Rekenen/Wiskunde (po)
Hoe ontwerp je ‘duurzame’ lessen?
Wil jij ook gehoor geven aan de roep om aandacht voor duurzame ontwikkeling? Weet je niet goed hoe te beginnen? Dit artikel vertelt ervaringen. Zo voorkom je valkuilen en krijg je een richtlijn voor het ontwerpen van je lessen. Valkuilen in het ontwerpen van onderwijs voor duurzaamheid Ondanks de nobelheid van deze oproepen, zijn er…
Wetenschapsknooppunt Utrecht
Hoe kunnen we kinderen van 6 tot 12 jaar helpen hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen? Hoe kunnen we ze aanzetten tot experimenterend en onderzoekend leren? Met deze vraag gaan Wetenschapsknooppunten van start, als schakels tussen basisonderwijs en wetenschap. In 2009 ging de eerste van start in Nijmegen. In 2010 werd het Wetenschapsknooppunt Utrecht…
Informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht
Werk je als docent in het bètaonderwijs? Of heb je op een andere manier in je werk veel te maken met het onderwijs in de bètavakken, bijvoorbeeld als uitgever, lerarenopleider of vakdidactisch onderzoeker? Dan ben je van harte welkom bij het informeel netwerk Bètaonderwijs regio Utrecht. Hier ontmoet je virtueel of ‘live’ collega’s uit de…
Genderverschillen in lerarenopleidingen
Nederlandse meisjes kiezen minder vaak voor een bèta/techniek-studie dan meisjes uit andere EU-landen, terwijl ze juist gemiddeld meer talent hiervoor hebben. Ook kiezen Nederlandse meisjes minder vaak voor bèta/techniek-studies dan Nederlandse jongens, terwijl jongens en meisjes er ongeveer evenveel talent voor hebben. Hoe komt dat en wat kun je daaraan doen? Deze vragen stonden centraal…
Veranderende schaduwen
Kinderen kunnen zeer geïnteresseerd raken in de bewegingen van zon, aarde, maan en sterren. Als we die bewegingen met ze bestuderen stuiten we op vragen rond de beweging van Zon en Aarde. Vragen stellen over de natuur, meten en rekenen gaan dan hand in hand. Zo combineer je meetkunde, rekenonderwijs en natuuronderwijs. Je schaduw verandert…
Kernreflectie voor het aanleren van vakdidactische competenties
Lerarenopleiders die vakdidactiek onderwijzen doen er goed aan om zich niet alleen te richten op vakdidactische kennis en vaardigheden. De (beroeps)identiteit van de docent in opleiding en daarmee samenhangende overtuigingen ten aanzien van leren en het schoolvak, spelen een belangrijke rol bij de vakdidactische ontwikkeling van docenten. Een biologiedocent kan bijvoorbeeld worden gedreven door de motivatie om via…
Videotoepassingen voor vakdidactisch onderwijs
Video is een medium dat in lerarenopleidingen steeds vaker wordt ingezet voor vakdidactisch onderwijs, naast video’s over vakinhouden. Dit artikel geeft een overzicht van de wijzen waarop opleiders PO, VO en MBO video voor het onderwijzen van didactiek kunnen gebruiken: Van registreren en reflecteren tot het bieden van contexten en ‘best practices’. Bron is het…
Concept cartoons
In 1991 hebben Brenda Keogh en Stuart Naylor de eerste concept cartoons ontwikkeld. Sindsdien is hier veel onderzoek naar gedaan en zijn er vele concept cartoons ontwikkeld. Concept cartoons, ook wel praatplaten of discussieposters genoemd, kunnen voor allerlei doeleinden worden ingezet. Bijvoorbeeld om misconcepten te herkennen en aan te pakken, maar ook als start voor onderzoekend…
Panama Conferentiebundel 13 (1995)
Panama Cursusboek 13 – 1995 Thema: Rekenen in de bovenbouw van de basisschool Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Barth, F., Oonk, W. and Schinkel, C. (1995). Paradigma´s van het basisonderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 13 rekenen in de bovenbouw van de basisschool (pp. 81-90). Utrecht: SOL…
Panama Conferentiebundel 28 (2010)
Panama Cursusboek 28 – 2010 Thema: Waardevol reken-wiskundeonderwijs – kenmerken van kwaliteit Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Boswinkel, N. (2010). Het rekenen de baas (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 28 Waardevol reken-wiskundeonderwijs – Kenmerken van kwaliteit – (Vol. 28, pp. 101-113). Utrecht: Panama/ Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht….
Panama Conferentiebundel 27 (2009)
Panama Cursusboek 27 – 2009 Thema: Leren van evalueren – de lerende in beeld bij rekenen-wiskunde – Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Moor, E. (2009). Zonder verleden geen toekomst (PDF). In M. Van Zanten (Ed.), Panama Cursusboek 27 – Leren van evalueren – de lerende in beeld bij reken-wiskundeonderwijs…
Panama Conferentiebundel 26 (2009)
Panama Cursusboek 26 – 2009 Thema: Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde Eindredactie: Marc van Zanten Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Huitema, S. (2009). Schets van een leerlijn (PDF). In Panama Cursusboek 26 Doorgaande ontwikkelingen rekenen-wiskunde (Vol. 26, pp. 57-61). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Keijzer, R. and Heege, J. t. (2009). Doorgaande…
Panama Conferentiebundel 22 (2004)
Panama Cursusboek 22 – 2004 Thema: Rekenen-wiskunde als rijke bron Eindredactie: Ronald Keijzer en Erica de Goeij Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Clijsen, A. and Toes, E. (2004). Een rijke rekenomgeving in het speciaal (basis)onderwijs (PDF). In Panama Cursusboek 22 Rekenen-wiskunde als rijke bron (pp. 103-115). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Panama Conferentiebundel 20 (2002)
Panama Cursusboek 20 – 2002 Thema: Interactie in het reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Damhuis, R. and Litjens, P. (2002). Taal leren door interactie; geldt dat ook voor rekentaal? (PDF) Panama Cursusboek 20 Interactie in het reken-wiskundeonderwijs, 20, 89-121. . Gravemeijer, K. P. E. (2002). Context van…
Panama Conferentiebundel 19 (2001)
Panama Cursusboek 19 – 2001 Thema: Uit de lengte of uit de breedte. De kwaliteit van het meetonderwijs Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bleijerveld, C. (2001). Meten in een natuurlijke omgeving (PDF). In Panama Cursusboek 19 Uit de lengte of uit de breedte – de kwaliteit van het…
Panama Conferentiebundel 18 (2000)
Panama Cursusboek 18 – 2000 Thema: Tien jaar PPON. Lessen voor de toekomst Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blom, N. and Smits, M. C. (2000). Woordenschat onderwijs, een gezamenlijke verantwoordelijkheid (PDF). In Panama Cursusboek 18 Tien jaar PPON – lessen voor de toekomst – (pp. 113-1120). Utrecht: SOL…
Panama Conferentiebundel 17 (1999)
Panama Cursusboek 17 – 1999 Thema: Overzicht en samenhang. Leerlijnen in/en een uitdagende praktijk. Eindredactie: Ronald Keijzer en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. and Eigenhuis, N. (1999). Kenmerken van ‘Rekenrijk’ (PDF). In Panama Cursusboek 17 Overzicht en samenhang – leerlijnen in/en een uitdagende praktijk – (pp. 79-88). Utrecht: SOL coproduktie…
Panama Conferentiebundel 16 (1998)
Panama Cursusboek 16 – 1998 Thema: Over rekenen gesproken. Taal in/en rekenen Eindredactie: Nina Boswinkel en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Biemond, H. (1998). Taal leren in de rekenles (PDF). In Panama Cursusboek 16 Over rekenen gesproken – taal in/en rekenen – (pp. 125-129). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Panama Conferentiebundel 15 (1997)
Panama Cursusboek 15 – 1997 Thema: Naar een balans in de reken-wiskundeles. Interactie, oefenen, uitleggen en zelfstandig werken Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkrijsse, I. (1997). Naar een balans in de reken-wiskundeles (PDF). In Panama Cursusboek 15 naar een balans in de…
Panama Conferentiebundel 14 (1996)
Panama Cursusboek 14 – 1996 Thema: Modellen, meten en meetkunde Eindredactie: Corine van den Boer en Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Klein, A. S., Bergmans, C., Leliveld, K. and Hoogenberg, E. (1996). Hoe leerlingen zich ontwikkelen op de lege getallenlijn: twee portretten (PDF). In Panama Cursusboek 14 modellen, meten en…
Panama Conferentiebundel 12 (1994)
Panama Cursusboek 12 – 1994 Thema: Speciaal rekenen Eindredactie: Maarten Dolk, Hans van Luit en Elise te Woerd Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Beishuizen, M., Tom, M. and Klein, A. S. (1994). Zwakke rekenaars en de lege getallenlijn (PDF). In Panama Cursusboek 12 speciaal rekenen (pp. 101-111). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC,…
Panama Conferentiebundel 11 (1993)
Panama Cursusboek 11 – 1993 Thema: Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming Eindredactie: Maarten Dolk en Willem Uittenbogaard Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Abels, M. and Wijers, M. (1993). Procenten in de basisvorming (PDF). In Panama Cursusboek 11 Procenten – op de grens van basisschool en basisvorming – (pp. 49-61). Utrecht:…
Panama Conferentiebundel 10 (1992)
Panama Cursusboek 10 – 1992 Thema: Rekenen onder de tien Eindredactie: Maarten Dolk Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Buys, K. (1992). Het wiskundeonderwijs nogmaals bezien¹ (PDF). In Panama Cursusboek 10 rekenen onder en boven de tien (pp. 9-19). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, R. A. and Verkruijsse, I….
Panama Conferentiebundel 9 (1991)
Panama Cursusboek 9 – 1991 Thema: Deskundigheid Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bauersfeld, H. (1991). What works? (PDF). In Panama Cursusboek 9 deskundigheid (pp. 9-15). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Beishuizen, M. and Mulken, F. v. (1991). Onderzoekgegevens over oplossingsmanieren bij het rekenen tot…
Panama Conferentiebundel 8 (1990)
Panama Cursusboek 8 – 1990 Thema: Rekenen en zorgverbreding Eindredactie: Maarten Dolk en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen De Jong, R. and Verkruijsse, I. (1990). Rekenen en zorgverbreding (PDF). In M. Dolk and E. Feijs (Eds.), Panama Cursusboek 8 rekenen en zorgverbreding (pp. 90-98). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU…
Panama Conferentiebundel 7 (1989)
Panama Cursusboek 7 – 1989 Thema: Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Brandt, F. (1989). Rekenvaardigheid Pabo-docenten (PDF). In Panama Cursusboek 7 Rekenen-Wiskunde periodieke peiling onderwijs niveau … (pp. 69-79). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Broekman, H. (1989). De zakrekenmachine in de…
Panama Conferentiebundel 6 (1988)
Panama Cursusboek 6 – 1988 Thema: Eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool Eindredactie: Ed de Moor en Els Feijs Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Blakenburg, K. (1988). Zo reken ik ook! (PDF). In Panama Cursusboek 6 eindniveau rekenen-wiskunde op de basisschool (pp. 88-90). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Bokhove, J. (1988)….
Panama Conferentiebundel 5 (1987)
Panama Cursusboek 5 – 1987 Thema: Innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1987). Periodieke peiling van het rekenen (PDF) Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs, 5, 79-82. . De Moor, E. (1987). Hoofdrekenen helpt (PDF). In Panama Cursusboek 5 innovatie realistisch reken-wiskundeonderwijs (pp. 55-59). Utrecht: SOL…
Panama Conferentiebundel 4 (1986)
Panama Cursusboek 4 – 1986 Thema: Nascholing een nood-zaak Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Freudenthal Instituut, Universiteit Utrecht Artikelen Bokhove, J. (1986). Eindtoetsen (PDF). In E. Feijs and E. d. Moor (Eds.), Panama Cursusboek 4 nascholing een nood-zaak (pp. 123-127). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Buys, K. (1986). Differentiatie met een…
Panama Conferentiebundel 3 (1985)
Panama Cursusboek 3 – 1985 Thema: Reken/wiskundeonderwijs anno 1984 Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Corte, E. and Verschaffel, L. (1985). Werken met eenvoudige rekenvraagstukjes in de eerste klas (PDF). In Panama Cursusboek 3 reken/wiskundeonderwijs anno 1984 (pp. 34-41). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. De Jong, C….
International Centre for STEM Education (ICSE)
Dit centrum voor de (didactiek in de) bètavakken is gehuisvest in Freiburg (Duitsland) en is in feite een netwerk van Europese partners. De centrale doelstelling is het bijeenbrengen van onderzoekers en beleidsmakers op het gebied van van de bètavakken (po, vo, mbo). Concreet wordt samengewerkt door middel van: project-aanvragen nieuwsbrief conferenties (o.a. Educating the Educators)…
Panama Conferentiebundel 2 (1984)
Panama Cursusboek 2 Thema: Methoden en reken / wiskundeonderwijs Eindredactie: Ed de Moor Uitgave: Utrecht: Freudenthal Instituut Artikelen De Moor, E. (1984). Meetkunde in B.O.-methoden (PDF). In Panama Cursusboek 2 methoden reken/wiskundeonderwijs (Vol. 2, pp. 73-77). Utrecht: SOL coproduktie met: OW & OC, RU Utrecht. Doesburg, K. (1984). Modelgebruik in rekenmethoden* (PDF). In Panama Cursusboek 2…
Panama Conferentie
Conferentie voor pabo-docenten, adviseurs, onderzoekers en andere geïnteresseerden in het reken-wiskunde onderwijs van het primair onderwijs, georganiseerd door Panama. Website Panama Conferentie Jaargangen 43 2025 Thema onbekend 42 2024 Denken aan rekenen… 41 2023 Rekenen-wiskunde in verbinding 40 2022 40 x Panama: verleden, heden en toekomst 39 2021 Rekenen-wiskunde 3D 38 2020 Rekenen-wiskunde van ……
Panama Conferentiebundel 1 (1983)
Conferentiebundel bij de Panama Conferentie van 1983 Panama Conferentiebundel 1 De Moor, E. (Ed.). (1983). Reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4-8 jaar) (Vol. 1). Utrecht: Freudenthal Instituut. Borghouts-van Erp, J. (1983). Spelen rond het evenwicht: een alternatieve basis voor het aanvankelijk rekenen (PDF). In Panama Cursusboek 1 reken/wiskundeonderwijs voor het jonge kind (4 – 8…
Wetenschap en technologie als grondhouding en vakoverstijgende benadering
In Nederland wordt 4% van de schooltijd op de basisschool aan W&T besteed, terwijl dit in de OESO-landen gemiddeld 10% is. In 40% van de OESO-landen maken alle kinderen wel eens de onderzoekend/ontwerpend leren cyclus mee, terwijl dit in Nederland slechts 5% is. Ook zegt 13% van de Nederlandse leraren nooit een proefje te doen…
Nationale Rekencoördinator Dag
De Nationale Rekencoördinator Dag is een dag voor rekencoördinatoren en leerkrachten, waar het rekenonderwijs van de basisschool centraal staat. Laatste editie: vrijdag 24 maart 2023 De conferentie is vooral bedoeld voor ‘horizontale professionalisering’ (leerkrachten leren van elkaar), daarnaast worden experts (onderzoekers, adviseurs, uitgevers, etc.) uitgenodigd een steentje bij te dragen. De NRCD wordt georganiseerd door…
Grote Rekendag 28 maart 2018
Aankondiging van de Grote Rekendag in 2018
Nationale Rekencoördinator Dag 9 maart 2018
Af en toe is het goed dat de kerndoelen basisonderwijs tegen het licht gehouden worden. Momenteel wordt er gewerkt aan nieuwe ‘bouwstenen’ voor: Nederlands, rekenen en wiskunde, Engels, burgerschap, digitale geletterdheid en vakoverstijgende vaardigheden. Deze bouwstenen moeten in het voorjaar van 2018 klaar zijn en dan moet er uitgetest worden. Dit thema staat centraal op de komende nrcd.
Ruimtevaart in de klas: een bron voor lesinspiratie
Ruimtevaart en sterrenkunde zijn fascinerende onderwerpen die veel leerlingen boeien en bezighouden. Tevens zijn veel onderwerpen uit het W&T-curriculum hieraan te koppelen. Dat maakt ruimtevaart geschikt als context voor aansprekende lessen. Ruimtevaartindeklas.nl biedt een schat aan inspirerende en uitdagende lessen voor de hele basisschool en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. De lessen zijn vrij beschikbaar en vrijwel allemaal…
Effectieve multimedia voor natuurwetenschappelijk onderwijs
Wat zijn kenmerken van effectieve multimediatoepassingen voor natuurwetenschappelijk onderwijs? Dat heeft Derek Muller onderzocht in zijn promotieonderzoek. Hieruit blijkt dat effectieve multimediatoepassingen expliciet misconcepten behandelen. Traditionele lecture-style presentaties waarin dit ontbreekt zijn ineffectief en zelfs schadelijk gebleken voor de opbouw van juiste kennis. Fast and frugal heuristics (vuistregels) Effectieve multimediatoepassingen behandelen expliciet alternatieve denkbeelden (misconcepten) In onderstaande video zet Muller…
Terugblik op Ecent/ELWIeR conferentie 2017
Op 19 mei kwamen ongeveer 120 lerarenopleiders bij elkaar in Utrecht voor de jaarlijkse conferentie voor pabo, tweede- en eerstegraads lerarenopleiders. Het thema was: ‘Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding’. De conferentie startte met een openingslezing over de Leidse Tyrannosaurus Rex door Yuri Matteman, hoofd afdeling educatie van Naturalis. Dit werd direct…
Tipping Point Ahead: over kantelpunten in het klimaat
Tipping Point Ahead is een interactief project voor middelbare scholieren, op initiatief van het Netherlands Earth System Science Centre (NESSC). Onderzoekers binnen NESSC willen klimaatverandering beter begrijpen en betrouwbare voorspellingen doen over het klimaat van de toekomst. Maar hoe pak je dat onderzoek aan?
Vacature docent rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs
Stenden hogeschool is binnen de School of Education, bachelor opleiding Leraar Basisonderwijs voor in eerste instantie de locatie Groningen, op zoek naar enthousiaste kandidaten voor de functie van: Lecturer Rekenen – Wiskunde (0.8 fte) Inhoud van de functie De lecturer Rekenen- Wiskunde heeft een brede interesse in zowel de didactiek als de inhoud van het…
Opbrengsten van de ECENT/ELWIeR conferentie 2016: Bèta in samenhang in 2032
Woensdag 18 mei 2016 bezochten bijna 150 deelnemers de eerste gezamenlijke conferentie voor lerarenopleiders van ECENT en ELWIeR. De openingslezing van Marc de Vries (TU Delft) over de overlap tussen de verschillende componenten van STEM gaf een prachtige introductie voor de eerste werkgroepronde. In deze ronde is extra aandacht besteed aan de samenhang tussen de verschillende disciplines; uniek voor…
Reken-Huis
| PO | reken-huis.nl Oorspronkelijk opgezet door Frans Moerlands
Een artikel schrijven voor ELWIeR / Ecent
De artikelen op deze website zijn primair gericht op lerarenopleiders in de STEM-hoek (rekenen-wiskunde, science, techniek). De redactie vindt het leuk als docenten (experts, onderzoekers) zelf het initiatief kunnen nemen een artikel te schrijven. In dit artikel enkele aanwijzingen
Lectoraten didactiek rekenen/wiskunde en natuurwetenschappen
Welke lectoraten op het gebied van de bètadidactiek zijn er? Waar houden zij zich mee bezig? Een overzicht
OCW wil graag input van rekenexperts voor een mini-reken-onderzoekje dit voorjaar
Dalende trend in rekenresultaten (TIMSS en eindtoets primair onderwijs) zijn voor OCW aanleiding zelf een onderzoekje uit te voeren op dit gebied.
Ze doen dit door rekenexperts uit te nodigen een online enquete in te vullen en er is een bijeenkomst op 7 juni 2017
ECENT/ELWIeR conferentie 19 mei 2017: Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding
Op vrijdag 19 mei 2017 wordt de ECENT/ELWIeR conferentie gehouden. Het thema van dit jaar is: Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding. De conferentie start met een openingslezing over De Leidse Tyrannosaurus Rex door Yuri Matteman, hoofd afdeling educatie van Naturalis. Dit wordt direct vervolgd in een ontwerp-sessie rondom deze zelfde Trix. In…
Internationale projecten STEM
Leren en professionaliseren is verder kijken. Op deze pagina vindt u een overzicht van internationale websites die voor lerarenopleiders en leraren in natuur(wetenschap) en techniek interessant kunnen zijn.
Mascil: Onderzoekend leren in beroepscontexten
Leerlingen krijgen op school weinig te zien van het beroepenveld waar de kennis en vaardigheden die ze op school leren van pas komen. Ook gebruiken docenten weinig activerende werkvormen in hun lessen, terwijl uit onderzoeken blijkt dat die aanpak de motivatie voor het leren en de interesse in de bètavakken kan verhogen. Binnen het Europese project Mascil wordt geprobeerd aan beide tekorten wat te doen.
Terugblik Nationale Rekencoördinator Dag 2017
Op 10 maart 2017 kwamen ongeveer 170 rekencoördinatoren bij elkaar in Utrecht voor de NRCD, die jaarlijks wordt georganiseerd door o.a. de Universiteit Utrecht (de afdeling Onderwijsadvies en Training is penvoerder). Het programma was als volgt opgebouwd: openingslezing door Marc van Zanten (SLO/UU) over: Gecijferdheid voor de 21ste eeuw; een ronde werkgroepen ‘voor en door…
15e Grote Rekendag
De Grote Rekendag begon ooit als een project van het Freudenthal Instituut, maar is vanaf 2014 een gezamenlijk project van de FSW en uitgeverij Malmberg in Den Bosch. De Grote Rekendag richt zich op de basisschool en beoogt te laten zien dat leerlingen ook in het reken-wiskundeonderwijs op onderzoek kunnen gaan. Daarnaast is een doel…
Begrippenkaarten – concept maps
In een begrippenkaart of ‘concept map’ laten leerlingen zien hoe zij de relatie zien tussen begrippen, voorwerpen en verschijnselen. Begrippenkaarten zijn zowel geschikt voor leerlingen in het basisonderwijs als in het voortgezet en hoger onderwijs. Dit artikel is een uitgebreide samenvatting van ‘Concept mapping’ van Gunstone & White (1992). Het geeft instructies voor het voorbereiden en geven van lessen met begrippenkaarten, en gaat in op verschillende toepassingen van begrippenkaarten.
Constructivisme
Constructivisme is een theorie over leren. Constructivisten zien leren als actieve constructie van kennis gebaseerd op wat de leerling al weet. Leerlingen interpreteren nieuwe informatie in het licht van hun eigen structuur van voorkennis. Geschiedenis De constructivische visie op leren is gericht op de kwalitatieve veranderingen die bij leerlingen plaatsvinden. Onderwijzen is op te vatten…
Video’s leraar24 kwijt? Even vragen…
| PO | VO | MBO | Zoals jullie weten is de website Leraar24 (met veel video’s) in 2017 omgezet naar een nieuwe omgeving (een moderner jasje). Bij die omzetting heeft met er voor gekozen een deel van de video’s niet meer te hergebruiken, dus deze zijn niet meer te vinden. Mocht het nu zo zijn dat jij in jouw onderwijs…
Zomerstudiemiddag ELWIeR 2017 ‘rekenen in vo en mbo’ -> 23 juni
Op deze studiemiddag stonden de aanpakken centraal van pabo’s en tweedegraads-lerarenopleidingen wiskunde op het gebied van rekenen in vo en mbo. Zij lieten elkaar zien hoe men bezig is met minoren, programma-onderdelen en kleinere vakken/modules op het gebieden van rekenen vo/mbo, waarvan kopieën/afgeleiden ook in de nascholing een rol spelen.
Het aanbod (en de vraag) lijkt te groeien, terwijl er natuurlijk ook onzekerheid is over de status van het rekenen in vo/mbo (gezien de status van de rekentoets in het vo en het examen rekenen in het mbo).
Twee nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek
Bij het maartnummer van het tijdschrift Volgens Bartjens, zijn als gebruikelijk ook weer twee artikelen gepubliceerd in Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. De artikelen uit Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoekkunnen kosteloos worden gedownload. Uittenbogaard, W. (2017). Een beknopte geschiedenis van Panama, de NVORWO en de pabo. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 36(4), 41-49…
Resonansgroep actualisering post-hbo-opleiding rekencoördinator
Een groep lerarenopleiders rekenen-wiskunde van vier verschillende pabo’s is op dit moment druk doende de post-hbo-opleiding rekencoördinator te herzien. Opleiders die de opleiding aanbieden en graag kennismaken met het vernieuwde materiaal en de ideeën daarachter, worden uitgenodigd voor de bijeenkomst van de resonansgroep. Deze bijeenkomst vindt plaats op: dinsdag 13 juni 2017 10-12 uur Hogeschool…
15e Grote Rekendag
Op woensdag 22 maart vindt de 15e Grote Rekendag plaats. Grijp deze kans aan om op een van de ruim 1200 deelnemende scholen te kijken hoe leuk reken-wiskundeonderwijs kan zijn. Kijk hier voor een klein voorproefje.
NVORWO jaarvergadering en studiedag – 7 april 2017
Op 7 april vindt, na de jaarvergadering, een studiedag van de NVORWO plaats met interessante workshops en lezingen. De titel van de studiedag luidt: ‘Rekenen-wiskunde, een vakgebied in beweging’. Het thema van de workshops en lezingen is: hoe maak je het rekenonderwijs interessanter, vernieuwender en inhoudsvoller, terwijl datzelfde onderwijs ook gewoon doorgaat? De studiedag is…
Intercultureel leren bij rekenen/wiskunde en science -> vragenlijst voor lerarenopleiders
IncluSMe is een recent gestart Europees project waaraan lerarenopleidingen uit 11 landen deelnemen. De afkorting staat voor: Intercultural learning in mathematics and science initial teacher education. Eén van de uitgangspunten van dit project is de noodzaak om interculturele aspecten op te nemen in de curricula en lesmaterialen van de lerarenopleidingen en op die manier wiskunde…
24th International ALM Conference
ALM 24 will be held in Rotterdam, The Netherlands, from July 2nd to July 5th, 2017. The focus of this three day conference will be on several international themes in mathematics and numeracy education for (young) adults. Themes The overall theme of ALM 24 is: All hands-on Math. Conference themes are: All Hands-on Math: Examples…
Wie wil Meetkunst nascholing verzorgen?
Vanaf 2015 werkt het Meetkunst project aan de integratie van kunsteducatie, meetkunde en creativiteit in het basisonderwijs. In dit project is nascholing ontwikkeld, dat onder andere gebruikt wordt om data te verzamelen voor het Meetkunst onderzoek. We zijn op zoek naar opleiders beeldende vorming en rekenen-wiskunde, beide werkzaam aan dezelfde hogeschool, die als koppel deze nascholing…
Reacties gevraagd: herijking kennisbasis rekenen-wiskunde pabo
In december 2016 is in het kader van de herijking van de kennisbasis rekenen-wiskunde naar alle directies van pabo’s een vragenlijst gestuurd, bedoeld voor de vakgroepen rekenen-wiskunde. Het verzoek was toen om de vragenlijst uiterlijk 20 januari ingevuld te retourneren. Op dit moment is nog lang niet van elke hogeschool een reactie ontvangen. Mogelijk is…
Nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek
Twee nieuwe artikelen van de digitale verdiepende bijlage bij het tijdschrift Volgens Bartjens, Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek zijn kosteloos te downloaden. Het gaat om: Scheltens, F. & Béguin, A. (2017). Meer dan goed / fout – Diagnostisch toetsen van aftrekken in groep 5. Volgens Bartjens – ontwikkeling en onderzoek, 36(3), 41-49. Bunck, M.-J.,…
Rekenspellenwedstrijd 2017
Voor de derde keer organiseren NVORWO, SLO en Klasse TV de wedstrijd ‘Bedenk het beste rekenspel’. Van de winnaar wordt het spel, als het geschikt is, misschien wel door een spellenuitgever gemaakt en verkocht in de (web)winkel. Het zal jouw spel maar zijn! Dit jaar nodigen we ook leraren uit om mee te doen. We…
Wiskunde voor Morgen – in 2024
| PO | VO | In 2015 heeft een groep van betrokkenen bij het reken-wiskunde-onderwijs in Nederland zich georganiseerd in een ‘collectief’ onder de naam ‘Wiskunde voor Morgen’, met als doel om samen na te denken over Reken- en wiskundeonderwijs voor de 21e eeuw, met eventuele producten als gevolg. Rekenenwiskunde21.nl Bijeenkomsten 11 januari 2024 14:30 – 17:00, Domstad, Utrecht…
Panama 35 jaar
In Veldhoven kwamen op 19 en 20 januari ongeveer 200 lerarenopleiders, adviseurs, leerkrachten en andere geïnteresseerden bij elkaar voor de jaarlijkse conferentie, dit jaar met als thema ‘Goed en fout in het reken-wiskundeonderwijs’. Ter gelegenheid van dit jubileum is een bundel gepubliceerd: Rekenen-wiskunde in de 21e eeuw – Ideeën en achtergronden voor primair onderwijs ….
Weg van het cijferen
Weg van het cijferen. Rekenmethodes vanaf 1800 tot heden. Treffers, A. (2015). Utrecht: Universiteit Utrecht. De titel ‘Weg van cijferen’ kan als ‘gek op’ en als ‘met minder nadruk op’ worden verstaan. Achter deze tweedeling steekt het algemene onderscheid tussen werktuigelijk versus inzichtelijk rekenen, internationaal aangeduid als de procedurele en de conceptuele richtingen in het…
Rekenen is leuker als je denkt
Kool, M., & De Moor, E. (2009). Rekenen is leuker dan/als je denkt. Bert Bakker. Hoe werkt de staartdeling? Hoe deel je door een breuk? Wat leren de kinderen eigenlijk in de rekenles? Wordt er wel genoeg geoefend op school? Waarom moeten we nog leren rekenen nu iedereen een rekenmachine heeft? De vijftig columns in…
Alledaags rekenen
De Moor, E., & Kool, M. (2016). Alledaags rekenen. Prometheus. Nummerplaten, bankbiljetten, gokautomaten, de kalender, je streefgewicht… het leven lijkt soms wel één grote rekensom. In elke supermarkt, stationshal, huiskamer en kroeg wemelt het van de getallen. Om daar grip op te krijgen kan een rekenmachine soms helpen, maar daarvoor moet je nog steeds wel…
Vakcollega’s rekenen-wiskunde gezocht
In het kader van de afronding van mijn studie Onderwijswetenschappen aan de Open Universiteit doe ik casestudy onderzoek naar de uitwerking van de Kennisbasis rekenen-wiskunde. Hiervoor onderzoek ik van verschillende derdejaars pabostudenten de reken-wiskunde instructie die zij in de praktijk van het basisonderwijs verzorgen. Het onderzoek betreft de observatie van drie instructies per student en…
ECENT/ELWIeR conferentie 19 mei 2017: ‘Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding’
Op vrijdag 19 mei 2017 organiseren ECENT en ELWIeR samen de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. Het thema van de conferentie dit jaar is “Trix loopt dwars door de vakdisciplines van de lerarenopleiding”. Kiezen voor samenhang is niet hetzelfde als kiezen tegen vakdisciplines. De conferentie start met een openingslezing en een ontwerp-sessie rondom de Leidse Tyrannosaurus…
Conferentie ‘Gamedidactiek: Gaming in jóuw les!’
Wat voegt een spel toe aan jouw lessen? En hoe kun je spellen of games effectief inzetten in je les? Kom er meer over te weten op de conferentie ‘Gamedidactiek: Gaming in jóuw les!’ van Hogeschool Utrecht en Saganet op 24 januari 2017. Ionica Smeets houdt een keynote over speltheorie, het boek ‘Gamedidactiek’ wordt gepresenteerd…
Winterschool 2017 – Breng onderzoekend leren de klas in!
Kom je ook op woensdag 25 januari 2017 naar de Winterschool? De Winterschool is een leuke en leerzame professionaliseringsdag op het gebied van Wetenschap & Technologie en onderzoekend leren. Dus ben je leraar uit het basisonderwijs, pabo-docent of pabo-student? Schrijf je dan in! Ook docenten uit de onderbouw van het VO zijn welkom om inspiratie…
Vacature Hogeschool Leiden
Hogeschool Leiden zoekt een docent Rekenen/Wiskunde die een belangrijke inhoudelijke rol in de vakgroep Rekenen/Wiskunde gaat spelen. Zij/hij is mede verantwoordelijk voor alle onderwijsonderdelen Rekenen/Wiskunde. Naast de werkzaamheden binnen het vakgebied kunnen ook taken als studiebegeleider en/of stagebegeleider worden ingevuld. De functie heeft een omvang van 0,6 – 0,8 fte. Informatie bij: Jan Jaap Hubeek (onderwijsmanager) hubeek.j@hsleiden.nl.
Boek Grote Rekendag 2017 voor opleiders aan pabo’s en ondewijsadviseurs
Lerarenopleiders rekenen-wiskunde aan de pabo en onderwijsadviseurs kunnen het boek van de Grote Rekendag 2017 kosteloos verkrijgen als zij: het boek in hun scholings- of begeleidingspraktijk gebruiken maximaal één boek aanvragen per organisatie het boek voor 20 januari aanvragen Aanvragen kan via een online formulier.
Onderzoekend en ontwerpend leren: 7 stappen
Bij onderzoekend leren onderzoeken kinderen organismen, objecten en verschijnselen in hun omgeving onder begeleiding van hun leraar (m/v). Bij ontwerpend leren ontwerpen leerlingen een product. In allerlei praktijksituaties is gebleken dat de beide benaderingen elkaar goed aanvullen, en ook dat kinderen er op hun eigen niveau mee aan de slag kunnen.
Het onderzoekend en ontwerpend leren verloopt via een model met zeven stappen.
Alert 279 – Onderzoek naar leerkrachtinschattingen: groep 6 leerkrachten gezocht
Om het leerproces van leerlingen optimaal te kunnen stimuleren moeten leerkrachten goed in kunnen schatten waar een leerling staat. Om leerkrachten hierbij te kunnen ondersteunen doet de Universiteit Utrecht onderzoek naar de manier waarop leerkrachten deze inschattingen maken op het gebied van rekenen. We zijn hiervoor opzoek naar groep 6 leerkrachten die met hun klas…
Kennisbasis rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs
| PO | Kennisbasis voor de pabo op het gebied van rekenen-wiskunde. Inmiddels wordt gewerkt aan Herijking versie 2024. Versie 2018 (2018). Kennisbases en profilering (PDF). Utrecht: 10 voor de leraar. J. Gardebroek-van der Linde, H. Van Doornik-Beemer, R. Keijzer and J. Van Bruggen. (2018). De kennisbasis rekenen-wiskunde en de kwaliteit van reken-wiskunde-instructie op de basisschool (PDF)…
Alert 277 – Postdoconderzoek op uw eigen school?
De call voor nieuwe postdoc-onderzoeken startend per september 2017 is nu open! Bent u gepromoveerd en werkzaam als bèta en/ of techniekdocent (biologie, informatica, natuurkunde, scheikunde, techniek en/of wiskunde) op een MBO- of VO-school? En wilt u bijdragen aan de schoolontwikkeling door het uitvoeren van een toegepast, vakdidactisch wetenschappelijk onderzoek? Dan is tijdelijke aanstelling van…
Alert 275 – Meetkunst onderzoek: basisscholen gezocht
In het kader van het door NRO gefinancierd onderzoeksproject: Meetkunde uit de kunst in de klas worden basisscholen gezocht om (gratis) te participeren in 2017. Het gaat dan om een onderzoek naar het effect van een lessenserie waarin meetkunde, creativiteit en beeldende kunst geïntegreerd/afgestemd zijn. Er wordt gekeken naar het effect van een training voor…
Alert 272 – Nationale Rekencoördinator Dag 10 maart 2017: Wiskundige geletterdheid
Beste pabo-docenten rekenen-wiskunde, Via jullie kanalen kunnen jullie wellicht dit bericht verspreiden: Nationale Rekencoördinator Dag, 10 maart 2017, 10:00 – 16:30 uur Utrecht, Hogeschool Domstad Doelgroep: rekencoördinatoren (po) Prijs: € 95,- Thema: Wiskundige geletterdheid. Hoe makkelijk kan het zijn? We discussiëren in Nederland in het kader van Onderwijs2032 over een ‘eigentijds’ curriculum, zodat jonge mensen…
Alert 271 – Symposium ‘Op weg naar de onderzoekende pabo’, 15-2 a.s.
Voor wie: pabo-docenten en andere geϊnteresseerden Dit is een uitnodiging voor een symposium ‘op weg naar de onderzoekende pabo’, 15-2-2017, 09:30-12:30 uur, cursus- en vergadercentrum Domstad, Utrecht. Aan het basisonderwijs worden nieuwe eisen gesteld: het moet meer vakoverstijgend en interdisciplinair. Ook wetenschap & technologie moet in 2020 structureel in het onderwijs zijn opgenomen. Tijdens het…
Kennisbasis rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs
Algemeen Van Zanten, M., Barth, F., Faarts, J., Van Gool, A. and Keijzer, R. (2009). Kennisbasis rekenen-wiskunde lerarenopleiding basisonderwijs (PDF). Den Haag / Utrecht: HBO raad / ELWIeR/Panama. Geschreven in 2008-2009 Vastgesteld in 2010 door de HBO raad
Alert 270 – Nieuwe artikelen Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek
Deze maand verschenen twee nieuwe artikelen in het online tijdschrift Volgens Bartjens – Ontwikkeling en Onderzoek. Ale, P. & Van Schaik, M. (2016). Kwalitatief rekenen oefenen op de pabo. Fase, A. & Keijzer, R. (2016). Leerlijnen in theorie en praktijk. De artikelen zijn kosteloos te downloaden.
Alert 266 – Vacature nieuwe normeringspanelleden
Vacature nieuwe normeringspanelleden LKT Nederlandse taal en rekenen-wiskunde Beste Pabo-collega’s, Zoals jullie weten vindt er telkens na het maken van de landelijke kennisbasistoets (LKT) door derde jaars Pabo-studenten een normering plaats van de gemaakte toets om de cesuur te bepalen. Genoemde normering vindt overdag plaats bij 10voordeleraar te Den Haag door minimaal 4 collega’s uit…
Alert 264 – Opvattingen over rekenen-wiskunde
Oproep aan iedereen die beroepsmatig werkt aan rekenen-wiskunde in het basisonderwijs Welk beeld heeft u van rekenen-wiskunde? Wat vindt u belangrijk aan het vak en wat wilt u zeker overbrengen in uw werk met rekenen-wiskunde? Wij zijn benieuwd welke beelden en opvattingen er in Nederland leven over rekenen-wiskunde en het leren van rekenen-wiskunde. Daarom hebben…
ECENT/ELWIeR conferentie op vrijdag 19 mei 2017
Save the date: vrijdag 19 mei 2017 Tijd: 10.00 – 17.00 uur Locatie: Hogeschool Domstad, Utrecht Op vrijdag 19 mei 2017 organiseren ECENT en ELWIeR samen de jaarlijkse conferentie voor lerarenopleiders. De perfecte gelegenheid om in contact te komen met collega’s en op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen binnen het werkveld. Reserveer alvast…
Alert 261 – 2F- en 3F-rekenexamens online beschikbaar
Het CvTE heeft 90 procent van de opgaven van referentieniveaus 2F en 3F online gezet in de zgn. rekenopgave-etalage. Via de rekenopgaven-etalage wordt ongeveer 90% van de in 2015-2016 gebruikte opgaven openbaar gemaakt. De 10% niet-openbare opgaven zijn controle-opgaven, nodig om te garanderen dat bij elke afname dezelfde prestatie-eis wordt gehanteerd.
Post HBO opleiding rekencoördinator
Gecertificeerde (post-hbo) opleiding rekencoördinator voor het primair onderwijs Doelstelling: de deelnemer kan na het volgen van de opleiding een wezenlijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de kwaliteit van het onderwijs in rekenen en wiskunde. De post-hbo-opleiding kan door iedere pabo aangeboden worden. De opleiding staat onder auspicien van het Landelijk Platform Nascholing Primair Onderwijs…
LPNPO en de post-hbo opleiding coördinator rekenen
Landelijk Platform Nascholing Primair Onderwijs LPNPO Kennisnetwerk van 20 samenwerkende nascholingsinstellingen verbonden aan hogescholen Zie ook Post HBO opleiding rekencoördinator. Kerntaken Dit platform staat voor: Kennisdeling, professionalisering en het aanbieden van kwalitatief hoogwaardige voortgezette professionalisering voor leraren. Zo worden er onder andere gezamenlijk Post Hbo-opleidingen ontwikkeld en aangeboden. Het LPNPO volgt de landelijke ontwikkelingen vanuit…
SSIBL (Socio-Scientific Inquiry Based Learning)
Bij onderzoekend leren denkt u misschien als eerst aan onderzoek doen door leerlingen zelf. Maar hebt u er wel eens aan gedacht dat u de didactiek van onderzoekend leren ook kunt inzetten bij het werken aan burgerschapsvorming? Dit artikel beschrijft het PARRISE-project, waarin onderzoekend leren wordt ingezet bij maatschappelijke vraagstukken.
Alert 218 – Panama conferentie 2016 kijkt naar 2032
Op de afgelopen Panama Conferentie (21 en 22 jan. j.l.) kwamen 250 pabo-opleiders, adviseurs, onderzoekers, e.a. bij elkaar, met een programma waarin o.a. aandacht voor Wiskunde voor Morgen (een discussie over de koers van het reken-wiskunde onderwijs voor de komende jaren).Zie ook de website van de Panama Conferentie (met o.a. het programma).
Meetkunst
In het NRO project ‘Meetkunst’ hebben leerkrachten, onderzoekers, pabo-docenten en educatief medewerkers van het Boijmans museum samengewerkt aan een lessenserie en nascholing op het gebied van meetkunde en beeldende kunst. De inhoud van de lessenserie en nascholing bouwt voort op ervaringen die zijn opgedaan tijdens het Boijmans Taal- en rekenprogramma. De nascholing en lessen van…
Differentiatie in de rekenles in het mbo
Goed differentiëren is lastig, en zeker voor docenten in het mbo die nog niet lang als rekendocent werkzaam zijn, en die te maken hebben met grote verschillen tussen cursisten. Toch laat dit onderzoek (uitgevoerd bij de UU, in 2014-2015) zien dat het goed structureren van de lessen en het werken met toegesneden werkvormen (zoals rekenstarters)…
Alert 203 – Taal in de reken-wiskundeles
Op 1 oktober is het TRaP-project afgerond. In dit project zochten onderzoekers en leraren van de iPabo, Saxion, UU, Sarkon en OPOD naar optimale vormgeving professionalisering van leraren binnen leergemeenschappen gericht op talige ondersteuning in interactieve reken-wiskundelessen. Bij dit project is inmiddels een kennisdossier verschenen op Leraar24 . Dit dossier bevat praktische aanwijzingen voor leraren…
Diverse publicaties van Fred Goffree
Fred Goffree, free lance didactician on mathematics education Publicaties op het gebied van reken-wiskunde onderwijs Goffree, F., Hiddink, A. A. and Dijkshoorn, J. M. (1968). Rekenen en didactiek (2e druk ed.). Groningen: Wolters-Noordhoff. Goffree, F. (1979). Leren onderwijzen met Wiskobas. Onderwijsontwikkelingsonderzoek Wiskunde & Didactiek op de Pedagogische Academie. Utrecht: IOWO. Goffree, F. (1982). Probleemgestuurd onderwijs…
Proefschrift Kolkman – Make it count
Meijke Kolkman, dissertatie 2013 Universiteit Utrecht Kolkman, M. (2013). Make it count! Numerical development and the role of working memory, Faculty Social Sciences (pp. 149). Utrecht: Utrecht University. Abstract The aim of this dissertation was to unravel the processes that contribute to the development of number-to-quantity mapping skills. According to a widely shared view, mapping…