Voortgezet onderwijs
NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Aandacht voor NLT specifieke competenties: Fontys Tilburg
Hoeveel aandacht is er voor NLT specifieke competenties in de opleiding van Fontys lerarenopleiding Tilburg (FLOT)? Dat vindt u in het onderstaande inventarisatieoverzicht. Deze inventarisatie is gemaakt op 12 maart 2013. De contactpersonen waren Hendrik-Jan Groenenberg en Tom Goris.
NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Aandacht voor NLT specifieke competenties: VU
Hoeveel aandacht is er voor NLT specifieke competenties in de opleiding van Universitaire Lerarenopleiding, Faculteit Psychologie en Pedagogiek, Vrije Universiteit Amsterdam (VU)? Dat vindt u in het onderstaande inventarisatieoverzicht. Deze inventarisatie is gemaakt op 19 maart 2013. De contactpersonen waren Willem Hoekstra en Caspar Geraedts.
NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Competentieprofiel docent NLT
Elke docent met een eerstegraadsbevoegdheid in een van de vakken aardrijkskunde, biologie, natuurkunde, scheikunde of wiskunde is automatisch ook bevoegd om NLT te geven, mits hij op zijn school opereert als lid van een multidisciplinair NLT-team. Bevoegd betekent echter nog niet automatisch bekwaam, daarom heeft de Stuurgroep Verankering NLT opdracht gegeven dat er een landelijk…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Lang Boek: Ruim en evenwichtig, oordeelsvorming in de biologieles
Mag alles wat kan? Moet alles wat kan? Hoe laat je leerlingen nadenken en discussiëren over zulke vragen? Frans Olofsen, Agnes Legierse en Rob Boschhuizen schreven hierover een boek: ‘Ruim en evenwichtig, oordeelsvorming in de biologieles’. Een boek speciaal voor biologiedocenten in de tweede fase, maar ook bruikbaar voor andere bètavakken. Een kijkje in de biologieles van…
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Lang Morele oordeelsvorming – (top)sport en genen
De kennis en toepassingen op het gebied van genetica nemen toe. Veel van deze ontwikkelingen komen nog niet aan bod in het huidige onderwijs. Daardoor worden leerlingen niet goed voorbereid op besluitvorming over onderwerpen zoals genetisch testen. Het thema ‘topsport en genen’ leent zich goed om morele oordeelsvorming over genetisch testen te behandelen. In topsport gaat…
ANW // Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Intuïtie als basis voor moreel redeneren
Dit artikel gaat over de rol van intuïtie en emotie bij redeneren over (genetische) dilemma’s, en hoe deze informatie gebruikt kan worden om de oordeelsvorming van leerlingen te optimaliseren. De kennis en toepassingen op het gebied van genetica nemen toe. Daardoor wordt het steeds belangrijker dat leerlingen keuzes kunnen maken in genetische dilemma’s. Bijvoorbeeld of ze…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Bruikbaar digitaal leermateriaal en de digi-generatie
Dit webartikel geeft toegang tot twee onderzoeken die zijn gepubliceerd. Het ene heeft als focus de leermiddelenkeuze van de docent, het andere de (leerling-)gebruikers. Deze webpagina sluit af met verwijzingen naar essays over digitale leermiddelen. Over de diversiteit in mening en houding bij het bepalen van (digitaal) leermiddelenbeleid Binnen het Programma Leermiddelenbeleid hebben veel scholen dit jaar…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang 12 mei 2011 ECENT-conferentie: Hersenwerk in onderwijs
Op 12 mei 2011 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was de titel: Hersenwerk in onderwijs. Hieronder kunt u nog de aankondigingen met de inhoud van de openingslezing en de werkgroepen nalezen. Openingslezing: Hersenwerk in onderwijs Door: prof. Hilleke Hulshoff Pol, hoogleraar neurowetenschappen (UMCU) In deze lezing zal Hulshoff Pol laten…
NLT // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Een generiek model voor een professionaliseringsprogramma
Een goede implementatie van een vernieuwing vereist het leren van docenten. Daarom heeft Talitha Visser in haar promotieonderzoek een generiek model voor een professionaliseringsprogramma ontworpen. Dit model bestaat uit een voorbereidings-, uitvoer- en reflectiefase en kan vakspecifiek ingevuld worden. Visser heeft het programma ingevuld voor NLT, en getest. Het professionaliseringsprogramma droeg bij aan professionele groei…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Kennisnet Onderzoeksconferentie 2013: Wat werkt met ICT in het onderwijs
Op woensdag 24 april was de jaarlijkse onderzoeksconferentie van Kennisnet over wat werkt met ICT. Het thema was ‘De wisselwerking tussen onderzoek en praktijk’. Het programma bestond uit een openingslezing over coöperatief leren met behulp van ICT, gevolgd door 15 pitches over onderzoek naar ICT en het nut daarvan voor het onderwijs. In dit webartikel…
Biologie // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Genetische complexiteit met tumtums?
Bij veel leerlingen bestaat het misconcept ‘een gen bepaalt een eigenschap’. Hierdoor kan valse zekerheid over de rol van genen in het lichaam ontstaan. Leerlingen zeggen dan ook dingen als “mijn genen bepalen wie ik ben”. Dit doet geen recht aan de complexe interactie tussen veelal meerdere genen en de omgeving bij het ontstaan van…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang De rol van websites in professionaliseringsactiviteiten van bèta-lerarenopleiders
Internet speelt een steeds grotere rol in het dagelijks leven. Websites inzetten voor de professionele ontwikkeling van lerarenopleiders lijkt een logisch gevolg. Maar is internet wel een geschikt medium voor de professionalisering van lerarenopleiders? En maken lerarenopleiders gebruik van websites voor hun professionele ontwikkeling? Dit onderzochten Overbeek et al.. Lees hierover in het onderstaande TDβ-artikel. Download: Overbeek…
NLT // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang Opleiding en professionalisering NLT
Op 12 mei 2011 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was de titel: Hersenwerk in onderwijs. Lees hieronder het verslag van de werkgroep van Alice Veldkamp over opleiding en professionalisering NLT. Download: Powerpoint presentatie: NLT in de opleidingen exacte vakken Stand van zaken NLT implementatie Download: NLT quiz NLT conferentie maart 2011…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Een examenprogramma voor Onderzoek en Ontwerpen
Voor het vak Onderzoek en Ontwerpen (O&O) is een examenprogramma opgesteld, zowel voor havo als voor vwo. O&O is het gezichtsbepalende vak van een nieuw schoolprofiel: het technasium. Op de technasia is O&O zowel in de onderbouw als in de bovenbouw havo en vwo een verplicht vak. In de bovenbouw is O&O een verplicht profielkeuzevak…
ANW // Biologie // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang Kwantitatieve biologie in het onderwijs
Deze bijdrage is op basis van het promotieonderzoek Meten aan je Hart waarin is onderzocht hoe we kwantitatieve begrippen kunnen onderwijzen in het biologieonderwijs en welke rol informatietechnologie daarbij zou kunnen spelen. Mathematics seems to endow one with something like a new sense—Charles Darwin Zoals Darwin al voorzag, is de biologie van vandaag bij uitstek…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Hoe ontwerp je ‘duurzame’ lessen?
Wil jij ook gehoor geven aan de roep om aandacht voor duurzame ontwikkeling? Weet je niet goed hoe te beginnen? Dit artikel vertelt ervaringen. Zo voorkom je valkuilen en krijg je een richtlijn voor het ontwerpen van je lessen. Valkuilen in het ontwerpen van onderwijs voor duurzaamheid Ondanks de nobelheid van deze oproepen, zijn er…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang Het puberbrein
Hoogleraar neuropsychologie en psychobiologie Jelle Jolles beschrijft de ontwikkeling van het puberbrein en komt tot de conclusie dat een belangrijke ontwikkeling nog moet worden doorgemaakt als pubers 16 jaar zijn. In deze ontwikkeling speelt de omgeving een cruciale rol. Ouders en docenten zijn een substantieel onderdeel van die omgeving. Van het tiende tot het tweeëntwintigste…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Conferentie: Environment and Health in Science
Van 18 tot 21 augustus 2010 organiseerde het Institut für Gymnasial- und Berufspädagogik van de Universität Zürich (Zwitserland) de internationale conferentie “Environment and Health in Science”. Onderwerpen Environment and Health in Science Education (Regula Kyburz-Graber) Health Literacy – a Link Between Health Education and Science Education (Albert Zeyer) Science, Environment and Health Education: Towards a…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht
Werk je als docent in het bètaonderwijs? Of heb je op een andere manier in je werk veel te maken met het onderwijs in de bètavakken, bijvoorbeeld als uitgever, lerarenopleider of vakdidactisch onderzoeker? Dan ben je van harte welkom bij het informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht. Hier ontmoet je virtueel of ‘live’ collega’s uit de…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Genderverschillen in lerarenopleidingen
Nederlandse meisjes kiezen minder vaak voor een bèta/techniek-studie dan meisjes uit andere EU-landen, terwijl ze juist gemiddeld meer talent hiervoor hebben. Ook kiezen Nederlandse meisjes minder vaak voor bèta/techniek-studies dan Nederlandse jongens, terwijl jongens en meisjes er ongeveer evenveel talent voor hebben. Hoe komt dat en wat kun je daaraan doen? Deze vragen stonden centraal…
Natuur // Natuurkunde // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Lang Science-onderwijs vanuit een perspectief op gender-, taal- en etnische verschillen
In opdracht van vtb-pro zijn 2 literatuurstudies uitgevoerd naar de noodzaak van professionalisering van leraren primair onderwijs in wetenschap en techniek vanuit een diversiteitsperspectief. De belangrijkste onderzoeksvraag voor deze studies was: Welke knelpunten en aanknopingspunten voor verbreding zijn op te maken uit de onderzoeksliteratuur aangaande de gender-, talige en etnische verschillen in wetenschap en techniekonderwijs op de basisschool? Genderverschillen Onderwijs…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Kernreflectie voor het aanleren van vakdidactische competenties
Lerarenopleiders die vakdidactiek onderwijzen doen er goed aan om zich niet alleen te richten op vakdidactische kennis en vaardigheden. De (beroeps)identiteit van de docent in opleiding en daarmee samenhangende overtuigingen ten aanzien van leren en het schoolvak, spelen een belangrijke rol bij de vakdidactische ontwikkeling van docenten. Een biologiedocent kan bijvoorbeeld worden gedreven door de motivatie om via…
Biologie // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Specifiek voor vmbo ontwikkeld lesmateriaal: Je genen als glazen bol!
Genetische informatie wordt steeds toegankelijker. Het is al mogelijk om bij commerciële bedrijven of ziekenhuizen een genetische test te laten doen, die voor allerlei ziekten en eigenschappen aangeeft hoeveel kans je daarop hebt. Maar wat zegt zo’n uitslag eigenlijk? En wil je dit eigenlijk wel weten? Dat zijn vragen waar we in de nabije toekomst…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Kort Kennisbasis natuurwetenschappen en technologie
Deze kennisbasis (voor de onderbouw vo) is een voorbeelduitwerking van de kerndoelen, die laat zien wat de kenmerkende bijdrage van elk vak kan zijn, maar ook hoe die vakken met elkaar samenhangen. De uitwerking bouwt voort op onderzoek en onderwijsprojecten in binnen- en buitenland, en is bedoeld om leraren, auteurs en andere geïnteresseerden handvatten te bieden voor verder ontwikkelwerk.
NLT // Bovenbouw h/v // Lang Netwerk van NLT-didactici
In april 2013 kwamen negen lerarenopleiders en leerplanontwikkelaars in Utrecht bij elkaar, om te praten over de vraag of de oprichting van een netwerk van NLT-didactici wenselijk en levensvatbaar zou zijn. Dit bleek het geval.Inmiddels is een netwerk van NLT-didactici gevormd dat ongeveer drie keer per jaar samenkomt. De leden van dit netwerk zijn voor…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Een authentieke praktijk als leercontext
Teaching and learning of modelling in chemistry education. Authentic practices as contexts for learning Gjalt Prins Download FI Scientific Library 63 De nieuwe examenprogramma’s in de bètavakken beogen meer samenhang tussen en binnen de vakken, door het gebruik van de concept-context benadering. Prins presenteert in zijn proefschrift een methode waarbij je gebruik maakt van een…
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Moleculaire interacties als basis voor celactiviteiten
Leerlingen leren wel over eiwitten en hun structuur, maar niet hoe eiwitten een cruciale rol spelen in de activiteit van cellen. Daardoor zeggen leerlingen over celactiviteiten dingen als “Dat doet die cel gewoon”. Ook denken leerlingen dat er een rechtstreeks verband is tussen genen en eigenschappen, terwijl genen voor eiwitten coderen die weer bepalend zijn…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Videotoepassingen voor vakdidactisch onderwijs
Video is een medium dat in lerarenopleidingen steeds vaker wordt ingezet voor vakdidactisch onderwijs, naast video’s over vakinhouden. Dit artikel geeft een overzicht van de wijzen waarop opleiders PO, VO en MBO video voor het onderwijzen van didactiek kunnen gebruiken: Van registreren en reflecteren tot het bieden van contexten en ‘best practices’. Bron is het…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Enriched skeleton concept mapping met scripts bevordert betekenisvol leren
Een zorgpunt in het onderwijs is dat studenten teveel reproducerend leren, en te weinig betekenisvol. Hoe kun je onderwijs zodanig vormgeven dat studenten betekenisvol gaan leren? Zowel concept mapping als samenwerkend leren kan studenten aanzetten tot betekenisvol leren. Ton Marée combineerde deze twee methoden daarom tot enriched skeleton concept mapping met ingebouwde scripts. Uit het…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Concept cartoons
In 1991 hebben Brenda Keogh en Stuart Naylor de eerste concept cartoons ontwikkeld. Sindsdien is hier veel onderzoek naar gedaan en zijn er vele concept cartoons ontwikkeld. Concept cartoons, ook wel praatplaten of discussieposters genoemd, kunnen voor allerlei doeleinden worden ingezet. Bijvoorbeeld om misconcepten te herkennen en aan te pakken, maar ook als start voor onderzoekend…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort International Centre for STEM Education (ICSE)
Dit centrum voor de (didactiek in de) bètavakken is gehuisvest in Freiburg (Duitsland) en is in feite een netwerk van Europese partners. De centrale doelstelling is het bijeenbrengen van onderzoekers en beleidsmakers op het gebied van van de bètavakken (po, vo, mbo). Concreet wordt samengewerkt door middel van: project-aanvragen nieuwsbrief conferenties (o.a. Educating the Educators)…
Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Internationale PATT-conferentie
Op 23-26 augustus 2016 werd door de HU en de TU-Delft de 32ste internationale PATT- conferentie over techniekonderwijs georganiseerd. Het thema van de conferentie was technology education for 21st century skills. Gerald van Dijk (HU), Arien Bekker (oud-collega HU) en Marc de Vies (TU-Delft) namen de organisatie voor hun rekening. Onderdeel van de conferentie vormde een…
Natuur // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpend leren: het effect van itereren
Ingenieurs verbeteren hun ontwerp door te itereren: teruggaan naar eerdere ontwerpstappen en opnieuw uitvoeren ervan. Dit is een belangrijk element in ontwerpprocessen. Spontaan speelgedrag van kinderen wijst erop dat itereren een natuurlijke manier van leren is. Daarom heeft Annemarie Looijenga (leerkracht en onderzoeker aan de TU Delft) onderzocht wat er gebeurt als leerlingen drie keer…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Kennisbasis natuurwetenschappen en technologie, onderbouw VO
In opdracht van het ministerie van OCW heeft SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, de Kennisbasis natuurwetenschappen en technologie voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs ontwikkeld. Het betreft een richtinggevend leerplankader waarin de kerndoelen voor de vakken natuurkunde, scheikunde, biologie, fysische geografie en techniek semi-gedetailleerd zijn uitgewerkt. De gedachte achter de kennisbasis is dat een zekere…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Van ontwerptekeningen in de praktijk naar inzicht in bètaconcepten
Ontwerpen, of nauwkeuriger: het proces van ontwerpers, kan leerlingen op een natuurlijke manier inzicht geven in bètaconcepten. Martijn van Schaik onderzocht op het vmbo hoe tekeningen en modellen in een ontwerp- en bouwproces kunnen leiden tot begrip van wis- en natuurkundige concepten. Tekeningen hebben in het onderwijs vaak alleen een representatieve functie in enge zin:…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Voortgezet onderwijs // Lang PLON
In de periode 1980-1986 heeft PLON (Project Leerpakket Ontwikkeling Natuurkunde) enkele uitgaven gemaakt met lesmateriaal en lerarenhandleidingen.
Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Kort Tussendoelen wiskunde onderbouw vo geen wettelijke status
De tussendoelen voor de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde zullen geen wettelijke status krijgen.
Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Kort Denken over wiskunde – leerstoel didactiek van de wiskunde
Paul Drijvers Leerstoel didactiek van de wiskunde, Universiteit Utrecht Inaugurele rede Paul Drijvers, 21 mei 2015: Denken over wiskunde, onderwijs en ICT meer info
Biologie // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Save the date: 18 mei 2018 Ecent/ELWIeR conferentie
Op vrijdag 18 mei 2018 organiseren ECENT en ELWIeR samen de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. De perfecte gelegenheid om in contact te komen met collega’s en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen binnen het werkveld. Reserveer alvast de datum voor de volgende conferentie. Heeft u suggesties voor een thema, lezing of werkgroep? Laat…
Techniek (VO) // Middelbaar beroepsonderwijs // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Leren met VR
Is VR een hype of een blijvertje? Op het congres ‘Leren met VR: Virtual Reality in het onderwijs’ op 7 juni 2017 bij Enversed in Eindhoven werden de kansen van VR voor het onderwijs bekeken. Een korte impressie van de mogelijkheden. Waarom VR zou werken We leren het beste als we ons betrokken voelen, en…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Het kiezen van een methode
SLO heeft methodekeuze checklists ontwikkeld ter ondersteuning van docenten of secties die een keuze willen maken uit leermiddelen, zoals een lesboek of website. De checklists bestaan uit een lijst aandachtspunten waaraan je zelf een gewicht kunt toekennen. Uiteindelijk rolt er een rapportcijfer voor de methode uit. Er zijn checklists voor biologie, natuurkunde en scheikunde. Deze vindt u in dit…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ruimtevaart in de klas: een bron voor lesinspiratie
Ruimtevaart en sterrenkunde zijn fascinerende onderwerpen die veel leerlingen boeien en bezighouden. Tevens zijn veel onderwerpen uit het W&T-curriculum hieraan te koppelen. Dat maakt ruimtevaart geschikt als context voor aansprekende lessen. Ruimtevaartindeklas.nl biedt een schat aan inspirerende en uitdagende lessen voor de hele basisschool en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. De lessen zijn vrij beschikbaar en vrijwel allemaal…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Effectieve multimedia voor natuurwetenschappelijk onderwijs
Wat zijn kenmerken van effectieve multimediatoepassingen voor natuurwetenschappelijk onderwijs? Dat heeft Derek Muller onderzocht in zijn promotieonderzoek. Hieruit blijkt dat effectieve multimediatoepassingen expliciet misconcepten behandelen. Traditionele lecture-style presentaties waarin dit ontbreekt zijn ineffectief en zelfs schadelijk gebleken voor de opbouw van juiste kennis. Fast and frugal heuristics (vuistregels) Effectieve multimediatoepassingen behandelen expliciet alternatieve denkbeelden (misconcepten) In onderstaande video zet Muller…
Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Een strategie voor het recontextualiseren van biologische concepten
Kennis is niet statisch, maar flexibel. Hoe leer je leerlingen dat kennis altijd in ontwikkeling is, in plaats van dat de tekst in het boek ‘de waarheid’ is? Daan van Weelie ontwikkelde in zijn promotieonderzoek een onderwijsleerstrategie om leerlingen dit te leren, door het recontextualiseren van biologische concepten. Hierbij is het van belang om activiteiten,…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang PARRISE-project
Promoting Attainment of Responsible Research and Innovation in Science Education Europees project Socio-Scientific Inquiry-Based Learning: connecting formal and informal science education with society (december 2017) Verwijzingen www.parrise.eu Socio-Scientific Inquiry Based Learning (SSIBL), beschrijving van deze benadering Science & Society in Education (Special Issue of the School Science Review)
ANW // Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Terugblik op Ecent/ELWIeR conferentie 2017
Op 19 mei kwamen ongeveer 120 lerarenopleiders bij elkaar in Utrecht voor de jaarlijkse conferentie voor pabo, tweede- en eerstegraads lerarenopleiders. Het thema was: ‘Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding’. De conferentie startte met een openingslezing over de Leidse Tyrannosaurus Rex door Yuri Matteman, hoofd afdeling educatie van Naturalis. Dit werd direct…
Natuurkunde // Scheikunde // Onderbouw h/v // Lang Differentiatie Binnen Klassenverband – Natuurwetenschappen
Op deze pagina vindt u alle DBKna-uitgaven, downloadbaar als pdf.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang De natuurwetenschappelijke methode als een basis voor leren?
De leerling is tijdens zijn opleiding continu nieuwe kennis aan het ontdekken of bestaande kennis aan het herzien, net als een wetenschapper. De denk- en werkwijze die een wetenschapper gebruikt, kan een leerling gebruiken om zelf kennis eigen te maken. Om deze methode te gebruiken moet een leerling beschikken over onderzoeksvaardigheden: van problemen onderkennen tot…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang De geschiedenis van wetenschappelijke geletterdheid in het onderwijs
Al sinds de introductie van de term ‘wetenschappelijke geletterdheid’ in de jaren ‘50, is er onduidelijkheid en onenigheid over de betekenis ervan. Dit artikel geeft achtergrondinformatie over wetenschappelijke geletterdheid, aan de hand van verschillende definities/invullingen die er in de 20e eeuw aan gegeven zijn, en de betekenis hiervan voor het onderwijs. De inhoud van dit artikel…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Tipping Point Ahead: over kantelpunten in het klimaat
Tipping Point Ahead is een interactief project voor middelbare scholieren, op initiatief van het Netherlands Earth System Science Centre (NESSC). Onderzoekers binnen NESSC willen klimaatverandering beter begrijpen en betrouwbare voorspellingen doen over het klimaat van de toekomst. Maar hoe pak je dat onderzoek aan?
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Universitaire cursus geofysica
In de periode 22 april – 1 juli 2016 wordt in het kader van het universitaire bijscholingsprogramma (natk4all) een cursus gegeven over het keuzeonderwerp “Geofysica”. Deze Natk4all cursus voor natuurkundedocenten wordt op vijf vrijdagmiddagen (en één middag tentamen) verzorgd door collega’s van de Universiteit Utrecht op een locatie vlakbij Utrecht CS. Het uitgangspunt van de…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Lost in Choices? Conferentie Gender & STEM in het hoger onderwijs
Hoe is het met de kansen en ambities van vrouwelijke studenten in Nederland in het STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) domein? Hoewel nog met mondjesmaat, neemt het aantal vrouwelijke studenten dat aan een STEM opleiding begint toe. Toch lijken deze vrouwen in praktijk vaak niet zeker van hun keuze. De kans dat we hen bij…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten van de ECENT/ELWIeR conferentie 2016: Bèta in samenhang in 2032
Woensdag 18 mei 2016 bezochten bijna 150 deelnemers de eerste gezamenlijke conferentie voor lerarenopleiders van ECENT en ELWIeR. De openingslezing van Marc de Vries (TU Delft) over de overlap tussen de verschillende componenten van STEM gaf een prachtige introductie voor de eerste werkgroepronde. In deze ronde is extra aandacht besteed aan de samenhang tussen de verschillende disciplines; uniek voor…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Periodieke peilingen van het onderwijs
Onlangs kwam het rapport ‘Peil.Natuur en Techniek 2015-2016’ uit bij de onderwijsinspectie. Het blijft nog een beetje zoeken hoe ‘we’ (pabo’s, scholen) natuur & techniek echt een goede plek kunnen geven, waarin onderzoekend en ontwerpend leren effectief vormgegeven kunnen worden. Er moet vooral op pabo’s nog verder geïnvesteerd worden in dit gebied, onder andere in samenhang met andere vakken.
Techniek (VO) // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Workshop Vedotech conferentie 2011 ‘Techniekonderwijs en Diversiteit’
Powerpoint en filmpje bij de presentatie van Gerald van Dijk op 11 november 2011. Download: Powerpoint presentatie
Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Lang Ruimte-experts leggen link tussen curriculum en beroepspraktijk
Expert, wetenschappers, onderzoekers en technici uit de praktijk kunnen een inspirerende rol spelen binnen het beta- en techniekonderwijs. Helaas is het niet altijd mogelijk om ze in de klas uit te nodigen. In de videoserie ”De ruimte-experts” gaat klokhuispresentator Maurice Lede daarom op bezoek bij professionals uit de wereld van de ruimtevaart en sterrenkunde. Met behulp van experimenten geven…
Biologie // Vmbo // Lang NIBI-conferentie: Biodiversiteit en evolutie heel praktisch
Vrijdag 27 mei bezochten zo’n 275 biologiedocenten, toa’s, leraren in opleiding en lerarenopleiders de derde biologieconferentie voor vmbo en onderbouw havo/vwo. Deze vond plaats in en rondom de bossen van Lunteren. Het thema ‘biodiversiteit en evolutie heel praktisch’ kwam tot uiting in de vele buitenworkshops en lezingen. Zo trapte bionische vrouw Ylva Poelman af met een lezing…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen
Het Tijdschrift voor Didactiek der bètawetenschappen was een wetenschappelijke tijdschrift over de didactiek van wiskunde en natuurwetenschappen van 1983 tot 2013. Op deze pagina vindt u alle publicaties (pdf)
Natuurkunde // Voortgezet onderwijs // Lang Concept-context kritisch benaderd voor natuurkunde
De bètavernieuwingscommissies hebben hun rapporten het licht doen zien. Daarin komen twee zaken steeds naar voren: er moet meer samenhang komen en de concept-contextbenadering dient te worden toegepast. Het moet dus anders, en zo hoort het ook bij vernieuwing! Maar wat is toch die concept-contextbenadering?
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Een artikel schrijven voor ELWIeR / Ecent
De artikelen op deze website zijn primair gericht op lerarenopleiders in de STEM-hoek (rekenen-wiskunde, science, techniek). De redactie vindt het leuk als docenten (experts, onderzoekers) zelf het initiatief kunnen nemen een artikel te schrijven. In dit artikel enkele aanwijzingen
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Lang Workshop teamteaching
Tijdens de studieconferentie Bèta-Vakvernieuwing en de lerarenopleidingen op 5 juni 2009 hield Hannah Wielenga een workshop over team teaching.Docenten in het VO opereren steeds vaker in teamverband, bij het ontwikkelen en evalueren van hun onderwijs, maar ook bij de uitvoering. Kernteams begeleiden groepen leerlingen bij het werken aan prestaties op het VMBO. Multidisciplinaire NLT teams geven soms aan meer klassen tegelijk les. En er zijn tal van incidentele vakoverstijgende projecten.
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Lectoraten didactiek rekenen/wiskunde en natuurwetenschappen
Welke lectoraten op het gebied van de bètadidactiek zijn er? Waar houden zij zich mee bezig? Een overzicht
Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Lang Techniek 15+
Techniek 15 + was een landelijk project (2000-2002) waarin verschillende instituten en een groot aantal technische vervolgopleidingen samenwerkten. Het heeft allerlei vormen van creatieve en ontwerpende opdrachten ontwikkeld als onderdeel van de bètavakken in de bovenbouw. Scholen werkten samen in regionale verbanden, gegroepeerd rond lerarenopleidingen en universiteiten.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten van de ECENT conferentie 2012: Leergemeenschappen
Op 16 mei 2012 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was het thema Leergemeenschappen. Hieronder vindt u een weblecture van de openingslezing en verslagjes en presentaties van de werkgroepen. In de NVOX is een artikel gepubliceerd over de ECENT conferentie 2012: “Leergemeenschappen in actie bij ECENT: Over samenwerking tussen opleiders, docenten en lio’s natuurwetenschappen en techniek”
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten van de ECENT conferentie 2013: Digitale didactiek
Op 15 mei 2013 vond de jaarlijkse ECENT conferentie plaats. Dit jaar was het thema ‘Digitale didactiek: ICT gebruik in de bèta-lerarenopleiding’. Hieronder vindt u verslagen van de openingslezing en werkgroepen. Tevens zijn de bijbehorende presentaties, een film van de openingslezing en foto’s van de dag te vinden. In de NVOX is een artikel gepubliceerd over de ECENT conferentie 2013: “Digitale didactiek: hoe zet je ICT effectief in? Enkele good practices voor de bètavakken”.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten van de ECENT conferentie 2014: Het Bèta-mozaïek
Op 21 mei 2014 vond de jaarlijkse ECENT conferentie plaats. Dit jaar was het thema ‘Het Bèta-mozaïek: Samenhang in de vakken’. Hieronder vindt u verslagen van de openingslezing en werkgroepen. Tevens zijn de bijbehorende presentaties, een film van de openingslezing en foto’s van de dag te vinden.
In de NVOX is een artikel gepubliceerd over de ECENT conferentie 2014: “Het bèta-mozaïek: Samenhang tussen de vakken”.
Rekenen/Wiskunde (vo) // Voortgezet onderwijs // Kort De computer in de wiskunde: breekijzer of oud schroot? Vakantiecursus 2017
Aankondiging vakantiecursus 2017 (eind augustus, begin september). Ook voor studenten van de lerarenopleiding wiskunde!
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten van de Ecent/ELWIeR Conferentie 2017: Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding
De opbrengsten van de conferentie van 19 mei 2017
Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Voortgezet onderwijs // Kort OCW wil graag input van rekenexperts voor een mini-reken-onderzoekje dit voorjaar
Dalende trend in rekenresultaten (TIMSS en eindtoets primair onderwijs) zijn voor OCW aanleiding zelf een onderzoekje uit te voeren op dit gebied.
Ze doen dit door rekenexperts uit te nodigen een online enquete in te vullen en er is een bijeenkomst op 7 juni 2017
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten van de ECENT conferentie 2015: De leerling als ontwerper
Op 20 mei 2015 vond de jaarlijkse ECENT conferentie plaats. Dit jaar was het thema ‘De leerling als ontwerper’. Hieronder vindt u verslagen van de openingslezing en werkgroepen. Tevens zijn de bijbehorende presentaties, een film van de openingslezing en foto’s van de dag te vinden.
In de NVOX is een artikel gepubliceerd over de ECENT conferentie 2015: “De leerling als ontwerper”.
Natuur // Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Kort Gratis cursus ‘Taalgericht W&T-onderwijs: de kracht van de combinatie’
Ben jij pabodocent natuur en techniek of taaldidactiek? En ben je geïnteresseerd in de kracht van de combinatie van beide vakken? Meld je dan nu aan voor de gratis cursus ‘Taalgericht W&T-onderwijs: de kracht van de combinatie’. Blended learning voor pabodocenten De cursus bestaat uit een combinatie van online leermodules en contactbijeenkomsten. Door middel van…
Biologie // Voortgezet onderwijs // Lang Synenergene: lesmateriaal over synthetische biologie
Informatie over synthetische biologie en de maatschappelijke vraagstukken die bij dit nieuwe wetenschapsgebied horen voor docenten en wetenschapscommunicatoren die hun doelgroepen willen ondersteunen in het aangaan van de dialoog rondom dit onderwerp.
Biologie // Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Lang Bionica: techniek en biologie
Een pleidooi voor het gebruik van voorbeelden uit de biologie om technische principes aan te leren
Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Lang Debatteren in de techniekles
De beschouwende kant van techniek is onderdeel van één van de kerndoelen van het leergebied ‘Mens en Natuur’.
Kerndoel 30: De leerling leert dat mensen, dieren en planten in wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel positief als negatief kunnen beïnvloeden. Techniek is dus onlosmakelijk verbonden met waarden en normen. Van de techniekdocent wordt verwacht dat hij daar aandacht aan besteedt.
ANW // Biologie // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Morele oordeelsvorming over Genomics
Veranderen we de genen van een embryo bij een IVF procedure? Worden mensen al gekloond? Kunnen we in de toekomst een ‘kind op bestelling krijgen’?
Biologie // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ecologie: wat kennen en kunnen leerlingen aan het einde van het VWO?
Wat moeten leerlingen weten en kunnen met betrekking tot ecologie? Wat wordt daarvan getoetst in de Centrale Examens (CE’s)? Analyses n.a.v. deze vragen leiden tot concrete aandachtspunten voor docenten en lerarenopleiders met betrekking tot onderwijs in de ecologie. Wat leerlingen moeten weten en kunnen is vastgelegd in examenprogramma’s en syllabi1. Voor de CE analyses zijn…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort ECENT/ELWIeR conferentie 19 mei 2017: Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding
Op vrijdag 19 mei 2017 wordt de ECENT/ELWIeR conferentie gehouden. Het thema van dit jaar is: Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding. De conferentie start met een openingslezing over De Leidse Tyrannosaurus Rex door Yuri Matteman, hoofd afdeling educatie van Naturalis. Dit wordt direct vervolgd in een ontwerp-sessie rondom deze zelfde Trix. In…
Biologie // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang De concept-contextbenadering voor het biologieonderwijs
Met de concept-contextbenadering is het mogelijk voor een specifieke groep leerlingen voor hen relevante onderwijsinhoud te selecteren. Daartoe wordt het begrip ‘context’ gedefinieerd als handelingspraktijk. Onderwijsdoelstellingen op basis van de concept-contextbenadering richten zich op gebruik van concepten in contexten. Dit type doelstellingen bepaalt het speelveld waarbinnen didactische keuzen kunnen worden gemaakt.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Internationale projecten STEM
Leren en professionaliseren is verder kijken. Op deze pagina vindt u een overzicht van internationale websites die voor lerarenopleiders en leraren in natuur(wetenschap) en techniek interessant kunnen zijn.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Mascil: Onderzoekend leren in beroepscontexten
Leerlingen krijgen op school weinig te zien van het beroepenveld waar de kennis en vaardigheden die ze op school leren van pas komen. Ook gebruiken docenten weinig activerende werkvormen in hun lessen, terwijl uit onderzoeken blijkt dat die aanpak de motivatie voor het leren en de interesse in de bètavakken kan verhogen. Binnen het Europese project Mascil wordt geprobeerd aan beide tekorten wat te doen.
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Lang Professionaliseren bètadocenten
‘Van een lerende vakdocent leer je het meest’ (2008). Onderstaande webartikel geeft enkele punten uit de oratie van Jan van Driel weer. Het start met een kort historisch overzicht van het onderzoek naar de professionalisering van bètadocenten. Daarna wordt het begrip ‘pedagogical content knowledge’ toegelicht. De volledige tekst van de oratie is als download onderaan dit artikel beschikbaar.
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Just in time teaching
Je gaat je les voorbereiden. Welke onderwerpen hebben extra aandacht nodig? Welke zijn goed begrepen? Met behulp van email of een elo kun je voorafgaand aan de les leerlingen vragen laten beantwoorden of de uitvoering van opdrachten op laten sturen. Met die informatie kun je de les dan beter indelen.
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Techniek (VO) // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Kennisgebieden als focus van begeleiding bij onderzoekend leren
Bij het onderzoekend leren stellen leerlingen zelf een onderzoeksvraag op en beantwoorden deze via een eigen onderzoek. Leerkrachten in het primair onderwijs vinden het soms lastig om deze open wijze van leren te begeleiden en kunnen daarbij ondersteuning gebruiken. Het onderzoek van Martina van Uum speelt hier op in. Ze ontwikkelde een pedagogisch-didactisch raamwerk waarmee leerkrachten hun leerlingen kunnen begeleiden tijdens de verschillende fasen van onderzoekend leren, zoals het opzetten en uitvoeren van onderzoek, het concluderen en het presenteren van de uitkomsten. Het raamwerk maakt onderscheid tussen vier kennisgebieden: conceptuele, procedurele en sociale kennis en kennis van wetenschap. Door aandacht te besteden aan deze kennisgebieden kunnen leerkrachten het leerproces van hun leerlingen ondersteunen
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Misconcepten
In een poging de wereld om zich heen te begrijpen, nemen we denkbeelden aan die een logische verklaring geven voor verschijnselen in onze omgeving. Wanneer deze denkbeelden onjuist zijn noemen we ze misconcepten. Ze ontstaan steeds weer bij iedere generatie opgroeiende mensen, onder meer door informele cultuuroverdracht tijdens de opvoeding en contact met leeftijdsgenoten
Natuurkunde // Voortgezet onderwijs // Lang Praktijkonderzoek door natuurkundestudenten over hun eigen schoolpraktijk
Leraren kunnen veel leren over hun leerlingen door de eigen schoolpraktijk te onderzoeken. De instrumenten voor gegevensverzameling die daarvoor nodig zijn, moeten ze dan vaak zelf maken. Het gaat om instrumenten als test, interview, vragenlijst, observatie of toets. Door eerst een voorspelling doen, worden de gevonden resultaten des te interessanter. Meestal is het toch anders dan gedacht.
Biologie // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Morele oordeelsvorming – genetisch testen
De kennis en toepassingen op het gebied van genetica nemen toe. Veel van deze ontwikkelingen komen nog niet aan bod in het huidige onderwijs. Daardoor worden leerlingen niet goed voorbereid op besluitvorming over onderwerpen zoals genetisch testen. In dit webartikel vindt u lesmateriaal en achtergrondinformatie waarmee u aan de slag kunt met morele oordeelsvorming over genetisch testen.
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang MaSDiV – Omgaan met diversiteit in de bèta-vakken
Er worden docenten onderbouw vo science/wiskunde gezocht die nascholing zouden willen volgen op het gebied van ‘omgaan met verschillen in de bètavakken’. Het project gaan over het (culturele) diversiteit in de STEM lessen (onderbouw vo). Daarbij wordt aandacht besteed aan (na)scholing op het gebied van STEM en (culturele) diversiteit.
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Lang IncluSMe
Erasmus+ project “Intercultural learning in mathematics and science initial teacher education” voor de lerarenopleiding
NLT // Techniek (VO) // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Olifant klok: een context voor multicultureel techniek/science onderwijs
Een voorbeeld van een ‘klok’ waarin diverse culturele/religie stromingen bij elkaar komen (Islam, China, Griekenland)
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang 6 Aspecten van een onderzoekende houding
In alle fasen van het onderwijs is het werken aan een onderzoekende houding belangrijk. Het begint met het voeden van de nieuwsgierigheid van kleuters, maar waar koersen we in het onderwijs op af? Roeland van der Rijst komt in zijn onderzoek onder universitaire docenten in de natuurwetenschappen uit op zes verschillende aspecten die voor hen een onderzoekende houding typeren.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Voortgezet onderwijs // Lang Authentieke contexten in natuurwetenschappelijk onderwijs
Authentiek natuurwetenschappelijk onderwijs is ontwikkeld in de jaren ‘90 (Roth, 1995). Het was min of meer een reactie op onderzoek waaruit duidelijk bleek dat veel van wat mensen in hun dagelijkse en professionele leven ondernemen, nauwelijks wordt beïnvloed door opgedane ervaringen bij de bètavakken (Lave, 1988). Uit deze constatering kwam het fundamentele idee naar voren om onderwijs in de natuurwetenschappelijke vakken te benaderen vanuit een cultureel perspectief. Uitgaande van dit perspectief is het leren van natuurwetenschappen meer dan alleen het leren toepassen van formele natuurwetenschappelijke kennis en vaardigheden op problematische situaties.
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Lang Van reguliere tot context-concept lessen in 5 stappen
In dit artikel wil ik laten zien dat het ombouwen van reguliere lessen tot context-concept lessen niet heel moeilijk hoeft te zijn of veel tijd hoeft te kosten. Ik zal een aantal mogelijkheden stapsgewijs beschrijven in opklimmende moeilijkheidsgraad. De eerste stap verwijst niet naar een bepaald type context-concept onderwijs maar naar belangrijke voorwaarde voor het uitproberen van nieuw onderwijs: lestijd.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Wetenschappelijke geletterdheid ontwikkelen: de Socratische discussie
Verslag van de werkgroep “Reflecting on Thinking” tijdens een eendaagse ASE Londen Conferentie. Hoe kun je leerlingen uitnodigen tot wetenschappelijk denken en wetenschappelijk taalgebruik? Een werkvorm hiervoor is de ‘Socratische discussie’. Hierbij krijgen groepjes leerlingen een rol toegewezen in een wetenschappelijk discussie. Deze werkvorm combineert bestaande didactische modellen tot een effectieve strategie om wetenschappelijke thema’s met een ethisch conflict te bespreken en doorgronden. Dit webartikel bevat achtergrondinformatie, lesideeën en lesmateriaal behorende bij de werkvorm ‘Socratische discussie’.
Biologie // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang ‘Hands on: Evolutie’: lesmateriaal voor de onderbouw van het VO
Evolutie wordt vaak pas in de bovenbouw behandeld. Dat betekent dat leerlingen laat vertrouwd raken met een van de belangrijkste theorieën uit de biologie. Met deze korte lessenserie van vier lessen kunnen onderbouwdocenten hun leerlingen toch bekend maken met de evolutietheorie.
Techniek (VO) // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Het beoordelen van een ontwerp
Het beoordelen van een ontwerp van een leerling met behulp van een beoordelingstabel of rubric in de technieklessen van vmbo en onderbouw havo vwo.
Natuurkunde // Voortgezet onderwijs // Lang Handboek natuurkundedidactiek
Auteurs: Koos Kortland, Ad Mooldijk en Hans Poorthuis Website: natuurkundedidactiek.nl De bij dit boek gemaakte website geeft de mogelijkheid tot een verdere verbreding, verdieping en onderbouwing door het raadplegen van lesmateriaalvoorbeelden en oorspronkelijk bronnenmateriaal. De website geeft ook ondersteuning voor lerarenopleiders bij het gebruik van dit handboek in de vorm van mogelijke en naar eigen…
Natuurkunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort De ‘Stralende week’ van Nucleair Nederland
Om 10:15 uur komt er een grote bus aan bij de Spanjeweg in Nieuwdorp. Een klein kwartiertje eerder was er een ander bus aangekomen op de Drienemansweg in Almelo. In deze bussen zaten de eerste 80 van de ruim 300 leerlingen die of de COVRA of URENCO kwamen bezoeken. Deze leerlingen en hun docenten deden mee aan…
// Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort PARRISE end conference, August 20th, 2017, Dublin
Experience new ways of introducing social issues in science education, learn about innovating teacher professional development. Witness how teachers stage these approaches in their classroom. The conference ‘Science and society in education’ is aimed at science teachers and teacher trainers (primary and secondary education), science education researchers, informal science educators, and representatives from government and…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Rapport ‘Interesses en studiekeuze van jongeren met bètatalent’
De afgelopen jaren zijn er binnen de Universiteit Utrecht verschillende masterscripties geschreven over leerlingen van het Junior College Utrecht (JCU) en de U-Talent Academie (U-TA). De scripties doen verslag van onderzoek naar de interesses, interesseontwikkeling en studiekeuzeprocessen van deze leerlingen. Welke interesses hebben JCU- en UTA-leerlingen met betrekking tot bèta-disciplines, maar ook daarbuiten? Hoe ontwikkelen…
Rekenen/Wiskunde (vo) // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Dobbelen voor de winst tijdens de Wiskunde B-dag
“Op een vroege vrijdagochtend in november betraden we het klaslokaal op school met allen een wat vermoeide aanblik. Een hele dag wiskunde voor de boeg, we konden ons iets ontspannenders voorstellen. Maar het begon met spelletjes, dobbelspelletjes en kansen op winst, dat was verre van saai. Bereken hoe groot de kans is om te winnen,…
