Scheikunde
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Kort Toolkit Formatief Evalueren vernieuwd en uitgebreid
Handige instrumenten en documentatie die direct in de praktijk van klas en opleiding te gebruiken is, staat nu toegankelijk bij elkaar! In een eerder artikel werd de Toolkit Formatief Evalueren beschreven, gevuld met de opbrengsten van de leernetwerken van SLO, VO-raad, HU en WUR. Inmiddels is de toolkit uitgebreid en in een nieuw jasje gestoken….
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Beroepsonderwijs // Hoger Onderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Lectoraat Didactiek van de Bètavakken
Didactiek van de Bètavakken Bert Bredeweg Info bij HvA Met ingang van 1 oktober 2018 is Bert Bredeweg benoemd tot lector Didactiek van de Bètavakken bij de Hogeschool van Amsterdam.Kernvraag van het lectoraat is wat effectieve didactische interventies zijn voor het ontwikkelen van kennis, vaardigheden en attitudes in de bètavakken in de grootstedelijke context. Het…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Kort Ontwikkeling van curriculum frameworks in het VK
In het Verenigd Koninkrijk zijn de drie bèta-vakverenigingen – de Royal Society of Biology (RSB), de Royal Society of Chemistry (RSC) en het Institute of Physics (IoP) – met een zeer interessant project bezig. In eerste instantie zelfstandig, maar ook steeds meer in overleg, zijn ze zogenaamde frameworks aan het ontwikkelen voor toekomstige curricula: adviezen…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort Vooraankondiging – ELWIeR/Ecent conferentie 15 mei 2020
Save the date! 15 mei 2020, Utrecht De jaarlijkse conferentie voor alle lerarenopleiders STEM! Meer informatie! Lees meer
Scheikunde // Voortgezet onderwijs // Lang Het leren en onderwijzen van macro-meso-microdenken
Een molecuul suiker smaakt zoet, net als een suikerklontje. Een molecuul uit slagroom is echter niet schuimig, wat de slagroom zelf wel is. Eigenschappen van een stof of materiaal op macro-niveau zijn dus niet zomaar van kracht op micro-niveau. Leerlingen hebben moeite om die relatie tussen macro en micro te begrijpen. Hoe leer en onderwijs…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Evaluating the quality of inquiries: an approach for self-evaluation of accuracy, reliability and validity in school science inquiries by pre-university students
Van der Jagt, S. (2016). Evaluating the Quality of Inquiries. An approach for self-evaluation of accuracy, reliability and validity in school science inquiries by pre-university students. Vrije Universiteit, Amsterdam. Bespreking door Ed van den Berg Website met proefschrift en bronnen Interview met Saskia van der Jagt en leerlingen op Leraar 24 Elk leerling onderzoek…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort Curr.nu en de lerarenopleiding M/N (tussenstand zomer 2019)
Naar aanleiding van de werkgroep over het werk van het ontwikkelteam M/N op de Ecent conferentie van 17-5-2019 “Onze wereld is de directe werkelijkheid waar leerlingen zich kunnen verwonderen, leren en ontwikkelen. Vanuit verschillende disciplines leer je jezelf en de wereld om je heen (ver)kennen, begrijpen, verklaren en waarderen. Het leergebied leent zich om een…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wetenschap/Techniek (PO) // Voortgezet onderwijs // Kort Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON)
| PO | VO | Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen nvon.nl Van de website (2024): De NVON is een vakvereniging en tevens vakbond voor (aankomend) docenten en TOA’s of ondersteunend personeel in de natuurwetenschappen en technologie. Zij komt op voor het belang van goed onderwijs en doet dit door middel van share: delen van kennis en…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Toolkit Formatief Evalueren
De opbrengsten van drie leernetwerken van SLO en VO-raad rond het thema ‘formatief evalueren’ zijn beschikbaar in een online toolkit. Daar zijn instrumenten en publicaties te vinden om in de klas, op school en in de lerarenopleiding mee aan de slag te gaan met formatief evalueren. SLO en de VO-raad hebben in 2017 leernetwerken van…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Monitoronderzoek invoering vernieuwde examenprogramma’s
In hoeverre wordt de beoogde bètavakvernieuwing – zoals ingevoerd met de nieuwe examenprogramma’s havo en vwo voor biologie, natuurkunde en scheikunde – geïmplementeerd en gerealiseerd in de onderwijspraktijk? Dat is de hoofdvraag van het onderzoek dat SLO heeft uitgevoerd conform het invoeringsplan (Michels,2010). Binnen deze onderzoeksvraag is een antwoord gezocht op vier deelvragen: Wat…
U-Talent
Over U-Talent U-Talent is een samenwerkingsverband tussen de Universiteit Utrecht, de Hogeschool Utrecht en meer dan 40 partnerscholen uit de regio Utrecht. Het doel van U-Talent is om het regionale bètaonderwijs in het VO én in de bachelor van het HO te versterken en de aansluiting tussen VO en HO te verbeteren. Sinds schooljaar 2017/2018…
Biologie // Natuur // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Lectoraat Curriculumvraagstukken
Elwin Savelsbergh Kenniscentrum Leren en Innoveren van Hogeschool Utrecht Lectoraat Curriculumvraagstukken funderend onderwijs Dit lectoraat werkt aan de versterking van het curriculum in het primair en voortgezet onderwijs en in het hoger beroepsonderwijs. Een speerpunt in het programma is de bijdrage van de bèta-vakken aan Leren voor Duurzame Ontwikkeling. Kernvragen in het onderzoeksprogramma zijn: welke…
Scheikunde // Basisonderwijs // Kort Conferentie ‘Droom, durf, doe’ over innovatie en de kracht van uitproberen
Voor: leerkrachten basisonderwijs, pabo-studenten en andere geïnteresseerden Datum: woensdag 14 november 2018 Tijd: 13:00 – 17:00 uur Locatie: De Haagse Hogeschool, Johanna Westerdijkplein 75, 2521 EN Den Haag Door fouten te maken, kun je innoveren Streven naar perfectie, de maatschappelijke norm, is meestal geen goede raadgever voor creatieve mensen. Risicomijdend gedrag leidt tot saaiheid en…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Kort Handreikingen schoolexamen: handig naslagwerk
De handreikingen bij het schoolexamen van SLO bestaan sinds 2007 als papieren versies en pdf’s, maar sinds enkele jaren zijn ze interactief gemaakt en online te raadplegen. Ze zijn er voor alle vakken en alle schooltypen van het voortgezet onderwijs; de informatie hieronder heeft specifiek betrekking op de handreikingen voor de natuurwetenschappelijke vakken en wiskunde….
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Kort Masterclasses bij Bètapartners
Heb je altijd al een kijkje willen nemen binnen een groot bedrijf? En wil je weten hoe alle (bèta)vakken samenkomen in de werkzaamheden binnen een bedrijf? Meld je dan aan voor één van de masterclasses bij bedrijven die Bètapartners komend schooljaar organiseert! Er is een masterclass bij Shell (Technologie achter olie- en gaswinning) en Tata…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Woudschoten Chemie Conferentie – 2 en 3 november 2018
De Woudschoten Chemie Conferentie is de conferentie voor docenten in het scheikundeonderwijs voor havo- en vwo-leerlingen in Nederland. De conferentie wordt jaarlijks bezocht door ruim 300 scheikundedocenten uit heel het land. Het toont aan dat deze conferentie inmiddels een onmisbare ontmoetingsplek is geworden voor de familie van chemiedocenten. Het scheikundeonderwijs is en blijft in beweging,…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort Tijdschriften
Diverse tijdschriften op het gebied van science, mathematics en STEM Science nationaal NVOX internationaal International Journal of Science Education Science Education Wiskunde/rekenen nationaal Euclides Volgens Bartjens Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek internationaal Educational Studies in Mathematics Journal on Mathematics Education Journal for Research in Mathematics Education (NCTM) Research in Mathematics Education For the Learning…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Kort Conferentie interdisciplinaire STEM studies, Slowakije, 28-8 a.s.
Graag aandacht voor deze conferentie: International Conference of Interdisciplinary STEM Studies, 28 August 2018 Nitra Slovakia Lectures and workshops on intercultural learning in mathematics and science disciplines, culture-related contexts and different perspectives on current ecological problems. Participants will share ideas how to implement intercultural ideas to initial teacher education. Conference opens opportunities for exchange of…
Natuurkunde // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Voortgezet onderwijs // Lang Het opleiden van taalbewuste docenten STEM, hoe doe je dat?
Op maandag 28 mei 2018 verdedigde Gerald van Dijk zijn proefschrift ‘Het opleiden van taalbewuste docenten natuurkunde, scheikunde en techniek: een ontwerpgericht onderzoek’ in het Academiegebouw van de UU. Promotoren Harrie Eijkelhof (bètadidactiek, UU) Wilmad Kuiper (curriculumvernieuwing béta, UU/SLO) Maaike Hajer (taalwetenschappen, HU, Uni. of Malmö) Lectoraat bèta- en technologiedidactiek: Elwin Savelsbergh Verwijzingen Platform taalgericht…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort Terugblik ELWIeR/Ecent conferentie 2018
Op vrijdag 18 mei 2018 organiseerden ECENT en ELWIeR de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. Het thema van dit jaar was: Doorlopende leerlijnen. Er kwamen ongeveer 120 mensen op af. Hermen Borst, werkzaam bij de Deltacommissaris, verzorgde de openingslezing ‘Geografie als verbindende discipline in het Deltaprogramma’. Hier werd op gereflecteerd door een viertal lerarenopleiders. Daarna werden…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Kort Zomerstudiedag ELWIeR/Ecent 22 juni 2018
Regelmatig organiseren we een zomerstudiedag. Deze keer is dat op 22 juni 2018 Freudenthal instituut Buys ballotgebouw, zaal 4.31 (onderdeel 1) en zaal 4.01 (onderdeel 2) Uithof Utrecht, Universiteit utrecht (Ingang via het koningsbergergebouw. Klik hier voor een routebeschrijving en parkeergelegenheid. Beschrijving Deze dag is bedoeld voor lerarenopleiders, docenten en onderzoekers. In feite zijn het…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Educating the Educators – conferentie
International Conference on approaches to scaling-up professional development in mathematics and science education Doel van de ‘Educating-the-Educators’-conferentie is een bijdrage leveren aan de ondersteuning van nascholing en initiële scholing (STEM) op het gebied van onderzoekend en ontwerpend leren. The conference aim is to provide a platform for exchange among research and practice on successful IBL…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Basisonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang Rekenbewust vakonderwijs
Doel van het platform rekenbewust vakonderwijs: Het rekenen in de andere vakken van het vmbo en havo/vwo versterken Afstemming tussen vakdocenten, o.a. in de vorm van professionalisering Informatie-voorziening en materiaalontwikkeling Praktijkgericht onderzoek Contact: mail exprw [at] uu.nl Nieuwe conferentie 13 maart 2025 Zie Aankondiging en NVvW-website.
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Kort Miniconferentie Gamification – 18 april 2018
Gamification is een relatief nieuwe ontwikkeling in het onderwijs waarbij spelelementen worden toegepast om je lessen leuker en effectiever te maken. Leerlingen raken door het spelen meer gemotiveerd hun lesstof door te werken en docenten hebben door goed kijken en luisteren tijdens het spel de kans om misconcepten vroegtijdig op te sporen en te behandelen….
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wiskunde // Kort Bèta-brede docentendag RUG – 13 april 2018
Op 13 april 2018 vindt de jaarlijkse bètabrede docentendag plaats met als centraal thema “Geef ze de ruimte”. (organisatie: RUG) In deze editie gaan we op onderzoek naar ruimte in de les, het curriculum, voorbeelden van onderwijsinnovaties en de rol van creativiteit en ‘D.I.Y.’ in het onderwijs. Laat u inspireren om uw eigen onderwijs vorm te geven…
Scheikunde // Voortgezet onderwijs // Kort Vacature docent-ontwikkelaar scheikunde bij U-Talent
Per 1 augustus 2018 is U-Talent op zoek naar een docent-ontwikkelaar scheikunde. Omvang: 0,3 fte In U-Talent werken de Universiteit Utrecht, de Hogeschool Utrecht en scholen uit de regio nauw samen aan kwalitatief goed bèta en techniekonderwijs voor havo en vwo. U-Talent is gericht op het verdiepen en verrijken van het bètaonderwijs, talentontwikkeling in de…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Voortgezet onderwijs // Kort Summerschool voor studenten in Praag in 2018
In het kader van het project IncluSMe (over diversiteit en multiculturaliteit in STEM onderwijs) wordt een summerschool georganiseerd in Praag, in de periode 20-06-2018 tot 29-06-2018. We roepen alle lerarenopleidingen (2e en 1e graad) natuurwetenschappen en wiskunde op om hun studenten hier op te wijzen. Aankomende docenten in wiskunde en sciencevakken moeten leren omgaan met…
Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Voortgezet onderwijs // Kort Open Online Bètadidactiek
In het project Open Online Bètadidactiek (2016-2017) hebben lerarenopleidingen, onder leiding van de Hogeschool Utrecht en de Universiteit Utrecht, vier open online modules ontwikkeld voor de vakdidactiek van wiskunde en natuurkunde/scheikunde. De modules bevatten onder meer videomateriaal, literatuur, opdrachten voor studenten en opdrachten voor leerlingen. De modules laten zich als blended elementen inpassen in cursussen vakdidactiek…
Biologie // Natuurkunde // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Kort Vakvernieuwingen: conferentie 5 juni 2009
ECENT organiseerde op 5 juni 2009 een werkconferentie voor lerarenopleiders biologie, natuurkunde, scheikunde en techniek in het eerste- en tweedegraadsgebied die betrokken zijn bij de ontwikkeling van NLT, vernieuwde biologie, natuurkunde en scheikunde. Bètavakvernieuwing en de lerarenopleidingen Aan de orde is o.a. gekomen: Actuele ontwikkelingen in de vernieuwingsprojecten, Leerlijnen en dwarsverbanden, Interpretaties van en ervaringen met context-conceptbenadering, Samenwerking…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Natuurkundedocenten onderzoeken de schoolpraktijk
Leraren kunnen veel leren over hun leerlingen door de eigen schoolpraktijk te onderzoeken. De instrumenten voor gegevensverzameling die daarvoor nodig zijn, moeten ze dan vaak zelf maken. Het gaat om instrumenten als test, interview, vragenlijst, observatie of toets. Door eerst een voorspelling doen, worden de gevonden resultaten des te interessanter. Meestal is het toch anders dan gedacht. Download: Poothuis,…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Misconcepten binnen de scheikunde; het identificeren en remediëren
Een belangrijke taak van een docent is de denkstappen van een leerling te doorgronden. Welke stappen maakt de leerling, waarom in die volgorde, welke aannames heeft de leerling gemaakt en van welke misconcepten is sprake. In de volgende artikelen wordt een docent (in opleiding) geholpen om zulke misconcepten te verhelpen, met behulp van een onderwijsleergesprek….
ANW // Biologie // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang In welke situatie demonstratie- of leerlingenpracticum gebruiken?
Eén van de pijlers waarop scheikunde berust is het practicum. Naast de waarnemingen, wat gebeurt er nu precies, is het belangrijk om deze waarnemingen te relateren aan concepten binnen de scheikunde. Het is de vraag of dit relateren voldoende gebeurt binnen een leerlingenpracticum en of bepaalde concepten onderbelicht dan wel helemaal niet belicht worden. Zou…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Een leerlijn voor het meten met de pc
Waarom kan de ene leerling in klas 4 wel goed omgaan met het doen van metingen via een computer, terwijl de andere nauwelijks weet heeft van de mogelijkheden? Het kunnen meten met de computer, althans notie hebben van wat daarvan de mogelijkheden en beperkingen zijn, hoort thuis in de lijst met vaardigheden die elke leerling…
ANW // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Lang Probleemstellend onderwijs over een eerste deeltjesmodel
Hoe onderwijs je leerlingen een eerste deeltjesmodel zodat ze het als zinvol leren ervaren? En hoe laat je ze nadenken over het modelkarakter van de natuurwetenschappen? Een voorbeeld van lessen gebaseerd op een activerende, probleemstellende didactiek, die grondig geëvalueerd zijn. Macroscopische verschijnselen verklaren met een deeltjesmodel Veel leerlingen blijken na onderwijs over moleculen of atomen…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Betekenisvol chemie onderwijs over waterkwaliteit
Heeft u ook problemen om uw onderwijs betekenisvol te maken? De concept-contextbenadering geeft u antwoorden op deze vraag. In dit artikel: • concept-contextbenadering lesmateriaal over het testen van waterkwaliteit • richtlijnen voor het ontwerpen van betekenisvol onderwijs De docent als ontwerper van betekenisvol onderwijs Docenten geven niet alleen les, zij ontwerpen ook een deel van hun…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Interesse-georiënteerd natuur- en scheikundeonderwijs
Op de Open Schoolgemeenschap Bijlmer (OSB) bleken leerlingen in de jaren negentig een veel hogere waardering voor de onderbouw natuur- en scheikundelessen te hebben dan op andere scholen in Nederland het geval was. Opmerkelijk is dat op de OSB alle leerlingen in de onderbouw les kregen in breed-heterogene groepen: de niveaus van de leerlingen in…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Leren onderzoeken: een leerlijn
Onderzoek doen is een veelomvattende competentie. Het vereist zowel vakkennis van het terrein van onderzoek, kennis van methoden, technieken en denkwijzen, vaardigheden om die te hanteren en een onderzoekende houding. Deze laatste wordt wel getypeerd met nieuwsgierig zijn, een kritische houding hebben en deel uitmaken van een onderzoeksgemeenschap (Van Aarsen en Van der Valk, 2008)….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Vakdidactiek via zelfontdekkend leren mbv het VESIt-model
Bij vakdidactiek scheikunde aan het IVLOS (UU) wordt geprobeerd om zo goed mogelijk aan te sluiten bij aandachtspunten van de DIO’s (docenten in opleiding). De DIO’s worden geholpen zich bewust te worden van de leervragen die ze hebben met behulp van het VESIt-model. Het proces van het oproepen van deze leervragen bij DIO’s vertoont duidelijke…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Probleemstellende benadering
Probleemstellend onderwijs ordent de leerinhoud in problemen. Hierbij ligt de nadruk op het inhoudelijk motiveren van leerlingen via een samenhangend geheel van kernvragen en aansprekende probleemsituaties. De kern van probleemstellend onderwijs is dat leerlingen op inhoudelijke gronden de zin zien van wat ze aan het doen zijn. Als hieraan is voldaan, mag je verwachten dat…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpen van een lessenserie volgens Kolb
In de bachelor-opleiding van de lerarenopleiding natuurkunde, scheikunde en techniek van het instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht is in het tweede jaar het didactiekproject actief leren geplaatst. In dit project wordt door de studenten een activerende lessenserie gemaakt bij een hoofdstuk uit een veelgebruikt schoolboek voor vmbo-t. Eén van de criteria waar deze lessenserie…
ANW // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Techniekonderwijs en duurzame ontwikkeling: aandacht voor energie
Het onderwerp energie is tegenwoordig dagelijks in het nieuws. Dat komt vooral omdat steeds duidelijker wordt dat we er te weinig van hebben: immers de vraag naar energie overtreft het aanbod en bovendien komt de eindigheid van de traditionele (fossiele) energievoorraden steeds meer in zicht. Je kunt je afvragen of het mogelijk is om binnen…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Practicum: leren ze er wat?
Vergelijkend onderzoek van lesmethoden in het buitenland met en zonder practicum laat maar weinig verschillen zien tussen leerlingen die wel en leerlingen die geen practicum hebben gehad. De verschillen zitten voornamelijk in vaardigheid in het manipuleren van aparatuur, maar niet in kennis/begrip of onderzoeksvaardigheden. Deze uitspraak is niet gebaseerd op een enkel onderzoek, maar op…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang EXO in Actie: Beheersbaar maken van het profielwerkstuk
Nieuw in het natuurkunde examenprogramma vanaf 1991 (het ‘WEN’-programma) was de experimentele opdracht (EXO) van leerlingen. Hoewel verplicht, werd de EXO in 1994 op hooguit 20-30 procent van de scholen uitgevoerd. Lessen uit het verleden voor wie over het profielwerkstuk nadenkt. Het is begrijpelijk dat veel docenten opzien tegen de EXO. Begeleiding van zo’n opdracht…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Workshop: Naar een leerlijn onderzoekende houding
Deze workshop tijdens de studieconferentie over vernieuwingen in het bèta-onderwijs stond stil bij de vorming van een ‘onderzoekende houding’ bij leerlingen, een onderwerp dat voor alle bètavakken van belang is. Wat is er aan de orde gekomen? Een leerlijn ‘onderzoekende houding’ is een alternatief voor de nadruk op onderzoeksvaardigheden, die soms al te makkelijk gelegd wordt. In…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Docentennetwerken als motor voor dynamische vakontwikkeling
Op verschillende plekken in het land ontstaan rondom universiteiten en hogescholen docentennetwerken waarin intensief wordt samengewerkt bij de ontwikkeling en uitvoering van nieuw bètaonderwijs. Cor de Beurs beschrijft waar zijn bijdrage op de conferentie vakvernieuwing op in is gegaan. Wat is er aan de orde gekomen? In de lezing van Cor de Beurs bij de studieconferentie over vernieuwingen in…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Projecten met diepgang
Dit artikel is bedoeld voor leraren en lerarenopleiders die behoefte hebben aan een didactisch model om kennisverwerving en vaardigheidstraining docentgestuurd in projectwerk in te bouwen. Daarmee kunnen de motiverende aspecten van projectwerk behouden blijven, terwijl voor het leren van vaardigheden en begrippen toch wat instructie en oefening wordt ingebouwd.
ANW // Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Soorten practica, fasering van de les en uitwerking in een leerlijn op de lerarenopleiding van de HU
Practicum vormt een vast onderdeel in de natuurwetenschappelijke vakken op de middelbare school. Het wordt op velerlei manieren aangeboden en kan een keur aan leerdoelen bedienen. In dit artikel wordt een aantal onderzoeken naar de effectiviteit van natuurkunde onderwijs en de rol van het practicum op een rijtje gezet. Daarna wordt de practicumleerlijn beschreven, zoals…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Taal // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Teaching & Learning Lab
Het Teaching & Learning Lab (TLL) van de Universiteit Utrecht is een plek om te experimenteren met en onderzoek te doen naar nieuwe onderwijsvormen. Het TLL is een ruimte voor onderwijsinnovatie.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten ECENT conferentie 2011: Hersenwerk in onderwijs
Op 12 mei 2011 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was de titel: Hersenwerk in onderwijs. Lees hieronder de verslagen van de deelnemers, van de openingslezing en de werkgroepen. En bekijk een videoverslag van de openingslezing en van de werkgroep Creatieve denktechnieken. Openingslezing: Hersenwerk in onderwijs Door: prof. Hilleke Hulshoff…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Hoe bereiden we studenten voor op vernieuwing?
Hoe ziet bètavernieuwing eruit waaraan docenten in scholen zelf kunnen bijdragen? Hoe ziet bètavernieuwing eruit die in veel scholen uitvoerbaar is? Wat zijn voorwaarden voor een bètavernieuwing om beide varianten mogelijk te maken? En wat betekent dat voor scholen, lerarenopleiders en studenten in de lerarenopleiding en voor scholen waar leraren beginnen? Wat is er aan de orde gekomen?…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ervaringen van twee docenten met de vakvernieuwingen
Hoe kijkt een docent die de intenties van de CvBO en de Nieuwe Scheikunde kent aan tegen zijn eigen ontwikkelervaringen met een module over bijvoorbeeld verliefdheid en tegen zijn onderwijservaringen met het CVBO-programma en de nieuwe scheikunde als geheel? Wat is er aan de orde gekomen? Hoe verhouden die ervaringen zich tot die van veel bètadocenten uit allerlei vakken…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Lezing: Curriculumevaluatie bètavakvernieuwing Tweede Fase
De curriculumvernieuwingen die zijn ingezet voor het bètaonderwijs in de Tweede Fase richten zich op de aanpassing van de examenprogramma’s voor biologie, scheikunde, natuurkunde en een zevental wiskundevakken en op de ontwikkeling en invoering van het nieuwe vak ‘Natuur, leven en technologie’ (NLT). De vernieuwingen worden onderworpen aan een onafhankelijke, meerjarige curriculumevaluatie uitgevoerd door SLO….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang DUDOC – Docenten onderzoeken vernieuwingen bètavakken
2022 Zie Radboud website Zie ook UU website 2017 In het DUDOC-programma doen 19 docenten drie dagen per week promotieonderzoek naar verschillende aspecten van de vernieuwingen in de bètavakken. Zes thema’s Elk DUDOC-onderzoek past in een van de volgende thema’s. Leren van leerlingen Toetsen en bedoordelen van leerlingen Samenhang binnen vakken Samenhang tussen vakken Professionalisering…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Eigen divisie bèta-techniek onderwijsonderzoekers
Een groep bèta-techniek onderwijsonderzoekers heeft het initiatief genomen tot een eigen divisie binnen de Vereniging voor Onderwijsresearch VOR. De plannen Onderwijsonderzoek in de bèta- en technische vakken gelabelde ruimte bieden in het programma van de onderwijsresearchdagen (ORD) Samenwerking en wisselwerking tussen practici, beleidsmakers en onderzoekers tot stand brengen door divisiebijeenkomsten en themaconferenties De thema’s Leren…
ANW // Biologie // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Vakvernieuwingen bovenbouw
Er is van alles aan de hand op het gebied van de vernieuwingen in het bètaonderwijs. De betrokkenheid van hoger onderwijs en bedrijfsleven bij PO en VO neemt toe, de schoolvakken krijgen meer aandacht voor wat er speelt in moderne techniek en wetenschap, er zijn steeds rijkere mogelijkheden voor didactiek en “echtere” inhoud. En op…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Literatuur over rubrics
Literatuurlijst behorend bij het ECENT artikel Het beoordelen van een ontwerp. Fox-Turnbull W. (2006) de invloeden van Teacher Kennis en Authentic Formatieve toetsing op Student Leren in Technology Education, International Journal of Technology and Design Education (2006) Klein P. et al (1998) Analytic vs Holistic Scoring of Science Prestatie Taken, Applied meting in het onderwijs (02/11)…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Begrippen in beeld
Iets nieuws uitproberen in je klas waarover je anderen enhousiast hebt horen doen en praten, kan soms best lastig zijn. Het heeft zoals veel dingen in het onderwijs een drempel die, eenmaal genomen, vaak ruimschoots de moeite van het passeren waard blijkt. In onderstaand atikel vindt u een aanpak en variaties, die zeer geschikt zijn…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Significante cijfers bij rekenen en meten
Bij natuurkunde en scheikunde wordt doorgaans in de vierde klassen van HAVO en VWO aandacht besteed aan het onderwerpen; significante cijfers. Significante cijfers worden vooral gebruikt bij de uitwerking van vraagstukken. Aan de invoering ervan zal de opkomst van de rekenmachine ongetwijfeld een belangrijke bijdrage hebben geleverd. Immers, door de rekenmachine werd het aantrekkelijker om…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Voorzichtig met elementen
Als scheikundedocent ervaar je dat veel leerlingen moeite hebben met het hanteren van het begrip element, zeker in combinatie met de begrippen mengsel en verbinding. In het onderstaande artikel uit 1981 geven we een manier van behandelen in de klas die de problemen voor de leerlingen zal doen verminderen en toch aansluit bij het bestaande…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Chemisch rekenen: kruis of mol?
“Die sommen zeggen mij niet zoveel en je raakt bovendien zo snel in de war met die rare mol!” Elk jaar opnieuw klagen leerlingen over moeilijkheden met chemisch rekenen, met name bij het oplossen van opgaven. In onderstaand artikel laat ik enkele markante moeilijkheden met mol de revue passeren. Met het oog op een verklaring…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Significante cijfers… hoe zit dat nou?
Uit examenbesprekingen in de NVON-kringen is gebleken, dat het werken met significante cijfers vaak verwarring geeft. Daarom hierbij wat informatie. Download: Morelis, H. (1990) Significante cijfers… hoe zit dat nou? NVON 15(10) 428-430
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang De wet van elementenbehoud, Faraday 50 jaar
De Wet voor Elementenbehoud is niet zo vanzelfsprekend als het wel lijkt. In onderstaand artikel een wetenschappelijk philosophische uiteenzetting hierover. Download: Hooykaas R. (1981) De wet van elementenbehoud, Faraday (50) 189, 189-195
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Het elementbegrip fenomenologisch
Umans maakt in zijn artikel duidelijk dat er verschil is tussen het begrip element en datgene, wat hij enkelvoudige stof wil noemen. Hondebrink maakt in zijn artikel duidelijk waar het verschil zit en ook waar in het beginonderwijs scheikunde de schien wringt; het chemisch elementbegrip is gedefinieerd vanuit de deeltjestheorie, terwijl enkelvoudigige stof een operationeel begrip is….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Overzicht NVOX, NVON, Impuls en Faraday artikelen op ecent.nl
De onderstaande artikelen verwijzen naar ECENT pagina’s. Op de ECENT pagina wordt het artikel ingeleid of aangehaald. U vindt het artikel doorgaans onderaan de pagina, onder literatuur, aanverwante artikelen of het hele artikel. NVOX M.J. Goedhart en A.H. Verdonk (1989) Significante cijfers bij rekenen en meten. NVOX 14(9) 397-399 Berg, E. van den, et al. (1994). EXO in Aktie:…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Breatharians
Opdrachten bij het ECENT artikel Ombouwen van reguliere lessen tot context-concept lessen. Context: Er is een groep mensen de zgn. Breatharians, die geloven dat ze net als planten alleen van lucht, licht en water kunnen leven. Een paar weken geleden is een van hen in Australië een weddenschap aangegaan. Hij beweerde dat hij minimaal 6 weken…
Biologie // Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Bubble Boy
Opdrachten bij het ECENT artikel Ombouwen van reguliere lessen tot context-concept lessen. Context: In Amerika leeft een jongen die bekend staat als de Bubble Boy. Deze jongen heeft door een genetische afwijking geen immuunsysteem. Daardoor moet hij leven in een soort tent (Bubble). Hij komt zo niet in contact met ziekteverwekkers als bacteriën en virussen. Artsen…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Nike Considered
Opdrachten bij het ECENT artikel Ombouwen van reguliere lessen tot context-concept lessen. Context: Leerlingen krijgen een plaatje voorgelegd met verschillende sportschoenen. Perspectief: Kiezen Vraag: Welke schoenen zou je kiezen en waarom? Activiteiten: Leerlingen mogen eerst zelf hun voorkeur aangeven, daarbij moeten ze noteren waarom ze voor de schoen hebben gekozen De docent inventariseert klassikaal keuzen en…
Serious Games in het onderwijs in natuurwetenschappen
Kinderen kunnen gemotiveerd en geconcentreerd bezig zijn met het zich eigen maken van zeer complexe vaardigheden die nodig zijn om een computerspel te spelen. Hoe kunnen we dit gebruiken voor het leren van natuurwetenschappen in de klas? Downloads Download: Achtergrondliteratuur. Een samenvatting van de literatuur met praktische instrumenten, zoals beoordelingsschema’s voor educatieve games Download: Opdracht. Bedoeld voor…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpend Leren
Wil jij ook jouw leerlingen zelfstandig kennis laten verwerven? Hiervoor heeft Fred Janssen Ontwerpend leren ontwikkeld. Deze benadering heeft hij in zijn proefschrift uitgewerkt en getest voor het onderwerp immunologie. Leerlingen hebben in 6 stappen het immuunsysteem opnieuw ontworpen. De conclusie van zijn onderzoek is dat ontwerpend leren de leerlingen meer inzicht verschaft, zelfstandig werken aanleert en…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Columns van bètaleraren
De website Bètanova volgt drie docenten die de bètavakken op hun school coördineren. Maandelijks doen ze verslag: hoe kijken ze aan tegen de vakvernieuwingen, wat gebeurt er op hun school, hoe verlopen overleggen over de vakvernieuwingen? Lees de columns van Annemieke Vennix, Thimo Jansen en Linda Visser. Website: Annemieke Vennix is docente natuurkunde en scheikunde aan het Christiaan Huygens…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Opbrengsten van de ECENT conferentie 2010: Vakvernieuwingen
Op 4 juni 2010 organiseerde ECENT weer een conferentie over vakvernieuwingen. Hieronder vindt u de besproken onderwerpen en aanvullende documentatie naar aanleiding van de lezingen en werkgroepen. Het laatste jaar van de pilots De commissies voor biologie, natuurkunde en scheikunde leveren eind 2010 hun advies-programma’s aan de minister. Als die landelijk worden ingevoerd, dan breken…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Zelfvertrouwen voor een N-profiel
De beslissing die havoleerlingen maken in hun profielkeuze hangt vaak samen met de vraag of zij zich gemotiveerd en geinspireerd voelen door hun docenten. De docent doet er dus toe! Om hier als docent op in te spelen is het nuttig rekening te houden met zowel de eigenschappen van de havoleerlingen als de aard van…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Lerarenconferenties van Twents Meesterschap
Op 21 en 22 januari 2011 vond de 3e editie van de Twents Meesterschap lerarenconferentie plaats. Dit jaar was het thema Mens & Techniek. Lerarenconferenties van Twents Meesterschap bieden een informeel platform voor nascholing en netwerken. De eerste dag kent een conferentieformat (200 deelnemers) met keynotes en een keuze uit 30 workshops van zowel lerarenopleiders…
Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Vernieuwde examenprogramma’s van kracht
De vernieuwde examenprogramma’s voor biologie, natuurkunde, NLT en scheikunde zijn door de minister vastgesteld. Voor NLT is 2012 het invoeringsjaar geworden, voor de profielvakken 2013. Concepten leren vanuit contexten en samenhang van bètavakken zijn gemeenschappelijke noemers. In de eindadviezen, in december 2010 aangeboden aan de minister,is goed te zien dat ‘het veld’ zich met de…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Stimuleren van bèta-talent in de klas
Op scholen is steeds meer aandacht voor bèta-talent; Leerlingen die meer willen en kunnen dan wat hen wordt aangeboden in de standaardcurricula voor bètavakken. Dit artikel geeft een overzicht van mogelijkheden die de school bètagetalenteerde leerlingen kan bieden om zich optimaal te ontwikkelen. Daarbij ligt de nadruk op vwo-bovenbouw. Bèta-talenten Bèta-talenten hebben een grote belangstelling,…
Natuurkunde // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Begripsproblemen rond warmte en temperatuur
In het dagelijks leven liggen de betekenissen van warmte en temperatuur dicht bij elkaar. Dat levert voor leerlingen vaak begripsproblemen op. Die problemen kunnen worden opgelost door een zorgvuldige begripsopbouw van deze begrippen in de lessen natuur- en scheikunde. De begripsopbouw in de leerboeken laat echter nog wel eens te wensen over. Onderstaande artikelen bespreken…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Internationale websites
Leren en professionaliseren is verder kijken. Op deze pagina vindt u een overzicht van internationale websites die voor lerarenopleiders en leraren in natuur(wetenschap) en techniek interessant kunnen zijn.
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Lang Relationele en seksuele vorming van basisschoolleerlingen op de PABO’s
De laatste jaren is er in de politiek, de maatschappij en op basisscholen een toenemende belangstelling voor seksuele gezondheid. Basisscholen bereiden kinderen voor op het participeren in de samenleving en zijn verantwoordelijk voor het welbevinden van kinderen op het terrein van de ontwikkeling van de seksualiteit van kinderen. De vraag is wat Pabo’s, die leerkrachten…
Scheikunde // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Nieuwe scheikunde in het VMBO onder druk
Een NVOX artikel van september 2011: “Het scheikundeonderwijs op het vmbo staat onder druk. Om de interesse van leerlingen voor nask-2 te vergroten en de positie van het vak te versterken, stellen de auteurs voor om de inhoud van het vak betekenisvol te maken voor deze doelgroep. Zij geven ook voorbeelden om dat te realiseren….
Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Basisonderwijs // Middelbaar beroepsonderwijs // Voortgezet onderwijs // Lang FI Scientific Library
Dit is de publicatiereeks van het Freudenthal Instituut (en FI-groep), Universiteit Utrecht. Het betreft voornamelijk dissertaties. Vanaf 1990. Schoegje, T. (2024). Task-based search for municipal knowledge workers. Designing and implementing specialised search functionality (PDF). Utrecht University, Utrecht. (FI Scientific Library 123). De Waard, E. F. (2024). Into the cycle of sustainability. Fostering students’ life cycle…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang 16 mei 2012 ECENT conferentie: Leergemeenschappen
Op 16 mei 2012 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was het thema Leergemeenschappen. Binnenkort verschijnt hier het verslag van de conferentie.
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wetenschap/Techniek (PO) // Basisonderwijs // Lang Wereldoriënterende vakken op de kaart
Wereldoriënterende vakken in het basisonderwijs zijn van belang voor basisschoolleerlingen en de Nederlandse samenleving. Maar in het huidige beleid van het ministerie van OCW ligt de prioriteit bij taal en rekenen. Gevolgen: basisscholen besteden minder tijd aan wereldoriënterende vakken en de leerling-resultaten zijn gemiddeld niet voldoende. Daarom heeft Prof. dr. Kerst Boersma (mede namens verscheidene…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wetenschap/Techniek (PO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Toetsing & feedback beïnvloeden onderwijsrendement
Op dinsdag 14 februari 2012 organiseerde de Faculteit Bètawetenschappen (UU) de facultaire onderwijsmiddag ‘Toetsen in het onderwijs’. Jan van Tartwijk verzorgde de openingslezing: ‘De impact van toetsen in het onderwijs en hoe daar gebruik van te maken’. Dit webartikel geeft een samenvatting van deze openingslezing + aanvullende bronnen over dit onderwerp.
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Professionalisering van docenten via docentontwikkelteams
Bij curriculumveranderingen spelen docenten een cruciale rol, want zij implementeren het nieuwe programma door het te gebruiken in de klas. Professionalisering van docenten is daarbij van groot belang. Maar hoe pak je dat aan? Dat heeft Fer Coenders, voor concept-context scheikunde onderwijs, onderzocht in zijn promotieonderzoek. Hij adviseert professionalisering van docenten via docentontwikkelteams (DOTs). DOTs…
Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Concept-context onderwijs: benodigde docentcompetenties ontwikkelen
Bij de vakken natuurkunde, scheikunde, biologie en NLT worden in 2013 nieuwe curricula ingevoerd. Deze zijn gebaseerd op de concept-context (CoCo) benadering. Het geven van CoCo lessen vereist een nadruk op andere docentcompetenties dan bij reguliere lessen. Daarom heeft Lesley de Putter in haar promotieonderzoek onderzocht welke docentcompetenties belangrijk zijn voor goed CoCo onderwijs. Ook…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Songs for teaching
Je hoort ze steeds vaker: liedjes in het bètaonderwijs. Bijvoorbeeld de Photosynthesis Song. Leuk om een les mee te introduceren. Een andere mogelijkheid is leerlingen zelf liedjes te laten schrijven, bijvoorbeeld als verwerkingsopdracht. Alleen leuk, of zit er didactisch meer achter? Dit artikel gaat in op didactiek, effectiviteit, ervaringen en voorbeelden van het gebruik van…
Scheikunde // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Macro-meso-micro denken met structuur-eigenschap relaties
Macro-micro denken bij scheikunde is wereldwijd een erg lastig onderdeel voor leerlingen. Daarom introduceert Meijer in zijn proefschrift een nieuwe manier om macro-micro denken aan te leren: macro-meso-micro denken met structuur-eigenschap relaties. Om te onderzoeken of deze nieuwe manier van macro-micro denken ook de gewenste resultaten oplevert, heeft Meijer een module ontworpen en deze getest…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Vaardigheden maken kinderen tot zelfstandige onderzoekers
Verslag van de werkgroep “Putting Science Enquiry at the Heart of Learning” tijdens een eendaagse ASE Londen Conferentie. Hoe zorg je dat basisschoolleerlingen zelfstandige en kritische onderzoekers worden? Je leert de leerlingen onderzoeksvaardigheden, waardoor ze al onderzoekend, weten aan welke voorwaarden hun werk moet voldoen. Kate Roberts schreef een boek over de methode die ze…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Kinderen doen ‘eerlijk’ onderzoek
Verslag van de werkgroep “Putting Science Enquiry at the Heart of Learning” tijdens een eendaagse ASE Londen Conferentie. Bij onderzoek denken we direct aan professoren en wetenschappers. Toch ligt het ook dicht bij de manier waarin kinderen de wereld ontdekken. Er zijn manieren om interesse voor onderzoek bij kinderen te ontwikkelen. Dit artikel geeft aan…
Scheikunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Stichting C3 brengt chemie het onderwijs in
Stichting C3 promoot al bijna 20 jaar de chemie onder jongeren. Dat doen zij voornamelijk via het onderwijs. Kinderen in de basisschoolleeftijd maken kennis met chemie door zelf proefjes te doen en middelbare scholieren krijgen voorlichting over opleidingen en beroepen. C3 werkt bij de ontwikkeling van haar materialen en activiteiten samen met bedrijven en onderwijsinstellingen….
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Een gastspreker in de klas
Wat is de meerwaarde van een gastspreker? Wat zijn valkuilen? Wat voor voorbereiding is er nodig? In dit webartikel worden deze vragen behandeld vanuit het perspectief van een docent en een opleider. Een gastspreker kan meerwaarde hebben, maar een goede voorbereiding is dan vereist. Verbinding met de gastles in de lessen voorafgaand en na afloop…
ANW // Biologie // Natuur // Natuurkunde // NLT // Rekenen/Wiskunde (po) // Rekenen/Wiskunde (vo) // Scheikunde // Techniek (VO) // Wiskunde // Basisonderwijs // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang ECENT conferentie 15 mei 2013: Digitale didactiek
Een digibord ophangen is geen garantie op succes. Hoe kun je zinvol gebruik maken van digitale hulpmiddelen in de onderwijspraktijk? Op 15 mei 2013 wordt in de jaarlijkse ECENT conferentie ingegaan op deze vraag, met het thema: ‘Digitale didactiek: ICT gebruik in de bèta-lerarenopleiding’. Wouter van Joolingen (ELAN, UTwente) verzorgt de openingslezing ‘Actief ICT-gebruik in…
Natuurkunde // Scheikunde // Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Leren probleemoplossen met hints
In het Nederlandse onderwijs wordt veel aandacht besteed aan het opbouwen van kennis en het leren toepassen daarvan in procedures. Voor het combineren van kennis en verschillende procedures in het oplossen van complexe problemen is veel minder aandacht. Het examen bevat wel opgaven waarbij probleemoplossen nodig is, daarom is het belangrijk om leerlingen hiervoor handvatten…
Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Techniek (VO) // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Voortgezet onderwijs // Lang Ontwerpers in het Onderwijs
In het project ‘Ontwerpers in het Onderwijs’ dat door ECENT wordt ondersteund, vergroten de Technische Universiteiten de mogelijkheden voor ontwerpers om in het voortgezet onderwijs aan de slag te gaan. In dit webartikel leest u meer over de stand van zaken van dit project. Ontwerpen heeft een vaste plek in het onderwijs verworven (Frederik &…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Wiskunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang Modelleren
Modelleren is iets wat we in STEM eigenlijk continu doen. Model is dan ook een breed begrip. Een maquette van een huis is een model, net als een skelet in een lokaal. Een theorie over materialen en deeltjes is net zo goed een model, een vereenvoudigde beschrijving van de werkelijkheid. In STEM is het gebruikelijk…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang ELO als administratief medium bij opdrachten
In een elektronische leeromgeving (ELO) kun je buiten de les contact hebben met leerlingen. Bijvoorbeeld over de voortgang van een praktische opdracht, een experimenteel onderzoek, een ontwerpopdracht of een profielwerkstuk. Zo schep je in de les meer rust en ruimte voor vakinhoud. Inhoud in de les, administreren en controleren erbuiten Het begeleiden van praktische opdrachten…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang Werken met applets
Hieronder enkele praktische vragen en antwoorden over werken met applets. Hoe ga je om met de vereenvoudigingen in de applet? Verschijnselen en begrippen kunnen op veel manieren worden weergegeven en in de natuurwetenschappen beschrijven we dat schematisch en met symbolen. Bij applets is dat niet anders. Toch is het wel verstandig om bijvoorbeeld te vermelden…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Onderbouw h/v // Lang Applets voor beter begrip
Niets haalt het bij een ‘live’ demonstratie van een verschijnsel. Toch blijkt dat leerlingen zich door het ontbreken van ‘afleiders’ bij applets meer op de kern van de zaak concentreren en zo soms meer leren. In dit artikel meer over applets, hun voor- en nadelen en waar je ze kunt vinden. Waarom applets Met een…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Onderbouw h/v // Lang Probleemstellend onderwijs over milieu
Leren en onderwijzen van besluitvorming over milieuvraagstukken Sluit aan bij project NME-VO. Onderwerp Het proefschrift beschrijft een ontwikkelingsonderzoek naar het leren en onderwijzen van besluitvorming over milieuvraagstukken. Het proefschrift bouwt voort op eerder onderzoek naar een probleemstellende benadering (Klaassen, 1995; Lijnse,1995; Vollebregt et al, 1999), en hanteert dus dezelfde uitgangspunten over het omgaan met denkbeelden…
ANW // Biologie // Natuurkunde // NLT // Scheikunde // Bovenbouw h/v // Middelbaar beroepsonderwijs // Onderbouw h/v // Vmbo // Voortgezet onderwijs // Lang Beweegredeneren: een werkvorm bij dilemma’s in de klas
Hersenonderzoek laat zien dat mensen complexe besluiten meestal op basis van emotionele of intuïtieve overwegingen nemen. Wie leerlingen wil voorbereiden op de complexiteit van besluitvorming in dilemma’s zoals genetisch testen, en deze aspecten mee wil nemen, kan de werkvorm beweegredeneren toepassen. Beweegredeneren maakt leerlingen bewust van hun emotie, intuïtie en verstand bij het afwegen van…
