Basisonderwijs
Update: Wetenschappelijke doorbraken de klas in!
Hoe maak je basisschoolleerlingen enthousiast voor wetenschap? Hoe besteed je aandacht aan talentontwikkeling? En hoe stimuleer je een onderzoekende houding bij kinderen? Wetenschap toegankelijk maken voor leerlingen is een uitdaging.
Lesson Study: van enthousiasme naar succesvolle praktijk
Lesson Study NL organiseert op 8 mei 2018 in Utrecht voor de derde keer de landelijke Lesson Study-conferentie voor onderwijsprofessionals, met als titel ‘Lesson Study: van enthousiasme naar succesvolle praktijk.’ Lesson Study krijgt in Nederland steeds meer voet aan de grond. Op veel verschillende scholen voor zowel po, vo, mbo als ho zijn inmiddels docenten…
Nationale Rekencoördinator Dag – 9 maart 2018 – Verslag
Op 9 maart 2018 werd de vijfde Nationale Rekencoördinator Dag georganiseerd en daar kwamen een kleine 200 mensen op af, leerkrachten basisonderwijs, enkele pabo-docenten rekenen-wiskunde en andere geïnteresseerden. Van deze ongeveer 200 mensen heeft een kleine 30 mensen de post-hbo-opleiding rekencoordinator gevolgd. De meesten hebben op andere plekken middels nascholing zich bijgeschoold w.b. rekenen en…
W&T basisonderwijs op 30 mei 2018: fundering van innovatie
Scholen worden uitgedaagd tot innovatie in het onderwijs met aandacht voor wetenschap en technologie. Steeds meer scholen gaan ermee aan de slag. Deze voorlopers op het gebied van innovatief onderwijs zijn vaak een inspiratie voor anderen, maar hoe weet je als voorloper of je zelf nog de juiste koers vaart? En hoe veranker je innovatie…
Herijkte kennisbases en profileringskader lerarenopleiding basisonderwijs afgerond
Donderdag 15 februari 2018 zijn de herijkte kennisbases en het profileringskader van de lerarenopleiding basisonderwijs symbolisch overhandigd aan Barbara de Kort, voorzitter van het Landelijk Overleg Lerarenopleidingen Basisonderwijs (LOBO). “Lerarenopleiders hebben afgelopen periode met grote inzet en betrokkenheid gewerkt aan het herijken van de kennisbases. Het resultaat is een gemeenschappelijk product, dat verwijst naar een…
Vacature docent rekenen-wiskunde Pabo Haagse Hogeschool
De Haagse Hogeschool zoekt voor de lerarenopleiding basisonderwijs een docent rekenen-wiskunde met ervaring in het geven van reken-wiskundeonderwijs, bij voorkeur op de Pabo en gedegen kennis van de reken-wiskundedidactiek voor het basisonderwijs. Meer informatie: Beschrijving van de vacature op de site. Informatie: Marian van Noort, interim-opleidingsmanager Pabo
Spoed: panelleden gezocht voor normering landelijke kennisbasistoets rekenen-wiskunde – 23 januari
Dinsdag 23 januari vindt de normering plaats van de landelijke kennisbasistoets rekenen-wiskunde die op 15 en 16 januari bij studenten wordt afgenomen. Voor de normering van deze toets zoeken we met spoed lerarenopleiders rekenen-wiskunde van de pabo en docenten vanuit het primair onderwijs (rekencoördinatoren). Wil je deelnemen, of ken je collega’s die deel willen nemen,…
W&T Academie – 7 februari 2018
Kennis delen op de W&T academie 7 februari 2018 Tijdens de W&T Academie gaan leerkrachten en Pabo-studenten een middag aan de slag met wetenschap & technologie-onderwijs. In de workshops en postersessies leer je meer over W&T in de klas, en hoor je van andere scholen waar je rekening mee moet houden als je op school verder wilt…
Nationale RekenCoördinator Dag – 9 maart 2018
Kom je ook op vrijdag 9 maart 2018 naar de NRCD? Het belooft weer een mooi programma te worden, met werkgroepen door rekencoördinatoren en werkgroepen door andere experts. Het thema van deze conferentie is “Bouw de stenen van rekenen/wiskunde”. Af en toe is het goed dat de kerndoelen basisonderwijs tegen het licht gehouden worden. Dat…
Constructionisme
Constructionism is een term die voor het eerst werd gebruikt door Seymour Papert om een benadering in het onderwijs te beschrijven waarin het leren ondersteund wordt door het construeren van fysieke objecten waar, samen met anderen, betekenis aan verleend wordt.
Begeleidersnetwerk rekenen-wiskunde primair onderwijs
Begeleidersnetwerk rekenen-wiskunde primair onderwijs Dit is een landelijk platform voor uitwisseling van expertise en ervaringen van adviseurs die werkzaam zijn in begeleidingsdiensten voor het primair onderwijs, op het gebied van de vakdidactiek rekenen/wiskunde. Dit gebeurt door landelijke ontmoetingen, webinars, workshops, e.d. Er is regelmatig afstemming tussen dit netwerk en Panama, NVORWO, e.d. Bijeenkomst 14 juni…
Vacature opleidingsdocent rekenen-wiskunde (0,6 – 0,8 fte)
Op de Marnix Academie, lerarenopleiding basisonderwijs in Utrecht, is per 1 februari 2018 op zoeken we een bekwame, betrokken en bevlogen opleidingsdocent rekenen/wiskunde. Houd je van rekenen-wiskunde en ben je goed op de hoogte van de didactiek van rekenen-wiskunde in het basisonderwijs? Heb je plezier in het begeleiden van studenten? Ben je bereid te werken in de voltijd-…
Kosteloos boek Grote Rekendag voor adviseurs en opleidingen
Onderwijsadviseurs en opleidingen ontvangen, onder de aangegeven voorwaarden, kosteloos het boek van de Grote Rekendag van 2018, namelijk: – de aanvrager doet via het hier gegeven formulier een aanvraag, – de aanvrager is verbonden aan schoolbegeleidingsdienst of hogeschool, – per schoolbegeleidingsdienst of hogeschool wordt maximaal een boek verstrekt, – de aanvrager gebruikt het boek in…
Digitale geletterdheid
Digitale geletterdheid is een ‘basisvaardigheid’ voor po, vo en mbo. Actueel (2024) Er zal een ‘beproeving’ worden uitgevoerd rondom de nieuwe ideeen (kerndoelen) w.b. digitale geletterdheid. Dit wordt in voorjaar 2024 voorbereid. 20240315 – Aanbieding uitkomsten peiling digitale geletterdheid (peildg.nl 20240306 – Aanbieding concept kerndoelen digitale geletterdheid Algemeen Digitale vaardigheden worden belangrijker door alle (snelle)…
Nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek
De volgende artikelen van Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek 37(2) zijn verschenen: Popeijus, H.L., Geldens, J., & Lamers, P. (2017). Betekenisvol reken-wiskundeonderwijs op de lerarenopleiding. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 37(2), 41-50. Keijzer, R. (2017). Ontwikkeling studielast rekenen-wiskunde op de lerarenopleiding basisonderwijs 2009 – 2017. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 37(2), 51-60. Deze artikelen…
Wetenschap en techniek in het basisonderwijs. Hoe dan? Makkelijker gezegd dan gedaan
Anna Hotze gaat in haar lectorale rede in op de vraag waarom het implementeren van Wetenschap en Technologie op basisscholen niet altijd gemakkelijk is en wat er allemaal bij komt kijken om W&T in de klas goed vorm te geven. Ze bespreekt de bij W&T veel gebruikte didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren en laat…
Kangoeroe: Twee vrijwilligers gezocht
Twee vrijwilligers gezocht voor Kangoeroe De Stichting Kangoeroe zoekt twee vrijwilligers die twee keer per jaar een avond beschikbaar zijn om opgaven te beoordelen en die veel kennis hebben van groep 3-4 en/of groep 5-6 van de basisschool (en een paar uurtjes vooraf 24 of 30 opgaven willen doornemen). De opgaven die door de internationale…
Winterschool 2018 – Breng onderzoekend leren de klas in!
Kom je ook op woensdag 31 januari 2018 naar de Winterschool? De Winterschool is een leuke en leerzame professionaliseringsdag op het gebied van wetenschap en onderzoekend leren. Tijdens de Winterschool kun je lezingen en workshops volgen ter inspiratie voor W&T-onderwijs. Dus ben je leraar uit het basisonderwijs, pabo-docent of pabo-student met veel, weinig of geen…
Voortgang herschrijven kennisbasis rekenen-wiskunde pabo
Een schrijfgroep is op dit moment bezig met het herschrijven van de kennisbasis rekenen-wiskunde pabo. Zij verwerken de herijkingswensen die eerder zijn opgesteld na een landelijke consultatie onder alle pabodocenten. In dit proces nemen wij enkele besluiten die bepalend zijn voor hoe de kennisbasis er uit komt te zien. Deze besluiten leggen we hierbij voor. De…
Professionalisering bepalend voor onderwijskwaliteit
Goede scholing en begeleiding van beginnende én ervaren docenten is van belang om de onderwijskwaliteit op peil te houden. Daarnaast zorgt effectieve professionalisering ervoor dat docenten in het onderwijs blijven. Effectieve scholing moet wel aan een aantal kenmerken voldoen, blijkt uit een literatuurstudie door de Rijksuniversiteit Groningen…<< lees meer >>
Schrijf jij een artikel voor de Ecent/ELWIeR website?
Oproep voor het schrijven van artikelen voor de websites van elwier en ecent
Herijking kennisbasis rekenen-wiskunde 2018
Versie kennisbasis rekenen-wiskunde 2018 (10 voor de leraar). https://www.fisme.science.uu.nl/publicaties/literatuur/2018_kennisbasis-pabo.pdf 20171011 De kennisbasis rekenen-wiskunde voor de lerarenopleiding basisonderwijs wordt herschreven aan de hand van onlangs geformuleerde herijkingswensen. Een schrijfgroep bestaande uit Anneke Wösten, Gerard Boersma en Ronald Keijzer verwerkt deze herijkingseisen tot een herschreven kennisbasis. Een concept van deze herschreven kennisbasis is medio november beschikbaar.
Invaller rekenen-wiskunde-didactiek voor Pabo ITT
Pabo Instituut Theo Thijssen (ITT) van Hogeschool Utrecht, zoekt voor de tweede helft van het huidige studiejaar (per 1 februari 2018) een invaller voor 0,1-0,2 fte rekenen-wiskunde-didactiek. Ken je iemand, liefst met ervaring, die deze klus voor zijn rekening wil nemen, of wil je zelf komen invallen? Dan ben je van harte uitgenodigd om een…
Kwaliteitskaarten School aan Zet
Het programma School aan Zet is per juli 2016 gestopt. Bijna 4.000 scholen van 700 besturen in het speciaal, primair en voortgezet onderwijs hebben aan het programma deelgenomen om zich te ontwikkelen tot lerende organisaties. Het doel was om scholen te leren zich te ontwikkelen naar professionele lerende organisaties: onderwijsorganisaties die zichzelf continu willen verbeteren…
Onderzoeken in de rekenles
Publicatie Onderzoeken in de rekenles geschikt als lesmateriaal en opleidingsmateriaal, basisonderwijs. Leerlingen zijn van nature nieuwsgierig. Deze onderzoekende houding waarbij je de wereld steeds weer bekijkt als een onbekend iets waar je van kan leren, moeten we zoveel mogelijk vasthouden en stimuleren in de klas. Een rijke context speelt daarbij een cruciale rol. Met wetenschap…
Schimmels, onderzoek in de bovenbouw van het basisonderwijs
Aan de Grote Wetenschapsdag 2017, met als thema Schimmels, namen ruim 100 basisscholen deel, met in totaal 250 basisschoolgroepen (materiaal voor groep 6, 7 en 8). Dat betekent dat zo’n 7000 kinderen uit heel Nederland (zie kaartje) aan de slag gingen. Door middel van experimenten, spellen en opdrachten werd kennisgemaakt met de wereld van schimmels….
Herfstfestival over inspirerend onderwijs
Ontwerp in 3D, maak je eigen kennisclip en bezoek het onderwijsontwerpcafé. Tijdens het Teaching & Learning Lab Herfstfestival op vrijdagmiddag 10 november in Utrecht kun je volop experimenteren met nieuwe onderwijsvormen. Er zijn 200 gratis tickets, meld je snel aan. Wil je daarnaast vier keer per jaar op de hoogte gebracht worden van inspirerend onderwijs?…
Miniconferentie Redeneren en formuleren bij de vakken
Op 1 december 2017 van 13.00 – 16.00 uur organiseert SLO in het Cursus en vergadercentrum Domstad te Utrecht van 13.00 – 16.00 uur een miniconferentie over Redeneren en formuleren bij de vakken. De conferentie wordt georganiseerd in samenwerking met de Expertisecentra voor de lerarenopleidingen Ecent, Elwier, LEMM en Leoned, het Expertisecentrum Educatie van de HKU…
Curriculumvernieuwing en de STEM lerarenopleidingen
ELWIeR en Ecent en de ontwikkelingen rondom curriculum.nu
Paul Janknegt: PABO studenten leren onderzoeken
Drs. P. Janknegt van de Universiteit Groningen gaf tijdens de landelijke natuur en techniek conferentie voor pabo docenten/ studenten en leerkrachten basisonderwijs op 2 april 2008 een lezing over het doen van onderzoek. Hij gaf daarbij een algemeen overzicht over wetenschap en onderzoek en spitste zich daarna toe op zijn eigen promotie onderzoek. Hier vindt…
Systeemdenken in Biologie
Systeemdenken helpt leerlingen, biologische kennis te structureren en te integreren. In een later stadium kunnen zij systeemdenken gebruiken om problemen op te lossen. Systeemdenken verbindt verschillende niveaus van biologische organisatie. Die verbinding berust op de volgende kenmerken: natuurlijke eenheden, zoals het organisme, zijn complex en samengesteld; systemen bestaan uit meerdere onderdelen, in actieve relatie met…
Het meten van PCK in techniekonderwijs op de basisschool
Welke invloed heeft de vakkennis op het gebied van techniek van de basisschoolleerkracht op het beeld en de attitude ten aanzien van techniek van leerlingen? Dit is de onderzoeksvraag van Ellen Rohaan. In dit artikel beschrijft zij haar onderzoek en laat zij zien welk nut het heeft voor de onderwijspraktijk. Wat kan de onderwijspraktijk aan…
Concepten van kinderen
Er bestaat veel onderzoek naar begripsontwikkeling bij kinderen over onderwerpen die bij natuuronderwijs aan de orde komen. Het gaat vaak om praktijkstudies naar onderwerpen waar de meeste kinderen niet direct een concrete relatie mee hebben, zoals verandering van stoffen, licht, elektriciteit en magnetisme. Maar ook onderwerpen die concreter lijken zijn onderzocht, zoals overerving van eigenschappen,…
Curricula voor natuuronderwijs
Hoe heeft de inhoud van Natuuronderwijs zich sinds de jaren tachtig in Nederland ontwikkeld? Hoe verhoudt zich het Nederlandse aanbod tot het buitenlandse aanbod? Wat kan dat voor de kerndoelen kunnen betekenen? Een studie naar Curricula voor natuuronderwijs gaat op deze vragen in.
Vacature hogeschooldocent Rekenen & Wiskunde (0,6 fte) Katholieke Pabo Zwolle
Katholieke Pabo Zwolle (KPZ) is op korte termijn op zoek naar een hogeschooldocent Rekenen & Wiskunde die het docententeam komt versterken om studenten en deelnemers op te leiden voor beroepen in de sector Kind & Educatie. Taken van de nieuwe collega zijn onder meer: samen met collega’s vormgeven aan- en verzorgen van diverse modules Rekenen…
Realistisch reken-wiskunde onderwijs
| PO | VO | MBO | Realistisch reken-wiskundeonderwijs wil leerlingen zover brengen dat ze (concrete) problemen en situaties kunnen oplossen met behulp van eigen strategieën en inzichten. Tjipcast 2024: Wat bedoelen we met realistisch reken- en wiskundeonderwijs? Interview met Jenneken van der Mark (voorzitter NVORWO) Paul Drijvers (hoogleraar reken-wiskunde-didactiek), door Tjip de Jong (TjipCast) Achtergrond Binnen het vakgebied rekenen en…
Teaching & Learning Lab
Het Teaching & Learning Lab (TLL) van de Universiteit Utrecht is een plek om te experimenteren met en onderzoek te doen naar nieuwe onderwijsvormen. Het TLL is een ruimte voor onderwijsinnovatie.
Leerkrachten primair onderwijs gezocht. Een bericht van Curriculum.nu
Een bericht van Curriculum.nu. Ben je leraar of schoolleider en wil je meewerken aan de ontwikkeling van het curriculum? Curriculum.nu biedt je die mogelijkheid. Wat moeten leerlingen kennen en kunnen? Komend jaar beantwoorden meer dan 100 leraren en zo’n 20 schoolleiders die vraag voor het curriculum van alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs….
Eigen divisie bèta-techniek onderwijsonderzoekers
Een groep bèta-techniek onderwijsonderzoekers heeft het initiatief genomen tot een eigen divisie binnen de Vereniging voor Onderwijsresearch VOR. De plannen Onderwijsonderzoek in de bèta- en technische vakken gelabelde ruimte bieden in het programma van de onderwijsresearchdagen (ORD) Samenwerking en wisselwerking tussen practici, beleidsmakers en onderzoekers tot stand brengen door divisiebijeenkomsten en themaconferenties De thema’s Leren…
Eenvoudige machines
In dit artikel vind je een beschrijving van de ontwikkeling van (eenvoudige) machines en een groot aantal ideeën voor in de techniekles. Download: Artikel Eenvoudige machines
Training: Lessen over stuiteren
Het EWTNH geeft trainingen over W&T aan PABO-opleiders en leerkrachten. Hieronder de leerdoelen en enkele beschrijvingen die bij de training over vallen en stuiteren in groep 7-8 gebruikt worden. Leerdoelen voor leraren Leraren leren over: didactiek van onderzoekend en ontwerpend leren operationaliseren van onderzoeksvragen, opzetten van experimenten, voorspellen van resultaten probleemoplossend denken eigen motieven, zelfbeeld,…
Literatuur over rubrics
Literatuurlijst behorend bij het ECENT artikel Het beoordelen van een ontwerp. Fox-Turnbull W. (2006) de invloeden van Teacher Kennis en Authentic Formatieve toetsing op Student Leren in Technology Education, International Journal of Technology and Design Education (2006) Klein P. et al (1998) Analytic vs Holistic Scoring of Science Prestatie Taken, Applied meting in het onderwijs (02/11)…
Overzicht NVOX, NVON, Impuls en Faraday artikelen op ecent.nl
De onderstaande artikelen verwijzen naar ECENT pagina’s. Op de ECENT pagina wordt het artikel ingeleid of aangehaald. U vindt het artikel doorgaans onderaan de pagina, onder literatuur, aanverwante artikelen of het hele artikel. NVOX M.J. Goedhart en A.H. Verdonk (1989) Significante cijfers bij rekenen en meten. NVOX 14(9) 397-399 Berg, E. van den, et al. (1994). EXO in Aktie:…
Adopteer een boom
Een praktische invulling van natuurzorg en natuurbeleving. In dit artikel beschrijft natuurpedagoog Kees Both hoe je op een praktische manier met kinderen aan de slag kunt met bomen in de eigen schoolomgeving. Het artikel Eenvoudige maar intensieve opdrachten leiden ertoe dat kinderen meer naar bomen kijken en gedurende een jaar min of meer ‘eigenaar’ worden…
Ontwerpend Leren
Wil jij ook jouw leerlingen zelfstandig kennis laten verwerven? Hiervoor heeft Fred Janssen Ontwerpend leren ontwikkeld. Deze benadering heeft hij in zijn proefschrift uitgewerkt en getest voor het onderwerp immunologie. Leerlingen hebben in 6 stappen het immuunsysteem opnieuw ontworpen. De conclusie van zijn onderzoek is dat ontwerpend leren de leerlingen meer inzicht verschaft, zelfstandig werken aanleert en…
Natuur als bondgenoot bij zorgverbreding
Natuur als bondgenoot bij zorgverbreding, kan dat? In dit artikel beschrijft natuurpedagoog Kees Both de mogelijkheden en kansen die de natuur kan bieden bij zorgverbreding aan kinderen in het basisonderwijs. Kinderen met aandachtsproblemen hebben baat bij een groene omgeving De natuur biedt talloze mogelijkheden om om te gaan met de drukte van de huidige tijd….
Groene speelruimte bij school, een handreiking
Natuurpedagoog Kees Both beschrijft in deze korte handreiking hoe te komen tot het inrichten van een groene speelruimte bij school. Een groene speelruimte is van groot belang bij de ontwikkeling van kinderen. Both geeft een aantal argumenten waarom, maar blijft daar niet bij. In een stappenplan wordt overzichtelijk gemaakt hoe men een groene speelruimte…
Een verzameling bronnen over Natuur en Milieu Educatie
Websites Wetenschappelijke publicaties op het gebied van NME Leerlijn klimaat en duurzame energie opgesteld door IVN, Veldwerk Nederland en SME Advies in 2007 Leerlijn water opgesteld door IVN, Veldwerk Nederland en SME Advies in 2006 Leerlijn Natuur, LNV 2005 ECENT artikelen Adopteer een boom: Een praktische invulling van natuurzorg en natuurbeleving. In dit artikel…
Training: Lessen over spiegelen
Het EWTNH geeft trainingen over W&T aan PABO-opleiders en leerkrachten. Hieronder de leerdoelen en enkele beschrijvingen die bij de training over spiegelen gebruikt worden. Ook materiaal voor leerlingen en leerkrachten kan hier worden gedownload. Leerdoelen voor leraren Leraren leren over: Leraren leren enkele basisbegrippen over licht zoals rechtlijnige voortplanting, oneindige voortplanting (sterren), terugkaatsing van papier…
Kennisbasis NWT voor de PABO
In afwachting van onze Kennisbasis voor Natuur-, Wetenschap- & Techniekonderwijs (NWT) voor de PABO’s is dit een voorbeeld uit Engeland. Ook daar hebben ze getracht een kennisbasis vorm te geven, in de vorm van 10 (basis)principes en 14 ‘big ideas’, om er voor te zorgen dat elke leerling uit het primair en secundair onderwijs in…
Bionieuws
Bionieuws is hèt blad voor biologen. Op deze pagina vindt u de voor leraren en lerarenopleiders relevante publicaties in de categorie onderwijs van dit blad, vanaf jaargang in 2006 met verwijzingen naar ECENT artikelen en links naar de volledige artikelen. In de rechter kolom van het gelinkte ECENT artikel vindt u meer gerelateerde ECENT artikelen. 2011 Nieuw eindexamen…
Internationale websites
Leren en professionaliseren is verder kijken. Op deze pagina vindt u een overzicht van internationale websites die voor lerarenopleiders en leraren in natuur(wetenschap) en techniek interessant kunnen zijn.
Relationele en seksuele vorming van basisschoolleerlingen op de PABO’s
De laatste jaren is er in de politiek, de maatschappij en op basisscholen een toenemende belangstelling voor seksuele gezondheid. Basisscholen bereiden kinderen voor op het participeren in de samenleving en zijn verantwoordelijk voor het welbevinden van kinderen op het terrein van de ontwikkeling van de seksualiteit van kinderen. De vraag is wat Pabo’s, die leerkrachten…
FI Scientific Library
Dit is de publicatiereeks van het Freudenthal Instituut (en FI-groep), Universiteit Utrecht. Het betreft voornamelijk dissertaties. Vanaf 1990. Schoegje, T. (2024). Task-based search for municipal knowledge workers. Designing and implementing specialised search functionality (PDF). Utrecht University, Utrecht. (FI Scientific Library 123). De Waard, E. F. (2024). Into the cycle of sustainability. Fostering students’ life cycle…
16 mei 2012 ECENT conferentie: Leergemeenschappen
Op 16 mei 2012 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was het thema Leergemeenschappen. Binnenkort verschijnt hier het verslag van de conferentie.
Kennisbasis Natuur en Techniek voor de Pabo
De Commissie Meijerink Kennisbasis Pabo heeft het rapport “Een goede basis” afgerond en op 20 februari 2012 aan de HBO-raad overhandigd. Hierin staan onder andere vakdidactische aanwijzingen. Het moet ervoor zorgen dat er op de Pabo een betere balans komt tussen brede vorming en diepgang. De kennisbases voor de verschillende vakken die met dit rapport…
W&T Academie voor het basisonderwijs
In de periode 2011-2019 organiseerde de Universiteit Utrecht de W&T Academie voor basisscholen in de regio Utrecht. Vanaf 2020 is dit opgevolgd door de PO Conferentie regio Utrecht. Leerkrachten, directeuren, pabo-studenten en onderzoekers gaan een hele middag aan de slag met wetenschap & technologie-onderwijs. Het onderliggend thema is steevast ‘onderzoekend en ontwerpend leren’. Verwijzingen Website
Concept-Context onderwijs: Een model om onderwijssituaties te verbeteren
Hoe implementeer je de concept-context benadering in je PO onderwijs? Dit artikel presenteert een model waarmee lerarenopleiders op de PABO hun studenten dit kunnen leren. Onderwerp is creatief ontwerpen, waarin theorie, product en sociale context met elkaar worden verbonden.
Wereldoriënterende vakken op de kaart
Wereldoriënterende vakken in het basisonderwijs zijn van belang voor basisschoolleerlingen en de Nederlandse samenleving. Maar in het huidige beleid van het ministerie van OCW ligt de prioriteit bij taal en rekenen. Gevolgen: basisscholen besteden minder tijd aan wereldoriënterende vakken en de leerling-resultaten zijn gemiddeld niet voldoende. Daarom heeft Prof. dr. Kerst Boersma (mede namens verscheidene…
Toetsing & feedback beïnvloeden onderwijsrendement
Op dinsdag 14 februari 2012 organiseerde de Faculteit Bètawetenschappen (UU) de facultaire onderwijsmiddag ‘Toetsen in het onderwijs’. Jan van Tartwijk verzorgde de openingslezing: ‘De impact van toetsen in het onderwijs en hoe daar gebruik van te maken’. Dit webartikel geeft een samenvatting van deze openingslezing + aanvullende bronnen over dit onderwerp.
Wetenschap en Technologie (primair onderwijs)
Wetenschap en Technologie (primair onderwijs) is een curriculum-innovatie (vanaf ongeveer 2005) om meer ‘onderzoekend leren en ontwerpend leren’ (o&o-leren) toe te voegen aan Natuur en Techniek (N&T), maar ook bij aardrijkskunde, geschiedenis, en meer algemeen voor het kerndoel-gebied ‘oriëntatie op jezelf en de wereld’ (OJW).
Conferentie techniekdidactiek PATT-26 in Stockholm
De jaarlijkse PATT-conferentie over techniekdidactiek werd juni 2012 in Stockholm gehouden. PATT staat voor pupils’ attitudes towards technology. Op de PATT-conferenties komen onderzoekers uit de hele wereld bij elkaar om ontwikkelingen en onderzoeksresultaten op het gebied van techniekonderwijs met elkaar te delen. Vanuit Nederland en Vlaanderen waren bij de 2012 editie aanwezig: Jan Ardies, Rob…
Songs for teaching
Je hoort ze steeds vaker: liedjes in het bètaonderwijs. Bijvoorbeeld de Photosynthesis Song. Leuk om een les mee te introduceren. Een andere mogelijkheid is leerlingen zelf liedjes te laten schrijven, bijvoorbeeld als verwerkingsopdracht. Alleen leuk, of zit er didactisch meer achter? Dit artikel gaat in op didactiek, effectiviteit, ervaringen en voorbeelden van het gebruik van…
Seksuele vorming voor de Pabo
Vanaf 1 december 2012 moeten basisscholen verplicht lessen geven over seksualiteit en seksuele diversiteit. Om aankomende leerkrachten beter voor te bereiden op de beroepspraktijk, heeft Rutgers WPF nu een lespakket voor de pabo samengesteld. Het lespakket is online beschikbaar via de website www.seksuelevorming.nl.
Stichting C3 brengt chemie het onderwijs in
Stichting C3 promoot al bijna 20 jaar de chemie onder jongeren. Dat doen zij voornamelijk via het onderwijs. Kinderen in de basisschoolleeftijd maken kennis met chemie door zelf proefjes te doen en middelbare scholieren krijgen voorlichting over opleidingen en beroepen. C3 werkt bij de ontwikkeling van haar materialen en activiteiten samen met bedrijven en onderwijsinstellingen….
ECENT conferentie 15 mei 2013: Digitale didactiek
Een digibord ophangen is geen garantie op succes. Hoe kun je zinvol gebruik maken van digitale hulpmiddelen in de onderwijspraktijk? Op 15 mei 2013 wordt in de jaarlijkse ECENT conferentie ingegaan op deze vraag, met het thema: ‘Digitale didactiek: ICT gebruik in de bèta-lerarenopleiding’. Wouter van Joolingen (ELAN, UTwente) verzorgt de openingslezing ‘Actief ICT-gebruik in…
Onderwijsparade 2013: Wat maakt een docent een goede docent?
Op woensdag 27 februari 2013 was de Onderwijsparade: het jaarlijkse onderwijssymposium van de Universiteit Utrecht. Dit jaar was het thema ‘X-factor – Wat maakt een docent een goede docent?’. Keith Trigwell (Institute for Teaching and Learning, University of Sydney) verzorgde de openingslezing: ‘High quality university teaching – some insights from research in higher education.’ In…
Best practice: een techniek speel-werkplaats voor kleuters
In de nieuwsbrief van april 2012 vroeg ECENT om uw best practice met ons te delen. Dit webartikel beschrijft de ‘best practice’ van Immy Borg: een techniek speel-werkplaats voor kleuters. Dit is een opdracht voor tweedejaars Pabo-studenten, waarin zij een themahoek voor kleuters opzetten met 5 technische activiteiten. In tenminste 2 van deze activiteiten moeten…
Best practice: Project ‘We bouwen een stad’ voor groep 6
In de nieuwsbrief van april 2012 vroeg ECENT om uw best practice met ons te delen. In dit webartikel de best practice van Fons Cornelissen: het project ‘We bouwen een stad’. Dit is een planologieproject waarbij kinderen uit groep 6, van verschillende scholen in een wijk, samen een stad bouwen. Dit project is ontwikkeld door…
Een lessenserie rond snelheid als voorbeeld voor veranderingen in het curriculum
De snel veranderende wereld stelt andere eisen aan de kennis die leerlingen nodig hebben. Het draait om inzicht, informatie kunnen opzoeken, probleemoplossen. Een bezinning op het curriculum lijkt daarom noodzakelijk. Het nieuwe vak wetenschap & techniek kan daar een voorbeeldrol bij spelen, want in dat vak staat immers centraal dat leerlingen zelf op onderzoek gaan….
Intuïtie als basis voor moreel redeneren
Dit artikel gaat over de rol van intuïtie en emotie bij redeneren over (genetische) dilemma’s, en hoe deze informatie gebruikt kan worden om de oordeelsvorming van leerlingen te optimaliseren. De kennis en toepassingen op het gebied van genetica nemen toe. Daardoor wordt het steeds belangrijker dat leerlingen keuzes kunnen maken in genetische dilemma’s. Bijvoorbeeld of ze…
Bruikbaar digitaal leermateriaal en de digi-generatie
Dit webartikel geeft toegang tot twee onderzoeken die zijn gepubliceerd. Het ene heeft als focus de leermiddelenkeuze van de docent, het andere de (leerling-)gebruikers. Deze webpagina sluit af met verwijzingen naar essays over digitale leermiddelen. Over de diversiteit in mening en houding bij het bepalen van (digitaal) leermiddelenbeleid Binnen het Programma Leermiddelenbeleid hebben veel scholen dit jaar…
12 mei 2011 ECENT-conferentie: Hersenwerk in onderwijs
Op 12 mei 2011 organiseerde ECENT weer een conferentie voor nascholers en opleiders. Dit jaar was de titel: Hersenwerk in onderwijs. Hieronder kunt u nog de aankondigingen met de inhoud van de openingslezing en de werkgroepen nalezen. Openingslezing: Hersenwerk in onderwijs Door: prof. Hilleke Hulshoff Pol, hoogleraar neurowetenschappen (UMCU) In deze lezing zal Hulshoff Pol laten…
W&T Academie 2013
Op woensdag 10 april was de W&T Academie 2013, een conferentie voor basisschoolleerkrachten. Het ontdekken en stimuleren van talenten van kinderen d.m.v. wetenschap & techniek staat centraal tijdens deze conferentie. In dit webartikel vindt u een verslag van twee werkgroepen over onderzoekend leren: ‘Aan de slag met wrijving’ en ‘Opbrengstgericht werken’.
Pabonetwerk NMT
Introductie van het netwerk, doel van oprichting, leden, activiteiten Actualiteiten Maart 2014: Pabonetwerk NMT Nieuwsbrief 34: Paboconferentie Zaakvakonderwijs in (inter-)actie, 9 april 2014 Nieuws over de website van de zevende druk van Praktische Didactiek voor Natuuronderwijs Bijdragen van Kees Both, deze keer over natuurschoolpleinen 15 januari 2014: Nieuwsbrief van de entreetoets en toelatingstoets Mens en Wereld…
Kennisnet Onderzoeksconferentie 2013: Wat werkt met ICT in het onderwijs
Op woensdag 24 april was de jaarlijkse onderzoeksconferentie van Kennisnet over wat werkt met ICT. Het thema was ‘De wisselwerking tussen onderzoek en praktijk’. Het programma bestond uit een openingslezing over coöperatief leren met behulp van ICT, gevolgd door 15 pitches over onderzoek naar ICT en het nut daarvan voor het onderwijs. In dit webartikel…
De rol van websites in professionaliseringsactiviteiten van bèta-lerarenopleiders
Internet speelt een steeds grotere rol in het dagelijks leven. Websites inzetten voor de professionele ontwikkeling van lerarenopleiders lijkt een logisch gevolg. Maar is internet wel een geschikt medium voor de professionalisering van lerarenopleiders? En maken lerarenopleiders gebruik van websites voor hun professionele ontwikkeling? Dit onderzochten Overbeek et al.. Lees hierover in het onderstaande TDβ-artikel. Download: Overbeek…
Terugblik op de paboconferentie 2014 ‘Zaakvakonderwijs in (inter-)actie’
Op woensdag 9 april 2014 vond op de Marnix Academie Utrecht de jaarlijkse paboconferentie Zaakvakonderwijs plaats. Zo’n 80 pabodocenten en pabostudenten waren hierbij aanwezig. In de ochtend opende Jan Berenst (Lector Taalgebruik en Leren, NHL Hogeschool, Leeuwarden) de dag met een lezing over interactie, taalgebruik en kennisontwikkeling. Na de middagpauze sprak Harry Stokhof (Docent geschiedenis…
Kwantitatieve biologie in het onderwijs
Deze bijdrage is op basis van het promotieonderzoek Meten aan je Hart waarin is onderzocht hoe we kwantitatieve begrippen kunnen onderwijzen in het biologieonderwijs en welke rol informatietechnologie daarbij zou kunnen spelen. Mathematics seems to endow one with something like a new sense—Charles Darwin Zoals Darwin al voorzag, is de biologie van vandaag bij uitstek…
Hoe ontwerp je ‘duurzame’ lessen?
Wil jij ook gehoor geven aan de roep om aandacht voor duurzame ontwikkeling? Weet je niet goed hoe te beginnen? Dit artikel vertelt ervaringen. Zo voorkom je valkuilen en krijg je een richtlijn voor het ontwerpen van je lessen. Valkuilen in het ontwerpen van onderwijs voor duurzaamheid Ondanks de nobelheid van deze oproepen, zijn er…
Planten ordenen
Een voorbeeld van een onderzoek voor kinderen van groep 3/4 bij het leerplan Natuur en Techniek in het basisonderwijs. Uit de Grabbelton. Inhoud en doelen In dit artkel kun je lesbladen downloaden om in groep 3 en 4 te gebruiken. Het draagt bij aan de volgende inhouden uit het leerplan Natuuronderwijs. Ook een toelichting kun…
Wetenschapsknooppunt Utrecht
Hoe kunnen we kinderen van 6 tot 12 jaar helpen hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen? Hoe kunnen we ze aanzetten tot experimenterend en onderzoekend leren? Met deze vraag gaan Wetenschapsknooppunten van start, als schakels tussen basisonderwijs en wetenschap. In 2009 ging de eerste van start in Nijmegen. In 2010 werd het Wetenschapsknooppunt Utrecht…
Informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht
Werk je als docent in het bètaonderwijs? Of heb je op een andere manier in je werk veel te maken met het onderwijs in de bètavakken, bijvoorbeeld als uitgever, lerarenopleider of vakdidactisch onderzoeker? Dan ben je van harte welkom bij het informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht. Hier ontmoet je virtueel of ‘live’ collega’s uit de…
Genderverschillen in lerarenopleidingen
Nederlandse meisjes kiezen minder vaak voor een bèta/techniek-studie dan meisjes uit andere EU-landen, terwijl ze juist gemiddeld meer talent hiervoor hebben. Ook kiezen Nederlandse meisjes minder vaak voor bèta/techniek-studies dan Nederlandse jongens, terwijl jongens en meisjes er ongeveer evenveel talent voor hebben. Hoe komt dat en wat kun je daaraan doen? Deze vragen stonden centraal…
Veranderende schaduwen
Kinderen kunnen zeer geïnteresseerd raken in de bewegingen van zon, aarde, maan en sterren. Als we die bewegingen met ze bestuderen stuiten we op vragen rond de beweging van Zon en Aarde. Vragen stellen over de natuur, meten en rekenen gaan dan hand in hand. Zo combineer je meetkunde, rekenonderwijs en natuuronderwijs. Je schaduw verandert…
Uitdagende wateronderzoeken voor kinderen als voorbeeld van onderzoekend leren
In het artikel ‘Children and water’ beschrijft Jos Elsgeest een aantal zeer praktische onderzoeken die kinderen met water kunnen doen. Uitdagend, spannend, inspirerend. Je hebt er verder niet zoveel voor nodig. Uiteraard water en verder huis, tuin en keuken spullen. En met al die materialen blijkt dat het experimenteren met water haast lijkt op toveren….
Terugblik op de PABOconferentie ‘Kennisbases: kansen voor kennis?!’
Op woensdag 6 april 2011 vond op PABO Driestar te Gouda een landelijke PABOconferentie plaats. Het betrof hier een zaakvakken-conferentie; opgezet door aardrijkskunde- (KNAG), geschiedenis- (VGN), en natuur- en techniekdocenten (Netwerk natuur en techniek). Namens ECENT zat Gert Talens in de organisatie van de dag. Centraal stonden de diverse kennisbases die opgemaakt zijn voor de PABO’s.
Science-onderwijs vanuit een perspectief op gender-, taal- en etnische verschillen
In opdracht van vtb-pro zijn 2 literatuurstudies uitgevoerd naar de noodzaak van professionalisering van leraren primair onderwijs in wetenschap en techniek vanuit een diversiteitsperspectief. De belangrijkste onderzoeksvraag voor deze studies was: Welke knelpunten en aanknopingspunten voor verbreding zijn op te maken uit de onderzoeksliteratuur aangaande de gender-, talige en etnische verschillen in wetenschap en techniekonderwijs op de basisschool? Genderverschillen Onderwijs…
Kernreflectie voor het aanleren van vakdidactische competenties
Lerarenopleiders die vakdidactiek onderwijzen doen er goed aan om zich niet alleen te richten op vakdidactische kennis en vaardigheden. De (beroeps)identiteit van de docent in opleiding en daarmee samenhangende overtuigingen ten aanzien van leren en het schoolvak, spelen een belangrijke rol bij de vakdidactische ontwikkeling van docenten. Een biologiedocent kan bijvoorbeeld worden gedreven door de motivatie om via…
Filmpjes en lesmaterialen over het stimuleren van onderzoekend en ontwerpend leren bij kleuters
Leerkrachten van zes basisscholen hebben in samenwerking met het Wetenschapsknooppunt Delft een didactische aanpak voor kleuters ontwikkeld, die uit gaat van onderzoekend en ontwerpend leren (OOL). De leerkrachten gaven hun ervaringen weer in filmpjes en fotoboekjes. De projecten gingen over riolering, ridders & jonkvrouwen, muziekinstrumenten, warm & koud, ruimtevaart, boekdrukkunst & verpakkingen en over het…
De invloed van PCK op hoe leerlingen denken over techniek
De kennisbasis van leerkrachten bestaat uit drie kennisdomeinen: vakinhoudelijke kennis, PCK en attitude/vertrouwen. PCK, ofwel Pedagogical Content Knowledge, heeft de grootste invloed op het beeld dat basisschoolleerlingen van techniek ontwikkelen. Maar juist aan PCK wordt te weinig aandacht besteed op pabo’s. Dat zijn de belangrijkste conclusies uit het proefschrift van Ellen Rohaan.
Videotoepassingen voor vakdidactisch onderwijs
Video is een medium dat in lerarenopleidingen steeds vaker wordt ingezet voor vakdidactisch onderwijs, naast video’s over vakinhouden. Dit artikel geeft een overzicht van de wijzen waarop opleiders PO, VO en MBO video voor het onderwijzen van didactiek kunnen gebruiken: Van registreren en reflecteren tot het bieden van contexten en ‘best practices’. Bron is het…
Enriched skeleton concept mapping met scripts bevordert betekenisvol leren
Een zorgpunt in het onderwijs is dat studenten teveel reproducerend leren, en te weinig betekenisvol. Hoe kun je onderwijs zodanig vormgeven dat studenten betekenisvol gaan leren? Zowel concept mapping als samenwerkend leren kan studenten aanzetten tot betekenisvol leren. Ton Marée combineerde deze twee methoden daarom tot enriched skeleton concept mapping met ingebouwde scripts. Uit het…
Concept cartoons
In 1991 hebben Brenda Keogh en Stuart Naylor de eerste concept cartoons ontwikkeld. Sindsdien is hier veel onderzoek naar gedaan en zijn er vele concept cartoons ontwikkeld. Concept cartoons, ook wel praatplaten of discussieposters genoemd, kunnen voor allerlei doeleinden worden ingezet. Bijvoorbeeld om misconcepten te herkennen en aan te pakken, maar ook als start voor onderzoekend…
Panama Conferentiebundel 13 (1995)
Panama Cursusboek 13 – 1995 Thema: Rekenen in de bovenbouw van de basisschool Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Barth, F., Oonk, W. and Schinkel, C. (1995). Paradigma´s van het basisonderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 13 rekenen in de bovenbouw van de basisschool (pp. 81-90). Utrecht: SOL…
Panama Conferentiebundel 28 (2010)
Panama Cursusboek 28 – 2010 Thema: Waardevol reken-wiskundeonderwijs – kenmerken van kwaliteit Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Boswinkel, N. (2010). Het rekenen de baas (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 28 Waardevol reken-wiskundeonderwijs – Kenmerken van kwaliteit – (Vol. 28, pp. 101-113). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht….
Panama Conferentiebundel 27 (2009)
Panama Cursusboek 27 – 2009 Thema: Leren van evalueren – de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde – Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Moor, E. (2009). Zonder verleden geen toekomst (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 27 – Leren van evalueren – de lerende in beeld bij reken-wiskundeonderwijs…
Panama Conferentiebundel 26 (2009)
Panama Cursusboek 26 – 2009 Thema: Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Huitema, S. (2009). Schets van een leerlijn (PDF). In Panama Cursusboek 26 Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde (Vol. 26, pp. 57-61). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Keijzer, R. and Heege, J. t. (2009). Doorgaande…
Panama Conferentiebundel 22 (2004)
Panama Cursusboek 22 – 2004 Thema: Rekenen-wiskunde als rijke bron Eindredactie: Ronald Keijzer en Erica de Goeij Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Clijsen, A. and Toes, E. (2004). Een rijke rekenomgeving in het speciaal (basis)onderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 22 Rekenen-wiskunde als rijke bron (pp. 103-115). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Panama Conferentiebundel 20 (2002)
Panama Cursusboek 20 – 2002 Thema: Interactie in het reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Damhuis, R. and Litjens, P. (2002). Taal leren door interactie; geldt dat ook voor rekentaal? (PDF) Panama Cursusboek 20 Interactie in het reken-wiskundeonderwijs, 20, 89-121. . Gravemeijer, K. P. E. (2002). Context van…