W&T Academie voor het basisonderwijs

In de periode 2011-2019 organiseerde de Universiteit Utrecht de W&T Academie voor basisscholen in de regio Utrecht. Vanaf 2020 is dit opgevolgd door de PO Conferentie regio Utrecht. Leerkrachten, directeuren, pabo-studenten en onderzoekers gaan een hele middag aan de slag met wetenschap & technologie-onderwijs. Het onderliggend thema is steevast ‘onderzoekend en ontwerpend leren’. Verwijzingen Website

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang

Wereldoriënterende vakken op de kaart

Wereldoriënterende vakken in het basisonderwijs zijn van belang voor basisschoolleerlingen en de Nederlandse samenleving. Maar in het huidige beleid van het ministerie van OCW ligt de prioriteit bij taal en rekenen. Gevolgen: basisscholen besteden minder tijd aan wereldoriënterende vakken en de leerling-resultaten zijn gemiddeld niet voldoende. Daarom heeft Prof. dr. Kerst Boersma (mede namens verscheidene…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Toetsing & feedback beïnvloeden onderwijsrendement

Op dinsdag 14 februari 2012 organiseerde de Faculteit Bètawetenschappen (UU) de facultaire onderwijsmiddag ‘Toetsen in het onderwijs’. Jan van Tartwijk verzorgde de openingslezing: ‘De impact van toetsen in het onderwijs en hoe daar gebruik van te maken’. Dit webartikel geeft een samenvatting van deze openingslezing + aanvullende bronnen over dit onderwerp.

Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang

Wetenschap en Technologie (primair onderwijs)

Wetenschap en Technologie (primair onderwijs) is een curriculum-innovatie (vanaf ongeveer 2005) om meer ‘onderzoekend leren en ontwerpend leren’ (o&o-leren) toe te voegen aan Natuur en Techniek (N&T), maar ook bij aardrijkskunde, geschiedenis, en meer algemeen voor het kerndoel-gebied ‘oriëntatie op jezelf en de wereld’ (OJW).

08 augustus 2017
Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Conferentie techniekdidactiek PATT-26 in Stockholm

De jaarlijkse PATT-conferentie over techniekdidactiek werd juni 2012 in Stockholm gehouden. PATT staat voor pupils’ attitudes towards technology. Op de PATT-conferenties komen onderzoekers uit de hele wereld bij elkaar om ontwikkelingen en onderzoeksresultaten op het gebied van techniekonderwijs met elkaar te delen. Vanuit Nederland en Vlaanderen waren bij de 2012 editie aanwezig: Jan Ardies, Rob…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Songs for teaching

Je hoort ze steeds vaker: liedjes in het bètaonderwijs. Bijvoorbeeld de Photosynthesis Song. Leuk om een les mee te introduceren. Een andere mogelijkheid is leerlingen zelf liedjes te laten schrijven, bijvoorbeeld als verwerkingsopdracht. Alleen leuk, of zit er didactisch meer achter? Dit artikel gaat in op didactiek, effectiviteit, ervaringen en voorbeelden van het gebruik van…

03 augustus 2017
Natuur // Basisonderwijs // Lang

Seksuele vorming voor de Pabo

Vanaf 1 december 2012 moeten basisscholen verplicht lessen geven over seksualiteit en seksuele diversiteit. Om aankomende leerkrachten beter voor te bereiden op de beroepspraktijk, heeft Rutgers WPF nu een lespakket voor de pabo samengesteld. Het lespakket is online beschikbaar via de website www.seksuelevorming.nl.

Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Stichting C3 brengt chemie het onderwijs in

Stichting C3 promoot al bijna 20 jaar de chemie onder jongeren. Dat doen zij voornamelijk via het onderwijs. Kinderen in de basisschoolleeftijd maken kennis met chemie door zelf proefjes te doen en middelbare scholieren krijgen voorlichting over opleidingen en beroepen. C3 werkt bij de ontwikkeling van haar materialen en activiteiten samen met bedrijven en onderwijsinstellingen….

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

ECENT conferentie 15 mei 2013: Digitale didactiek

Een digibord ophangen is geen garantie op succes. Hoe kun je zinvol gebruik maken van digitale hulpmiddelen in de onderwijspraktijk? Op 15 mei 2013 wordt in de jaarlijkse ECENT conferentie ingegaan op deze vraag, met het thema: ‘Digitale didactiek: ICT gebruik in de bèta-lerarenopleiding’. Wouter van Joolingen (ELAN, UTwente) verzorgt de openingslezing ‘Actief ICT-gebruik in…

02 augustus 2017
// Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Onderwijsparade 2013: Wat maakt een docent een goede docent?

Op woensdag 27 februari 2013 was de Onderwijsparade: het jaarlijkse onderwijssymposium van de Universiteit Utrecht. Dit jaar was het thema ‘X-factor – Wat maakt een docent een goede docent?’. Keith Trigwell (Institute for Teaching and Learning, University of Sydney) verzorgde de openingslezing: ‘High quality university teaching – some insights from research in higher education.’ In…

26 juli 2017
// Basisonderwijs // Lang

Best practice: een techniek speel-werkplaats voor kleuters

In de nieuwsbrief van april 2012 vroeg ECENT om uw best practice met ons te delen. Dit webartikel beschrijft de ‘best practice’ van Immy Borg: een techniek speel-werkplaats voor kleuters. Dit is een opdracht voor tweedejaars Pabo-studenten, waarin zij een themahoek voor kleuters opzetten met 5 technische activiteiten. In tenminste 2 van deze activiteiten moeten…

// Basisonderwijs // Lang

Best practice: Project ‘We bouwen een stad’ voor groep 6

In de nieuwsbrief van april 2012 vroeg ECENT om uw best practice met ons te delen. In dit webartikel de best practice van Fons Cornelissen: het project ‘We bouwen een stad’. Dit is een planologieproject waarbij kinderen uit groep 6, van verschillende scholen in een wijk, samen een stad bouwen. Dit project is ontwikkeld door…

Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang

Een lessenserie rond snelheid als voorbeeld voor veranderingen in het curriculum

De snel veranderende wereld stelt andere eisen aan de kennis die leerlingen nodig hebben. Het draait om inzicht, informatie kunnen opzoeken, probleemoplossen. Een bezinning op het curriculum lijkt daarom noodzakelijk. Het nieuwe vak wetenschap & techniek kan daar een voorbeeldrol bij spelen, want in dat vak staat immers centraal dat leerlingen zelf op onderzoek gaan….

25 juli 2017
ANW // Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Intuïtie als basis voor moreel redeneren

Dit artikel gaat over de rol van intuïtie en emotie bij redeneren over (genetische) dilemma’s, en hoe deze informatie gebruikt kan worden om de oordeelsvorming van leerlingen te optimaliseren. De kennis en toepassingen op het gebied van genetica nemen toe. Daardoor wordt het steeds belangrijker dat leerlingen keuzes kunnen maken in genetische dilemma’s. Bijvoorbeeld of ze…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Bruikbaar digitaal leermateriaal en de digi-generatie

Dit webartikel geeft toegang tot twee onderzoeken die zijn gepubliceerd. Het ene heeft als focus de leermiddelenkeuze van de docent, het andere de (leerling-)gebruikers. Deze webpagina sluit af met verwijzingen naar essays over digitale leermiddelen. Over de diversiteit in mening en houding bij het bepalen van (digitaal) leermiddelenbeleid Binnen het Programma Leermiddelenbeleid hebben veel scholen dit jaar…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

12 mei 2011 ECENT-conferentie: Hersenwerk in onderwijs

Op 12 mei 2011 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was de titel: Hersenwerk in onderwijs. Hieronder kunt u nog de aankondigingen met de inhoud van de openingslezing en de werkgroepen nalezen. Openingslezing: Hersenwerk in onderwijs Door: prof. Hilleke Hulshoff Pol, hoogleraar neurowetenschappen (UMCU) In deze lezing zal Hulshoff Pol laten…

Natuur // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Lang

W&T Academie 2013

Op woensdag 10 april was de W&T Academie 2013, een conferentie voor basisschoolleerkrachten. Het ontdekken en stimuleren van talenten van kinderen d.m.v. wetenschap & techniek staat centraal tijdens deze conferentie. In dit webartikel vindt u een verslag van twee werkgroepen over onderzoekend leren: ‘Aan de slag met wrijving’ en ‘Opbrengstgericht werken’.

// Basisonderwijs // Lang

Pabonetwerk NMT

Introductie van het netwerk, doel van oprichting, leden, activiteiten Actualiteiten Maart 2014: Pabonetwerk NMT Nieuwsbrief 34: Paboconferentie Zaakvakonderwijs in (inter-)actie, 9 april 2014 Nieuws over de website van de zevende druk van Praktische Didactiek voor Natuuronderwijs Bijdragen van Kees Both, deze keer over natuurschoolpleinen 15 januari 2014: Nieuwsbrief van de entreetoets en toelatingstoets Mens en Wereld…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Kennisnet Onderzoeksconferentie 2013: Wat werkt met ICT in het onderwijs

Op woensdag 24 april was de jaarlijkse onderzoeksconferentie van Kennisnet over wat werkt met ICT. Het thema was ‘De wisselwerking tussen onderzoek en praktijk’. Het programma bestond uit een openingslezing over coöperatief leren met behulp van ICT, gevolgd door 15 pitches over onderzoek naar ICT en het nut daarvan voor het onderwijs. In dit webartikel…

Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang

De rol van websites in professionaliseringsactiviteiten van bèta-lerarenopleiders

Internet speelt een steeds grotere rol in het dagelijks leven. Websites inzetten voor de professionele ontwikkeling van lerarenopleiders lijkt een logisch gevolg. Maar is internet wel een geschikt medium voor de professionalisering van lerarenopleiders? En maken lerarenopleiders gebruik van websites voor hun professionele ontwikkeling? Dit onderzochten Overbeek et al.. Lees hierover in het onderstaande TDβ-artikel. Download: Overbeek…

23 juli 2017
Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang

Terugblik op de paboconferentie 2014 ‘Zaakvakonderwijs in (inter-)actie’

Op woensdag 9 april 2014 vond op de Marnix Academie Utrecht de jaarlijkse paboconferentie Zaakvakonderwijs plaats. Zo’n 80 pabodocenten en pabostudenten waren hierbij aanwezig. In de ochtend opende Jan Berenst (Lector Taalgebruik en Leren, NHL Hogeschool, Leeuwarden) de dag met een lezing over interactie, taalgebruik en kennisontwikkeling. Na de middagpauze sprak Harry Stokhof (Docent geschiedenis…

20 juli 2017
ANW // Biologie // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang

Kwantitatieve biologie in het onderwijs

Deze bijdrage is op basis van het promotieonderzoek Meten aan je Hart waarin is onderzocht hoe we kwantitatieve begrippen kunnen onderwijzen in het biologieonderwijs en welke rol informatietechnologie daarbij zou kunnen spelen. Mathematics seems to endow one with something like a new sense—Charles Darwin Zoals Darwin al voorzag, is de biologie van vandaag bij uitstek…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang

Hoe ontwerp je ‘duurzame’ lessen?

Wil jij ook gehoor geven aan de roep om aandacht voor duurzame ontwikkeling? Weet je niet goed hoe te beginnen? Dit artikel vertelt ervaringen. Zo voorkom je valkuilen en krijg je een richtlijn voor het ontwerpen van je lessen. Valkuilen in het ontwerpen van onderwijs voor duurzaamheid Ondanks de nobelheid van deze oproepen, zijn er…

Natuur // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Lang

Planten ordenen

Een voorbeeld van een onderzoek voor kinderen van groep 3/4 bij het leerplan Natuur en Techniek in het basisonderwijs. Uit de Grabbelton. Inhoud en doelen In dit artkel kun je lesbladen downloaden om in groep 3 en 4 te gebruiken. Het draagt bij aan de volgende inhouden uit het leerplan Natuuronderwijs. Ook een toelichting kun…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Lang

Wetenschapsknooppunt Utrecht

Hoe kunnen we kinderen van 6 tot 12 jaar helpen hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen? Hoe kunnen we ze aanzetten tot experimenterend en onderzoekend leren? Met deze vraag gaan Wetenschapsknooppunten van start, als schakels tussen basisonderwijs en wetenschap. In 2009 ging de eerste van start in Nijmegen. In 2010 werd het Wetenschapsknooppunt Utrecht…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht

Werk je als docent in het bètaonderwijs? Of heb je op een andere manier in je werk veel te maken met het onderwijs in de bètavakken, bijvoorbeeld als uitgever, lerarenopleider of vakdidactisch onderzoeker? Dan ben je van harte welkom bij het informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht. Hier ontmoet je virtueel of ‘live’ collega’s uit de…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Genderverschillen in lerarenopleidingen

Nederlandse meisjes kiezen minder vaak voor een bèta/techniek-studie dan meisjes uit andere EU-landen, terwijl ze juist gemiddeld meer talent hiervoor hebben. Ook kiezen Nederlandse meisjes minder vaak voor bèta/techniek-studies dan Nederlandse jongens, terwijl jongens en meisjes er ongeveer evenveel talent voor hebben. Hoe komt dat en wat kun je daaraan doen? Deze vragen stonden centraal…

Natuur // Rekenen/Wiskunde (po) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang

Veranderende schaduwen

Kinderen kunnen zeer geïnteresseerd raken in de bewegingen van zon, aarde, maan en sterren. Als we die bewegingen met ze bestuderen stuiten we op vragen rond de beweging van Zon en Aarde. Vragen stellen over de natuur, meten en rekenen gaan dan hand in hand. Zo combineer je meetkunde, rekenonderwijs en natuuronderwijs. Je schaduw verandert…

18 juli 2017
Natuur // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Lang

Terugblik op de PABOconferentie ‘Kennisbases: kansen voor kennis?!’

Op woensdag 6 april 2011 vond op PABO Driestar te Gouda een landelijke PABOconferentie plaats. Het betrof hier een zaakvakken-conferentie; opgezet door aardrijkskunde- (KNAG), geschiedenis- (VGN), en natuur- en techniekdocenten (Netwerk natuur en techniek). Namens ECENT zat Gert Talens in de organisatie van de dag. Centraal stonden de diverse kennisbases die opgemaakt zijn voor de PABO’s.

Natuur // Natuurkunde // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Lang

Science-onderwijs vanuit een perspectief op gender-, taal- en etnische verschillen

In opdracht van vtb-pro zijn 2 literatuurstudies uitgevoerd naar de noodzaak van professionalisering van leraren primair onderwijs in wetenschap en techniek vanuit een diversiteitsperspectief. De belangrijkste onderzoeksvraag voor deze studies was: Welke knelpunten en aanknopingspunten voor verbreding zijn op te maken uit de onderzoeksliteratuur aangaande de gender-, talige en etnische verschillen in wetenschap en techniekonderwijs op de basisschool? Genderverschillen Onderwijs…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Kernreflectie voor het aanleren van vakdidactische competenties

Lerarenopleiders die vakdidactiek onderwijzen doen er goed aan om zich niet alleen te richten op vakdidactische kennis en vaardigheden. De (beroeps)identiteit van de docent in opleiding en daarmee samenhangende overtuigingen ten aanzien van leren en het schoolvak, spelen een belangrijke rol bij de vakdidactische ontwikkeling van docenten. Een biologiedocent kan bijvoorbeeld worden gedreven door de motivatie om via…

// Basisonderwijs // Lang

Filmpjes en lesmaterialen over het stimuleren van onderzoekend en ontwerpend leren bij kleuters

Leerkrachten van zes basisscholen hebben in samenwerking met het Wetenschapsknooppunt Delft een didactische aanpak voor kleuters ontwikkeld, die uit gaat van onderzoekend en ontwerpend leren (OOL). De leerkrachten gaven hun ervaringen weer in filmpjes en fotoboekjes. De projecten gingen over riolering, ridders & jonkvrouwen, muziekinstrumenten, warm & koud, ruimtevaart, boekdrukkunst & verpakkingen en over het…

// Basisonderwijs // Lang

De invloed van PCK op hoe leerlingen denken over techniek

De kennisbasis van leerkrachten bestaat uit drie kennisdomeinen: vakinhoudelijke kennis, PCK en attitude/vertrouwen. PCK, ofwel Pedagogical Content Knowledge, heeft de grootste invloed op het beeld dat basisschoolleerlingen van techniek ontwikkelen. Maar juist aan PCK wordt te weinig aandacht besteed op pabo’s. Dat zijn de belangrijkste conclusies uit het proefschrift van Ellen Rohaan.

17 juli 2017
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Videotoepassingen voor vakdidactisch onderwijs

Video is een medium dat in lerarenopleidingen steeds vaker wordt ingezet voor vakdidactisch onderwijs, naast video’s over vakinhouden. Dit artikel geeft een overzicht van de wijzen waarop opleiders PO, VO en MBO video voor het onderwijzen van didactiek kunnen gebruiken: Van registreren en reflecteren tot het bieden van contexten en ‘best practices’. Bron is het…

ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Enriched skeleton concept mapping met scripts bevordert betekenisvol leren

Een zorgpunt in het onderwijs is dat studenten teveel reproducerend leren, en te weinig betekenisvol. Hoe kun je onderwijs zodanig vormgeven dat studenten betekenisvol gaan leren? Zowel concept mapping als samenwerkend leren kan studenten aanzetten tot betekenisvol leren. Ton Marée combineerde deze twee methoden daarom tot enriched skeleton concept mapping met ingebouwde scripts. Uit het…

ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang

Concept cartoons

In 1991 hebben Brenda Keogh en Stuart Naylor de eerste concept cartoons ontwikkeld. Sindsdien is hier veel onderzoek naar gedaan en zijn er vele concept cartoons ontwikkeld. Concept cartoons, ook wel praatplaten of discussieposters genoemd, kunnen voor allerlei doeleinden worden ingezet. Bijvoorbeeld om misconcepten te herkennen en aan te pakken, maar ook als start voor onderzoekend…

12 juli 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 13 (1995)

Panama Cursusboek 13 – 1995 Thema: Rekenen in de bovenbouw van de basisschool Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Barth, F., Oonk, W. and Schinkel, C. (1995). Paradigma´s van het basisonderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 13 rekenen in de bovenbouw van de basisschool (pp. 81-90). Utrecht: SOL…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 28 (2010)

Panama Cursusboek 28 – 2010 Thema: Waardevol reken-wiskundeonderwijs – kenmerken van kwaliteit Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Boswinkel, N. (2010). Het rekenen de baas (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 28 Waardevol reken-wiskundeonderwijs – Kenmerken van kwaliteit – (Vol. 28, pp. 101-113). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 27 (2009)

Panama Cursusboek 27 – 2009 Thema: Leren van evalueren – de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde – Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Moor, E. (2009). Zonder verleden geen toekomst (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 27 – Leren van evalueren – de lerende in beeld bij reken-wiskundeonderwijs…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 26 (2009)

Panama Cursusboek 26 – 2009 Thema: Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Huitema, S. (2009). Schets van een leerlijn (PDF). In Panama Cursusboek 26 Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde (Vol. 26, pp. 57-61). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Keijzer, R. and Heege, J. t. (2009). Doorgaande…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 22 (2004)

Panama Cursusboek 22 – 2004 Thema: Rekenen-wiskunde als rijke bron Eindredactie: Ronald Keijzer en Erica de Goeij Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Clijsen, A. and Toes, E. (2004). Een rijke rekenomgeving in het speciaal (basis)onderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 22 Rekenen-wiskunde als rijke bron (pp. 103-115). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 20 (2002)

Panama Cursusboek 20 – 2002 Thema: Interactie in het reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Damhuis, R. and Litjens, P. (2002). Taal leren door interactie; geldt dat ook voor rekentaal? (PDF) Panama Cursusboek 20 Interactie in het reken-wiskundeonderwijs, 20, 89-121. . Gravemeijer, K. P. E. (2002). Context van…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 19 (2001)

Panama Cursusboek 19 – 2001 Thema: Uit de lengte of uit de breedte. De kwaliteit van het meetonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bleijerveld, C. (2001). Meten in een natuurlijke omgeving (PDF). In Panama Cursusboek 19 Uit de lengte of uit de breedte – de kwaliteit van het…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 18 (2000)

Panama Cursusboek 18 – 2000 Thema: Tien jaar PPON. Lessen voor de toekomst Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blom, N. and Smits, M. C. (2000). Woordenschat onderwijs, een gezamenlijke verantwoordelijkheid (PDF). In Panama Cursusboek 18 Tien jaar PPON – lessen voor de toekomst – (pp. 113-1120). Utrecht: SOL…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 17 (1999)

Panama Cursusboek 17 – 1999 Thema: Overzicht en samenhang. Leerlijnen in/en een uitdagende praktijk. Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. and Eigenhuis, N. (1999). Kenmerken van ‘Rekenrijk’ (PDF). In Panama Cursusboek 17 Overzicht en samenhang – leerlijnen in/en een uitdagende praktijk – (pp. 79-88). Utrecht: SOL coproduktie…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 16 (1998)

Panama Cursusboek 16 – 1998 Thema: Over rekenen gesproken. Taal in/en rekenen Eindredactie: Nina Boswinkel en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Biemond, H. (1998). Taal leren in de rekenles (PDF). In Panama Cursusboek 16 Over rekenen gesproken – taal in/en rekenen – (pp. 125-129). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 15 (1997)

Panama Cursusboek 15 – 1997 Thema: Naar een balans in de reken-wiskundeles. Interactie, oefenen, uitleggen en zelfstandig werken Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkrijsse, I. (1997). Naar een balans in de reken-wiskundeles (PDF). In Panama Cursusboek 15 naar een balans in de…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 14 (1996)

Panama Cursusboek 14 – 1996 Thema: Modellen, meten en meetkunde Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Klein, A. S., Bergmans, C., Leliveld, K. and Hoogenberg, E. (1996). Hoe leerlingen zich ontwikkelen op de lege getallenlijn: twee portretten (PDF). In Panama Cursusboek 14 modellen, meten en…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 12 (1994)

Panama Cursusboek 12 – 1994 Thema: Speciaal rekenen Eindredactie: Maarten Dolk, Hans van Luit en Elise te Woerd Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Tom, M. and Klein, A. S. (1994). Zwakke rekenaars en de lege getallenlijn (PDF). In Panama Cursusboek 12 speciaal rekenen (pp. 101-111). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC,…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 11 (1993)

Panama Cursusboek 11 – 1993 Thema: Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming Eindredactie: Maarten Dolk en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Abels, M. and Wijers, M. (1993). Procenten in de basisvorming (PDF). In Panama Cursusboek 11 Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming – (pp. 49-61). Utrecht:…

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 10 (1992)

Panama Cursusboek 10 – 1992 Thema: Rekenen onder de tien Eindredactie: Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Buys, K. (1992). Het wiskundeonderwijs nogmaals bezien¹ (PDF). In Panama Cursusboek 10 rekenen onder en boven de tien (pp. 9-19). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, R. A. and Verkruijsse, I….

Rekenen/Wiskunde (po) // Basisonderwijs // Lang

Panama Conferentiebundel 9 (1991)

Panama Cursusboek 9 – 1991 Thema: Deskundigheid Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bauersfeld, H. (1991). What works? (PDF). In Panama Cursusboek 9 deskundigheid (pp. 9-15). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Beishuizen, M. and Mulken, F. v. (1991). Onderzoekgegevens over oplossingsmanieren bij het rekenen tot…

ELWIeR en Ecent als één STEM